9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA | Egzaminy Sztuka

9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA

__________________________________________________________________________________

1. Przyczyny rozpadu imperium Aleksandra Macedooskiego

a) Aleksander zmarł bardzo młodo; nie pozostawił po sobie potomka gotowego do przejęcia władzy

(jego syn Aleksander był bardzo mały)

b) nie stworzył lojalnej wobec siebie elity – nowa elita imperium nie zdążyła się jeszcze wykształcid,

c) wielu ludzi z jego otoczenia było ambitnych i zdolnych ale żaden się nie wyróżniał na tyle by zyskad

posłuch pozostałych

2. Podział polityczny imperium Aleksandra – 281 r. p.n.e.

Po śmierci Aleksandra wybuchły wojny między jego dowódcami „diadochami”, którzy podzielili

miedzy siebie imperium.

a) Egipt przypadł Ptolemeuszowi I – założył dynastię Ptolemeuszy, która rządziła Egiptem aż do czasu

podbicia go przez Rzym w 31 r. p.n.e.

b) Macedonia , Tracja, a później Azja Mniejsza i Fenicja przypadła Lizymachowi – dynastia

Antygonidów,

c) wschodnie prowincje – Mezopotamia, Persja, Media, Patria, Baktria, Aria, Gedrozja przypadły

Seleukosowi , który założył dynastię Seleukidów

3. Kultura hellenistyczna – cechy

 łączy w sobie elementy kultury greckiej (helleoskiej) i kultury lokalnej (wschodniej). Cechą jest

więc zarówno rozprzestrzenienie się kultury greckiej jak i jej zróżnicowanie,

 rozwijała się głównie w ośrodkach miejskich – Aleksandria (Egipt), Pergamon (Azja Mniejsza),

Antiochia, Ateny, Rodos, Efez(Azja Mniejsza), Syrakuzy (Sycylia). Na terenie dawnego imperium

Grecy założyli około 300 miast, wzorowanych na miastach greckich. W miastach tych pojawiały

się budowle charakterystyczne dla kultury greckiej – stadiony, teatry, gimnazjony, były agory i

świątynie wzorowane na greckich,

 upowszechnienie się języka greckiego.

4. Znaczenie Aleksandrii dla rozwoju kultury – była stolicą kultury hellenistycznej, na której

wzorowały się inne paostwa. było to możliwe dzięki przeznaczaniu przez władców z dynastii

Ptolemeuszy olbrzymich środków na rozwój nauki i kultury.

a) utworzono Muzeum – stowarzyszenie czcicieli muz – literatów, uczonych, artystów, których król

Egiptu utrzymywał i zapewniał im środki na badania. Utworzono:

 obserwatoria astronomiczne,

 ogrody botaniczne i zoologiczne,

 pracownie chirurgiczne.

b) założono Bibliotekę Aleksandryjską, w której zamierzano zgromadzid całą wiedzę ludzkości. Uważa

się, że zgromadzono wszystkie dzieła poetyckie, filozoficzne i retoryczne ówczesnych czasów. W

Bibliotece znalazły się rożne wersje starych tekstów greckich takich jak Iliada czy Odyseja, którym

starano się przywrócid ich pierwotny kształt. Zostały zebrane i skatalogowane – mogli z nich

korzystad uczeni i literaci, którzy przeprowadzali na ich podstawie badania nad językiem. Dzięki

temu powstała nowa dyscyplina naukowa – filologia (filolog – miłośnik słowa)

c) utworzono pierwszą bibliotekę do użytku publicznego, w dzielnicy Bruchejon,

d) rozwijała się architektura i sztuka dzięki mecenatowi królewskiemu.

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz 9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA i więcej Egzaminy w PDF z Sztuka tylko na Docsity!

