Download All About History Reviewer and more Cheat Sheet History in PDF only on Docsity!
< a
>
a NV a
PANAHON NG
A oie Ly
S. Arrival of the packets
*; Museum of St. Augustine, Mania
VW
• Ang mga paring iskolar na ang naghawan ng landas para madaling masakop ang puso’t kaisipan ng mga Pilipino. Sila’y nagsipag-aral ng iba’t ibang wika sa Pilipinas upang magkaroon sila ng tuwirang pakikipag-unawaan sa sambayanan. At mula sa mga katutubo ay pumili sila ng mga may talino at mga palasunurin na tinuruan nilang bumasa at sumulat sa wikang Kastila. • Nagpasok din ang mga prayleng iskolar ng mga pagbabago sa wika’t panitikan ng mga katutubo. Pinalitan nila ng alpabetong Romano ang katutubong abakadang Alibata o Baybayin. Bumuo rin sila ng mga tuntuning panggramatika para sa mga wikain sa Pilipinas. Ang mga pagbabagong ito’y ay nagdulot ng mabilis na pagkatuto ng mga katutubo, gayundin ang pagkatuto ng mga Kastila na bumasa’t sumulat sa mga wika ng Pilipinas. MGA IMPLUWENSYA NG KASTILA SA PANITIKANG FIIPINO q Ang Baybayin na ipinagmamalaki na kauna-unahang abakadang Filipino ay napalitan ng alpabetong Romano; q Ang pagkakaturo ng Doctrina Christiana na kinasasaligan ng mga gawaing panrelihiyon; q Ang wikang Kastila ang naging wika ng Panitikan nang panahong yaon. Marami sa mga salitang ito ang naging bahagi ng wikang Filipino; q Ang pagkakadala ng mga alamat ng Europa at tradisyong Europeo rito ang naging bahagi ng Panitikang Filipino tulad ng awit, kurido, moro-moro at iba pa; q Ang pagkakasinop at pagkakasalin ng makalumang panitikan sa Tagalog at sa ibang wikain; q Ang pagkakalathala ng iba’t ibang aklat na pambalaria sa wikaing Filipino tulad sa Tagalog, Ilokano at Bisaya; at q Ang pagkakaroon ng makarelihiyong himig ng mga panahong yaon. MGA AKDANG PANGWIKA • Sinasabing isa sa mahahalagang impluwensya ng Kastila sa panitikang Filipino ay ang pagkakasulat ng iba’t ibang aklat pambalarila sa iba’t ibang wika sa Pilipinas gaya ng Tagalog, Ilokano, Ilan sa mga akdang pang-wika na nailathala sa panahong ito ay ang: • Arte de Lengua Tagala, ni Blancas de San Jose, ang kauna-unahang aklat pangwika na nilimbag ni Tomas Pinpin noong 1610 sa imprentahang niya sa Abukay, Bataan. • • Vocabulario de la Lengua Tagala, malaki ang naitulong ng aklat na ito sa pag-aaral ng talasalitaan sa Tagalog. Ito ang itinuturing na kauna-unahang talasalitaan na sinulat ni Padre Pedro de San Buenaventura noong 1613 2. Nuestra Sefiora del Rosario
Ito ang ikalawang aklat na nalimbag sa Pilipinas. Akda
ni Padre Blancas de San Jose noong 1602 at nalimbag sa
Imprenta ng Universidad de Santo Tomas sa tulong ni Juan
de Vera, isang mestisong Intsik. Naglalaman ito ng
talambuhay ng mga santo, nobena, at mga tanong at sagot
tungkol sa relihiyong Kristiyanismo.
