Kakayahang Sosyolingguwistiko, Essays (high school) of Earth science

Download Kakayahang Sosyolingguwistiko and more Essays (high school) Earth science in PDF only on Docsity!

Kakayahang sosyolingguwistiko Ang kakayahang gamitin ang wika nang may naaangkop na panlipunang pagpapakahulugan para sa isang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon. halimbawa: "Magandang araw po! Kumusta po kayo?" (Dell Hymes 1974) Gumawa ng modelong SPEAKING patungkol sa mahahalagang salik ng lingguwistikong interaksyon SPEAKING S - Setting and scene saan ang pook ng pag-uusap o ugnayan? kailan ito nangyari? P- Participants sino ang kalahoksa pag-uusap? E-Ends ano ang pakay, layunin, at inaasahan ng bunga ng pag-uusap. A-Acts Sequence paano ang takbo o daloy ng pag-uusap? K-Key ano ang tono ng pag-uusap? seryoso ba o pabiro? I-Instrumentalities ano ang anyo at estilo ng pananalita? kumbersasyonal ba o may mahigpit na pagsunod sa pamantayang panggramatika? N-Norms ano ang umiiral na panuntunfan sa pag-uusap at ano ang reaksiyon dito ng mga kalahok o nalilimitahan baa ng pagkakataon ayon sa uri, lahi, kasarian, edad, at iba pang salik? G- Genre ano ang uri ng sitwasyon o materyal na ginagamit (halimbawa: Interbyu, panitikan, liham)? freeman 2004 ayon sa kanya, para sa hindi taal na tagapagsalita, daoat niyang matutunang lumikha at umunawa ng ibat ibang wika sa ibat ivang sosyolingguwistikong konteksto Ibabatay sa edad kasarian at relihiyon FARAH 1998 Nakatuon sa paglalarawan at pagsusuri sa kakayahan ng tagapagsalita na gamitin ang wika sa tunay na sitwasyon PAGKILALA SA VARAYTI NG WUKA PORNALIDAD AT IMPORMALIDAD NG SITWASYON Maaring pormal ang pananalita depende sa kung sino ang kinakausap UGNAYAN NG MGA TAGAPAGSALITA Magkakapareho paraan ng pagsasalita ang magkakaigan. Nilalangkapan din nila ng mga biruan at hiwatigan na hindi nauunawaan ng iba PAGKAKAKILANLANG PANGKAT-ETNIKO Gumagamit ng lokal na wika at/o diyalekti sa kausap na nagmula sa kaparehong bayan ng tagapagsalita

AWTORIDAD AT UGNAYANG PANGKAPANGYARIHAN

Tinitiyak ang pormalidad at kaankupan ng salita sa harap ng guro, magulang, at iba pang nakatatanda at may awtoridad PANLIPUNANG PENOMENON Nagkakaroon ng kabuluhan ang salita/pahayag kung ito ay nilulugar sa kausap o grupo ng mga tao CONSTANTINO 2002 HETEROGENEOUS Pagkakaroon ng ibat ibang anyi bunga ng lokasyong heograpiko, pandarayuhan, sosyo-ekonomiko, political at edukasyon na kaangkinan ng partikular na komunidad KAKAYAHANG DISKORSAL TUNGO SA PAGLIKHA NG MAKABULUHANG PAHAYAG UP Diksiyonarying Filipino (2010) DISKURSO Ito ay nangangahulugan ng "pag uusap at palitan ng kuro" -ito ay tumutukoy sa kakayang umunawa at makapagpahayag sa isang tiyak na wika URI NG DISKORSAL KAKAYAHANG TEKSUWAL KAKAYAHANG RETORIKAL TEKSTUWAL Kahusayan ng isang indibidwal sa pagbasa at pagunawa ng ibat ibang teksto gaya ng mga akdang pampanitikan at iba pang sukat komunikasyon RETORIKAL Ito ay tumutukoy naman sa kahusayan ng isang indibidwal na makibahagi sa kombersasyon PAKIKIPAGTALASTASAN 2 TUNTUNIN -PAGKILALA SA PAGPAPALITAN NG PAHAYAG -PAKIKIISA PAKIKIISA KANTIDAD Gawing impormatibo ang ibinibigay na impormasyon ayon sa hinihingi ng pag uusap---hindi lubhang kakaunti o lubhang dami ng impormasyon KALIDAD Sikaping maging tapat sa mga pahayag; iwasang magsabi ng kasinungalingan o ng anomang walang sapat na batayan RELASYON Tiyaking angkop at mahalaga ang sasabihin PARAAN Tiyaking maayos, malinaw, at hindu lubhang mahaba ang sasabihin