Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Anatomia-ćwiczenia, egzamin, Egzaminy z Anatomia

Cały układ anatomii człowieka na egzamin. kości, układ pokarmowy, układ krążenia, układ rozrodczy, układ nerwowy. Wszystko co potrzebne na egzamin.

Typologia: Egzaminy

2021/2022

Załadowany 01.05.2023

wiolaborowy
wiolaborowy 🇵🇱

2 dokumenty

1 / 29

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Egzamin
Kości i stawy:
Szkielet osiowy człowieka tworzą: czaszka, kręgosłup i klatka piersiowa
Szkielet obwodowy człowieka tworzą: obręcz barkowa z kośćmi kończyn oraz obręczy miednicznej z kośćmi kończyn dolnych.
Kości kończyn dolnych:
k. miedniczna, głowa kości udowej, krętarz większy, szyjka k. udowej, krętarz mniejszy, trzon kości udowej, kość udowa, nadkłykieć boczny, rzepka,
nadkłykieć przyśrodkowy, kość piszczelowa, kość strzałkowa, kostka przyśrodkowa, kości stępu, śródstopie, paliczki
Stopa: k. piętowa, k.skokowa, k.łódkowata, k. sześcienna, kości klinowate ( boczna, pośrednia, przyśrodkowa), kości śródstopia, paliczki (bliższy,
dalszy)
Kończyny górne:
Prawa (widok z przodu): wyrostek kruczy, obojczyk, k. łopatkowa, wydrążenie stawowe guzek mniejszy, guzek większy, międzyguzkowa bruzda,
wyrostek barkowy, k.ramienna, guzowatość naramienna, kłykieć k. ramiennej, nadkłykieć przyśrodkowy, staw ramienno-łokciowy, staw
promieniowo-łokciowy guzowatość kości łokciowej, nadkłykcie boczne, staw ramienno-promieniowy, guzowatość kości promieniowej, kość
promieniowa, staw promieniowo-łokciowy dalszy, brzeg tylny, kości śródręcza, k. trójgraniasta, paliczki bliższe
Widok z tyłu: obojczyk, dół nadgrzebieniowy, wcięcie łopatki, grzebień łopatki, dół podgrzebieniowy, wydrążenie stawowe, łopatka, wyrostek
barkowy, guzek większy, guzowatość naramienna, k. ramienna, nadkłykcie boczne, staw ramienno-promieniowy, nadkłykieć przyśrodkowy,
wyrostek łokciowy, k. łokciowa, k. promieniowa, k. przedramienia, staw promieniowo – łokciowy, staw promieniowo – nadgarstkowy, wyrostek
rylcowaty k. promieniowej, wyrostek rylcowaty k. łokciowej, staw nadgarstkowo – śródręczny kciuka, staw śródręczno – paliczkowy kciuka, stawy
śródręczno – paliczkowe palców.
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19
pf1a
pf1b
pf1c
pf1d

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Anatomia-ćwiczenia, egzamin i więcej Egzaminy w PDF z Anatomia tylko na Docsity!

Egzamin

Kości i stawy: Szkielet osiowy człowieka tworzą: czaszka, kręgosłup i klatka piersiowa Szkielet obwodowy człowieka tworzą : obręcz barkowa z kośćmi kończyn oraz obręczy miednicznej z kośćmi kończyn dolnych. Kości kończyn dolnych: k. miedniczna, głowa kości udowej, krętarz większy, szyjka k. udowej, krętarz mniejszy, trzon kości udowej, kość udowa, nadkłykieć boczny, rzepka, nadkłykieć przyśrodkowy, kość piszczelowa, kość strzałkowa, kostka przyśrodkowa, kości stępu, śródstopie, paliczki

Stopa: k. piętowa, k.skokowa, k.łódkowata, k. sześcienna, kości klinowate ( boczna, pośrednia, przyśrodkowa), kości śródstopia, paliczki (bliższy, dalszy)