3. Barlaan at Josaphat
“Aral na Tunay na Totoong Pag-aacay sa
Tauo, nang mga Cabanalang Gauanang
manga Malaoalhating Barlaan at Josaphat
(1780) na batay sa mga sulat sa Griyego ni
San Juan Damasceno” Ito ang ikatlong aklat na
nalimbag sa Pilipinas na isinalin mula sa
Greyego ng isang salaysay ni Antonio de
Borja. Ipinalagay na ito ang kauna-unahang
Pee Tt
nobelang nalimbag sa Pilipinas. Ang
Barlaan at Josaphat ang una’t
pinakamakabuluhang salin sa Tagalog ng prosang
umiinog sa buhay ng
dalawang santo.
BARLAAN AT JOSAPHAT (BUOD) • Sa isang kaharian sa India ay may isang haring di binyagan na nagngangalang Abenir. Ayon sa isang manghuhula, ang kanyang kaisa-isang anak na si Josaphat ay magiging Kristiyano. Sa takot na magkatotoo ang hula, ipinagpatayo niya ng palasyo si Josaphat at mahigpit na ipinagbilin sa mga tagabantay nito na huwag siyang palabasin at wala ring sinuman ang dapat makipag-usap sa kanya. • Samantala, sa Senear, isang bayang malayo sa India, may isang banal na lalaki, si Barlaan. Inutusan siya ng Diyos sa pamamagitan ng panaginipna puntahan niya si Josaphat at gawing Kristiyano. • Nagpanggap na mangangalakal si Barlaan at nakapasok siya sa palasyo ni Josaphat. Ipinakilalaniya kay Josaphat ang relihiyong kristiyanismo. Sa bandang huli, nahikayat din niyang magpabinyag ito. Nang malaman ito ni Haring Abenir, sinikap niyang mapaalis si Josaphat sa Kristiyanismo subalit naging matatag si Josaphat. Sa huli ay nahikayat din niya ang kanyang ama na magpabinyag na rin at ang buong nasasakupan ng kanyang kahariaan. Naging ermitanyo si Haring Abenir at iniwan ang pamamahala ng palasyo kay Josaphat. 5. Urbana at Feliza
Aklat na naglalaman ng pagsusulatan ng mgakapatid na sina Urbana at
Feliza. Pawing nauukol sa kabutihang- asal ang nilalaman ng aklat na ito, kaya’t
malaki ang nagawang impluwensya nito sa kaugaliang panlipunan ng mga
Pilipino. Ito ay isinulat ni P. Modesto de Castro, ang tinaguriang Ama_ng
Klasikong Tuluyan sa Tagalog.
Buod ng Urbana at Feliza
Sa isang lalawigan ay may tatlong magkakapatid na sina Urbana, Feliza, at Honesto.
Nagtungo si Urbana sa Maynila para mag-aral samantalang nanatili naman sa lalawigan sina
Feliza at Honesto. Lagging nagsusulatan sina Urbana at Feliza, at sa kanilang liham ay lagging
nilang ipinapaalala sa bawat isa ang mga ginintuang- aral gaya ng pakikipagkapwa tao,
ngpagiging isang mabuting anak, ang pagtanggap sa kahatulan ng Diyos lalo na noong namatay
ang ama, at iba pang dakilang aral.