9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA

__________________________________________________________________________________

1. Przyczyny rozpadu imperium Aleksandra Macedooskiego a) Aleksander zmarł bardzo młodo; nie pozostawił po sobie potomka gotowego do przejęcia władzy (jego syn Aleksander był bardzo mały) b) nie stworzył lojalnej wobec siebie elity – nowa elita imperium nie zdążyła się jeszcze wykształcid, c) wielu ludzi z jego otoczenia było ambitnych i zdolnych ale żaden się nie wyróżniał na tyle by zyskad posłuch pozostałych 2. Podział polityczny imperium Aleksandra – 281 r. p.n.e. Po śmierci Aleksandra wybuchły wojny między jego dowódcami „diadochami”, którzy podzielili miedzy siebie imperium. a) Egipt przypadł Ptolemeuszowi I – założył dynastię Ptolemeuszy, która rządziła Egiptem aż do czasu podbicia go przez Rzym w 31 r. p.n.e. b) Macedonia , Tracja , a później Azja Mniejsza i Fenicja przypadła Lizymachowi – dynastia Antygonidów, c) wschodnie prowincje – Mezopotamia, Persja, Media, Patria, Baktria, Aria, Gedrozja przypadły Seleukosowi , który założył dynastię Seleukidów 3. Kultura hellenistyczna – cechy  łączy w sobie elementy kultury greckiej (helleoskiej) i kultury lokalnej (wschodniej). Cechą jest więc zarówno rozprzestrzenienie się kultury greckiej jak i jej zróżnicowanie,  rozwijała się głównie w ośrodkach miejskich – Aleksandria (Egipt), Pergamon (Azja Mniejsza), Antiochia, Ateny, Rodos, Efez(Azja Mniejsza), Syrakuzy (Sycylia). Na terenie dawnego imperium Grecy założyli około 300 miast, wzorowanych na miastach greckich. W miastach tych pojawiały się budowle charakterystyczne dla kultury greckiej – stadiony, teatry, gimnazjony, były agory i świątynie wzorowane na greckich,  upowszechnienie się języka greckiego. 4. Znaczenie Aleksandrii dla rozwoju kultury – była stolicą kultury hellenistycznej, na której wzorowały się inne paostwa. było to możliwe dzięki przeznaczaniu przez władców z dynastii Ptolemeuszy olbrzymich środków na rozwój nauki i kultury. a) utworzono Muzeum – stowarzyszenie czcicieli muz – literatów, uczonych, artystów, których król Egiptu utrzymywał i zapewniał im środki na badania. Utworzono:  obserwatoria astronomiczne,  ogrody botaniczne i zoologiczne,  pracownie chirurgiczne. b) założono Bibliotekę Aleksandryjską , w której zamierzano zgromadzid całą wiedzę ludzkości. Uważa się, że zgromadzono wszystkie dzieła poetyckie, filozoficzne i retoryczne ówczesnych czasów. W Bibliotece znalazły się rożne wersje starych tekstów greckich takich jak Iliada czy Odyseja, którym starano się przywrócid ich pierwotny kształt. Zostały zebrane i skatalogowane – mogli z nich korzystad uczeni i literaci, którzy przeprowadzali na ich podstawie badania nad językiem. Dzięki temu powstała nowa dyscyplina naukowa – filologia (filolog – miłośnik słowa) c) utworzono pierwszą bibliotekę do użytku publicznego, w dzielnicy Bruchejon, d) rozwijała się architektura i sztuka dzięki mecenatowi królewskiemu.

5. Literatura hellenistyczna – cechy a) olbrzymie znaczenie zyskała sztuka wymowy, która od tej pory stała się podstawowym elementem wykształcenia, b) poezja hellenistyczna była wyrafinowana i przeznaczona dla uczonego odbiorcy – powstaje tzw. poezja erudycyjna, w której autor odnosił się do geografii, historii czy mitologii. c) twórcy poezji:  Kallimach – twórca katalogu biblioteki Aleksandryjskiej  Teokryt – tworzył sielanki d) historiografia – Polibiusz z Megalopolis napisał „Dzieje Rzymu”, które obejmują lata podbojów 264 - 146 r. p.n.e., a na których wzorowali się późniejsi historycy rzymscy 6. Filozofia hellenistyczna Nazwa szkoły filozoficznej

