Docsity
Docsity

Prepare for your exams
Prepare for your exams

Study with the several resources on Docsity


Earn points to download
Earn points to download

Earn points by helping other students or get them with a premium plan


Guidelines and tips
Guidelines and tips

Chuyên đề phương trình lượng giác, Exercises of Mathematics

Tài liệu gồm 38 trang, được biên soạn bởi quý thầy, cô giáo giảng dạy bộ môn Toán học tại trường THPT Marie Curie, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh, phân dạng và tuyển chọn các bài toán trắc nghiệm + tự luận chuyên đề phương trình lượng giác, giúp học sinh lớp 11 tự học chương trình Đại số và Giải tích 11 chương 1.

Typology: Exercises

2020/2021

Uploaded on 01/16/2022

phuong-le-14
phuong-le-14 🇻🇳

4.5

(48)

511 documents

1 / 38

Toggle sidebar

Related documents


Partial preview of the text

Download Chuyên đề phương trình lượng giác and more Exercises Mathematics in PDF only on Docsity!

Trường THPT MARIE CURIE

ĐẠI SỐ VÀ GIẢI TÍCH

Chuyên đề 1

PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC

XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ LƯỢNG GIÁC

CỦA MỘT GÓC HAY CUNG LƯỢNG GIÁC



1. Đường tròn lượng giác

Là đường tròn có tâm O trong mặt phẳng Oxy và có bán kính R  1.

A  1; 0là điểm gốc của đường tròn lượng giác.

Chiều dương là chiều ngược chiều kim đồng hồ.

Chiều âm là chiều cùng chiều kim đồng hồ.

2. Giá trị lượng giác

Cho cung AM  

 sin  OK Tung độ của điểm (^) M.

 Cos = cos  OH Hoành độ của điểm M.

sin tan cos

AT

  (Kéo dài OM cắt tiếp tuyến t At ’ tại T )

 S

cos cot sin

B

  (Kéo dài OM cắt tiếp tuyến s Bs ’ tại S , với B  0;1)

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

3. Hàm số lượng giác

a) Hàm số sin

Đặt mỗi giá trị x với duy nhất điểm M trên đường tròn lượng giác mà số đo cung bằng

x. Điểm M có tung độ hoàn toàn xác định đó làsin x

sinx

B'

B

A' (^) A

x

O

M

Định nghĩa Tập xác định Tập giá trị Đồ thị

sin : 

x sin x

D 

x^  

  

 

T 1;

  1 sin x  1

b) Hàm số cosin

Quy tắc đặt mỗi số thực x với một số thực cos x được gọi là hàm số cosin

Định nghĩa Tập xác định Tập giá trị Đồ thị

cos : 

x cos x

D 

x^  

  

 

T 1;

  1 sin x  1

y

x

- π (^) π -

π 2

-

π 2

1

O

c) Hàm số tang

Hàm số tang là hàm số được xác định bởi công thức

 

sin , cos 0 cos

x y x x

.

Ký hiệu: y  tan x

Trường THPT MARIE CURIE

CÔNG THỨC LƯỢNG GIÁC



1. Hệ thức cơ bản

 

  

 

2 2 2 2

2 2

1 tan cos sin cos 1 1 1 cot sin

a a a a

a a

 

tan cot tan .cot 1 1 cot tan

a a a a

a a

   

sin

tan sin tan cos

cos

a

a a a a

a

   

cos

cot cos cot .sin

sin

a

a a a a

a

2. Cung liên kết 3. Công thức cộng

sin( ab )  sin a cos b sin b cos a

cos( ab ) cos a cos b sin a sin b

tan tan tan( ) 1 tan .tan

a b a b a b

 

cot( ) tan( )

a b a b

 

cos(  a ) cos a

sin(  a )  sin a

tan(  a )  tan a

cot(  a )  cot a

sin(  a ) sin a

cos(  a )  cos a

tan(  a )  tan a

cot(   a )  cot a

sin cos 2

a a

  

