KomPan 1st Quarter Reviewer, Study notes of Law

Download KomPan 1st Quarter Reviewer and more Study notes Law in PDF only on Docsity! MODULE 1 Panahon ng Espanyol Sinaunang Tagalog -silabiko o pantigan ang paraan ng pagsulat -17 titik: 3 na patinig at 14 na katinig -Baybayin Mga Aklat-gramatika noon:  Arte y vocabulario tagalo (1582) o Padre Juan de Plasencia o Madali gamitin at kaya nito magbigay ng hustong kaalaman tungkol sa Tagalog.  Arte y reglas de la lengua tagala (1610) o Padre Francisco de San Jose o Komprehensibong kodipikasyon o resulta ng sistematikong pag-sasaayos ng wikang Tagalog.  Arte de la lengua yloca (1627) o Padre Francisco Lopez o Unang aklat gramatika sa wikang Ilocano  Arte del la lengua bicolana (1754) o Padre Marcos de Lisboa o Unang aklat gramatika sa wikang Bikol  Vocabulario de la lengua tagala (1860) o Padre Juan de Noceda at Padre Pedro de Sanlucar o Tinuturing na pinakamahusay na bokabularyong naisulat sa Panahon ng Espanyol  Vocabulario de lengua tagala (1613) o Padre Pedro de San Buenaventura  Compendio de la arte de la lengua tagala (1703) o Padre Gaspar de San Agustin  Vocabulario de la lengua bisaya (1711) o Padre Matheo Sanchez  Arte de la lengua pampanga (1729) at Vocabulario de la lengua pampanga en romance o Padre Diego Bergaño  Arte de la lengua tagala y manual tagalog (1745) o Padre Sebastian de Totanes  Ensayo de gramatica hispano-tagala (1878) o Padre Toribio Minguella  Gramatica de la lengua de Maguindanao segun se habla en el centro y en la costa sur de la isla de Mindanao (1892) o Padre Jacinto Juanmarti  Arte de la lengua bisaya-hiligayna de la isla de panay (1894) o Padre Alonso de Mentrida Haring Carlos I -Noong 1550, naglabas ng isang kautusan na nagtatakda ng pagtuturo ng pananampalatayang Katoliko sa wikang Espanyol. Haring Felipe IV -Noong Marso 1634, nagatas na muling nagtatakda ng pagtuturo ng wikang Espanyol sa lahat ng katutubo at hindi lamang sa mga nais matuto. Haring Carlos II -Nagpalabas ng isang atas na muling nagbibigay-diin sa mga atas-pangwika nina Carlos I at Felipe IV Haring Carlos IV -Noong Disyembre 1792, naglabas ng isang atas na nagtatakda sa paggamit sa Espanyol sa mga kumbento, monasteryo, lahat ng gawaing hudisayal at ekstrahudisyal, at mga gawaing pantahanan. Dekreto ng Edukasyon ng 1863 -pagtatatag ng primiyang paaralan sa bawat pueblo sa Maynila upang mabigyan ng edukasyon sa Espanyol ang mga anak ng katutubo. -wikang Espanyol ang pangunahing midyum sa pagtuturo. Pamanang pangwika na naiwan ng mga Espanyol: 1) romanisasyon ng silabaryo ng mga wikang ginagamit sa Pilipinas 2) yaman ng bokabularyong Espanyol na nakapasok sa talasalitaan ng katutubong wika sa Pilipinas Artikulo VIII ng Konstitusyon ng Biak-na- Bato -itinakda ni Felix Ferrer at Isabelo Artacho -Nilagdaan noong Nobyembre 1, 1897 -“Tagalog ang dapat na maging wikang opisyal ng Republika” Artikulo 93 ng Konstitusyon ng Malolos -itinakda nina Felipe Calderon at Felipe Buencamino -nilagdaan noong Enero 21, 1899 -ibinalik ang Espanyol bilang pansamantalang opisyal na wika habang pinipili pa ang hihiranging opisyal ng wika sa Pilipinas. Panahon ng Amerikano Kasunduan sa Paris -nilagdaan ng Espanya at Estados Unidos noong Disyembre 10, 1898 na nagkabisa noong Abril 11, 1899 -inilipat ang pamamahala ng Pilipinas mula Espanya tungo Estados Unidos Benevolent Assimilation -Ayon rito, papasok ang mga Amerikano sa Pilipinas hindi bilang mananakop kundi bilang “kaibigan” na mangangalaga sa mga tahanan, hanapbuhay, at karapatang pansarili at panrelihiyon ng mga Pilipino. Komisyong Schurman - napagalaman na higit na pinipili ng mga pinunong Pilipino ang Ingles bilang wikang panturo sa mga publikong paaralan Thomasites - MODULE 2 Panahon ng Komonwelt Batas Tydings-Mcduffie – Philippine Independence Act Saligang batas Batas Komonwelt Blg. 184 “An Act to Establish a National Language Institute and Define Its Powers and Duties” Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60, s. 1963 - Pinatupad ni Pangulong Diosdado Macapagal - nagtakda ng pambansang awit ng Pilipinas sa Pilipino sa alinmang pagkakataon sa loob at labas ng bansa Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP) -pinalit ni Pangulong Corazon Aquino sa SWP MTB-MLE or Mother Tongue – Based Multilingual Education - Kasama sa K-12 na kurikulum ang pagtuturo ng unang wika at ang paggamit dito bilang wikang panturo sa mga piling asignatura - Kautusang Pangkagawaran Blg. 16, s. 2012 Batas Republika blg. 7104 - Lumikha sa Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) Kautusang Pangkagawaran Blg. 7, s. 1959 -Sa pamumuno ni Jose P. Romero, iniatas na salitang “Pilipino” ang gagamitin sa pagtukoy sa wikang pambansa sa halip na “Tagalog”