Kończyny górne: Prawa (widok z przodu): wyrostek kruczy, obojczyk, k. łopatkowa, wydrążenie stawowe guzek mniejszy, guzek większy, międzyguzkowa bruzda, wyrostek barkowy, k.ramienna, guzowatość naramienna, kłykieć k. ramiennej, nadkłykieć przyśrodkowy, staw ramienno-łokciowy, staw promieniowo-łokciowy guzowatość kości łokciowej, nadkłykcie boczne, staw ramienno-promieniowy, guzowatość kości promieniowej, kość promieniowa, staw promieniowo-łokciowy dalszy, brzeg tylny, kości śródręcza, k. trójgraniasta, paliczki bliższe Widok z tyłu: obojczyk, dół nadgrzebieniowy, wcięcie łopatki, grzebień łopatki, dół podgrzebieniowy, wydrążenie stawowe, łopatka, wyrostek barkowy, guzek większy, guzowatość naramienna, k. ramienna, nadkłykcie boczne, staw ramienno-promieniowy, nadkłykieć przyśrodkowy, wyrostek łokciowy, k. łokciowa, k. promieniowa, k. przedramienia, staw promieniowo – łokciowy, staw promieniowo – nadgarstkowy, wyrostek rylcowaty k. promieniowej, wyrostek rylcowaty k. łokciowej, staw nadgarstkowo – śródręczny kciuka, staw śródręczno – paliczkowy kciuka, stawy śródręczno – paliczkowe palców.

Ręka : część dłoniowa (wewnętrzna), część grzbietowa (zewnętrzna). K. promieniowa, k. łokciowa, kości nadręcza (k. łódeczkowata, k. główkowata, k. czworoboczna większa, k. czworoboczna mniejsza, k. księżycowata, k. trójgraniasta, k. grochowata), kości śródręcza (I,II,III,IV,V),paliczek bliższy, paliczek środkowy, paliczek dalszy

Czaszka przód: k. czołowa, k. ciemieniowa, k. skroniowa, oczodół z fragmentem k. sitowej, k. jarzmowa (policzkowa) lewa, otwór gruszkowaty (ograniczenie kostne jamy nosowej z zaznaczoną przegrodą nosową), szczęka, żuchwa, otwór bródkowy, wyrostek zębołowy szczęki, małżowiny nosowe (środkowa, dolna), k. nosowa, oczodół z fragmentem kości klinowej tworzącej jego ścianę boczną.

Czaszka bok: k.ciemieniowa, k. skroniowa, k. potyliczna, łuk jarzmowy, otwór słuchowy zewnętrzny, wyrostek sutkowy, kość żuchwowa ma 5 części (wyrostek rylcowaty, wyrostek stawowy, gałąź żuchwy, wyrostek dziobiasty, trzon żuchwy), k. jarzmowa, k. nosowa, k. łzowa, k. klinowa (skrz. większe), k.czołowa, szew wieńcowy

Kręg : w kanale kręgowym leży rdzeń kręgowy, wyrostek kolczysty ,wyrostek stawowy (okryty chrząstką), wyrostek poprzeczny, otwór kręgowy, łuk kręgu, trzon kręgu

Kręgosłup w przekroju strzałkowym: jądro miażdżyste, pierścień włóknisty, więzadło podłużne przednie, otwór międzykręgowy, więzadło podłużne tylne, trzon kręgu, więzadło żółte, więzadło międzykolcowe, więzadło nadkolcowe, wyrostek kolczysty

Staw barkowo-obojczykowy: k. obojczyka, więzadło kruczo- obojczykowe, więzadło poprzeczne łopatki, łopatka, wydrążenie panewkowe łopatki, wyrostek kruczy łopatki, więzadło kruczo-barkowe, jama stawowa, krążek stawowy

Staw ramienny, przekrój czołowy – wyrostek barkowy łopatki, wydrążenie stawowe łopatki, chrząstka stawowa pokrywająca wydrążenie łopatki i głowę kości ramiennej, torebka stawowa, kość ramienna (głowa), jama stawowa, ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia.

Staw biodrowy, w przekroju czołowym : staw kolanowy, kość biodrowa, panewka stawu biodrowego, jama stawowa, więzadło kości udowej, szyjka kości udowej, torebka stawowa, krętarz większy kości udowej, warstwa okrężna, obrąbek panewkowy.

