3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA

__________________________________________________________________________________

1. Rewolucja przemysłowa – proces gwałtownych przemian dotyczących gospodarki, stosunków

społecznych i politycznych w Anglii w XVIII w. Przejście od produkcji manufakturowej (opartej na

produkcji ręcznej) do przemysłu zmechanizowanego, maszynowego, który umożliwiał produkcję

masową.

Na rewolucję przemysłową złożyły się trzy zjawiska:

(1) przełom naukowo – technologiczny

(2) przełom ekonomiczny

(3) przełom demograficzny

2. Czynniki, które umożliwiły rewolucję przemysłową w Anglii.

a) w Anglii było bardzo mało ograniczeń feudalnych, które hamowałyby rozwój gospodarczy. Oprócz

tego kraj ten miał stabilną sytuację polityczną i dbał o rodzimą produkcję np. wprowadził zakaz

eksportu surowej wełny

b) akumulacja kapitału - w Anglii istniała wystarczająca ilość kapitału, którą można było

zainwestować,

c) ziemia, manufaktury i banki należały do właścicieli prywatnych, którzy byli zainteresowani

wzrostem swoich zysków,

d) w XVIII w. doszło do eksplozji demograficznej, istniał więc potencjalny rynek zbytu na towary

angielskie,

e) 1/3 ludności Anglii była rzemieślnikami lub pracownikami najemnymi, którzy byli

wykwalifikowanymi pracownikami i mogli się dostosować do wymagań rynku,

f) rewolucja agrarna

 polegała na komasacji ziemi przez wielkich właścicieli (lordów), którzy oddawali ją w ręce

farmerów (dzierżawa),

 gospodarstwa farmerskie były nastawione na masową produkcję i sprzedaż żywności.

Pracowali w nich najemni robotnicy rolni. Farmerzy mieli dosyć funduszy by inwestować w

swoje gospodarstwa, stosować nowoczesne maszyny rolnicze.

 skutki:

- wzrost wydajności upraw i hodowli. Powstały nadwyżki żywności, które można było

sprzedać w szybko rozwijających się miastach,

- dzięki użyciu maszyn spadło zapotrzebowanie na pracę robotników rolnych. Nastąpiła

masowa migracja ze wsi do miast – powstała tania siła robocza, którą można było zatrudnić

w fabrykach,

- gwałtowany wzrost liczby ludności miast spowodował powstanie nowych rynków zbytu na

różne towary,

g) na terenie Wielkiej Brytanii występowały się dwa surowce: węgiel i ruda żelaza, bez których

rewolucja przemysłowa nie byłaby możliwa. Były one niezbędne do wytwarzania stali,

h) rewolucję umożliwił również postęp umysłowy epoki oświecenia.

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz 3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA i więcej Schematy w PDF z Włókiennictwo tylko na Docsity!

__________________________________________________________________________________

Rewolucja przemysłowa – proces gwałtownych przemian dotyczących gospodarki, stosunków społecznych i politycznych w Anglii w XVIII w. Przejście od produkcji manufakturowej (opartej na produkcji ręcznej) do przemysłu zmechanizowanego, maszynowego, który umożliwiał produkcję masową. Na rewolucję przemysłową złożyły się trzy zjawiska: (1) przełom naukowo – technologiczny (2) przełom ekonomiczny (3) przełom demograficzny
Czynniki, które umożliwiły rewolucję przemysłową w Anglii. a) w Anglii było bardzo mało ograniczeń feudalnych, które hamowałyby rozwój gospodarczy. Oprócz tego kraj ten miał stabilną sytuację polityczną i dbał o rodzimą produkcję np. wprowadził zakaz eksportu surowej wełny b) akumulacja kapitału - w Anglii istniała wystarczająca ilość kapitału, którą można było zainwestować, c) ziemia, manufaktury i banki należały do właścicieli prywatnych, którzy byli zainteresowani wzrostem swoich zysków, d) w XVIII w. doszło do eksplozji demograficznej, istniał więc potencjalny rynek zbytu na towary angielskie, e) 1/3 ludności Anglii była rzemieślnikami lub pracownikami najemnymi, którzy byli wykwalifikowanymi pracownikami i mogli się dostosować do wymagań rynku, f) rewolucja agrarna  polegała na komasacji ziemi przez wielkich właścicieli (lordów), którzy oddawali ją w ręce farmerów (dzierżawa),  gospodarstwa farmerskie były nastawione na masową produkcję i sprzedaż żywności. Pracowali w nich najemni robotnicy rolni. Farmerzy mieli dosyć funduszy by inwestować w swoje gospodarstwa, stosować nowoczesne maszyny rolnicze.  skutki: - wzrost wydajności upraw i hodowli. Powstały nadwyżki żywności, które można było sprzedać w szybko rozwijających się miastach, - dzięki użyciu maszyn spadło zapotrzebowanie na pracę robotników rolnych. Nastąpiła masowa migracja ze wsi do miast – powstała tania siła robocza, którą można było zatrudnić w fabrykach, - gwałtowany wzrost liczby ludności miast spowodował powstanie nowych rynków zbytu na różne towary, g) na terenie Wielkiej Brytanii występowały się dwa surowce: węgiel i ruda żelaza, bez których rewolucja przemysłowa nie byłaby możliwa. Były one niezbędne do wytwarzania stali, h) rewolucję umożliwił również postęp umysłowy epoki oświecenia.