 

 

 

cos sin 2

a a

  

 ^ 

 

tan cot 2

a a

  

 

 

 

cot tan 2

a a

  

 ^ 

 

sin cos 2

a a

  

 

 

 

cos sin 2

a a

  

  

 

 

tan cot 2

a a

  

  

 

 

cot tan 2

a a

  

  

 

 

Áp dụng công thức cộng ta được

 

  

 

 

 sin cos 2 sin 4

x x x

 

 

 

 

cos sin 2 cos 4

x x x

Định nghĩa Tập xác định Tập giá trị Đồ thị

tan : 

sin

cos

x x x

 

    

 

\ ,

D k k

 

 ^  

 2 

x k

T 

y

x

π

2

-

π

2 O

d) Hàm số côtang

Hàm số côtang là hàm số được xác định bởi công thức

 

cos , sin 0 sin

x y x x

.

Ký hiệu: y  cot x

Định nghĩa Tập xác định Tập giá trị Đồ thị

cot : 

cos

sin

x x x

D  \ k  , k  

x^  k^ 

T 

y

π^ x

π O^2

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

4. Cung liên kết 5. Công thức nhân đôi

sin2 a 2sin a cos a

  

2 2

2

2

cos – sin

cos 2 1 2sin

2cos 1

a a

a a

a

 2

2 tan tan 2 1 tan

a a a

2 1 1 tan cot 2 tan 2 2 tan

a a a a

 

sin (^)  a   sin a

cos (^)  a   cos a

tan (^)  a  tan a

cot (^)  a  cot a

sin(  a ) sin a

cos(  a )  cos a

tan(  a )  tan a

cot(   a )  cot a

sin cos 2

a a

  

 

 

 

cos sin 2

a a

  

 

 

 

tan cot 2

a a

  

 ^ 

 

cot tan 2

a a

  

 ^   

sin (^)  ak .2  (^) sin a cos (^)  ak .2  (^) cos a

tan (^)  ak  (^) tan a cot (^)  ak  (^) cot a

6 .Công thức hạ bậc

    

   

2 2

2 2

2

1 cos 2

  • sin 1 cos 2 2 sin 2

1 cos 2

  • cos 1 cos 2 2 cos 2

1 cos 2

  • tan 1 cos 2

a a a a

a a a a

a a a

7. Công thức biến tích thành tổng

     

 

      

 

     

 

     

 

  • cos .cos cos( ) cos( ) 2

1

  • sin .sin cos( ) cos( ) 2

1

  • sin .cos sin( ) sin( ) 2

1

  • cos .sin sin( ) sin( ) 2

a b a b a b

a b a b a b

a b a b a b

a b a b a b

8 .Công thức biến tổng thành tích

     

     

   

     

  

   

   

     

     

   

     

 

   

   

 

  • cos cos 2 cos cos 2 2

cos cos 2 sin sin 2 2

  • sin sin 2 sin cos 2 2

sin sin 2 cos sin 2 2

sin( )

  • tan tan cos cos

a b a b a b

a b a b a b

a b a b a b

a b a b a b

a b a b a b

Ghi chép: ........................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

VẤN ĐỀ 1

PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN



A. PHƯƠNG PHÁP

 1.

radian (^2) sin sin , 2

u v k u v k u v k

 

  

   

 ^ ^ 

hoặc

ñoä 0

0 0

360 sin sin , 180 360

u v k u v k u v k

 (^)     (^)    ^ ^  

 2.

radian (^2) cos cos , 2

u v k u v k u v k

  

   

  

hoặc

ñoä 0

0

cos cos , 360

u v k u v k u v k

  

   

  ^ 

 3.

radian

tan u  tan v  u  v  k  , k  hoặc

ñoä 0 tan u  tan vuvk 180 , k

 4.

radian

cot u  cot v  u  v  k , k  hoặc

ñoä 0 cot u  cot vuvk 180 , k

 5.

