Pobierz Analiza spółki GPRD - Notatki - Finanse i bankowość i więcej Notatki w PDF z Bankowość i finanse tylko na Docsity!
SPIS TREŚCI
- CHARAKTERYSTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA
- FORMA ORGANIZACYJNO PRAWNA
- ZAKRES DZIAŁANIA..................................................................................................
- LOKALIZACJA RYNKOWA
- ANALIZA BILANSU I RACHUNKU STRAT I ZYSKÓW
- ANALIZA WSKAŹNIKOWA
- ANALIZA PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
- LITERATURA
- ZAŁĄCZNIKI
1.Charakterystyka przedsiębiorstwa:
1.1. Forma organizacyjno prawna
Obiektem analizy finansowej jest Gdańskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych z siedzibą w Gdańsku. Przedsiębiorstwo jest spółką akcyjną wpisaną do rejestru handlowego w dziale B pod numerem 6883 pod wyżej wymienioną nazwą. Spółka prowadzi działalność gospodarczą z numerem REGON 190550523 i NIP 583-000-41-
- GPRD powstało na podstawie ustawy prywatyzacyjnej. Założycielami spółki byli pracownicy prywatyzowanego przedsiębiorstwa państwowego oraz inne osoby fizyczne. Spółka została związana aktem notarialnym z dnia14 października 1991 roku. Na podstawie umowy spółka przejęła od Skarbu Państwa składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład likwidowanego przedsiębiorstwa państwowego Gdańskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych, istniejącego od 1952 roku, z wyjątkiem majątku rezerw państwowych specjalistycznych , który stanowi własność Skarbu Państwa. Z dniem przejęcia przedmiotu umowy na spółkę przeszły również wszystkie należności i zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Gdańskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych SA jest udziałowcem w 9 podmiotach gospodarczych oraz członkiem 2 spółek wodnych. W stosunku do dwóch podmiotów spółka jest jedynym udziałowcem, w 2 posiada udział powyżej 50%, a w jednym poniżej 50% w kapitale akcyjnym lub zakładowym. W pozostałych podmiotach udział GPRD SA nie przekracza 1%. Szczegóły przedstawia tabela 1.
tabela 1. Udziały w innych podmiotach Nazwa % udziałów Łódzkie przedsiębiorstwo Robót Drogowych spółka z o.o. w Łodzi 100 Gdyńskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych spółka z o.o. 100 SOLD spółka z o.o. w Pruszczy Gdańskim 55 Przedsiębiorstwo Budowlano Usługowe GPRD-Zieleń spółka z o.o. w Gdańsku 51 MOSTOBUDOWA SA z siedzibą w Gdańsku 46, Centrum Targowe spółka z o.o. w Gdańsku poniżej 1 POLNORD SA w Gdańsku 0, Bankowe Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji HEROS SA w Warszawie 0, Gdańsk Transport Holding Company spółka z o.o. 20
akcji, podejmowania decyzji w innych sprawach określonych Kodeksem Handlowym.^1
1.2. Zakres działania
GPRD SA wykonuje usługi w zakresie szeroko pojętych robót drogowych a w szczególności specjalizuje się w:
- budowie autostrad
- budowie i modernizacji tras komunikacyjnych
- budowie lotnisk
- budowie nadbrzeży portowych
- budowie obiektów inżynierskich
- budowie dróg wewnątrzzakładowych i placów postojowych
- remontach bieżących i kapitalnych specjalistycznych maszyn drogowych Spółka prowadzi także sprzedaż towarowych mieszanek bitumicznych i betonowych we wszystkich rodzajach oraz działalność handlową w zakresie sprzedaży paliw i materiałów budowlanych. Działalność gospodarcza prowadzona jest poprzez pięć jednostek organizacyjnych wyodrębnionych terytorialnie. Przedsiębiorstwo posiada silną pozycję na krajowym rynku budowy dróg. Cechą charakterystyczną jest wysoki poziom specjalistycznych kwalifikacji kierownictwa i załogi, umiejętność realizacji i zarządzania dużymi projektami inwestycyjnymi potwierdzonymi zdobytymi doświadczeniami w realizacji kontraktów za granicą (Libia, Turcja, Irak).
wykres 1. Procentowa struktura sprzedaży w 1995
Produkcja budow lano- montażow a
Usługi 0,15% pomocnicza^ Produkcja 0,47%
Inne przychody 5,52%
Pozostałasprzedaż 1,11%
(^1) Statut spółki §21,23,§25,§26,§31,§32, § 37
Do największy obiektów realizowanych w 1995 roku należy zaliczyć budowę Transeuropejskiej Autostrady Północ Południe na dojazdach mostu w Toruniu i dwa wiadukty na linii kolejowej Terespol -Świecie oraz na drodze krajowej Świecie- Tuchola.
