3 PROBLEMATYKA ODPOWIEDZIALNOŚCI, Publikacje z Historia

Pobierz 3 PROBLEMATYKA ODPOWIEDZIALNOŚCI i więcej Publikacje w PDF z Historia tylko na Docsity!

HISTORIA PRAWA ZOBOWIĄZAŃ - 3

PROBLEMATYKA

ODPOWIEDZIALNOŚCI

dr Jan Halberda

Rodzaje odpowiedzialności cywilnej

Kontraktowa

Deliktowa

Inne (np. negotiorum gestio, bezpodstawne wzbogacenie)

ZAKRES ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA

SZKODĘ

(W ABGB stopień winy miał wpływ na zakres odpowiedzialności za szkodę: umyślność i rażące niedbalstwo uprawniały także do lucrum cessans).

• damnum emergens (rzeczywiste

straty),

• lucrum cessans (utracone zyski).

ZAKRES ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA

SZKODĘ

• §. 1293. Szkodą nazywa się każdy uszczerbek wyrządzony drugiemu na jego majątku, prawach lub osobie. Od szkody, różni się stracony zysk, którego w zwykłym toku rzeczy można się było spodziewać.
• Art. 157. § 1. Odszkodowanie obejmuje stratę, jaką poszkodowany poniósł, i korzyść, której mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Prawo deliktów w Kodeksie Napoleona

• 1382. Każdy iakiżkolwiek czyn człowieka, który sprawuie drugiemu szkodę, obowiązuie tego do nagrodzenia, z którego winy nastąpiła.
• 1383. Każdy iest odpowiedzialnym za szkodę, którą sprawił, nie tylko przez swóy czyn, ale też przez niedbalstwo swoie, lub przez nierostropność.

Prawo deliktów w Kodeksie Napoleona

• 1385. Właściciel zwierzęcia, albo ten, który go używa, przez czas używania iego, odpowiedzialnym iest za szkodę, iaką to zwierzę sprawiło, bądź gdy zwierzę było pod iego strażą, bądź gdy się zabłąkało, lub uciekło.

   - 1386. Właściciel budynku odpowiada za szkodę sprawioną przez iego obalenie; skoro to nastąpiło z przyczyny nieutrzymywania budynku, albo z wady w jego budowie. 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA OSOBY

TRZECIE

• wina w nadzorze ( culpa in custodiendo ) – 1: rodzice za małoletnie dzieci, 2: nauczyciele/ majstrzy za uczniów/terminatorów, 3: panowie/zleceniodawcy za sługi/ zleceniobiorców.

(W tym wypadku obowiązywało domniemanie winy, z której ci ostatni (3) nie mogli się uwolnić.)

WYJĄTEK: na zasadzie słuszności

• §. 1310. Jeżeli uszkodzony nie może tym sposobem otrzymać wynagrodzenia , natenczas sędzia, mając wzgląd na to: czy uszkodzicielowi pomimo, że czasem nie jest przy użyciu rozumu , w tym szczególnym przypadku wina przypisaną być może; lub czy uszkodzony oszczędzając uszkodziciela, sam się nie bronił; nakoniec, mając wzgląd na stan majątkowy uszkodzonego i uszkodziciela, albo całe wynagrodzenie, albo odpowiednią część jego, uszkodzonemu przyznać powinien. (ABGB)

Na zasadzie ryzyka

• Art. 152 § 1. Właściciele przedsiębiorstw lub zakładów, wprawianych w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, wody i t. p.), albo wytwarzających materjały wybuchowe lub posługujących się niemi, odpowiadają za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu; od tej odpowiedzialności mogą uwolnić się tylko wówczas, gdy udowodnią, że szkoda powstała wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za której czyny nie ponoszą odpowiedzialności, albo wskutek siły wyższej. (Kodeks zobowiązań z 1933 r.)