


Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Proces transportowy [2]. W czasie owego procesu przedmiot, który jest przemieszczany, przechodzi przez kolejne fazy procesu technologicznego transportu,.
Typologia: Egzaminy
1 / 4
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
W artykule omówiony został proces planowania drogowej operacji transportowej związanej z transportem ładunku szybko psującego się – na przykładzie ryby mrożonej postaci filetów – o wadze 21 ton planowanego do przewozu na trasie Otterndorf (Niemcy) – Bydgoszcz (Polska). Celem drugiej części artykułu jest przedstawienie charakterystyki przewożonego ładunku, procesu planistycznego w obszarze wyboru technologii transportowej i systemów transportowych. Przewóz towarów łatwo psujących się jest trudnym zadaniem, dlatego planując przewóz takich towarów przewoźnik musi wziąć pod uwagę wiele czyn- ników jak zakres temperatur przewożonego towaru, wilgotność powietrza, czas trwania przewozu oraz dobranie odpowiednie- go środka transportu. Nieprzestrzeganie choć jednej z tych wytycznych może doprowadzić do zepsucia towaru, który nie będzie już nadawał się do spożycia i narazić konsumenta na niebezpieczeństwo, natomiast przewoźnika na ogromne straty finansowe.
Branża transportowa co i rusz musi zmagać się z wieloma trudnościami. Nie dość, że przepisy ciągle się zmieniają, to ich zastosowanie wcale nie jest łatwe. Najwięcej trudności przysparza odpowiednie zaplanowanie operacji transportowej ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju ładunku (jego cech fizycznych i chemicz- nych) rozliczanie czasu pracy kierowców, które jest sprawdzane nie tylko przez ITD, ale także przez PIP. A ta druga inspekcja potrafi być równie wnikliwa i nakładać wysokie kary. Tym bardziej, że sprawdza również inne kwestie związane z zatrudnianiem kierow- ców, jak badania lekarskie, wypłatę należnych wynagrodzeń, w tym diet i ryczałtów. Aby prawidłowo zaplanować taką operacje transpor- tową, należy każdą czynność związaną z przemieszczaniem ładun- ków, zaplanować pod kątem logistycznym i technicznym. Należy zacząć od wyboru odpowiedniego środka transportu. Po prawidło- wym wyborze środka transportu, należy wybrać odpowiednie środki mocujące do tego rodzaju ładunku. Zasady i metody doboru środka transportowego podczas planowania operacji transportowej odgry- wają ważną rolę w całym procesie. Zaplanowanie i realizacja tych punktów przy planowaniu bezpiecznego transportu jest głównym elementem dostarczenia ładunku do odbiorcy według jego indywi- dualnych warunków zamówienia i przewozu.
1.1. Proces transportowy
Dokonywanie operacji transportowej związanej w jakikolwiek sposób z przemieszczaniem osób lub rzeczy przy pomocy odpo- wiednich środków transportu wymaga kolejno następujących po sobie czynności organizacyjnych, wykonawczych i obsługi handlo- wej. To wszystko składa się na proces transportowy (rys.1).[2]
Rys. 1. Proces transportowy [2]
W czasie owego procesu przedmiot, który jest przemieszczany, przechodzi przez kolejne fazy procesu technologicznego transportu, tak więc ten proces jest złożony i wielofazowy. [1] Procesem transportowym nazywamy ciąg określonych doko- nań wzajemnie ze sobą skorygowanych w wyniku czego towar będzie dostarczony do odbiorcy [2]. Proces transportowy (rys. 1.) [2] składa się z trzech podstawo- wych czynności: organizacyjnych, wykonawczych i handlowych. Poprzez czynności organizacyjne należy rozumieć zaplanowanie trasy przewozu, jak również przygotowanie dokumentów transpor- towych. Do czynności wykonawczych zaliczamy już sam przewóz, czyli wszystko związane z procesem przewozowym jak chociażby np. załadunek towaru, przewóz, wyładunek – są to czynności, które bezpośrednio angażują pojazd. Ostatnia grupą są czynności handlowe, które odnoszą się do kwestii finansowych. a dokładniej do opłaty transportowej towarów czy też ludzi [2].