Ilan sa mga aral na tinalakay sa Urbana at Feliza: ✔Pakikipagkapwa-tao. Dapat laging kumilos nang may pagpapakumbaba, paggalang at pag-ibig sa magulang at sa kapwa. ✔ Pagpasok sa Paaralan. Dapat pabasbas ang bata sa magulang bago pumasok sa paaralan. Dapat na tuluy-tuloy siya sa paaralan at huwag makialam sa away at kaguluhan sa daan. ✔ Pakikipag-kaibigan. Dapat sa taus-puso at hindi paimbabaw ang pagbibigay-puri sa kaibigan. ✔ Kahinhinan ng babae. Huwag magdadamit ng maninipis, maigsi at maluwang ang gupit sa leeg. ✔ Kalinisan. Ang isang pumanhik sa bahay nang may bahay ay dapat maunng maglinis o magpunas sa sapin ng paa sa pamunasan bago pumasok sa bahay. ✔ Pag-iingat ng Ina sa Anak na Babae. Ipinapayo ng pari na huwag pabayaang mag-isa ang anak na babae sa piling ng kasintahan. Malapit daw sa tukso ang anak. Dula-dulaan P1- Magsagawa ng dula na may kaugnayan sa mga terminolohiyang sang-ayon sa inyong disiplina. P2- Magsagawa ng dula ukol sa pagbabago ng paniniwala o kaugalian sa kasalukuyang panahon. P3- Magbahagi ng dula ukol sa kung paano naaapektuhan ang isang katutubong wika ng paglipat ng lugar o pakikipag-interaksyon sa lipunan. P4- Magpakita ng sitwasyon kung paano nagkakaroon ng maaayos na ugnayan sa pangkat ng LGBTQIA community. P5- Magbahagi ng senaryong kinaharap ng akademya nang magkaroog pandemya. History Naganap ang pakikipaglaban ng mga Pilipino sa mga amerikano nang dumating sina George Dewey. Pinalubog nito ang sasakyang pantubig ng mga kastila History o Ginanyak ni Dewey na makipagtulungan sa kanila ang mga Pilipino upang tuluyang magapi ang mga kastila. o Bumuo si Aguinaldo ng pamahalaang rebolusyunaryo upang makalaya mula sa mga kastila. History
MGA MANUNULAT S&
Wis
‘ £5) PANAHON NG AMERIKANO
o Kilala sa sagisag na “Catulo at isagani” o Ang unang dalubwika ng pilipinas. o Panulaan, pagpipinta at linggwistika ang kanyang libangan. o Sumulat din siya ng tula para kay Rizal, Jacinto, Mabini at iba pang mga bayani. Ngunit ang tula para kay rizal ang itinuring na pinakamainam sa lahat. Cecilio Apostol o Siya ang may-akda ng Rizal law (R.A.1425) o Ama ng konstitusyon ng pilipinas. o Siya ang may-akda ng Bajos los cocoteros (sa ilalim ng niyugan) Claro M. Recto Karagdagang impormasyon Mga amerikano ang nagpakilala sa mga Pilipino ng fairy tales. ~Snow white and the seven dwarves Sa panahon ng pagsisimula ng pelikula sa pilipinas, dula ang pangunahing panitikan sa panahong ito. ~Cinderella Karagdagang impormasyon Bodabil – isang uri ng dula na naging tanyag sa mga tanghalan kung saan sumasayaw at kumakanta ang mga artista. ~Isang halimbawa ng bodabil sa panahon ding ito nagsimula ang mga silent movies na nakaagaw ng dulang pantanghalan ~Isang halimbawa ng silent movie Mga dokumentaryong pelikula tungkol sa mga pangyayaring pangkalikasan ang unang nagawa ng mga amerikano at seryosong pelikula ng talambuhay ni rizal at and dalawang nobelang “Noli me tangere at El filibusterismo”. o Habang itinatanghal ang “tanikalang ginto” noong 1903 sa batangas, dumating ang mga pulis at dinakip si Juan