Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Alternatywne metody badania substancji chemicznych, Prezentacje z Chimica analitica

Obszerne opracowanie z zakresu tematu

Typologia: Prezentacje

2019/2020

Załadowany 21.10.2020

Helena_84
Helena_84 🇵🇱

4.7

(43)

396 dokumenty

1 / 96

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Alternatywne metody badania
substancji chemicznych
Dr Joanna Roszak
Pracownia Toksykologii Molekularnej
Zakład Toksykologii i Kancerogenezy
Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera
e-mail: Joanna.Roszak@imp.lodz.pl
Kraków, Luty 2019
Studia podyplomowe
„Zarządzanie chemikaliami w przedsiębiorstwie ze szczególnym uwzględnieniem rozporządzenia REACH”
Centrum Szkolenia i Organizacji Systemów Jakości (CJ)
Rok akademicki 2018/2019
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19
pf1a
pf1b
pf1c
pf1d
pf1e
pf1f
pf20
pf21
pf22
pf23
pf24
pf25
pf26
pf27
pf28
pf29
pf2a
pf2b
pf2c
pf2d
pf2e
pf2f
pf30
pf31
pf32
pf33
pf34
pf35
pf36
pf37
pf38
pf39
pf3a
pf3b
pf3c
pf3d
pf3e
pf3f
pf40
pf41
pf42
pf43
pf44
pf45
pf46
pf47
pf48
pf49
pf4a
pf4b
pf4c
pf4d
pf4e
pf4f
pf50
pf51
pf52
pf53
pf54
pf55
pf56
pf57
pf58
pf59
pf5a
pf5b
pf5c
pf5d
pf5e
pf5f
pf60

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Alternatywne metody badania substancji chemicznych i więcej Prezentacje w PDF z Chimica analitica tylko na Docsity!

Alternatywne metody badania

substancji chemicznych

Dr Joanna Roszak Pracownia Toksykologii Molekularnej Zakład Toksykologii i Kancerogenezy Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera e-mail: [email protected] Kraków, Luty 2019 Studia podyplomowe „Zarządzanie chemikaliami w przedsiębiorstwie ze szczególnym uwzględnieniem rozporządzenia REACH” Centrum Szkolenia i Organizacji Systemów Jakości (CJ) Rok akademicki 2018/

❑ Zasada 3R ❑ Źródła informacji o metodach alternatywnych ❑ Walidacja metod alternatywnych i rola ECVAM ❑ Przepisy unijne i ich konsekwencje dla badań na zwierzętach ❑ Badania in vitro

  • zasady prowadzenia hodowli komórkowych
  • nowe możliwości hodowli komórek ❑ Dobra Praktyka Laboratoryjna – najważniejsze zagadnienia ❑ Przegląd najważniejszych metod alternatywnych do oceny:
  • działania cytotoksycznego
  • działania drażniącego oka
  • działania fototoksycznego
  • działania genotoksycznego/mutagennego
  • absorpcji przez skórę
  • działania uczulającego skórę
  • działania żrącego i drażniącego skórę ❑ Dyskusja i wymiana doświadczeń

Metody alternatywne - metody spełniające wszystkie

lub którąkolwiek z zasad 3R

Metody in vitro Metody in chemico (^) Zmodyfikowane metody in vivo Technologie „-omics” Modele in silico

Organizacja powołana w 1992 r. przez Komisję Europejską. Zadania:

  • walidacja metod alternatywnych na terenie Unii Europejskiej,
  • stworzenie lokalnego punktu wymiany informacji na temat rozwoju metod alternatywnych,
  • zorganizowanie i kierowanie bazą danych na temat metod alternatywnych,
  • popieranie dialogu między ustawodawcami, przemysłowcami, organizacjami konsumentów i grupami mającymi na celu ochronę zwierząt. Dyrektywa 2010/63/EU formalnie ustanowiła ECVAM jako Laboratorium referencyjne Unii Europejskiej w zakresie alternatyw dla testów na zwierzętach (the European Union Reference Laboratory for alternatives to animal testing; EURL ECVAM)