Staw kolanowy otwarty z przodu: więzadło poprzeczne kolana, kłykcie przyśrodkowe (1)/boczny (2) kości udowej, więzadło krzyżowe(tylne i przednie), łąkotka przyśrodkowa, więzadło poboczne – piszczelowe (przyśrodkowe), rzepka kolanowa, kość piszczelowa, więzadło rzepki, kość strzałkowa, łękotka boczna, więzadło boczne, więzadło poprzeczne kolana

Staw kolanowy w przekroju strzałkowym: kość udowa, kaletka nadrzepkowa, rzepka, kaletka podskórna, więzadło rzepki, ciało tłuszczowe podrzepkowe, kość piszczelowa, błona maziowa, więzadło piszczelowe tylne.

Staw skokowo – goleniowy i staw skokowo -piętowo – łódkowy w przekroju strzałkowym: staw skokowo- goleniowy, więzadło piszczelowo – skokowe przednie, kość łódkowata, staw skokowo – piętowo – łódkowy, staw poprzeczny stępu, kość piętowa, więzadło skokowo- piętowe- międzykostne, więzadło skokowo-piętowe tylne, kość skokowa, więzadło piszczelowo – skokowe tylne, kość piszczelowa

Staw skokowo – goleniowy: kość piszczelowa, kość przyśrodkowa, jama stawu, kość skokowa, więzadło przyśrodkowe, więzadło skokowo – łódkowe, kość łódkowata, guz piętowy, więzadło skokowo – piętowe boczne, więzadło skokowo – piętowo -strzałkowe, więzadło skokowo – strzałkowe przednie, kostka boczna, więzadło piszczelowo – strzałkowe przednie, kość strzałkowa.

Mięśnie głowy, karku i grzbietu: brzusiec potyliczny ( mięsień potyliczno – czołowy), m. półkolcowy głowy, m. płatowy głowy, m. dxwigacz łopatki, m. równoległoboczny mniejszy i większy, m. podgrzebieniowy, m. prostownik grzbietu, m. zębaty tylny dolny, m. skośny zewnętrzny brzucha, blaszka powierzchniowa powięzi piersiowo – lędźwiowej, m. pośladkowy średni i wielki, m. skośny wewnętrzny brzucha, m. najszerszy grzbietu, m. naramienny, m. czworoboczny, m. mos (mostkowo – obojczykowo-sutkowy)

Mięśnie głowy, szyi i tułowia widziane z przodu: m. naczaszny (czołowo- potyliczny), m. podłużny nosa, m. dźwigacz wargi górnej i kącika ust, m. okrężny ust, mięśnie –obniżacz wargi dolnej i kącika ust, m. skroniowy, m. okrężny oka, część potyliczna, m. żwacz, m. policzkowy, m. podgrdykowe, m. czworoboczny, m. szeroki szyji (platyzma), m. mos (mostkowo – obojczykowo -sutkowy), m. naramienny, m. piersiowy mniejszy, m. piersiowy większy, m. piersiowy zębaty przedni, m. międzyżebrowe wewnętrzne, m.grzbietu najszerszy, mięśnie zębate przednie, mięsień prosty, mięśnie proste brzucha, pępek, mięsień poprzeczny brzucha, m. skośny wewnętrzny brzucha, m. skośny zewnętrzny brzucha, rozcięgno mięśnia wewnętrznego brzucha, kresa biała.

Mięśnie kończyny górnej, widok z przodu : m. piersiowy mniejszy, m. naramienny, m. kruczo – ramienny, m. podłopatkowy, m. obły mniejszy, m. najszerszy grzbietu, m. obły większy, głowa długa i przyśrodkowa mięśnia trójgłowego ramienia, głowa długa i krótka mięśnia dwugłowego ramienia, brzusiec (ścięgno i rozścięgno mięśnia dwugłowego ramienia), m. nawrotny obły, m. ramienno promieniowy, m. zginacz nadgarstka łokciowy, m. zginacz palców głęboki, m. zginacz nadgarstka promieniowy, m. dłoniowy długi, m. zginacz kciuka długi, m. zginacz palców powierzchniowy, troczek mięśni zginaczy, mięśnie kłębu palca małego (kłębiku), mięśnie kłębu kciuka, pochewki ścięgniste mięśni zginaczy