1.3. Lokalizacja rynkowa
Sektor robót drogowych charakteryzuje się silną konkurencją, którą stanowią zarówno polskie przedsiębiorstwa jak i firmy zagraniczne. (tabela 3) tabela 3. Główni konkurenci GPRD SA Krajowi Zagraniczni Szczecińskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego ESPEBEPE SA ze Szczecina
Bilfinger + Berger Bau AG z Niemiec Warszawskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych SA
Ilbau GmbH z Niemiec Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych SA Strabag International GmbH z Niemiec Przedsiębiorstwo Eksportu Budownictwa Komunikacyjnego DROMEX z Warszawy Itinera Construzioni SPA z Włoch
Ostra konkurencja jest uwarunkowana przede wszystkim specyficznym charakterem rynku zleceń. Dominującą rolę odgrywają zlecenia powierzane przez Generalną Dyrekcję Dróg Publicznych (finansowane z budżetu państwa) oraz zlecenia samorządów (finansowane z budżetów lokalnych). Z uwagi na niedobór środków w budżecie centralnym oraz w większości budżetów lokalnych realizowane prace polegają głównie na bieżącym utrzymaniu nawierzchni i pracach remontowych. Publiczne wydatki bieżące w ostatnich latach miały wyraźną tendencję malejącą, natomiast to co jest istotne dla przedsiębiorstwa wydatki inwestycyjne rosły, a jak wynika z obserwacji planowane przyrosty będą coraz większe. Renomowane polskie firmy wykonawcze w celu zapewnienia sobie zleceń prowadzą agresywną konkurencję cenową. Firmy zagraniczne wchodzą w związki z polskimi wykonawcami, bądź działają samodzielnie również stosując ostrą walkę cenową. Podobne podejście cechuje małe firmy wykonawcze, zabiegające przede wszystkim o zlecenia samorządów lokalnych i przedsiębiorstw. Pewną zmianę wniosła Ustawa z
- Analiza bilansu i rachunku strat i zysków
BILANS Analizowany bilans sporządzony został na dzień 31 grudnia 1995 roku. Majątek obrotowy stanowi największą pozycje aktywów, ponad 60%. W ramach majątku trwałego, uwagę należy zwrócić na środki pieniężne, które wynoszą aż 26% sumy bilansowej i należności i roszczenia, również o dużym udziale w majątku obrotowym. Wysoki stan zapasów na koniec roku obrotowego wiąże się z prowadzeniem działalności handlowej, która dla spółki ma niejako znaczenie uboczne. Spółka w chwili obecnej nie posiada papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu. Na majątek trwały przedsiębiorstwa składają się w głównej mierze: rzeczowy majątek trwały (około 65%) i należności długoterminowe (31%). Sytuacja ta związana jest z charakterem wykonywanych zleceń, GPRD SA to firma o silnej pozycji w drogownictwie, posiadająca dużą bazę maszynową, w której dominują maszyny specjalistyczne o stosunkowo wysokiej wartości pieniężnej. Wartości niematerialne i prawne a także finansowy majątek trwały nie odgrywają w funkcjonowaniu firmy istotnej roli. W pasywach dominują zobowiązania i fundusze specjalne (58% sumy bilansowej), a wśród nich największą pozycję (80%) stanowią zobowiązania krótkoterminowe, następnie zobowiązania długoterminowe (20%) i wreszcie fundusze specjalne jako najmniej znaczące (poniżej 1%). Kapitały własne (37% całych pasywów) to w zasadzie zysk netto roku obrotowego i kapitał akcyjny. Zysk w bilansie na rok 1995 w wartościach względnych to 46% funduszy własnych a 17% sumy bilansowej. Kapitał zapasowy, pozostałe kapitały rezerwowe i rezerwy mają niewielką wartość w porównaniu z resztą pozycji. Majątek trwały finansowany jest w całości kapitałami własnymi, natomiast majątek obrotowy (16334 tys. zł) pokryty jest przede wszystkim zobowiązaniami i funduszami specjalnymi (15580 tys. zł) a pozostała cześć nadwyżką kapitałów własnych.