Przebieg procesu transportowego wyróżnia następujące eta- py:[3]
1.2. Technologie przewozowe
Wybierając technologie procesu przewozowego opieramy się o decydujący czynnik jakim jest podatność transportowa ładunku. Podatność transportowa dzieli się na: podatność przewozową, podatność ładunkową i podatność ekonomiczną. Podatność prze- wozowa związana jest z odpornością na uszkodzenia ładunku, które mogą wystąpić podczas przewozu. Na podatność przewozową wpływ mają: podatność przewozowa materiałowa, która związana jest z właściwościami fizycznymi, chemicznymi oraz biologicznymi ładunku; podatność przewozowa techniczna, która zależy od posta- ci ładunku, jego masy, kształtu oraz objętości; podatność przewo- zowa ekonomiczna wynikająca z relacji pomiędzy kosztem transpor- tu, a wartością ładunku. Podatność ładunkowa określa odporność na piętrzenie. Pokazuje w jakim stopniu wykorzystana jest po- wierzchnia środka transportu oraz powierzchnia magazynowa. Dzięki tej podatności możemy podzielić ładunki na dwie grupy: niepodatnych na spiętrzanie, co wskazuje na małą podatność ła- dunkową oraz podatne na spiętrzanie, czyli ładunek posiada dużą podatność ładunkową oraz podatność ekonomiczną [4]. Przy dobo- rze technologii nie kierujemy się dowolnością, lecz między innymi masą ładunku, rodzajem ładunku, a także wyposażeniem technicz- nym przewoźnika oraz innych uczestników tego procesu czyli na- dawców i odbiorców ładunku [5]. Rodzaj i postać ładunku z jakim mamy styczność ma decydujący wpływ na dobór określonych środ- ków technicznych. Każda ze stron chce, aby towar dotarł od nadaw- cy do odbiorcy w stanie nienaruszonym, niezmienionym oraz w określonym czasie.
Charakterystyka systemów transportowych Transport rozpatruje się jako całość w kategoriach systemu transportowego. System transportowy za cel działania przyjmuje przemieszczanie pasażerów i ładunków biorąc pod uwagę rodzaj, liczbę, cechy, które posiadają przemieszczane obiekty oraz drogi na których nastąpi przemieszczenie wraz z parametrami jakości prze- mieszczenia. Aby zrealizować te zadanie w pełni, wiele elementów, które wchodzą w skład systemu transportowego musi wziąć w tym swój udział. System transportowy (rys 2.) [6] jest to zespół, który składa się ze środków transportowych, infrastruktury transportowej, ludzi, którzy są odpowiedzialni za funkcjonowanie systemu oraz z reguł i zasad, które muszą być odpowiedzialne za przemieszanie ładunków i osób z punkty początkowego, tak zwanego punktu nadania, uwzględniając dalsze ewentualne punkty przeładunkowe, a kończąc na punktach końcowych, czyli odbioru [5]. Podstawowymi elementami, i zarazem najważniejszymi każde- go systemu transportowego, są obiekty infrastruktury jak drogi, czy budowle inżynieryjne oraz obiekty tak zwanej suprastruktury, czyli środki transportu drogowego, kolejowego, lotniczego, morskiego. Strukturę systemu tworzą połączenia drogowe, kolejowe, lotnicze, morskie, dzięki nim może powstawać oraz zanikać ruch. Klasyfika- cja dzieli system transportowy na dwa obiekty. Jeden z nich to obiekty w postaci środków transportu i wtedy tworzą się klasy sys- temów przewozowych drogowych, kolejowych, lotniczych i mor- skich. Drugi obiekt to sieć transportowa i wtedy powstaje klasa
systemów transportu drogowego, szynowego, lotniczego i morskie- go. Każdy system posiada cel działania i to dzięki poziomowi reali- zacji celu możemy określić ocenę jakości działania, Przykładowo dokonując przewozu drogowego rzeczy lub osób w czasie i przestrzeni możemy ocenić jakość działania ze względu na czas realizacji określonego celu, koszty związane z realizacją określone- go celu.[9]
Rys.1. System transportowy [6]