Mięśnie kończyny górnej, widok z tyłu : 1-mięsień naramienny, 2-głowa boczna mięśnia trójgłowego ramienia,3-głowa długa mięśnia trójgłowego ramienia,4-m.ramienno-promieniowy,5-m.łokciowy,6-m. prostownik dłogi i krótki nadgarstka, 7-m.prostownik palców,8-m .odwodziciel kciuka długi,9-m.odwodziciel kciuka krótki,10-m.prostownik kciuka długi, 11-m.prostownik wskaziciela,12-m.prostownik palca małego,13-troczek prostowników, 14-m.prostownik nadgarstka łokciowy, 15-m.zginacz nadgarstka łokciowy, 16-kaletka podskórna łokciowa i wyrostek łokciowy, 17- nakłykieć przyśrodkowy,18-głowa przyśrodkowa mięśnia trójgłowego ramienia, 19-m.obły większy,20-m.obły mniejszy, 21-m.podgrzebieniowy,22- m.nagrzebieniowy.

Nerka: ma dłogość 10-12 cm, okryta torebką włóknistą, torebką tłuszczową oraz powięzią nerkową Geroty. Położenie na wysokości Th11 L13, nerka prawa leżyni zej niż lewa.Wewnątrz narządu znajduje się przestrzeń zwana ZATOKĄ nerkową, do której wnikają: moczowód, żyła nerkowa i naczynia chłonne

NEFRON- jednostka czynnościowo-morfologiczna nerki zbudowana z ciałka nerkowego (kłębuszek nerkowy otoczony torebką Bowmana) oraz kanalików nerkowych. Występuje około miliona nefronów w każdej nerce Układ kielichowo-miedniczkowy: miedniczka nerkowa, kielichy większe, kielichy mniejsze

Moczowód: długość 30-35 cm, część brzuszna (od nerki do kresy pęcherza), trzy przewężenia ( przejście miedniczki w moczowód, skrzyżowanie z naczyniami biodrowymi, w ścianie pęcherza moczowego

Pęcherz moczowy: ściana zbudowana z błony śluzowej, błony mięśniowej i błony surowiczej, błona sluzowa wyściełana jest NABŁONKIEM UROTELIALNYM (dawniej: przejściowokomórkowym), podobnie jak pozostałe części układu moczowego. Błona mięśniowa jest 3-warstwowa. Pomiędzy ujściami moczowodów a cewką znajduje się trójkąt pęcherza moczowego. Cewka moczowa: żeńska: 3-5 cm, części: miedniczna, przeponowa, przedponowa. Męska: 15-22 cm, części: sterczowa, błoniasta, gąbczasta.

Zawiera gruczoły produkujące śluz, w końcowym odcinku poszerza się u mężczyzn, tworząc dół łodkowaty DIUREZA : wydalanie moczu, norma: 0,5-1 ml/kg/h MIKCJA: czynność opróżnienia pęcherza z nagromadzonego moczu

UKŁAD PŁCIOWY

MĘSKI: jądro, najądrze, nasieniowód, pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy, pracie Jądro: parzysty narząd leżący w mosznie, lewe jądro niecko niżej położone od prawego. Otoczone jest błoną białawą. Podzielone jest przegródkami na zraziki. Zraziki zawierają cewki nasienne produkujące plemniki, a między cewkami położone są komórki śródmiąższowe Leydiga- wytwarzają one testosteron Najądrze: zawiera głowę, trzon i ogon. Ogon łączy się z nasieniowodem. Najądrze jest miejscem magazynowania i dojrzewania plemników. Nasieniowód : łączy się z najądrzem. Przekazuje nasienia z najądrza do cewki moczowej, biegnie w kanale pachwinowym jako element powrózka nasiennego, a następnie wchodzi do jamy brzusznej. Łączy się z nim pęcherzyk nasienny (jego wydzielina rozcieńcza nasienia i pobudza plemniki do ruchu), tworząc przewód wytryskowy uchodząc na wzgórku nasiennym. Gruczoł krokowy: leży za spojeniem łonowym w pobliżu szyi pęcherza moczowego. Otacza początkowy odcinek cewki moczowej. Zawiera gruczoły pęcherzykowo – sterczowe i ich przewody, a także łącznotkankowy zrąb. Prącie: zbudowane z nasady, trzonu i żołędzi. Zawiera dwa ciała jamiste oraz nieparzyste ciało gąbczaste wokół cewki moczowej, okryte są one błoną białawą, powięzią głęboką i powięzią powierzchowną. Żołądź zamiera ujście zewnętrzne cewki oraz koronę żołędzi i okryta jest fałdem skórnym- napletkiem.

