Pobierz 2.2 Budowa i funkcje sacharydów i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity! 2.2 Budowa i funkcje sacharydów 1 2.2 Budowa i funkcje sacharydów Sacharydy powsatają głównie w procesie fotosyntezy. Są zbudowane z węgla, wodoru i tlenu 1. Monosacharydy (cukry proste) a. Związki o słodkim smaku b. Bezpośrednie źródło energii dla komórek c. Dobrze rozpuszczalne w wodzie d. Zawierają 3-8 atomów węgla ( - triozy, 4- tetrozy, 5- pentozy, 6- heksozy…) e. Kilka grup hydroksylowych (-OH) f. Jedna grupa karbonylowa: aldehydowa (-CHO)[Aldozy] lub ketonowa (-CO-)[Ketozy] g. Występują głównie w owocach, słodyczach oraz miedzie 2. Formy monosacharydów Monosacharydy pierścieniowe mogą występować w dwóch formach, które różnią się od siebie rozmieszczeniem podstawników -H i -OH przy atomie węgla w przypadku aldoz lub w przypadku ketoz Formę z podstawnikiem -OH skierowanym we wzorze chemicznym do dołu nazywamy anomerem natomiast do góry - anomerem 3. Funkcje biologiczne wybranych sacharydów Aldehyd 3-fosfoglicerynowy Pordukt pośredni oddychania komórkowego Produkt ostateczny fotosyntezy Ryboza Składnik RNA, który uczestniczy w odczytywaniu informacji genetycznej organizmów i syntezie białka oraz jest nośnikiem informacji genetycznej u niektórych wirusów Składnik wolnych rybonukleotydów, które są przenośnikami energii i elektronów w komórkach C3 C1 C2 alfa beta Triozy(C )3 Pentozy(C )5 2.2 Budowa i funkcje sacharydów 2 Deoksyryboza Wchodzi w skład kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA), który jest nośnikiem informacji genetycznej u organizmów i wielu wirusów Glukoza Podstawowy substrat w oddychaniu komórkowym Monomer wielu oligosacharadów i polisacharydów Forma transportowa cukrów u zwierząt Fruktoza Pełni funkcję źródła energii, ponieważ łatwo przekształca się w glukozę Wchodzi w skład wielu oligosacharydów i polisacharydów Galaktoza Element budulcowy disacharydu laktozy Wchodzi w skład niektórych polisacharydów 4. Disacharydy a. Produkty kondensacji dwóch cząsteczek cukrów prostych b. Właściwości podobne do monosacharydów c. Ogligosacharydy o dłuższych łańcuchach często łączą się z białkami lub lipidami, w wyniku czego powstają związki wchodzące w skład błon komórkowych d. Determinują grupy krwi, odgrywają kluczową rolę w rozpoznawaniu się komórek e. Występują głównie w słodyczach oraz nabiale f. Szybko rozkładane do cukrów prostych, dlatego natychmiast dostarczają energii, ale wystarcza ona na krótki czas Heksozy(C )6