Twórca/ przedstawiciel

Poglądy

Stoicyzm Zenon z Kition  wszyscy ludzie są równi,  ludzie mają obowiązki nie tylko wobec rodziny (osobiste) ale również wobec ojczyzny czy całej ludzkości,  warunkiem osiągnięcia szczęścia jest aktywne życie, w zgodzie z naturą;  człowiek powinien wypełniad swoje powinności, działad dla dobra innych , uczestniczyd w życiu publicznym,  człowiek nie powinien się poddawad namiętnościom i emocjom – powinien zachowad spokój. Ideałem jest człowiek zrównoważony. Epikureizm Epikur z Aten  warunkiem osiągnięcia szczęścia jest brak zmartwieo,  człowiek jest szczęśliwy gdy zazna przyjemności jednak wielokrotnie za przyjemności płaci się cierpieniem. Dlatego za najbardziej wartościowe przyjemności to te, których osiągnięcie nie wymaga wysiłku i które nie są związane z przykrymi następstwami,  należy cieszyd się drobnymi przyjemnościami dnia codziennego, a tłumid zbędne potrzeby, które łączą się z cierpieniem,  nie należy bad się śmierci bo gdy przyjdzie nas już nie ma, Cynizm Diogenes z Synopy

 warunkiem osiągnięcia szczęścia jest jedynie cnota i powrót do natury w dosłownym tego sowa znaczeniu  nie należy przywiązywad się do rzeczy materialnych; przywiązanie do dóbr materialnych nie zapewni szczęścia,  życie w ubóstwie umożliwi człowiekowi niezależnośd od zmiennych kolei losu,  człowiek powinien byd wolny od trosk i samowystarczalny Sceptycyzm Pyrron z Elidy  warunkiem osiągnięcia szczęścia jest spokój i niewrażliwośd na troski,  należy powstrzymywad się od wydawania jakichkolwiek sądów czy opinii, gdyż to wzbudza emocje,  nie należy zabierad głosu w żadnej sprawie,  człowiek nie ma możliwości poznania obiektywnej prawdy

o Tyche – bogini ślepego losu, o Asklepios – bóg sztuki lekarskiej,  kult władców : o władcy hellenistyczni wprowadzili kult własnej osoby albo swoich poprzedników. Celem była sakralizacja władzy, wzrost prestiżu oraz umocnienie pozycji władcy, o uważano, że król jest pośrednikiem między bogami a człowiekiem, o przejawy: budowano świątynie na cześd królów, tworzono posągi, składano ofiary, o urządzano uroczystości na cześd królów.

11. Największe osiągnięcia naukowe epoki hellenizmu – dziedzictwo kultury hellenistycznej a) cechował ją rozwój nauki dzięki mecenatowi władców oraz wykorzystaniu dokonao ludów Bliskiego i Środkowego Wschodu b) osiągnięcia:  Euklides z Aten – zebrał całą wiedzę Greków dotyczącą matematyki; napisał podręcznik geometrii „Elementy”,  Archimedes z Syrakuz : o stworzył prawo o wyporu, o obliczył przybliżoną wartośd stworzył liczby Π, o napisał wzory obliczania objętości brył, o skonstruował machiny wojenne i śrubę wodną, o stworzył podstawy statyki i hydrostatyki, o stworzył prawo równi pochyłej o wynalazł zasadę dźwigni.  Ptolemeusz – stworzył system geocentryczny ; uważał, że Ziemia leży w centrum wszechświata i że jest nieruchoma,  Arystarch z Samos – głosił, że centrum wszechświata jest Słooce ale nie potrafił tego udowodnid (teoria heliocentryczna),  Eratostenes z Cyreny – obliczył obwód kuli ziemskiej,  Hipparchos z Nikai – stworzył siatkę współrzędnych, wymyślił sposób obliczania długości geograficznej b) znaczenie kultury hellenistycznej:  upowszechniła się kultura i język grecki w całym świecie starożytnym; stała się podstawą kultury antycznej  Rzymianie poznali kulturę grecką za pośrednictwem kultury hellenistycznej i ją rozpowszechnili po całym swoim imperium,  stała się on podstawą kultury nowożytnego świata (od XVI w.),  przygotowała grunt pod chrześcijaostwo,  była to kultura uniwersalna.

9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA, Egzaminy z Sztuka

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz 9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA i więcej Egzaminy w PDF z Sztuka tylko na Docsity!

9. ŚWIAT HELLENISTYCZNY – NOTATKA

__________________________________________________________________________________