Żeński : jajnik, jajowód ,macica ,pochwa, srom

Jajowód: długość 14-20 cm. Zawiera lejek , z podstawy którego zwisają strzępki, bańkę (2-3 gługości całego jajowodu) oraz cieśń i część maciczną

JAMA USTNA

Od szpary ust do cieśni gardzieli prowadzącej do gardła Granice: wargi, policzki, język, podniebienie, fałdy podniebienno językowe i podniebienno-gardłowe)

PRZEDSIONEK JAMY USTNEJ Sklepienie górne i dolne przedsionka Wędzidełko wargi górnej i dolnej Dziąsła – jędrna śluzówka przylegająca do szczęki i żuchwy, brodawki międzyzębowe WARGA Część skórna Część pośrednia (czerwień wargowa) Część śluzowa – gruczoły surowiczo-śluzowe Unaczynienie: tętnica twarzowa Podłoże mięśniowe – mięsień okrężny ust ZĘBY 32 zęby stałe: siekacze, kły, przedtrzonowce, trzonowce; numeracja 20 zębów mlecznych: siekacze, kły, trzonowce Budowa zęba : korona, szyjka, korzeń; koronę pokrywa szkliwo, a szyjkę i korzeń – kostniwo; zębina; komora zęba z miazgą zębową; otwór szczytowy zęba Korzeń zęba osadzony jest w zębodole i umocowany do kości przy pomocy włókien ozębnej Zęby mleczne – od 6(max. 9) miesiąca do 20 (max. 30) miesiąca, zęby stałe – od trzonowców w 6-7 r. ż.

GRUCZOŁY ŚLINOWE Czysto surowicze: ślinianki przyuszne , gruczoły językowe Ebnera Mieszane: gruczoły wargowe, policzkowe, trzonowe, podjęzykowe i podżuchwowe Czysto śluzowe: gruczoły podniebienne i nasady języka Ślinianka PRZYUSZNA – na gałęzi żuchwy i mięśniu żwaczu, uchodzi przy drugim górnym zębie trzonowym Ślinianka PODŻUCHWOWA – w trójkącie podżuchwowym, uchodzi na mięsku podjęzykowym Ślinianka PODJĘZYKOWA – na dnie jamy ustnej, ujście – fałd podjęzykowy JĘZYK Bruzda graniczna – w kształcie litery V u nasady języka; otwór ślepy Bruzda pośrodkowa języka Brodawki (okolone, grzybowate, nitkowate, liściaste) – kubki smakowe Wędzidełko języka, mięsko podjęzykowe, fałdy podjęzykowe Unerwienie języka RUCHOWE – nerwy podjęzykowy (XII) CZUCIOWE – nerw językowy (gałąź n. V3), nerw językowo-gardłowy (IX), nerw krtaniowy górny (gałąź n. X)

PODNIEBIENIE Podniebienie twarde i miękkie, łuk podniebienno-językowy i podniebienno-gardłowy, języczek  CIEŚŃ gardzieli Migdałki podniebienne GARDŁO Długość około 13 cm Rozciąga się między podstawą czaszki a VI kręgiem szyjnym Część NOSOWA, USTNA i KRTANIOWA W części nosowej znajdują się ujścia trąbek słuchowych W części krtaniowej przy wejściu do krtani znajdują zachyłki gruszkowate MIGDAŁEK TRĄBKOWY – przy ujściu trąbki słuchowej

