Витаминдер. Антиоксиданттар, Презентации из Клиническая фармакология

Скачай Витаминдер. Антиоксиданттар и еще Презентации в формате PDF Клиническая фармакология только на Docsity! : . БӨЖ тақырыбы Витаминдер Метаболизмді белсендіретін . және түзететін заттар . Антиоксиданттар Орындаған: Тобы: Қабылдаған: Саттиева С. ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ -ҚАЗАҚ ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ “ ”МЕДИЦИНА ФАКУЛЬТЕТІ“АРНАЙЫ КЛИНИКАЛЫҚ ”ПӘНДЕР КАФЕДРАСЫ Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім ○ Витаминдердің фармакотерапиядағы рөлі ○ Балалардағы НЭЖ кезіндегі метаболизм коррекциясы Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер тізімі A Дәрумені әртүрлі ақуыздардың биосинтезіне әсер ете алады, қандағы холестеринді төмендетеді. Тотығу-тотықсыздану процестерінде маңызды рөл атқарады (қанықпаған байланыстардың көп болуына байланысты), мукополисахаридтердің, ақуыздардың, липидтердің синтезіне қатысады. Ретинол ацетаты препаратының белсенді заттарының көрсеткіштері Гиповитаминоз А Көз аурулары Ихтиоз Гиперкератоз Псориаз Рахит ХОБЛ АІЖ эрозиялық-ойық жаралы зақымданулары Эпителий ісіктері Лейкоздар Бауыр циррозының кешенді терапиясыМастопатия (гормоналды емес ) Жанама әсері Гипервитаминоз А: ересектерде-ұйқышылдық, летаргия, бас ауруы, бет гиперемиясы, жүрек айну, құсу, жүрістің бұзылуы, төменгі аяқтың сүйектеріндегі нәзіктік; балаларда температураның жоғарылауы, ұйқышылдық, тершеңдік, құсу, тері бөртпелері болуы мүмкін. Мүмкін: ликвор қысымының жоғарылауы (нәрестелерде гидроцефалия және еңбегінің шығуы мүмкін). D3 D3 дәрумені-қаңқа денсаулығы үшін кальций мен фосфат алмасуын реттейтін белсенді антирахитикалық фактор. Колекальциферол кальций мен фосфаттардың сіңуінде, сүйек кальцификациясында және қандағы ион деңгейін реттеуде шешуші рөл атқарады. Д витаминінің жетіспеушілігі балалардағы рахитке, ересектердегі остеомаляцияға әкелуі мүмкін. D дәрумені иммундық жүйеге де әсер етеді, инфекция қаупін азайтады және аутоиммунды және онкологиялық аурулардың алдын алумен байланысты. Көмірсулар мен май алмасуын реттеуде D дәрумені метаболикалық синтезге әсер етеді. Д витаминінің жетіспеушілігі метаболикалық бұзылулармен және инсульт сияқты жүрек-қан тмырлары ауруларының қаупімен байланысты. Зерттеулерде сонымен қатар D3 витаминінің когнитивті функцияға және Альцгеймер ауруынан қорғауға оң әсерін көрсетеді. D3 витаминіні фармакокинетикасы: o Колекальциферолдың сулы ерітіндісі май ерітіндісіне қарағанда жақсы сіңеді (бұл шала туылған нәрестелерде қолданылған кезде маңызды, өйткені пациенттердің бұл санатында өнімнің жеткіліксіздігі және ішекке өт түсуі байқалады, бұл витаминдердің майлы ерітінділер түрінде сіңуін бұзады). o Ішке қабылдағаннан кейін Колекальциферол аш ішектен сіңеді. o Бауыр мен бүйректе метаболизденеді. o Плацентарлы тосқауыл арқылы өтеді. Емшек сүтіне бөлінеді. Колекальциферол организмде жинақталады. o Қандағы T1 / 2 Колекальциферол бірнеше күн. Бүйрек арқылы аз мөлшерде шығарылады, көп бөлігі өтпен шығарылады. Дәрілік заттардың өзара әрекеттесуі  Эпилепсияға қарсы препараттар, рифампицин, холестирамин D3 витаминінің реабсорбциясын төмендетеді.  