European Centre for the Validation of Alternative Methods

FRAME (Fund for the Replacement of Animals in Medical Experiments), UK (http://www.frame.org.uk), ▪ ZEBET (Zentralstelle zur Erfassung und Bewertung von Ersaz- und Erganzungsmethoden zum Tirversuch), Germany, (https://apps.bfr.bund.de/ animalt-zebet/index.cfm), ▪ NCA (Netherlands Centre for Alternatives to Animal Use), Netherlands ▪ ICCVAM (Interagency Coordinating Committee on the Validation of Alternative Methods), USA (https://ntp.niehs.nih.gov/pubhealth/evalatm/iccvam/index.html) , ▪ CAAT (Johns Hopkins Center for Alternatives to Animal Testing), USA, (http://www.jhsph.edu), ▪ ICAAT (Institute’s Centre for Alternatives to Animal Testing), Netherlands,

▪ @LTWEB (the Alternatives to Animal Testing Web Site), USA,

(http://altweb.jhsph.edu),

  • ECHA ( The European Chemicals Agency), Helsinki/Finlandia, (https://echa.europa.eu/pl)

Główne organizacje promujące metody alternatywne w świecie:

  1. Ocena wniosków metod badawczych z uwzględnieniem wkładu stron zainteresowanych (interesariuszy) i Międzynarodowej Kooperacji w zakresie alternatywnych metod badań (ICATM; ang. International Cooperation on Alternative Test Methods );
  2. Planowanie i prowadzenie badań walidacyjnych , prawdopodobnie we współpracy z laboratoriami EU-NETVAL;
  3. Koordynacja niezależnej oceny naukowej przeprowadzonej przez Naukowy Komitet Doradczy ECVAM (ESAC; ang. EURL ECVAM Scientific Advisory Committee )
  4. Opracowanie zaleceń EURL ECVAM w sprawie statusu ważności metod badań z uwzględnieniem danych zainteresowanych stron i ICATM. 4.1 osoby przesyłające metodę badania mają możliwość skomentowania projektów zaleceń EURV ECVAM przed ich publikacją ("Proces, który należy wysłuchać"), 4.2 zaproszenie do składania komentarzy od ogółu społeczeństwa; 4.3 Finalizacja zalecenia EULR ECVAM, biorąc pod uwagę otrzymane uwagi. Publikacja zaleceń EURL ECVAM na stronie internetowej EURL ECVAM. Etapy procesu walidacji przeprowadzanego przez EURL ECVAM

1976 – uchwalenie przez Parlament Unii Europejskiej Dyrektywy 76/768/EEC w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących produktów kosmetycznych Brak rzetelnych metod alternatywnych skutkuje odroczeniem „Dyrektywy Kosmetycznej” 1986 – uchwalenie przez Parlament Unii Europejskiej Dyrektywy 86/609/EEC dotyczącej ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów doświadczlnych i innych celów naukowych 1993 – uchwalenie 6 Poprawki do Dyrektywy Rady 76/768/EEC zakazującej wprowadzania na rynek po 31.12.1997 r. produktów kosmetycznych, których składniki były testowane na zwierzętach, jeśli do tego czasu zostaną wypracowane i sprawdzone odpowiednie metody zastępujące testy na zwierzętach.… w 1997 uchwalenie Dyrektywy 97/18/EEC dotyczącej zmiany daty wejścia w życie zakazu z 1 stycznia 1998 roku na 30 czerwca 2000 r. … a w 2000 brak wiarygodnych metod alternatywnych zastępujących testy na zwierzętach spowodował odsunięcie wejścia w życie Dyrektywy Kosmetycznej do 2004.

2003 - uchwalenie 7 Poprawki (2003/15/EC) do Dyrektywy Rady 76/768/EEC dotyczącej produktów kosmetycznych od września 2004 :

  • zakaz testowania na zwierzętach końcowych produktów kosmetycznych, ale nie składników,
  • zakaz testowania na zwierzętach składników lub ich kombinacji natychmiast po zaadoptowaniu zwalidowanej przez ECVAM metody do Załącznika V Dyrektywy 67/548/EC od marca 2009 :
  • zakaz obrotu produktami kosmetycznymi, których końcowy produkt, składniki lub ich kombinacje były testowane za zwierzętach za wyjątkiem badania:
  • toksykokinetyki,
  • toksyczności dawki powtarzanej (przewlekłej/podprzewlekłej),
  • toksycznego działania na rozrodczość, od marca 2013 :
  • zakaz oceny toksyczności substancji chemicznych na zwierzętach pod warunkiem, że będą dostępne odpowiednie metody alternatywne.