Innowacje techniczne z XVIII w., które w znaczny sposób wpłynęły na rozwój przemysłu włókienniczego w Wielkiej Brytanii Innowacje techniczne Twórca Wpływ jaki wywarła na rozwój gospodarczy Włókiennictwo 1733 – wprowadzenie latającego czółenka do warsztatu tkackiego John Kay Wynalazki te przyczyniły się do powstania fabryk przędzalniczych i tkackich, w których tkaniny powstawały dzięki pracy maszyn. Można było maszynami zastąpić pracę kilkudziesięciu ludzi (mechanizacja produkcji). To przyczyniło się do umasowienia produkcji. 1764 – maszyna przędzalnicza Jamek Hargreaves 1775 – przędzarka wielowrzecionowa Richard Arkwright 1779 – ulepszenie maszyny przędzalniczej o napędzie wodnym Samuel Crompton 1785 – mechaniczne krosno tkackie Edmund Cartwright Wytwarzanie energii 1769 – maszyna parowa Jamek Watt Zapoczątkowała powstanie niezależnego od natury źródła energii. 1784 – pierwsza fabryka przędzalnicza, w której wykorzystano maszyny parowe. Metalurgia XVIII w. – zaczęto stosować koks w piecach hutniczych – wyższa temperatura wytopu. Uzyskiwano surówkę lepszej jakości, z większą zawartością węgla, którą oczyszczano a następnie poddawano procesowi walcowania. Uzyskana dzięki temu stal miała większą wytrzymałość. Jej produkcja uległa zwielokrotnieniu. Wytwarzano z niej wytrzymalsze maszyny, a produkcja stała się masowa. Wielka Brytania stała się głównym eksporterem wyrobów żelaznych. Zwiększono wydobycie węgla i rudy żelaza – rozwinął się przemysł wydobywczy 1735 – opracowanie nowej metody wytopu surówki (płynne żelazo). Abraham Darby 1783 – wynalezienie procesu pudlingu (oczyszczanie płynnego metalu w piecu hutniczym) Henry Cortez 1783 – opanowanie technologii walcowania, która zastąpiła kucie. 1794 – wynalezienie nowoczesnej tokarki ze wspomaganiem mechanicznym. Henry Maudslay Precyzyjne obrabianie elementów z metalu.
Rewolucja przemysłowa poza Wielką Brytanią Kraj Okręgi przemysłowe Przemysł Inne informacje Belgia Walonia :  – okolice miast Liége, Charleroi  wydobywczy węgla,  hutniczy,  włókienniczy,  szklarski,  maszynowy,  zbrojeniowy, Po Wielkiej Brytanii w Belgii najszybciej doszło do rozwoju przemysłu.

b) sytuacja robotników była zła:  byli wyzyskiwani przez właścicieli fabryk, gdyż była wysoka podaż pracy,  pracowali 12-14 godzin dziennie,  nie zawsze otrzymywali wynagrodzenie w pieniądzu, czasami były to bony towarowe, które mogli wydać jedynie w sklepach, których właścicielem był ich pracodawca/. Stanowiło to dodatkowe jego źródło dochodu,  robotnicy nie byli ubezpieczeni i nie mieli żadnych zabezpieczeń socjalnych; gdy dochodziło do wypadku byli zwalniani bez odszkodowania, robotnicy nie mieli prawa do urlopu,  byli zobowiązani do przestrzegania surowych regulaminów, które np. zabraniały pić wody podczas pracy,  zatrudniano dzieci od 5 do 15 roku życia za niższe wynagrodzenie,  zatrudniano kobiety za niższe wynagrodzenie,  wprowadzono zakaz strajków i tworzenia organizacji robotniczych.

3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA, Schematy z Włókiennictwo

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz 3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA i więcej Schematy w PDF z Włókiennictwo tylko na Docsity!

3. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA

__________________________________________________________________________________