MIGDAŁEK GARDŁOWY (TRZECI) – pośrodkowo na tylnej ścianie gardła

GARDŁO Budowa ściany gardła: błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa i zewnętrzna W części nosowej – nabłonek WIELORZĘDOWY MIGAWKOWY, gruczoły surowicze W części ustnej i krtaniowej – nabłonek WIELOWARTSWOWY PŁASKI, gruczoły krtanioweGARDŁO -

POŁYKANIE

Skurcz mięśni dna jamy ustnej Przesunięcie kęsa pokarmu do cieśni gardzieli przez język Poziome ustawienie podniebienia (odcięcie części ustnej od nosowej) Przesunięcie krtani do góry i do przodu Otwarcie cieśni gardzieli, przepuszczenie kęsa pokarmu

PRZEŁYK Długość 23-25 cm Łączy gardło z wpustem żołądka Rozciąga się pomiędzy kręgami C6 i Th Części: szyjna, piersiowa i brzuszna Za przełykiem znajduje się kręgosłup, a po jego lewej stronie aorta piersiowa Błona śluzowa z nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, bł. podśluzowa i mięśniowa (warstwa zewnętrzna podłużna i wewnętrzna okrężna)

OTRZEWNA

Część ŚCIENNA i część TRZEWNA połączone KREZKAMI (żołądka, jelita cienkiego, poprzecznicy i esicy Sieć większa (z krezki żołądka) tworzy więzadło żołądkowo-okrężnicze Sieć mniejsza – więzadło wątrobowo-żołądkowe i wątrobowo-dwunastnicze Więzadło sierpowate wątroby Gładka i wilgotna powierzchnia otrzewnej łatwo otacza ciała obce

ŻOŁĄDEK

Ściana przednia: wątroba, przepona Ściana tylna: trzustka, śledziona, okrężnica, nerka lewa, nadnercze lewe KRZYWIZNA MNIEJSZA z wcięciem kątowym KRZYWIZNA WIĘKSZA z kolanem żołądka

ŻOŁĄDEKwpustdnotrzonodźwiernik WIĘZADŁA ŻOŁĄDKA Wątrobowo-żołądkowe Żołądkowo-przeponowe Żołądkowo-śledzionowe Żołądkowo-okrężnicze

NACZYNIA I NERWY ŻOŁĄDKA Tętnica żołądkowa lewa i prawa (krzywizna mniejsza) Tętnica żołądkowo-sieciowa lewa i prawa (krzywizna większa) Włókna nerwowe współczulne – splot trzewny Włókna przywspółczulne – nerw błędny

ŚCIANA ŻOŁĄDKA Błona śluzowa – komórki GŁÓWNE (enzymy trawienne) i OKŁADZINOWE (kwas solny) Błona podśluzowa Błona mięśniowa – warstwa podłużna, okrężna i skośna (najbardziej wewnętrzna)

JELITO CIENKIE Długość 4-5 m DWUNASTNICA JELITO CZCZE JELITO KRĘTE Zastawka odźwiernika ---- zastawka krętniczo-kątnicza

DWUNASTNICA Długość 25-30 cm Leży zaotrzewnowo (za wyjątkiem opuszki) Ma kształt zbliżony do poziomo ułożonej podkowy zwróconej wypukłością w prawą stronę, a część wklęsła otacza głowę trzustki

Układ Oddechowy

Głos: wynik współdziałania aparatu oddechowego krtani (w której mieszczą się fałdy głosowe) oraz jamy gardłowej, ustnej i nosowej.

Drogi oddechowe

GÓRNE

 jama nosowa  gardło

DOLNE  krtań  tchawica  oskrzela  płuca

NOS  nos zewnętrzny  jama nosowa

Nos zewnętrzny

 grzbiet nosa (zmienność rasowa)  skrzydła nosa  podstawa nosa  przegroda nosa  nozdrza przednie (zmienność rasowa)  chrząstka przegrody nosa (x1)  chrząstka boczna nosa (x2), chrząstka skrzydłowa nosa (x2)  przedsionek nosa  próg nosa (granica między nosem zewnętrznym a jamą nosową) Jama nosowa  od przodu łączy się z przedsionkiem nosa, od tyłu przez nozdrza tylne – z gardłem  przegroda jamy nosowej: chrząstka przegrody, lemiesz, blaszka pionowa kości sitowej  od bocznej ściany jamy nosowej (w każdej jej połowie) odchodzą trzy małżowiny nosowe: górna, środkowa, dolna  małżowiny dzielą jamę nosową na trzy przewody nosowe – górny, środkowy i dolny  przewody nosowe łączą się z gardłem przez przewód nosowo-gardłowy