K. Abad. o Ang “kahapon, ngayon at bukas” ni aurelio Tolentino at “hindi ako patay” na hindi nakilala ang may-akda ay ilan lamang sa mga dulang nagpahayag ng paglaban sa mga amerikano. Karagdagang impormasyon Ang panitikang Pilipino sa panahong ito ay kakikitaan ng romantisismo. Karaniwang tungkol sa buhay sa nayon ang tinatalakay sa panitikan sapagkat bawal ang pagtuligsa sa pamahalaang amerikano na pinagtibay ng sedition law. Karagdagang impormasyon Ayon sa service manual ng kawanihan ng edukasyon at Batas Blg.74, tanging Ingles lamang ang gagamitng wika sa paaralan: sa bakuran, at mga gusali nito. Nararapat ding bigyang-sigla ang paggamit ng Ingles sa labas ng paaralan. Panahon ng pamahalaang komonwelt Panahon ng pamahalaang komonwelt Art. XIII Sek. 3 ng Saligang Batas 1935 – Inatasan ang Pambansang Asembliya na gumawa ng hakbang tungo sa pagbuo at pagpapaunlad ng Wikang Pambansa (WP) batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika sa Pilipinas. Ingles at Kastila ang opisyal na wika hangga’t wala pang itinatakda ang batas. BATAS COMMONWEALTH 184 s. 1936 – Itinatag ang Surian ng Wikang Pambansa (SWP) na inatasang pumili ng isang katutubong wika na magiging batayan ng Wikang Pambansa. KAUTUSANG TAGAGANAP BLG. 134 s. 1937 – Itinakda ang Tagalog bilang batayan ng wikang Pambansa. Panahon ng HAPON Panahon ng HAPON Ipinagbawal ng mga Niponggo ang mga impluwensyang kanluranin kasama ang wikang Ingles dahil naniniwala silang ang Asya ay para sa mga Asyano lamang. Executive Order No. 10 s. 1943 – Pagtuturo ng Wikang Pambansa sa pribado at pampublikong mataas na paaralan, mga kolehiyo at pamantasan. Ang Nihonggo ay itinuro at ipinaaral din sa mga mag-aaral an Pilipino na nagbunsod ng ilang salitang Hapones na humalo sa ating wika. “Ginintuang Panahon ng Panitikan.” Panahon ng HAPON Namalasak ang haiku noong panahong iyon. Ang Haiku ay isang uri ng tula na nagtataglay ng lalabimpitohing pantig na may tatlong taludtod. Binuhay naman ng manunulat na si Ildefonso Santos ang tulang tanaga. Ito’y may katangiang ring katulad ng haiku ,nagkakaiba lamang sa sukat at tugma at bilang ng pantig sa bawat taludtod na may pipitohing pantig. Bunga ng kahirapang ng buhay dulot ng digmaan. Ang mga tao’y humanap ng kahit na kaunting mapaglilibangan sa mga dulaan. Natigil ang pagsasapelikula dahil sa giyera at ang mga artista ng puting tabing ay lumipat sa pagtatanghal sa mga dulaan. Ang malalak’t maliliit na teatro tuloy ay nagsipaglabas ng dula. Panahon ng HAPON Noong panahon ng mga Hapon, hindi nagkaroon ng pag-unlad ang pagsulat ng nobela. Dahil sa paghihikahos buhay ng mga Pilipino at kakulangan sa mga kagamitan tulad ng papel.Kaya hindi makapagpalimbag ang mga imprenta. MGA MIYEMBRO NG GRUPO JOVELYN ICABALES -taga-ulat RHYLE DOBLADA -taga-ulat RENALYN GARCIA -taga-ulat GLAIZA JUBAY -taga-ulat MGA MIYEMBRO NG GRUPO JAY EVANGELISTA -taga-ulat WINCHELLE LAYAG -taga-ulat ANWAR LIPOLES -taga-ulat ALLAIN GUILLERMO -taga-ulat MGA MIYEMBRO NG GRUPO MICHAEL GRANALE -taga-ulat JOHN ESTRELLADO -taga-ulat JOHN MACOLBACOL -taga-ulat ERICSON GONDRANEOS -taga-ulat D isyembre 7, 194 1 - Binomba ng Ha pon a ng Pear l Har bor D isyembre 8 , 194 1 - Nilusob ng Ha pon a ng Pilip ina s . Ayon sa a kla t pa ng ka sa ysa ya n ni A g onc illo (1960 ) a y ma g ka ka sa ba y na s ina la ka y ng Ha pon a ng a pa ri, D a va o , Ta rla c a t M a ynila . 