Pagsulat ng Filipino sa piling larang, Lecture notes of Mathematics

Download Pagsulat ng Filipino sa piling larang and more Lecture notes Mathematics in PDF only on Docsity! A N YO N G S U L AT I N S A A K A D E M I KO N G PAG S U L AT FILIPINO SA PILINGN LARANG F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L A RA L I N 3 F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K JUDY ANN C. AQUINO, LPT Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa layunin, gamit, katangian at anyo. Nabibigyang halaga ang akademikong pagsulat sa akademya at employe. Nakapagsasagawa ng panimulang pananaliksik kaugnay ng kahulugan, kalikasan, at katangian ng iba’t ibang anyo ng akademikong sulatin. B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L MGA LAYUNIN: JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K HALIMBAWA: JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K ANYO 7. POSISYONG PAPEL PAGSALIG O PAGSUPORTA SA KATOTOHANAN NG ISANG KONTROBERSYAL NA ISYU SA PAMAMAGITAN NG PAGBUO NG ISANG KASO O USAPIN PARA SA ISANG PANANAW O POSISYON. JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K HALIMBAWA: TA LU M PAT I FILIPINO SA PILINGN LARANG F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L A RA L I N 4 JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K JUDY ANN C. AQUINO, LPT B A S I S TA N AT I O N A L H I G H S C H O O L F I L I P I N O S A P I L I N G L A RA N G I I A K A D E M I K Mga gabay na katanungan: 1. Ano ang paksa ng talumpati? 2. Ano ang layunin nito? 3. Magbigay ng isang linya o pahayag na binanggit ng tagapagtalumpati na tumatak sa iyong isipan. 4. Ano ang naobserbahan mong paraan ng pagtatalumpati tulad ng pagbigkas at paggalaw? Bukod sa layunin ng okasyon, dapat ding tiyakin ng tagapagtalumpati sa kaniyang sarili kung ano ang kaniyang magiging layunin sa pagtatalumpati. Ang nilalaman, haba, at tono ng talumpati ay dapat na iayon sa layuning ito. PAGHAHANDA LAYUNIN NG TAGATALUMPATI PAGHAHANDA TAGPUAN Tumutukoy ito sa lugar, sa kagamitan, sa oras, at sa daloy ng programang kapapalooban ng talumpati. PANANALIKSIK! Bahagi ng proseso ng pananaliksik ang pagbuo ng plano, pagdebelop ng paksa o tema, pagtitipon ng mga materyal sa pagsulat ng talumpati, at pagsulat ng balangkas ng talumpati. Pagsulat ng Balangkas Matapos matipon ang mga materyal, huwag agad dumiretso sa pagsulat ng talumpati. Mahalaga pa ring maklasipika o mapagpangkat-pangkat ang mga natipong materyal. Batay sa pagpapangkat na ito, maaaring bumuo ng balangkas ng talumpati. Ang balangkas ang magbibigay ng direksiyon sa pagsulat. Sa pagbuo ng balangkas, maaari ring makita kung ano pang bahagi ang kulang sa datos, at kung gayon, kailangan pa ng dagdag na materyal. PAGSULAT Dalawang malaking proseso ang mahalagang isaalang-alang sa yugtong ito: ang mismong pagsulat ng talumpati at ang pagrerebisa nito. PAGSULAT NG TALUMPATI 1. Sumulat gamit ang wikang pabigkas. Dapat, isaalang- alang ang kakayahan ng mga tagapakinig na unawain ang talumpati kahit pinapakinggan lamang ito. Dahil dito, pinakamabisa ang estilong natural; ibig sabihin, ang talumpati ay parang nakikipag-usap lamang sa tagapakinig. 2. Sumulat sa simpleng estilo. Hangga’t maaari, huwag ding gumamit ng teknikal na salita. Sa halip na gumamit ng mga abstraktong salita, mas gamitin ang mga kongkretong salita, o iyong lumilikha ng mental na imahen sa tagapakinig. Iwasan din ang mahahaba at komplikadong pangungusap. Putulin at paikliin ang mahahabang pangungusap, at bumuo ng mga pangungusap na may iisang paksa at komentaryo lamang. PAGREREBISA NG TALUMPATI Sa yugto ng pagrerebisa, mahalaga ang paulit-ulit na pagbasa, ang pag- ayon ng estilo ng talumpati sa pagbigkas, at ang pag-aangkop ng haba ng talumpati sa ibinibigay na oras. PAGREREBISA NG TALUMPATI 1. 2. 3. Paulit-ulit na pagbasa Pag-ayon ng estilo ng nakasulat na talumpati sa paraang pabigkas Haba ng Talumpati Narito ang karaniwang tagal ng iba’t ibang uri ng talumpati: • Panayam o lektura 45–50 minuto • Presentasyon ng papel sa isang kumperensiya 20–25 minuto • Susing panayam 18–22 minuto • Pagpapakilala sa panauhing pandangal 3–4 minute •Talumpati para sa isang seremonya 5–7 minuto Tandaan na walang tagapakinig ang gustong maupo at makinig sa isang napakahabang talumpati, gaano man kahusay ang tagapagtalumpati. May mga pag-aaral na sumukat na sa attention span o tagal ng kakayahang makinig at magpokus ng isang tao sa iba’t ibang sitwasyon. Kailangang isaalang-alang ito upang maiwasang mabagot ang mga tagapakinig.