Przykłady prawodawstwa UE, które wymagają lub zdecydowanie

zachęcają do zastąpienia testów na zwierzętach (2)

Dyrektywa 2010/63/UE (przyjęta w dniu 22 września 2010), która zaktualizowała i zastąpiła dyrektywę 86/609/EWG z 1986 w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych. Dyrektywa 2010/63/UE weszła w życie 1 stycznia 2013. Rozporządzenie (WE) nr 1272/2008 (przyjęte w dn. 16 grudnia 2008 ) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/ Rozporządzenie (WE) nr 1223/2009 (przyjęte w dn. 30 listopada 2009 ) dotyczące produktów kosmetycznych

Hodowla komórkowa in vitro – utrzymanie funkcji życiowych

komórek poza organizmem w sztucznie przygotowanych warunkach Rodzaje hodowli in vitro :

  • Hodowle eksplantów (wycinków tkankowych)
  • Hodowle narządowe
  • Hodowle pierwotne
  • Linie komórkowe
  • Klon komórkowy
  • Kokultury
  • Hodowle komórek rosnących w zawiesinie
  • Hodowle komórek adherentnych
  • Hodowle 3D Warunki hodowli
  • sterylność
  • 5% CO2, 37 o C
  • podłoża hodowlane
  • naczynia hodowlane Guidance Document on Good In Vitro Method Practices ( GIVIMP ) No. 286 OECD Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju Organization for Economic Co‐ operation and Development

Polskie akty prawne związane z DPL Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 maja 2013 r.w sprawie Dobrej Praktyki Laboratoryjnej i wykonywania badań zgodnie z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej ( Dz.U. z 2013 poz. 665 ) Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach ( Dz.U. 2018 poz. 143 ) ROZPORZĄDZENIEMINISTRA ZDROWIA z dnia 19 czerwca 2012 r. w sprawie wysokości i sposobu wnoszenia opłat przez jednostki badawcze za kontrolę i weryfikację spełniania zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej ( Dz.U.2012.723 ) ZARZĄDZENIE nr 1/3/DPL/INS/2013 Inspektora do spraw Substancji Chemicznych z dnia 12 sierpnia 2013 r. w sprawie uchylenia zarządzenia nr 1/2/DPL/INS/2011 z dnia 1 kwietnia 2011 r. w sprawie ustalenia regulaminu kontroli i weryfikacji zgodności z zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej.

Control (solvent) concentrations of test chemical Control (solvent) Metody stosowane do oceny cytotoksyczności podstawowej:

  • Test MTT (lub XTT lub WST-1) – mierzy aktywność metaboliczną mitochondriów. Żywe komórki redukują rozpuszczalny żółty barwnik MTT do nierozpuszczalnego ciemno niebieskiego metabolitu
  • Test wychwytu czerwieni obojętnej (Neutral Red Uptake assay; test NRU)
    • mierzy zdolność substancji badanej do zahamowania wychwytu barwnika czerwieni obojętnej. Barwnik ten przenika przez błonę komórkową i akumuluje się wewnątrzkomórkowo w lizosomach komórek żywych.
  • Test uwalniania czerwieni obojętnej (Neutral Red Release assay; NRR assay – ocenia skutki natychmiastowej cytotoksyczności poprzez pomiar ilości barwnika utraconego przez komórki z wcześniej nagromadzonym barwnikiem w lizosomach

Metody alternatywne

dostępne w prawodawstwie UE lub wytycznych OECD

ZAWSZE badania powinny być wykonywane wg najnowszej wersji/aktualizacji metody badawczej niezależnie od tego czy zostały opublikowane przez UE czy OECD

Metody oceny ➢ działania drażniącego na oczy

  • B.47/OECD TG 437: Metoda badania zmętnienia i przepuszczalności rogówki u bydła (BCOP)
  • B.48/OECD TG 438: Metoda badania na izolowanym oku kurzym (ICE) ➢ działania fototoksycznego ➢ działania genotoksycznego/mutagennego ➢ absorpcji przez skórę ➢ działania uczulającego na skórę ➢ działania żrącego i drażniącego na skórę Przegląd najważniejszych metod alternatywnych