194 2 - pa g s ibo l ng g intong pa na hon ng ma ikling kwento . " Ta ng ing a ng ka sa ysa ya n a ng ta g a pa g lig ta s ng ka to toha na n a t ta g a pa g la nta d ng mg a pa ng ya ya ri sa isa ng lipuna n" Dahil sakop sa panahong ito ang kautusang nagbabawal ng paggamit ng Ingles, nangibabaw ang wikang Tagalog bilang gamit sa pakikipagtalastasan at sa mga akdang pang panitikan, partikular ang pagsulat ng maikling kwento. Binanggit ni Abadilla ang pangyayaring ito sa kanyang Maikling Kathang Tagalog (1967:26): Ang mga Hapones ay lumunsad sa baybayin nating taglay sa kanyang kamay ang sandatang panlupig samantalang sa kaliwa ay bitbit ang bungkos ng mga proklamasyong kaugnay na umano'y kabutihan ng mga Pilipino. An g kah al agah an n g kat u tu bon g ku lay at pagdi di i n s a san gk ap na iyan ay nak ak ita ng kat upar an sa kar am ihan ng mga ak dan g inilah ok noon g 1943 . Kabi lan g s a Lupon g ito , s a pagpapay o ni Kin- iti Is ikaw a, s i n a Jos e Es pe ran z a Cr u z , tagapan gu lo; Agu s t in C. F abi an ,Ar s e n ia R . Af an ,An ton io B . R os al e s , Cl odu al o de l Mu ndo, F ran c is co Icas ian o , Bue nav e ntu ra G. Me di na at Teodor ico C. San tos . An g Lupon g naban ggi t an g nagbi gay s a at ing pan itikan ng An g 25 Pinak am abu ting Mai kling Kat han g Pilipi no ng 19 43 , Ak lat - Kat ipu nan g nal imbag nan g s umunod na taon g, 194 4 . - LupangTinubuan ni Narciso G.Reyes -Uhaw angTigangna Lupa ni Liwayway A.Arceo - Lungsod Ngayon at Dagat-dagatan ni N.V.M.Gonzales -Suyuan sa Tubigan angAraw ni Gemiliano Pineda - Paghihintay ni Emilio Aguilar Cruz -Dugo at Utakni Pilar R.Pablo -Madilim Pa angUmaga ni Teodoro A.Agoncillo - Ikaw,Siya at Ako ni Brigido C.Batungbakal -May Uling sa Bukana ni Teotimo C. Buhain -Bansot Bagyo ni Aristeo V.Florido -Nagmamadali angMaynila ni Serafin C.Gunigundo -Mga Bisig ni Amado S.Pagsanjan -Sinag sa DakongSilangan ni Macario Pineda -Mga Diyos ni Justiniano del Rosario - Luad ni Gloria Villaraza Ka b ila ng s a mg a nila la ma n ng a kla t-ka tip una ng ito a ng mg a s umus unod : Idinugtongpa ni Abadilla (1967:29)sa kanyangaklat angganito: Ang malabo-matimpi-masining na sukatan, sa pagpasok ng sumunod na taon, 1943, ay walang iniwan sa isang sakit na sinapian ng isa pa: ang pagsunod sa utos ng mga panginoong Hapones na bungkalin ang lupa ng katutubong mga akda, lalo na ang mga kwcnto. Bilang pagbibigay-katarungan sa pangvayari, nagmatuwid ang mga nasa patnugutan ng Liwayway na hindi naman masama ang gayong utos at kung buong karapatang masusunod ng mga manunulat, ay makalilikha sila ng mga kathang magiging masagana sa katutubong kulay,na napakahalaga sa panitikan,wika pa nila. Nicasio (1972)– inilalarawan sa mga paksa ng maikling kwento