Funkcje jamy nosowej  Do jamy nosowej uchodzą zatoki przynosowe : szczękowa, czołowa, sitowa i klinowa  W przewodzie nosowym dolnym znajduje się ujście przewodu nosowo-łzowego  błona śluzowa jamy nosowej ogrzew a powietrze (liczne sploty żylne), oczyszcza (nabłonek wielorzędowy migawkowy) i nawilża (gruczoły cewkowo-pęcherzykowe)

Krtań  szkielet krtani tworzą chrząstki: tarczowata , pierścieniowata , nalewkowate, różkowate, klinowate i nagłośniowa  śluzówka krtani zawiera fałdy przedsionkowe i fałdy głosowe (zwane potocznie strunami głosowymi)  fałdy głosowe wspólnie z towarzyszącym aparatem mięśniowo-więzadłowym tworzą głośnię , będącą miejscem powstawania głosu  mięśnie nagłośni zaginają nagłośnię ku tyłowi i chronią wejście do dróg oddechowych: m. tarczowo-nagłośniowy i m. nalewkowo- nagłośniowy

Tchawica i oskrzela główne  leży do przodu od przełyku  ściana tylna ma charakter błoniasty  ściana przednia zawiera 16-20 chrząstek tchawiczych połączonych więzadłami obrączkowatymi  ostatnia chrząstka leżąca na wysokości rozdwojenia tchawicy tworzy ostrogę tchawicy  oskrzela główne : lewe i prawe  oskrzele prawe jest krótsze, szersze i bardziej strome w porównaniu z lewym (kąt odejścia lewego – około 45 st, prawego – około 30 st od linii pośrodkowej)  tracheotomia – pilne wytworzenie otworu w chrząstce pierścieniowatej (zwykle w 2. lub 3.)

Płuca  płuco: szczyt płuca, podstawa (= powierzchnia przeponowa), powierzchnia żebrowa (jest wypukła, graniczy ze ścianą klatki piersiowej od przodu, boku i tyłu), powierzchnia śródpiersiowa (jest wklęsła i skierowana w stronę śródpierpiersia, zawiera wnękę płuca i wycisk sercowy )  płuco prawe – 3 płaty: górny, środkowy, dolny; 2 szczeliny: pozioma i skośna  płuco lewe – 2 płaty: górny i dolny; szczelina skośna

Drzewo oskrzelowe  oskrzele główne  oskrzela płatowe (3 z prawej, 2 z lewej strony)  oskrzela segmentowe (po 10 dla każdego płuca)  oskrzela podsegmentowe  oskrzeliki (nie zawierają chrząstek)  oskrzeliki końcowe  oskrzeliki oddechowe  przewody pęcherzykowe  woreczki pęcherzykowe  pęcherzyki płucne

Unaczynienie płuca  KREW „CZYNNOŚCIOWA”: -prawa komora ------ pień płucny ------ tętnice płucne (prawa i lewa)----- … ------ żyły płucne (górna prawa, dolna prawa, górna lewa i górna prawa) ---- prawy przedsionek  KREW „ODŻYWCZA” -tętnicze gałęzie oskrzelowe (od aorty) ---- … ---- żyły oskrzelowe --- układ żyły głównej górnej

Układ krążenia

KOMORY SERCA

  ściana komory lewej jest ponad 2-krotnie grubsza niż prawej   z komory prawej wychodzi pień płucny, a z komory lewej – aorta   w obu ujściach komorowych znajduje się ZASTAWKA (trójpłatkowa po stronie lewej i prawej)