Wykresy 3 i 4 przedstawiają strukturę aktywów i pasywów z uwzględnieniem wszystkich pozycji bilansowych.
wykres 3. Struktura aktywów
Struktura aktywów
długoterminowe^ Należności 10%
niematerialne i^ Wartośći prawne0% Rzeczowy majątek trwały 20% Finansowy majątektrwały 1%
Zapasy13% Należności i roszczenia 21%
Środki pieniężne 27%
międzyokresowe^ Rozliczenia 8%
wykres 4. Struktura pasywów
Struktura pasywów
Zysk netto18%
długoterminowe^ Zobowiązania 12%
Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny Zobowiązania 5% krótkoterminowe48%
międzyokresowe^ Rozliczenia 2%
Kapitał akcyjny 12% Kapitał zapasowy 3%
RACHUNEK STRAT I ZYSKÓW
Rachunek strat i zysków przedstawia wyniki finansowe przedsiębiorstwa podzielone według rodzajów działalności. I tak wyróżnione zostały: wynik ze sprzedaży towarów
2.1. Analiza wskaźnikowa
Na podstawie danych zawartych w bilansie, rachunku start i zysków a także sprawozdaniu z przepływów pieniężnych obliczyłem wskaźniki obrazujące różne elementy. Dlatego też pogrupowałem je według kilku kategorii dotyczących: majątku, zapasów, należności. Na końcu podane są wskaźniki rentowności i płynności, które mają duże znaczenia w przypadku analizy kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Przy każdym wskaźniku podałem interpretację ekonomiczną a następnie starałem się określić co mogły by one znaczyć w przypadku GPRD SA.
Wskaźniki obrazujące majątek.
- Majątek trwały/ majątek obrotowy 51,2%
- Rzeczowy majątek trwały (urządzenia techniczne i maszyny) / majątek trwały
65%
- Majątek trwały / aktywa ogółem 31,2%
1.Majątek trwały / obrotowy Poziom wskaźnika uzależniony jest w dużej mierze od charakteru działalności gosp. Wyższy jest w przypadku dział przemysłowej i transportowej, niższy w działalności usługowej. Wzrost tego wskaźnika świadczy o umacnianiu się bazy materialno- technicznej.^2
2.Urządzenia techniczne i maszyny/ majątek trwały Określa udział rzeczowych składników majątku trwałego w majątku trwałym. W przypadku badanego przedsiębiorstwa udział urządzeń technicznych w majątku trwałym przekracza połowę. Sytuacja ta jest związane głównie z charakterem prowadzonej działalności.
Majątek trwały / aktywa ogółem Relacja ta wskazuje na udział majątku trwałego w aktywach ogółem. Struktura aktywów w tym majątku trwałego jest specyficzna dla rożnych dziedzin działalności gospodarczej. W przedsiębiorstwie produkcyjnym stosunkowo wysoki udział środków
(^2) Lech Bednarski „Analiza finansowa w przedsiębiorstwie”, PWE Warszawa 1996, str
trwałych jest zjawiskiem pożądanym, zwłaszcza gdy w majątku trwałym znacząca pozycja są maszyny i urządzenia produkcyjne, a nie nieruchomości. Z kolei wysoki udział środków trwałych w przedsiębiorstwie handlowym z reguły uważany jest za niewłaściwy, gdyż pochłania znaczna część kapitału stałego, który przede wszystkim powinien finansować majątek obrotowy.
Zapasy
- Wskaźnik cyklu zapasów w dniach = zapasy *365 / koszt wytworzenia sprzedanych produktów
18 dni
- Zapasy / majątek obrotowy *100 21,4 %
- Stan zapasów / aktywa ogółem *100 13,1%
- Wskaźnik cyklu zapasów w dniach mówi o długości okresu, w którym środki pieniężne są zamrożone w zapasach. Skrócenie czasu utrzymywania zapasów w stosunku do sprzedaży świadczy o postępie w gospodarce zapasami. Może jednakże sygnalizować rosnące zagrożenie dla ciągłości produkcji.
- Zapasy / majątek obrotowy. Udział zapasów materiałów w majątku obrotowym wynosi 21,4%. Jeśli przekracza przyjęte normy powoduje zamrożenie części kapitału obrotowego i spadek płynności finansowej. Wzrost zapasów materiałów może mieć jednakże charakter cykliczny, sezonowy, tak jest również w przypadku badanej spółki, dla której okres końca roku obrachunkowego charakteryzuje się całkiem innym stanem zapasów niż w okresie produkcyjnym np. w lecie.
- Stan zapasów / aktywa ogółem *100. Wskaźnik określa procentowy udział zapasów w stosunku do aktywów, w naszym przypadku 13,1%. Jeśli udział zapasów w stosunku do aktywów rośnie i nie ma wyraźnego powodu ich zwiększania to zjawisko takie wpływa ujemnie na płynność i koszty przedsiębiorstwa. Z kolei spadek zapasów poniżej normatywu może stanowić zagrożenie dla ciągłości produkcji.