Тиазидті диуретиктермен бір мезгілде қолдану гиперкальциемия қаупін арттырады.  Жүрек гликозидтерімен бір мезгілде қолдану олардың уытты әсерін күшейтуі мүмкін. Емге көрсеткіш болып табылады:  Гиповитаминозды емдеу және алдын алу.  Фебрильді синдроммен, жоғары физикалық белсенділікпен, қартаюмен, байламдық аппарат пен бұлшықет ауруларымен бірге жүретін аурулардан кейінгі реконвалесценция жағдайлары.  Климактериялық вегетативті бұзылулар.  Шамадан тыс жұмыс кезіндегі Неврастения, астениялық неврастениялық синдром, бастапқы бұлшықет дистрофиясы, жарақаттан кейінгі, инфекциядан кейінгі қайталама миопатия.  Омыртқаның және үлкен буындардың буындары мен байламдарының дегенеративті және пролиферативті өзгерістері. Жанама әсері: Аллергиялық реакциялар: қышу, терінің гиперемиясы мүмкін Ас қорыту жүйесі жағынан: диарея, жүрек айну, гастралгия, диспепсия мүмкін. Қолдануға қарсы көрсеткіштер: Токоферолға жоғары сезімталдық; коронарлық артериялардың ауыр атеросклерозы, миокард инфарктісі, тромбоэмболияның даму қаупінің жоғарылауы; балалық шақ - қолданылатын дәрілік түріне байланысты. Сақтықпен: Гипопротромбинемия (К витаминінің жетіспеушілігі аясында - Е дәрумені 400 ME-ден жоғары дозада жоғарылауы мүмкін). K Дәрумені (филлокинон) – қанның ұюын және сүйек тінінің минералдануын жүзеге асыру үшін қажетті майда еритін витамин. Практикада көбінен қолданылатын аналогы - МЕНАДИОН Фармакологиялық әсері Антигеморрагиялық агент. Бұл К витаминінің синтетикалық аналогы.протромбин синтезінің кофакторы және бауырдағы басқа қан ұю факторлары (VII, IX, X), қан ұю процесін қалыпқа келтіруге көмектеседі. Фармакокинетикасы Ішке қабылдағаннан кейін ол асқазан-ішек жолынан сіңеді. Плазма ақуыздарымен байланысуы қайтымды. Ол негізінен бауырда, көкбауырда, миокардта жиналады. Денеде ол К2 витаминіне айналады. Трансформация процесі миокардта, қаңқа бұлшықеттерінде, біршама әлсіз - бүйректе жүреді. К витаминінің метаболиттері (моносульфат, фосфат және диглюкуронид-2-метил-1.4-нафтохинон) 70% дейін несеппен шығарылады.Көрсетілуі: Гипопротромбинемиямен байланысты геморрагиялық синдром; к гиповитаминозы (оның ішінде обтурациялық сарғаю, гепатит, бауыр циррозы, ұзақ мерзімді диарея); жаралардан, жарақаттардан және хирургиялық араласулардан кейін қан кету; жатырдан дисфункционалды қан кетулерді, меноррагияларды кешенді терапия құрамында; жаңа туған нәрестелердің геморрагиялық ауруы (емдеу және алдын алу); ықтимал хирургиялық араласулармен профилактикалық ауыр паренхималық қан кету. К витаминінің антагонистік препараттарының артық дозалануы (варфарин, фениндион, аценокумарол). Жанама әсері Гемопоэз жүйесі жағынан: гемолитикалық анемия, туа біткен глюкоза-6-дегидрогеназа тапшылығы бар жаңа туған нәрестелердегі гемолиз. Тыныс алу жүйесі жағынан: бронхоспазм. Жүйке жүйесі жағынан: бас айналу, дәм сезудің өзгеруі. Жүрек-тамыр жүйесі жағынан: қан қысымының өтпелі төмендеуі, тахикардия, импульстің "әлсіз" толтырылуы. Бауыр мен өт жолдары жағынан: сарғаю (соның ішінде жаңа туған нәрестелердегі ядролық сарғаю). Аллергиялық реакциялар: бет гиперемиясы, тері бөртпесі (соның ішінде эритематозды, есекжем), терінің