radian (^) arcsin 2 sin , arcsin 2

x m k x m k x m k

 

  

   

 ^ ^ 

 6.

radian (^) arccos 2 cos , arccos 2

x m k x m k x m k

  

   

  

 7.

radian

tan x  m  x  arctan m  k  , k 

 8.

radian

cot x  m  x  arc cot m  k  , k 

￧ Ghi chép bổ sung

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................

cos u  1  u  k 2 

cos u    1 u    k 2 

cos 0 2

u u k

    

sin 1 2 2

u u k

    

sin 1 2 2

u u k

      

 sin u  0  u  k 

ĐẶC BIỆT

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

B. VÍ DỤ

Ví dụ 1. Giải phương trình

sin sin 2 5

x

  

 ^ 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 2. Giải phương trình   0

0 0 sin x  30 sin 2.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 3. Giải phương trìnhsin x  (^) cos x  (^2)  0

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 4. Giải phương trình 2sin x   1.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 5. Giải phương trìnhsin^1 5

x

 

  

 

 

.

Lời giải

Trường THPT MARIE CURIE

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 6. Giải phương trình2 sin^2 6

x

 

  

 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 7. Giải phương trình  

0 2 sin x  60  3  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 8. Giải phương trình

 

 

 

 

sin 3 cos 3

x x.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 9. Giải phương trình

   

 ^  ^   

   

cos 2 sin 5 4

x x.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

Ví dụ 10. Giải phương trình (^) 5sin x  1.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 11. Giải phương trình  

sin 2 3

x  .

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 12. Giải phương trình

cos cos 5 7

x

  

 

 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 13. Giải phương trình  

0 0 cos x  40 cos.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 14. Giải phương trình 2cos x   1.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 15. Giải phương trìnhcos 1

8

x

 

 

 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 16. Giải phương trình2 cos 3 0 6

x

 

 ^ ^ 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 17. Giải phương trình  

0 2 cos x  30  2  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 18. Giải phương trình 3cos x  3  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 19. Giải phương trình 5cos 2 x  (^1)   3  0.

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 20. Giải phương trình

tan tan 4 7

x

  

 ^ 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 21. Giải phương trình  

0 0 tan x  48 tan 25.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 22. Giải phương trình tan x  3.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 23. Giải phương trìnhtan cot 6 6

x

   

 ^ 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

Ví dụ 24. Giải phương trình  

0 tan x  30  1  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 25. Giải phương trình 2tan x  5  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 26. Giải phương trìnhcot cot

8 5

x

  

 

 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 27. Giải phương trình  

0 0 cot^ x^ ^28 cot 12.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 28. Giải phương trình 3 cot x  3  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

Ví dụ 29. Giải phương trìnhcot 1 0 6

x

 

 ^ ^ 

 

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 30. Giải phương trình^ cot 2 20 ^3

o ^ x^ ^ ^ .

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 31. Giải phương trình 3 cot x  5  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 32. Giải phương trình (^) cos x  sin x  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 33. Giải phương trình 3 sin x  cos x  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 34. Giải phương trình 3 cos x  sin x  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 35. Giải phương trình sin2 x  sin2 cos x x  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 36. Giải phương trình

2 cos 2 sin 0 2

x x  .

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 37. Giải phương trình sin3 x  sin x  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 38. Giải phương trình cos4 x sin x.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 39. Phương trình  

2 (^) 2cos x 1 0 có bao nhiêu nghiệm trên đoạn

  

 

 

;

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 40. Giải phương trình 

sin

0

cos 1

x

x

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 41. Giải phương trìnhtan x (^)  cos x  (^1)   0

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 42. Giải phương trình cos x  (^1)  2sin x  (^1)   0

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 43. Phương trình (^) sin2 x  3cos x  0 có bao nhiêu nghiệm trong khoảng 0; 2022

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

C. BÀI TẬP CƠ BẢN

Bài 1. Giải các phương trình sau:

sin 2 sin 7

x

 . 2. sin3 x  sin x  0. 3. sin5 x  sin2 x  0.

sin 3 2

x

 

 

 

 

. 5.  

sin 45 2

x  . 6. 2 sin 2 1 0 4

x

 

 ^ ^ 

 

.