Należności
- Wskaźnik cyklu należności w dniach = należności / sprzedaż netto *365 27 dni
- Należności / majątek obrotowy *100 35,1%
- Wskaźnik rentowności aktywów jest interpretowany jako kwota zysku netto przypadająca na każdą złotówkę majątku firmy.
- Wskaźnik rentowności kapitału własnego pozwala określić rentowność zaangażowanego kapitału własnego. Wysokie wartości tego wskaźnika wskazują na korzystną sytuację finansową firmy, szczególnie z punktu widzenia akcjonariusza.
- Wskaźnik ten informuje o wartości zysku brutto (przed opodatkowaniem) przypadającego na każdą złotówkę sprzedanych wyrobów i towarów. Ponieważ nie jest on wrażliwy na stopę opodatkowania może być używany do porównań sytuacji przedsiębiorstw tej samej branży.
- Rentowność netto informuje o wartości zysku netto (po opodatkowaniu) przypadającego na każdą złotówkę sprzedanych wyrobów i towarów. Nie powinien być używany do porównań zyskowności firm.^4
Analiza wskaźników zyskowności przedsiębiorstwa GPRD SA wykazuje, że przedsiębiorstwo charakteryzuje się dobrymi osiągnięciami. Rentowność sprzedaży utrzymuje się na dobrym poziomie, a także stopy zwrotów z kapitałów własnych i aktywów odznaczają się dobrymi wynikami. Przedsiębiorstwo w roku 1995 z każdej złotówki majątku było w stanie uzyskać przychód wynoszący około 17 groszy przy 46% rentowności zaangażowanego kapitału własnego.
Wskaźniki płynności
- Bieżącej = majątek obrotowy / zobowiązania bieżące 1,
- Szybkiej majątek obrotowy - zapasy / zobowiązania bieżący (krótkoterminowe) 1,
- Natychmiastowej= środki pieniężne / zobowiązania krótkoterminowe 0,
- Wskaźnik płynności bieżącej (current ratio) = majątek obrotowy / zobowiązania bieżące
(^4) Ewa Filar, Jerzy Skrzypek, „Biznes Plan”, POLTEX Warszawa 1996, str
Podstawowy miernik zdolności przedsiębiorstw do spłacenia wszystkich jego zobowiązań bieżących poprzez upłynnienie zasobów majątku obrotowego. Im jest on wyższy tym lepszy jest stopień wypłacalności, jednak zbyt wysoki poziom wskazywałby na niedostatecznie efektywne wykorzystywanie wolnych zasobów majątkowych, a zbyt niski może oznaczać trudności płatnicze. Poziom optymalny 1,5 - 2,0. Poniżej 1,2 jest wyraźnym zagrożeniem bezpieczeństwa finansowego firmy.^5 W przypadku GPRD SA można uznać, że mieści się on w bezpiecznych granicach.
- Wskaźnik płynności szybkiej (quick ratio) = majątek obrotowy - zapasy / zobowiązania bieżący (krótkoterminowe) Wskaźnik ten, nazywany również mocnym lub kwaśnym testem określa, ile razy aktywa bieżące o najwyższej płynności pokrywają zobowiązania bieżące. W zasadzie wskaźnik ten powinien kształtować się na poziomie co najmniej jedności, gdyż w zasadzie jedynie wówczas potwierdza on możliwość pokrycia przez przedsiębiorstwo wymagalnych zobowiązań. Faktyczna zdolność płatnicza zależy jednak głównie od terminów rozliczeń należności i zobowiązań.^6 W naszej analizie, wielkość wskaźnika na poziomie 1,03 jest wielkością idealną i wydaje się oznaczać dobrą płynność finansowa i zdolność do terminowego regulowania zobowiązań.
- Wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi wyjaśnia jaką kwotę wymagalnych zobowiązań pokryć może przedsiębiorstwo z bezpośrednio dostępnych środków płatniczych. Nie przesądza on o wypłacalności a jedynie sugeruje sprawność płatniczą. Oznacza on, że poziom wypłacalności środkami pieniężnymi badanej spółki umożliwia pokrycie 57% zobowiązań bieżących.
Wskaźniki wspomagania finansowego
- Wskaźnik ogólnego zadłużenia = zobowiązania / całość aktywów 0,5 80
- Wskaźnik relacji zobowiązań do kapitałów własnych= zobowiązania / kapitały własne 1,
(^56) Lech Bednarski „Analiza finansowa w przedsiębiorstwie”, PWE Warszawa 1996, str Ewa Filar, Jerzy Skrzypek „Biznes Plan”, POLTEX Warszawa 1996, str
Określa, w jakim stopniu kapitał własny wykorzystywany jest na finansowanie majątku trwałego przedsiębiorstwa. W sytuacji GPRD SA stosunek ten wynosi ponad 100% (119%) jednak związane jest to z faktem, że na koniec tego roku podniesiono wielkość kapitału własnego.