Operacja transportowa rozpoczyna się od przyjęcia zlecenia spedycyjnego przez spedytora, który to organizując przewóz towaru wybiera przewoźnika i przedstawia mu zlecenie transportowe (rys. 3) [4]. Różnica między zlecenie spedycyjnym a transportowym polega na tym, że zlecenie spedycyjne nie dotyczy samego przewo- zu, a jedynie jego zorganizowania pod katem przygotowania prze- syłki, wyborem przewoźnika, załadunkiem przesyłki, wystawieniem listu przewozowego CMR, podpisaniem umowy z przewoźnikiem oraz ubezpieczeniem przesyłki. Natomiast zlecenie transportowe jest umową cywilną, która polega na przemieszczeniu towaru z punktu A do punktu B w określonym czasie za określonym wyna- grodzeniem. Prawidłowo sformułowane zlecenie powinno mieć charaktery- styczne cechy [5] :
miętus królewski) i płastugowate (gładzica, sola). Są one dostarcza- ne do zakładu w postaci patroszonej, w stanie świeżym lub mrożo- nym. Po mechanicznym filetowaniu i odskórzaniu ryb otrzymane filety uszlachetnia się przez odcięcie płatów brzusznych, a często także poprzez solankowanie w 15% roztworze soli kuchennej z dodatkiem tartrazyny (E 102) jako barwnika. Przy ręcznym sposobie, filety są odważane w opakowaniu co stanowi „wąskie” gardło w linii produkcyjnej, a bardzo często także źródło wtórnych zakażeń. Dlatego w najnowszych zakładach przet- wórczych operacja ta jest wykonywana przez urządzenia przysto- sowane do sortowania filetów według masy na 3 do 12 ścieżek. Do tej grupy można również zaliczyć filety pakowane warstwo- wo z zastosowaniem przekładek z folii, umożliwiających łatwe od- dzielenie pojedynczej warstwy filetów (layer pack), jeżeli masa netto produktu nie przekracza 1500 g.[7]
Problem odpowiedniego planowania operacji transportowej jest podstawowym i optymalnym elementem prawidłowego wykonania zlecenia transportowego przez przedsiębiorstwo transportowe. Doboru odpowiedniej technologii transportowej i systemu transpor- towego będzie świadczył o rzetelności przewoźnika drogowego. Problematykę badawczą i analityczną przedstawiono w trzech częściach artykułu. Przedstawiono ten ważny problem logistyczny na przykładzie analizy przewozu wybranego towaru w systemie planowania operacyjnego. Przewóz towarów łatwo psujących się jest trudnym zadaniem, dlatego planując przewóz takich towarów przewoźnik musi wziąć pod uwagę wiele czynników jak zakres temperatur przewożonego towaru, wilgotność powietrza, czas trwa- nia przewozu oraz dobranie odpowiedniego środka transportu. Nie przestrzeganie choć jednej z tych wytycznych może doprowadzić do zepsucia towaru, który nie będzie już nadawał się do spożycia i narazić konsumenta na niebezpieczeństwo, natomiast przewoźnika na ogromne straty finansowe.
The problem of proper planning is a basic transport op- eration and optimal element in the correct execution of the order of transport by a transport company. Selection of ap- propriate technology transport and the transport system will bear witness to the reliability of road transport. Research and analytical issues are presented in three parts of the arti- cle. This presents major logistical problem: analysis of se- lected goods transport system operational planning. The carriage of perishable goods is a difficult task, so when plan- ning transportation of goods, the carrier must take into ac- count many factors like temperature range of transported goods, humidity, journey times and selecting the appropriate mode of transport. Failure to observe even one of these guidelines may result in deterioration of the goods that no longer fit for consumption and exposing consumers to the risk, while the carrier to the huge financial losses. [2] The purpose of this part of the article is to present the plan- ning process in the field of transport technology selection and technology and transport systems.
Autorzy: Dariusz Starkowski – dr inż. starszy wykładowca Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Pile, Instytut Inżynierii Mechanicznej i Transportu, 64-920 Piła, ul. Podchorążych 10.