7.  

0 2 sin 2 x  60  1  0. 8. sin 3 1 4

x

 

 

 

 

. 9.

sin 30 0 3

x       

.

Bài 2. Giải các phương trình sau:

cos 3 cos 8

x

. 2. cos3 x  cos x  0. 3.

cos 3 2

x

 

 ^  

 

.

4.  

cos 30 2

x  . 5. 2 cos 1 3

x

 

 ^ 

 

. 6.  ^ ^ 

0 ^ 2 cos 2^ x^60 1 .

7. cos 2 1 0 4

x

 

 ^ ^ 

 

. 8.

0 cos 30 1 0 3

x   ^ ^   

. 9.

cos 2 4

x .

Bài 3. Giải các phương trình sau:

1. cos3 x sin2 x. 2. cos 3  2cos  0 4

x

. 3.

 

 ^  

 

cos 2 3 2

x

.

4.   (^) 

cos 2 30 2

x. 5.

 

 ^ 

 

2 cos 0 3

x

. 6.   (^)  

0 2 cos 2 x 60 1 0.

 

  

 

 

cos 2 2 0 4

x

. 8.

 

 

 

 

0 cos 30 1 3

x

. 9.

sin 2 4

x.

Bài 4. Giải các phương trình sau:

1. (^) sin x  cos x  1. 2. sin x  cos x  2. 3. (^) sin x  2cos x  1. 4. cos x  2 sin x  0. 5. cos x  sin x  2 sin 3 x. 6. sin  cos sin 4

x x

.

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

VẤN ĐỀ 2

PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI

THEO MỘT GIÁ TRỊ LƯỢNG GIÁC



A. PHƯƠNG PHÁP

Cho u là 1 góc lượng giác chứa ẩn x

 1.

2 a^^ sin^ u^ ^ b^ sin^ u^ ^ c ^0  Đặt t sin u với điều kiện   1 t  1.

Phương trình đã cho trở thành

2 atbtc  0 (*)

 2.

2 a cos ub cos uc  0  Đặt t cos u với điều kiện (^)   1 t  1.

Phương trình đã cho trở thành

2 (^) atbtc  0 (*)

 3.

2 a tan ub tan uc  0  Đặt t tan u

Phương trình đã cho trở thành

2 atbtc  0 (*)

 4.

2 a cot ub cot uc  0  Đặt t cot u

Phương trình đã cho trở thành

2 atbtc  0 (*)

 Giải phương trình (*) tìm t và so t tìm được với điều kiện (nếu có).

 Thay lại t bằng giá trị lượng giác tương ứng để tìm nghiệm x.

Ghi chú

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

B. VÍ DỤ

Ví dụ 1. Giải phương trình

2 2sin x – 3sin x  1  0.

Lời giải

Trường THPT MARIE CURIE

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 2. Giải phương trình

2 (^) cos x  3cos x  2  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 3. Giải phương trình

2 2 tan x  3tan x  1  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 4. Giải phương trình

2 cot x – cot x – 12  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 5. Giải phương trình

2 8cos x  2sin x  7  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

Ví dụ 6. Giải phương trình 2cos2 x  cos x  1.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 7. Giải phương trình

2 sin x  2cos x  2  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 8. Giải phương trình (^) cos2 x  5sin x  2  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 9. Giải phương trình

2 2 2cos x – sin x – 4cos x  2  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

Ví dụ 10. Giải phương trình   

2 sin x 2cos x 1 0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 11. Giải phương trình

2 (^) cos 2 x  sin x  2cos x  1  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 12. Giải phương trình  

2 tan x tan x 0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 13. Giải phương trình  

2 2

tan tan cos

x x x

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

Ví dụ 14. Giải phương trình  

2 2

2cot cot sin

x x x

.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 15. Giải phương trình   

2 3tan x 2 3 tan x 3 0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 16. Giải phương trình   

2 (^) 3cot x 5cot x 8 0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 17. Giải phương trình 3 tan x  6cot x  2 3  3  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

Ví dụ 18. Giải phương trình   

2 sin 2cos 2 0 2 2

x x .