қышуы. Басқалары: гипербилирубинемия," профузды " тер. Жергілікті реакциялар: в/м енгізу кезінде - енгізу орнындағы ауырсыну және ісіну, бір жерге қайталап инъекция жасау кезінде дақтар түріндегі терінің зақымдануы. Қолдануға қарсы көрсеткіштер Менадионға сезімталдықтың жоғарылауы, қанның ұюының жоғарылауы (гиперкоагуляция), тромбоэмболия, жаңа туған нәрестелердің гемолитикалық ауруы (парентеральды қолдану үшін), жүктілік, лактация кезеңі (емшек сүтімен емізу); 3 жасқа дейінгі балалар – дәрілік түріне байланысты. Сақтықпен: глюкоза-6-фосфатдегидрогеназа тапшылығы, бауыр жеткіліксіздігі. PP Фармакодинамикасы:  Никотин қышқылы-бұл арнайы антипеллагриялық агент.  Ол қысқа вазодилататорлық әсерге ие, көмірсулар мен азот алмасуын жақсартады, микроциркуляцияны жақсартады.  Денеде никотин қышқылы никотинамидке айналады, ол сутекті тасымалдайтын кодегидраза I және кодегидраза II (NAD және NADP) коэнзимдерімен байланысады, майлардың, ақуыздардың, аминқышқылдарының, пуриндердің, тіндердің тыныс алуына, гликогенолизге, синтетикалық процестерге қатысады. РР витаминінің (В3 дәрумені) жетіспеушілігін толтырады, арнайы антипеллагриялық агент (PP витаминінің витаминінің жетіспеушілігі) болып табылады.  Қан липопротеидтерінің концентрациясын қалыпқа келтіреді.  Ол кішкентай тамырлар деңгейінде (соның ішінде ми) вазодилатациялық әсерге ие, микроциркуляцияны жақсартады, әлсіз антикоагулянттық әсерге ие (қанның фибриолитикалық белсенділігін арттырады). Фармакокинетикасы o Парентеральды енгізу кезінде тез таралады. Денеде ол никотинамидке айналады. Ол негізінен бауырда, сондай-ақ майлы тіндерде және бүйректе жиналады. o Бауырда никотин қышқылы сутекті тасымалдайтын және тотығу-тотықсыздану процестерін жүзеге асыратын ферменттердің протездік тобы болып табылатын никотинге-амид аденин динуклеотидке (NAD) енгізілетін аминге айналады. o Бауырда метаболизденеді. o Пиридоксин (В6 дәрумені) мен рибофлавиннің (В2 дәрумені) қатысуымен ішекте бактериялық флора арқылы тамақтан алынған триптофаннан (60 мг триптофаннан 1 мг никотин қышқылы түзіледі) синтезделуі мүмкін. o Жартылай шығарылу кезеңі-45 минут. o Бүйрек өзгермеген түрде және метаболиттер түрінде, жоғары дозаларды қабылдаған кезде - негізінен өзгермеген түрінде шығарылады. Бүйрек клиренсі қан плазмасындағы никотин қышқылының деңгейіне байланысты және оның плазмадағы жоғары концентрациясында төмендеуі мүмкін. Қолдану тәсілі және дозалары • Препарат тері астына, бұлшықет ішіне, көктамыр ішіне (баяу) қолданылады. • Пеллагра кезінде парентеральді түрде 10-15 күн бойы күніне 2-3 рет 1 мл 1% (10 мг) ерітінді енгізіледі. • Ишемиялық инсульт кезінде 10 мг ерітінді көктамыр ішіне баяу енгізіледі. • Хартнуп ауруы тәулігіне 40-200 мг құрайды. • Басқа көрсеткіштер бойынша 1 мл 1% (10 мг) ерітінді тәулігіне 1-2 рет, 10-15 күн ішінде. • Ересектерге арналған максималды дозалар: бір реттік -100 мг, тәуліктік -300 мг. Жанама әсерлері o Жүрек : көктамыр ішіне тез енгізгенде қан қысымының айтарлықтай төмендеуі мүмкін. o Тамырлар: бет терісінің және дененің жоғарғы жартысының гиперемиясы, шаншу және жану сезімі (қанның "толуы" сезімі), ортостатикалық гипотензия, коллапс. o Жүйке жүйесі: парестезия, бас айналу. o Бауыр мен өт жолдары: ұзақ уақыт қолданғанда – бауырдың майлы дистрофиясы. o Зат алмасу: ұзақ уақыт қолданғанда – гиперурикемия, глюкозаға төзімділіктің төмендеуі, астения, қандағы аспартатаминотрансфераза (АСТ), лактатдегидрогеназа (ЛДГ), сілтілі фосфатаза (ALP) құрамының жоғарылауы. o Иммундық жүйе: аллергиялық реакциялар (тері бөртпесі, тері соты, стридорозды тыныс алу, есекжем).