BUDOWA ŚCIANY SERCA   wsierdzie – pokryte nabłonkiem jednowarstwowym płaskim   śródsierdzie – mięsień sercowy i łącznotkankowy szkielet   osierdzie – włókniste (gruba warstwa zewnętrzna) oraz surowicze (blaszka ścienna połączona z osierdziem włóknistym oraz blaszka trzewna pokrywająca bezpośrednio mięsień sercowy, zwana też nasierdziem )

UKŁAD BODŹCOPRZEWODZĄCY SERCA   węzeł zatokowo-przedsionkowy  węzeł przedsionkowo-komorowy   pęczek przedsionkowo-komorowy (Hisa)

  • trzon
  • odnoga prawa
  • odnoga lewa
  • włókna Purkinjego   połączenie z układem autonomicznym – włókna współczulne (pobudzające) i przywspółczulne (hamujące; od nerwu błędnego) tworzą SPLOT SERCOWY

TĘTNICE WIEŃCOWE   tętnica wieńcowa prawa

  • gałąź międzykomorowa tylna   tętnica wieńcowa lewa
  • gałąź międzykomorowa przednia
  • gałąź okalająca

KRĄŻENIE MAŁE (PŁUCNE)

 prawa komora   pień płucny   tętnica płucna prawa i lewa   żyły płucne   lewy przedsionek

KRĄŻENIE WIELKIE

  AORTA – tętnica główna   aorta wstępująca   łuk aorty

 aorta zstępująca: część piersiowa i brzuszna

GŁÓWNE GAŁĘZIE AORTY

 część wstępująca – tętnica wieńcowa lewa i prawa   łuk aorty – pień ramienno-głowowy (daje początek t. szyjnej wspólnej prawej oraz t. podobojczykowej prawej), tętnica szyjna wspólna lewa oraz tętnica podobojczykowa lewa   aorta piersiowa – gałęzie oskrzelowe, przełykowe, śródpiersiowe i osierdziowe   aorta brzuszna – pień trzewny , tętnica krezkowa górna , tętnica krezkowa dolna , tętnice nerkowe , tętnice jądrowe/jajnikowe   ROZDWOJENIE – tętnice biodrowe wspólne

T ĘTNICE KOŃCZYNY GÓRNEJ

  tętnica podobojczykowa   tętnica pachowa   tętnica ramienna   tętnica łokciowa i promieniowa   łuk dłoniowy powierzchowny i głęboki

TĘTNICE KOŃCZYNY DOLNEJ   tętnica biodrowa wspólna – tętnica biodrowa zewnętrzna i wewnętrzna   tętnica udowa   tętnica podkolanowa   tętnica piszczelowa przednia   tętnica piszczelowa tylna (jej gałąź: t. strzałkowa)   tętnica grzbietowa stopy (od t. piszczelowej przedniej)   tętnice podeszwowe (od piszczelowej tylnej)

ŻYŁA GŁÓWNA (CZCZA, PRÓŻNA)   żyła główna górna – żyły ramienno-głowowe (lewa i prawa) --- żyły szyjne i podobojczykowe  żyła główna dolna – żyły wątrobowe, żyły nerkowe, żyły biodrowe wspólne

ŻYŁY KOŃCZYNY GÓRNEJ

  żyły głębokie – towarzyszą tętnicom   żyły powierzchowne

ŻYŁY GŁĘBOKIE KOŃCZYNY GÓRNEJ   żyły głębokie ręki   żyły promieniowe   żyły łokciowe   żyły ramienne   żyła pachowa   żyła podobojczykowa

ŻYŁY POWIERZCHOWNE KOŃCZYNY GÓRNEJ

  żyła odłokciowa („żyła królewska”)   żyła odpromieniowa

ŻYŁY KOŃCZYNY DOLNEJ - GŁĘBOKIE

  żyły głębokie stopy   żyły piszczelowe i żyły strzałkowe   żyła podkolanowa   żyła udowa   żyła biodrowa zewnętrzna i wewnętrzna   żyła biodrowa wspólna

ŻYŁY KOŃCZYNY DOLNEJ - POWIERZCHOWNE   żyła odpiszczelowa („żyła żylaków”) – powierzchnia przyśrodkowa kończyny aż do grzbietu stopy   żyła odstrzałkowa – na tylnej powierzchni goleni