Anatomia kości, stawów kręgosłupa i klatki piersiowej, Notatki z Anatomia człowieka

Pobierz Anatomia kości, stawów kręgosłupa i klatki piersiowej i więcej Notatki w PDF z Anatomia człowieka tylko na Docsity! WYKAZ ZAGADNIEŃ NA ZALICZENIE ĆWICZEŃ – ANATOMIA KOŚCI I STAWÓW KRĘGOSŁUPA I KLATKI PIERSIOWEJ 1. Nazwy i charakterystyka krzywizn kręgosłupa. Krzywizny kręgosłupa (lordozy i kifozy) to naturalne wygięcia umożliwiające sprawne funkcjonowanie ciała. Dzięki takiej budowie kręgosłupa możemy wykonywać skłony, obroty czy zgięcia. Krzywizny kręgosłupa u dzieci kształtują się stopniowo, po narodzinach. Nadmierne krzywizny zaliczane są do wad postawy. Najczęściej występujące skrzywienia kręgosłupa to nadmierna lordoza i nadmierna kifoza (odpowiednio: plecy wklęsłe i plecy okrągłe).  lordosis cervicis-lordoza szyjna  kyphosis thoracica- kifoza tylna piersiowa  lordosis lumbalis-lordoza przednia lędzwiowa  kyphosis sacralis-kifoza tylna krzyżowa Atlas( „0/ AŻ każ Anis — al gi kę Kyphosis thoracica ————+ Disci intervertebrales OBROTOWY B Apex dentis Proc. articularis superior KRĘG SZCZYTOWY + OBROTOWY PIĄTY KRĘG SZYJNY (C5) ( VERTEBRA CERVICALIS V)  Piąty kreg szyjny ma taką samą budowę jak kręgi szyjne od 3 do 6. Wyrostki kolczaste tych kręgów w odróżnieniu od kręgu 7 są znacznie krótsze i rozdowojone na kościach. Wyrostki poprzeczne ( proc. Trasversus ) kręgów szyjnych od 3 do 6 są krótkie, występuje w nich otwór poprzeczny (foramen transversarium), a na ich zakończeniach widoczne są dwa guzki – przedni i tylny ( tuberculum anterius et posterius ) pomiędzy wymienionymi guzkami znajduje się bruzda nerwu rdzeniowego (sulcus nervispinalis). Otwór kręgowy (foramen vertebrale ) jest duży i ma trójkątny kształt. Wymiar trzonów kręgowych w osi poprzecznej jest większy niż w osi strzałkowej, a wysokość trzonów jest jednakowa, zarówno w ich części przedniej jak i tylnej. Proc. articularis x superior Foramen transversarium Siódmy kręg szyjny (kręg wystający) (Vertebraprominens) Nasada luku kręgowego Wyrostek poprzeczny (Pediculusarcus (Processustransversus) vertebrae) Większy niż w pozostałych wglębiona powierzchnia, kręgach przez którą przechodzą nerwy kręgowe KRĘGI SZYJNE OD 2 DO 7 Tuberculum anterius Proc. transversus | m jperculum posterius: Foramen transversarium Sulcus nervi spinalis  KRĘGI SZYJNE OD 1 DO 7 BUDOWA KRĘGÓW PIERSIOWYCH NA PRZYKŁADZIE KRĘGU 5.(VERTEBRA THORACICA)  Łuk kręgu (arcus vertebrae) zbudowany jest z nasady łuku ( lamina arcus vertebrae). D łuku kręgowego odchodzą na boki wyrostki poprzeczne (procc.transversi), w kierunku grzbietowego wyrostka kolczastego (proc. Spinosus). Dogłowowo i doogonowo ustawione sa wyrostki stawowe górne i dolne (procc.articulares superiores et inferiores) tworzące połaczenia stawowe miedzy kręgami (articulationes zygapophysiales). Bocznie na trzonach kręgów piersiowych występują dołki żebrowe górne i dolny służące do połaczenia z głowami żeber (foveae costales proc. Trasversi) łączące się stawowo z guzkami (tuberculum costae) odpowiednich żeber. BUDOWA KRĘGÓW LĘDZIWOWYCH ( VERTEBRAE LUMBAES) 3 kręg lędźwiowy( vertebra lumbalis III)  Powierzchnie na wyrostkach stawowych górnych są zwrócone ku sobie i łączą się z powierzchniami stawowymi wyrostków dolnych wyżej położonego kręgu, wnikając pomiędzy nie. 4 kręg lędźwiowy ( vertebra lumbalis IV)  Nasada łuku kręgowego ( pediculus arcus vertebrae) odpowiednio do znacznych wymiarów kręgów lędźwiowych, jest silnie zbudowana. Od łuku kręgowego w strone boczną