Басқа препараттармен өзара әрекеттесу • Сульфонилмочевина препараттарымен бірге қолданғанда қандағы глюкоза концентрациясын жоғарылатуы мүмкін. Никотин қышқылын (жоғары дозада) ГМГ-КоА редуктаза тежегіштерімен (статиндермен) бір мезгілде қолдану миопатия мен рабдомиолиздің даму қаупін арттыруы мүмкін. • Ацетилсалицил қышқылын бір мезгілде қолдану никотин қышқылының метаболикалық клиренсін төмендетуі мүмкін. • Құрамында никотин қышқылының немесе онымен байланысты қосылыстардың жоғары дозалары бар мультивитаминдер немесе диеталық қоспалар (никотинамид сияқты такиз) препараттың жанама әсерлерін күшейтуі мүмкін. • Гипертензияға қарсы агенттермен, антикоагулянттармен және аскорбин қышқылымен біріктірілгенде абай болу керек. • Никотин қышқылы неомициннің уыттылығын төмендетеді және холестерин мен жоғары тығыздықтағы липопротеин концентрациясының төмендеуіне жол бермейді. B2 Фармакологиялық әсері  В2 Дәрумені. Тотығу-тотықсыздану процестерін реттей отырып, ақуыз, май және көмірсулар алмасуына, сондай-ақ көздің қалыпты көру функциясын сақтауға және гемоглобин синтезіне қатысады Фармакокинетикасы  Рибофлавин және оның нуклеотидтері асқазан-ішек жолынан тез сіңеді. Созылмалы гастрит, энтерит, ахилия сіңуін баяулатады. Ол ағзаның мүшелері мен тіндерінде біркелкі бөлінбейді: ең көп мөлшері миокардта, бауырда, бүйректе. Плазма ақуыздарымен байланысуы-60%. Ол плацентарлы тосқауылдан өтіп, емшек сүтімен шығарылады. Бүйрек арқылы шығарылады. Қолдануға көрсеткіштері: Гипо-және В2 витаминінің жетіспеушілігі, гемералопия, конъюнктивит, кератит, ирит, қабықтың ойық жарасы, катаракта, ұзақ емделмейтін жаралар мен жаралар, жалпы тамақтану бұзылыстары, радиациялық ауру, астения, ішек функциясының бұзылуы, гепатит; тері ауруларын кешенді емдеуде (қышыма дерматоздар, нейродермиттер, созылмалы экзема, фотодерматоздар кезінде). Жанама әсері Мүмкін: аллергиялық реакциялар, бүйрек функциясының бұзылуы, көру қабілетінің бұзылуы. Қолдануға қарсы көрсеткіштер: Рибофлавинге, нефролитиазға жоғары сезімталдық. Дәрілік заттардың өзара әрекеттесуі М-холиноблокаторлармен бір мезгілде қолданғанда рибофлавиннің сіңуі мен биожетімділігі артады (ішек перистальтикасының төмендеуіне байланысты). Қалқанша безінің гормондарымен бір мезгілде қолданғанда рибофлавин метаболизмі жеделдейді. Бір мезгілде қолданғанда доксициклин, тетрациклин, Окситетрациклин, эритромицин және линкомициннің белсенділігі төмендейді. Рибофлавин стрептомицинмен үйлеспейді. Бір мезгілде қолданған кезде хлорамфениколдың жанама әсерлері азаяды және алдын алады (гемопоэздің бұзылуы, оптикалық неврит). Бір мезгілде қолданған кезде Хлорпромазин, амитриптилин флавинокиназа блокадасына байланысты флавин аденин мононуклеотид пен флавин аденин динуклеотидке рибофлавиннің қосылуын бұзады және оның несеппен шығарылуын арттырады. B6  Фармакологиялық әсері  Магний-дененің барлық тіндерінде кездесетін және жасушалардың қалыпты жұмыс істеуі үшін қажет өмірлік маңызды элемент, метаболикалық реакциялардың көпшілігіне қатысады. Атап айтқанда, жүйке импульстарының берілуін реттеуге және бұлшықеттердің жиырылуына қатысады.  