Przemiana Gustawa w Konrada.
Spotkanie wigilijne w celi Konrada.
Rozmowy o aresztowaniach przyjaciół.
Pieśń zemsty Konrada.
Mała Improwizacja.
Wielka Improwizacja. D
Egzorcyzmy księdza Piotra.
Widzenie Ewy.
Widzenie księdza Piotra.
Sen Senatora.
Historia Cichowskiego.
Plany zabicia Rollinsona.
Przepowiednia księdza Piotra.
Bal u Senatora.
Śmierć Doktora porażonego piorunem.
Spotkanie księdza Piotra i Konrada.
Przybycie upiorów.
Podróż więźniów w głąb Rosji, przybycie do Petersburga.
Spotkanie Pielgrzyma z mieszkańcem miasta.
Przegląd wojska.
Przepowiednie Oleszkiewicza.
1. Motyw martyrologii narodowej
*•*Opis:
Ukazuje cierpienia narodu polskiego pod zaborami, zwłaszcza podczas represji po upadku powstania listopadowego.
*•*Przykłady:
*•*Scena więzienna: Prześladowania polskiej młodzieży przez carskie władze; losy więźniów (Rollison, Jan
Sobolewski, Tomasz Zan).
*•*Postać Rollisona: Niewinny chłopak, który zostaje skazany na cierpienie, a jego matka błaga Senatora o
litość.
*•*Ustęp „Droga do Rosji”: Obraz zesłańców na Syberię, wędrujących w trudnych warunkach.
3. Motyw walki o wolność
*•*Opis:
Walka narodowowyzwoleńcza jest moralnym obowiązkiem Polaków i jedyną drogą do odzyskania niepodległości.
*•*Przykłady:
*•*Przemiana Gustawa w Konrada: Bohater porzuca miłość osobistą na rzecz walki o wolność narodu.
*•*Wielka Improwizacja: Konrad wzywa Boga i oskarża go o brak pomocy dla cierpiącego narodu, widząc
siebie jako przewodnika w walce o wolność.
4. Motyw tyranii i niesprawiedliwości
*•*Opis:
Ukazuje brutalność i okrucieństwo władz carskich, które niszczą ludzkie życie.
*•*Przykłady:
*•*Postać Senatora: Symbol zepsucia, cynizmu i bezwzględności władzy.
*•*Prześladowania: Los młodych więźniów, m.in. tortury i wywózki na Syberię.
5. Motyw miłości do ojczyzny
*•*Opis:
Uczucia patriotyczne są przedstawione jako najwyższa wartość, za którą warto cierpieć i umierać.
*•*Przykłady:
*•*Postać Konrada: Jego poświęcenie dla ojczyzny i gotowość do walki w jej obronie.
*•*Pieśń zemsty: Emocjonalny wyraz buntu przeciwko wrogowi i miłości do kraju.
6. Motyw buntu wobec Boga
*•*Opis:
Konrad sprzeciwia się Bogu, oskarżając Go o obojętność wobec cierpienia Polaków, co prowadzi do jego duchowego konfliktu.
*•*Przykłady:
*•*Wielka Improwizacja: Konrad nazywa siebie „tytanem” i żąda od Boga władzy nad światem, aby
uratować swój naród.
*•*Upadek Konrada: Jego bunt kończy się klęską i opętaniem przez siły zła, co podkreśla kruchość człowieka
wobec Boga.
7. Motyw wiary i opatrzności
*•*Opis:
Wiara w boski plan i opatrzność, mimo cierpień narodu, daje nadzieję na odzyskanie wolności.
*•*Przykłady:
*•*Ksiądz Piotr: Przeciwstawia się buncie Konrada, podkreślając, że to Bóg decyduje o losach narodów.
*•*Proroctwo księdza Piotra: Wizja przyszłego odrodzenia Polski.
8. Motyw przyjaźni i solidarności
*•*Opis:
W obliczu wspólnego cierpienia bohaterowie tworzą wspólnotę, wspierając się wzajemnie.
*•*Przykłady:
*•*Więźniowie w celi: Solidarność i wsparcie między aresztowanymi młodymi Polakami.
*•*Pieśń więźniów: Wyraz jedności i nadziei w trudnych chwilach.
https://literat.ug.edu.pl/dziadypo/index.htm