nang panahong iyon ang diwa at damdaming Pilipino gayundin ang buhay nito. Paksang Katutubong kulay sa Maikling Kwento: Uri ng p a mumuha y na d ina ra na s Ka s a la ta n o p a g d a ra hop s a p a g ka in, dam it Pa ng ha na p b uha y Pa g la la kb a y a t p a kikis a ma s a ka p wa Pa g ka ta p os ma s a kop ng mg a a merika no a ng ma ynila , na ka mit na uli a ng ka p a ya p a a n d a hil d un muling na b uha y a ng liwa ywa y na na is ula t ni Pedr o Reyes. Teod oro A . A g onc i l lo - M a la ya Inig o Ed . Reg a la d o – I la ng -i la ng C loud ua ld o d el M und o – S ina g -Ta la Par u-par o A leja nd ro G . A b d i lla – Ka yuma ng g i Ped ro Reyes V il la nueva a t Ja c into - S a g a - S a g a A ntonio B.L Ros a les – Hiwa g a Jos e L. S a ntos – Bula kla k (1947) Bago naipahinto ang Sinag-Tala ni Del Mundo ay naisilang ang TalaangBughaw ni Abadilla na magpapasya sa mahuhusay na maikling kwento. Ngunit natigil din ang pamimiling ito ni Abadilla. Malaking dagok ito sa isang tulad ni AGA. Mga Piling Katha ni Abadilla (1948) - Dito makikita ang mga pinakamahusay at magagandang maikling kwento na nagawa noong1947-1948 -Hindi lang si Abadilla ang namili ng mga maikling kwento kasama niya sa pagpili ng akda sina Lope K.Santos, Jose Villa Panganiban, Amado V. Hernandez, Juan C. Laya, Catalino V. Flores, Teodoro A. Agoncillo, Hernando R. Ocampo, at Narciso G.Reyes Walanggaanongnobela angnaisulat sa panahon ng Hapon. Ito’y dahil sa kakapusan ngpapel.Angmga iilangnobela ay ginamitan ngnapakaliit na titiko tipo. Katunayan na nagtitipid sa papel. Mga nobelangnailathala sa panahon ngHapon: TatlongMarian ni Jose Esperanza Cruz. Sa Lundo ng Pangarap ni Jose Gervacio Santiago. Pamela ni Adriano P. Adriatico. MagandangSilangan ni Gervacio Santiago LumubogangBituin ni Isidro Zanaga Castillo ANG NO BELA S A PANAHO N NG HAPO N Nang huling bahagi ng panahon ng Amerikano, nawala ang dula sa paglabas ng pelikula. Ipinasunog ng mga hapon angmga ito.Dahil dito,angmga manunulat ngdula ay muling nagbalik sa mga mayayaman. Ang mga artista, manunulat at patnugot ng mga sinehan at pelikula na nangawalan nghanapbuhay ay nagsibuo ng iba't ibang samahang nagdulot ng panooring aliw sa pamamanglaw ngmga mayayaman. Kinalugdan ang pagpapalabas sa maliliit at malaking teatro tulad ng Avenue life, Manila Grand Opera House. ANG D ULA S A PANAHO N NG HA PO N Halibawa ng dula sa panahon ng hapon: -Sa Pula, Sa Puti ni Francisco Soc Rodrigo Ang dulang “Sa Pula, Sa Puti” ay isang dula na nagmumulat sa atin sa mga isyu ng lipunan. Tulad ng pag-asa sa swerte para magkapera at ang pagkalulong sa sugal. Isang magandang pagpapakita ng mga isyu ng lipunan partikular sa ugali ng pag- asa ng karamihan sa swerte. Maikling Katha - Isang sangay ng salaysay na may isang kakintalan. Mga Katangian: -Madulang parte ng buhay ang isinasalaysay -May isang pangunahing tauhan na may mahalagang suliranin -May mahalagang Tagpo -May mabilis na daloy o transisyon - IIsa ang kakintalan Uri ng M a ikling Ka tha 1. Pa ng ka ta uha n 2 . M a ka ba ng ha y 3. Pa ng