Пиридоксин (В6 дәрумені) көптеген метаболикалық процестерге, жүйке жүйесінің метаболизмін реттеуге қатысады. В6 дәрумені асқазан-ішек жолынан магнийдің сіңуін және оның жасушаларға енуін жақсартады. Фармакокинетикасы Сіңірілу мен таралуы. Асқазан-ішек жолынан магнийдің сіңуі ауызша қабылданған дозаның 50% - дан аспайды. Денеде магний негізінен жасушаішілік кеңістікте таралады-шамамен 99%, оның шамамен 2/3 бөлігі сүйек тінінде таралады, 1/3 бөлігі тегіс және жолақты бұлшықет тінінде болады. Шығару. Магний негізінен несеппен шығарылады (қабылданған магний дозасының кем дегенде 1/3 бөлігі). Балалардағ ы нәруыз тапшылығ ы кезінде қолданаты н витаминде р Аты Терапиялық диапазоны Емдеу курсы Колекальцифер ол (УД – В) 500-3000 бір\күн, 1-4 тамшыдан күніне Ұзақтығы 6 айдан кем емес Темір сульфат (УД – А) 4 мг\кг 3 р\к, пероралды  Ұзақтығы 3-6 ай Ретинол балаларға арналған А дәруменінің тәуліктік қажеттілігі: 1 жасқа дейін — 1650 ХБ (0,5 мг), 1 жастан 6 жасқа дейін — 3300 ХБ (1 мг), 7 жастан асқан — 5000 ХБ (1,5 мг). Ұзақтығы 2-3 ай Токоферол (УД – А) 10 жастан асқан балалар үшін витаминнің тәуліктік дозасы 8-10мг, 3 жасқа дейінгі балалар үшін тәуліктік дозасы 3-тен 6 мг– ға дейін, 10 жасқа дейін-7 мг-ден аспайды. Ұзақтығы 1 ай Фолий қышқылы (УД – А) жаңа туған нәрестелер үшін демеуші доза — тәулігіне 0,1 мг; 4 жасқа дейінгі балалар үшін — тәулігіне 0,3 мг; 4 жастан асқан балалар мен ересектер үшін — тәулігіне 0,4 мг. Гипо - витамин тапшылығы кезінде (витамин тапшылығының ауырлығына байланысты): 12 жастан бастап-тәулігіне 5 мг дейін; балаларға- жасына байланысты аз мөлшерде Ұзақтығы 2 ай Цинк сульфаты (УД – В)   по 2-5 мг/сутки  Ұзақтығы 2 ай Коррекция гиповитаминозов: возможна  комбинация  препаратов Пиридоксин (В1) 0,02-0,05 г/сутки   в/м        7-10 дней Тиамин (В6) 12,5 мг /сутки  в/м                            Цианокобаламин (В12) 30 -100 мкг/сутки  п/к Аскорбиновая кислота 5% 1– 2 мл  в  сутки в/м                           Ретинол детям  старше 7 лет 5000МЕ  внутрь в течение  2-3 недельКоррекция   метаболических процессов  п оводится  на фоне восстановленного уровня белка в крови: Оротат калия  10-20 мг/кг/ сутки  внутрь  3– 4 недели Левокарнитин >12 лет  2-3 г/ сутки 6-12 лет – 75 мг/кг/сутки,  2-6 лет – 100 мг/кг/сутки,  до 2 лет – 150 мг/кг/сутки внутрь 3– 4 недели МНН Терапевтический диапазон Курс лечения Коррекция   нарушений белкового метаболизма:  1)Наличие  гипопротеинемических отеков,  восстановление  онкотического  давления Раствор альбумина 10%   3-10мл/кг/сутки  в/в, капельно до  достижения  эффекта под   контролем протеинограммы, гемодинамических показателей 2) Парентеральное питание Растворы  аминокислот  2-5 лет – 15 мл/кг/сутки, 6- 14 лет –10 мл/кг/сутки в/в, капельно до  достижения  эффекта  под  контролем  