odchodzą liczne wyrostki ( procc. Costales, accessorii,mamillares et articulares superiores et inferiores ) ku tyłowi skierowany jest silny wyrostek kolczasty (proc. Spinosus). BUDOWA KRĘGÓW KRZYŻOWYCH Kość krzyżowa ( os sacrum )  Na powierzchni grzbietowej (facies dorsalis ) występuje pięć podłużnie przebiegających listewek kostnych, które są niekiedy lepiej lub gorzej zaznaczone które powstały z połaczenia uwsteczniających się odpowiednich wyrostków. Z połaczenia się wyrostków kolczastych tworzy się grzbiet krzyżowy pośrodkowy (crista sacralis mediana ) z wyrostków stawowych powstają parzyste grzebienie krzyżowe pośrodkowe ( crista sacralis medialis), szcątkowe wyrostki poprzeczne zaś przekształcają się w grzebienie krzyżowe boczne ( crista sacrals lateralis). Koniec grzebienia krzyżowego pośrodkowego zajdują się w pobliżu rozworu krzyżowego ( hiatus sacralis ), dolnego otworu kanału kręgowego. Na powierzchni miedniczej (facies pelvina ) widoczne sa granice między zrastającymi się ze sobą kręgami krzyżowymi ( lineae transversae ), a także parzyste otwory krzyżowe przednie ( foramina sacralia anteriora ), rzez które wydostają się gałęzie brzuszne nn. Rdzeniowych krzyżowych. Obszary kości krzyżowej usytuowane na zewnątrz od otworów krzyżowych nazwano jej częściami bocznymi ( partes laterales ) Widoczna od góry podstawa kości krzyżowej ( basis ossis sacri ) łączy się przez krążek miedzykręgowy z 5 kręgiem lędźwiowym. Wspomniany krążek sinie uwypukla się do wnętrza miednicy i wspólnie z górnymi brzegami postawy kości krzyżowej wytwarza tzw.wzgórek ( promotorium). Bocznie od postawy kości krzyżowej w obie strony odchodzą szerokie skrzydłą krzyżowe ( alae ossis sacri), stanowiące górne obszary części bocznych tej kości. W tyle podstawy znajduje się trójkątnego kształtu otwór prowadzący do kanału krzyżowego, a bocznie od niego wyrostki stawowe górne ( procc. Articulares superiores ) do połaczenia z 5 kręgiem lędźwiowym.  Widoczna jest powierzchnia uchowata ( facies auricularis ) służąca do połącznie z kością miedniczą ( os coxae ) i wytwarzania stawu krzyżowo-biodrowego ( articulatio sacroiliaca). Nieco w tyle znajduje się guzkowatość kości krzyżowej (tuberositas ossis sacri , do której przyczepiają się więzadła. Międzypoprzeczne  przebiegają między wyrostkami poprzecznymi sąsiednich kręgów i hamują nadmierne zgięcia kręgosłupa w bok. Międzykolcowe  płaskie pasma  ŁĄCZĄ SIĘ Z: a. Między sąsiednimi wyrostkami kolczastymi Karkowe  PRZYCZEPIA SIĘ DO: a. Grzebienia potylicznego zewnętrznego b. Guzka tylnego kręgu szczytowego c. Wierzchołków wyrostków kolczastych C2-C7 BUDOWA STAWÓW MIĘDZYKRĘGOWYCH SZCZYTOWO-POTYLICZNEGO Staw szczytowo-potyliczny (łac. articulatio atlantooccipitalis) jest to górny staw głowy. Jest on zbudowany z dwóch symetrycznych stawów. Łączy kłykcie potyliczne i dołki stawowe górne kręgu szczytowego. Staw szczytowo-potyliczny jest połączony przez cienkie torebki stawowe. Dzięki swojej budowie otaczają powierzchnie stawowe. Wolne przestrzenie między kością potyliczną a kręgiem szczytowym są zamknięte przez błony szczytowo-potyliczne: przednia i tylną. SZCZYTOWO-OBROTOWEGO (articulatio atlantoaxialism ) połączenie I i II kręgu szyjnego u człowieka, staw jednoosiowy, śrubowy. W jego skład wchodzą parzyste stawy boczne (powierzchnie stawowe kręgu I i II, ruch ślizgowy, wiotkie torebki stawowe) oraz stawy pośrodkowe przedni i tylny (między zębem kręgu II i łukiem przednim kręgu I oraz między zębem a więzadłem poprzecznym kręgu I