Na podstawie powyższych informacji można stwierdzić, że spółka wykazała niski stopień pokrycia majątku kapitałami własnymi.
- Analiza przepływów pieniężnych
W każdym przedsiębiorstwie następuje przepływ środków w obrębie trzech rodzajów działalności. Wyróżniamy tu:
- działalność operacyjną , która ma najszerszy zakres, jest bowiem związana z całością bieżących operacji zakupu czynników produkcji lub towarów oraz sprzedaży wyrobów, robót, usług, towarów i innych składników majątkowych. Pociąga to za sobą wzrost lub zmniejszenie zapasów, należności, zobowiązań oraz osiąganie nadwyżek finansowych.
- działalność inwestycyjna odnosi się do zakupu lub sprzedaży składników majątku trwałego zarówno w postaci rzeczowej, jak i finansowej.
- działalność finansowa obejmuje natomiast operacje związane ze zmianami kapitału akcyjnego lub zapasowego, rozliczeniami osiągniętych zysków (dywidendy, zysk zatrzymany) jak też zaciąganiem kredytów i pożyczek długoterminowych. Rozliczenia składników przepływów pieniężnych może być dokonane za pomocą dwóch metod. Metoda bezpośrednia polega na uwzględnieniu w obrębie działalności operacyjnej składników kształtujących wynik na działalności gospodarczej tj. przychodu ze sprzedaży i kosztów uzyskania wraz z wyodrębnioną amortyzacją, a także na szczegółowym ujęciu dalszych składników rozliczenia przepływów pieniężnych. Metoda pośrednia jest uproszczeniem metody poprzedniej i uwzględnia jedynie wielkość zysku brutto lub netto wraz z amortyzacją roku bieżącego oraz dalszymi składnikami działalności gospodarczej.
W sporządzonym sprawozdaniu o przepływach finansowych ustala się saldo, zmniejszenie (znak -) lub zwiększenie (znak +) zasobów pieniężnych w każdym z trzech rodzajów działalności. Część A przedstawia przepływy z działalności operacyjnej. W roku 1995 największym zmianom uległy: amortyzacja wzrosła o 3085,7 złotych, zobowiązania krótkoterminowe wzrosły o 7298,6 a najbardziej zmniejszyły się należności i roszczenia co powinno być postrzegane jako zjawisko pozytywne. Przedsiębiorstwo
4.Literatura
- Prospekt emisyjny GPRD SA, Gdańsk 1996
- Statut Spółki GPRD SA w Gdańsku
- Lech Bednarski „Analiza finansowa w przedsiębiorstwie”, PWE Warszawa 1996
- Ewa Filar, Jerzy Skrzypek „Biznes Plan”, POLTEX Warszawa 1996
- M.Sierpińska, T.Jachna ”Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych”, PWN, Warszawa 1993
- Załączniki:
- Bilans spółki
- Przepływ pieniężne sporządzone na koniec roku 1995
- Rachunek zysków i strat na rok 1995
Bilans GPRD SA na 31 grudnia 1995 w tys. zł AKTYWA PASYWA A. Majątek trwały 8 362,5 A. Kapitał (fundusz) własny 9 951, I. Wartości niematerialne i prawne 11,7 I. Kapitał akcyjny (podstawowy) 3 089, II. Rzeczowy majątek trwały 5 440,8 II. Należne wpłaty na poczet kapitału - III. Finansowy majątek trwały 256,9 III. Kapitał zapasowy 733, IV. Należności długoterminowe 2 653,1 IV. Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny
1 411, B. Majątek obrotowy 16 334,2 V. Pozostałe kapitały rezerwowe^ 100, I. Zapasy 3 497,7 VI. Nie podzielony wynik finansowy z lat ubiegłych
II. Należności i roszczenia 5 737,2 VII. Zysk netto roku obrotowego 4 617, III. Papier do obrotuy wartościowe przeznaczone - B. Rezerwy 622, IV. Środki pieniężne 7 099,3 C. Zobowiązania i fundusze specjalne
15 580, C. Rozliczenia międzyokresowe 2 078,4 I. Zobowiązania długoterminowe 3 053, II. Zobowiązania krótkoterminowe 12 468, III. Fundusze specjalne 58, E. Rozliczenia międzyokresowe i przychody przyszłych okresów 621, RAZEM AKTYWA 26 775,1 RAZEM PASYWA 26 775,