водного баланса и  уровня  электролитов  в  сыворотке крови Жировые эмульсии 0,5 – 2,0 г\кг/сутки, в\в,капельно до  достижения  эффекта  под  контролем концентрации триглицеридов в плазме Витаминдер, минералдар, антиоксиданттар, ОМЕГА-3 май қышқылдары когнитивті функцияны сақтау мен жақсартуда әртүрлі және маңызды рөл атқаратын негізгі элементтер ретінде әрекет етеді. Олардың жиынтық қолданылуы есте сақтау қабілетін, зейінін және мидың жалпы қызметін жақсарта отырып, нейропротективті артықшылықтар береді. Олардың күшті антиоксиданттық қасиеттері жасқа байланысты когнитивті құлдыраудың негізгі факторы болып табылатын тотығу стрессімен күресуде өте маңызды. Қосымша режимдерді әзірлеу кезінде жас, жыныс, қоректік күй, өмір салты, стресс деңгейі, физикалық белсенділік және нақты тамақтану әдеттері сияқты факторларды ескеру қажет. Қорытын ды Қорытындылай келе, витаминдер мен антиоксиданттар Біздің денсаулығымыз бен әл-ауқатымыздың ажырамас бөлігі болып табылады. Олар дененің қалыпты жұмысын сақтай отырып, метаболизмді белсендіруде және түзетуде шешуші рөл атқарады. Антиоксиданттар өз кезегінде жасушаларымызды бос радикалдардың зақымдануынан қорғайды және қартаю процестерін баяулатады. Біздің тамақтануымыз бен өмір салтымыз ағзадағы дәрумендер мен антиоксиданттардың деңгейіне тікелей әсер етеді, сондықтан оған ерекше назар аудару керек. Витаминдер мен антиоксиданттар туралы білу бізге диетаны құруға және қоспаларды таңдауға саналы түрде қарауға мүмкіндік береді. Витаминдер мен антиоксиданттармен байытылған дұрыс теңдестірілген тамақтану, белсенді өмір салтымен үйлескенде, біздің денеміздің денсаулығы мен күшін сақтауға көмектеседі. Осылайша, витаминдер мен антиоксиданттар біздің диетамызға қосымша ғана емес, олар салауатты және теңдестірілген өмір салтын құрудың негізгі ингредиенттері болып табылады. Денсаулығымызды сақтау және бізді әртүрлі аурулардан қорғау арқылы олар бізге күн сайын белсенді және толық ләззат алуға көмектеседі. Пайдаланылған әдебиеттер ... https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10746024/ Протоколы заседаний Экспертного совета РЦРЗ МЗСР РК, 2015 1. Парентеральное и энтеральное питание: национальное руководство/под ред М.Ш. Хубутия, Т.С. Поповой.- М.:ГЭОТАР-Медиа,2014.- 162-198с. 2. Руководство по клиническому питанию. Под ред. Луфта В. М., Багненко С. Ф., Щербука Ю. А. СПб, 2010. 428 с. 3. Национальная программа оптимизации вскармливания детей первого года жизни в Российской Федерации. Под ред. Баранова А. А., Тутельяна В. А. М., 2010. 68 с. 4. Клиническая диетология детского возраста. Рук-во для врачей. Под ред. Т. Э. Боровик, К. С. Ладодо. М.: Медицина, 2008. 606 с. 5. Углицких А. К. Комплексная оценка пищевого статуса у детей в стационаре // Анестезиол. и реаниматол. 2005. № 2, с. 52–57. 6. Сalder P. C. ω-3 fatty acid, inflammation and immunity-relevance to postsurgical and critically ill patients // Lipids. 2004; 39: 1147–1161. 7. Мазурин А.В., Воронцов И.М. Пропедевтика детских болезней. Санкт-Петербург, «Фолиант», 2000. - С. 827- 923. 8. Национальная программа по оптимизации вскармливания детей первого года жизни в Российской Федерации, Москва, 2008.