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

C. BÀI TẬP

Bài 5. Giải các phương trình sau:

4 cos 2 x  cos x – 2  0. 2.  

4 4 5 1  cos x  2 sin x – cos x.

3.   

2 1  cos x cos 2 x  cos x  2sin x. 4.

2 5  3sin x  4 cos x 1 – 2 cos x.

4 4 sin x  cos x  sin x cos x  0. 6.

sin cos cos 4 0 8

xxx .

6 6 2 sin x  cos x 2sin x. 8.  

6 6 ^ 2 sin^ x^ ^ cos^ x^ – sin^ x .cos^^ x ^0.

VẤN ĐỀ 3

PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT

ĐỐI VỚI SIN VÀ COS



A. PHƯƠNG PHÁP

 Là phương trình lượng giác có dạng: a sin ub cos uc (*)

 Điều kiện có nghiệm của phương trình:

2 2 2 abc

CÁCH GIẢI

Cách 1.

Chia 2 vế của phương trình (*) cho

2 2 ab , ta được:

2 2 2 2 2 2

(*) sin cos

a b c u u a b a b a b

  

  

(**)

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

Do

2

2 2

a

a b

 

 

  

+

2

2 2

b

a b

 

 

  

= 1, nên tồn tại một góc  sao cho

2 2

cos

a

a b

 

và 2 2

sin

b

a b

 

Khi đó 2 2

(**) sin .cos cos .sin

c u u

a b

  

  2 2

sin

c u

a b

   

Cách 2.

Nếu a  0 , chia 2 vế của phương trình (*) cho a , ta được:

 ^ *^ sin^ cos

b c x x a a

  ^ (**)

Luôn tồn tại một góc  sao cho tan

b

a

 

Khi đó:

sin (**) sin cos cos

c x x a

  

sin cos sin cos cos

c x x a

     

sin (^)   cos

c x a

    

ĐẶC BIỆT

 Nếu (^) c  0 thì ()  a sin ub cos u  0 (*)

Chia 2 vế của phương trình (**) cho cos u , ta được:

sin (**) 0 tan 0 cos

u a b a u b u

     .

 Nếu ab  1 thì(*) sin cos 2 sin 4

u u c u c

 

      

 

MỞ RỘNG

Cách giải phương trình a sin ub cos uc còn được dùng đối với các dạng sau:

Dạng 1:

2 2 a sin ub cos uab sin v

Dạng 2:

2 2 a sin ub cos uab cos v

Chú ý

sin a cos b  sin b cos a  sin( ab ) cos a cos b sin a sin b  cos( ab )

Chú ý

 

  

 

 

sin cos 2 sin 4

x x x

 

  

 

 

sin cos 2 sin 4

x x x

Trường THPT MARIE CURIE

 

    

 

cos sin 2 cos 4

x x x

 

    

 

cos cos 2 cos 4

x x x

Ghi chú

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Chuyên đề 1: LƯỢNG GIÁC

B. VÍ DỤ

Ví dụ 1. Giải phương trình sin x  3 cos x  2.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 2. Giải phương trình 3 cos x – sin x  2.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 3. Giải phương trình (^) sin x  3 cos x  3.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 4. Giải phương trình 3 sin 2^ x^ ^ 3 cos 2^ x ^3.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Trường THPT MARIE CURIE

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 5. Giải phương trình (^) 3sin 4 x  3 cos 4 x  3  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 6. Giải phương trình (^) 3sin x  3 cos x  0.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 7. Giải phương trình sin x  cos x  2.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

Ví dụ 8. Giải phương trình sin x – cos x  1.

Lời giải

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................