ka pa lig ira n 4. Pa ng ka tutubong - kula y 5 . Pa ng ka is ipa n M g a bumubuo sa M a ikling Ka tha - Ta uha n - Ta g pua n - Ba ng ha y - Tung g a lia n und er tung g a lia n - Ta o la ba n sa ka lika sa n - Ta o la ba n sa ta o - Ta o la ba n sa sa rili Ibat-ibang aksyon at reaksyon na ginawa ng Pilipino sa panahong iyon Kabataan/Estudyante -Naging aktibo at militante Magsasaka,Mangingisda,Guro at Mga Ordinaryong Mamamayan -Nagising sa katotohanan -Pagbibintang ni Marcos sa mgapolitiko -Rali at Demonstrasyon -Pagsabog ng buong Kamaynilaan -Pagbobombang naganap sa Plaza Miranda Septyembre 21, 1972 ang pag dedeklara ng Martial Law Ang pag usbong ng mga panitikan na may paksa tungkol sa kawalan ng kalayaan at katarungan THA NK Y O U!!!! Tula ang isa sa mga anyo ng panitikan na nagkaroon ng higit na pagbabago o impluwensya noong panahon ng Happon. Namayani rin ang tulang may malayang taludturan. Isa sa mga manunulat ng tulang tulad nito ay si Alejandro G. Abadilla (AGA), na siyang sumulat ng tulang “Ako ang Daigdig”. Ito ay walang sukat at tugma na di tulad sa mga karaniwang anyo ng tula. Mga Paksa ng Tula Buhay lalawigan o nayon Pag-ibig Kalikasan Pananampalataya Sining Pagkamakabayan Katangian ngTula angami Mar agadgumMaiksi aikusa H Nagtataglay ng talinhaga 2.Tanaga Ito ay pinasikat ni Ildefonso Santos. Ang tanaga ay isang maikling katutubong Pilipinong tula na naglalaman ng pang-aral agimas at payak na pilosopiyang ginagamit ng matatanda sa pagpapagunita sa mga kabataan. May estruktura itong apat (4) na taludtod at pitong (7) pantig kada taludtod. Katumbas nito ang haiku ng mga Hapones. Palay Palay siyang matino, Nang humangi’y yumuko; Nguni’t muling tumayo Nagkabunga ng ginto Kabibi Kabibi,ano ka ba? May perlas,maganda ka; Kung idiit sa taynga, Nagbubunitunghininga! Tag-init Alipatong lumapag Sa lupa—nagkabitak, Sa kahoy nalugayak Sa puso—naglagalab! May sukat (wawaluhin o lalabindalawahin) at tugma. Narito ang isang halimbawa ng tulang "Pag-ibig" ni Teodoro Gener. Samantala ang Dramatic Philippines sa pamumuno ni Narciso Pimentel Jr. ay nagtanghal ng mga dulang Tagalog na salin mula sa dulang Ingles. Kabilang na dito ang Cyrano de Bergerac na isinalin sa Tagalog ni Francisco “Soc” Rodrigo, Matir sa Golgota at ipinalabas muli sa dulang "Sino Ba Kayo?" Ni Julian Cruz Balmaceda. Ang dulang “ Sino Ba Kayo?” ay itinuring pinakamataas na uri ng dula ng panahong yaon. Makabago at sariwang-sariwa ang pamamaraan nito. Bukod dito,sikat din ang Sa Pula,Sa Puti ni Francisco “ Soc”Rodrigo. . Panday Pira ni Jose Ma.Hernandez Sa Pula sa Puti ni Francisco Soc.Rodrigo Bulaga ni Clodualdo del Mundo "Sino ba Kayo?” “Dahil sa Anak” at “Higanti ng Patay” ni NVM Gonzales KAHALAGAHAN NG DULA 1.Gaya ng ibang panitikan,karamihan sa mga dulang itinatanghal ay hango sa totoong buhay. 2.Inaangkin nito ang lahat ng katangiang umiiral sa buhay gaya ng mga tao at mga suliranin. 3.Inilalarawan nito ang mga damdamin at pananaw ng mga tao sa partikular na bahagi ng kasaysayan ng bayan. SALAMAT! sa pakikinig Presentasyon ng Pangkat 3