Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Antyk-podstawowe informacje, Notatki z Język polski

Wprowadzenie Ramy czasowe Wydarzenia Kluczowe pojęcia Cytaty Wzorce osobowe

Typologia: Notatki

2023/2024

W sprzedaży od 04.07.2024

zuzkka-zz
zuzkka-zz 🇵🇱

6 dokumenty

1 / 4

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
1. Epoka literacka
ANTYK
1. WSTĘP:
Antyk= starożytność. Umiłowanie mądrości, dotyczy okresu od końca II tysiąclecia
p.n.e. do końca starożytności i obszaru najbliższego nam geograficznie świata
starożytnej Grecji, potem zaś imperium rzymskiego.
2. Ramy czasowe:
Świat: IX w. p.n.e. - IV-VI w. n.e.
3. NajwaŻniejsze wydarzenia:
Założenie Rzymu (753 r. p.n.e.)
Zburzenie Kartaginy (146 r.)
Upadek cesarstwa rzymskiego (476 r) koniec epoki
Wynalezienie pisma IV tysiąclecie p.n.e.
V-VII w. p.n.e.- to rozwój liryki greckiej.
V w. p.n.e.- rozwój teatru i dramatu greckiego.
4. NajwaŻniejsi twórcy i ich dzieła
Arystoteles- ważny filozof, autor zbioru reguł tworzenia literatury.
Sokrates- ojciec filozofii.
Sofokles- ważny dramaturg („Król Edyp”, Antygona”).
Horacy- najważniejszy poeta Rzymu, autor Pieśni („Exegi monumentum”).
Homer- pierwszy epik nazywany też ojcem literatury („Iliada”, Odyseja”).
Wergiliusz- ważny epik.
Safona- pierwsza poetka, twórczyni kobiecej liryki.
Marek Aureliusz- ważny cesarz filozof, opiekun artystów.
Tespis- ojciec teatru starożytnego, twórca pierwszego aktora.
Perykles- ważny mąż stanu, polityk, demokrata.
Juliusz Cezar- pierwszy ważny władca Rzymu.
5. WaŻne cytaty z antyku
Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce” Terencjusz.
Dulce et decorum est pro patria mori Tyrteusz:
Jedno wiem, że nic nie wiem” Sokrates.
Przechodniu, powiedz Sparcie, żeśmy polegli wierni świętym prawom
ojczyzny Simonides.
Non omnis moriar nie wszystek umrę”- Horacy
Exegi monumentum... -zbudowałem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu-
Horacy
pf3
pf4

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Antyk-podstawowe informacje i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

1. Epoka literacka

ANTYK

1. WSTĘP:

Antyk= starożytność. Umiłowanie mądrości, dotyczy okresu od końca II tysiąclecia p.n.e. do końca starożytności i obszaru najbliższego nam geograficznie– świata starożytnej Grecji, potem zaś imperium rzymskiego.

2. Ramy czasowe:

Świat: IX w. p.n.e. - IV-VI w. n.e.

3. NajwaŻniejsze wydarzenia:

✓ Założenie Rzymu (753 r. p.n.e.) ✓ Zburzenie Kartaginy (146 r.) ✓ Upadek cesarstwa rzymskiego (476 r) koniec epoki ✓ Wynalezienie pisma IV tysiąclecie p.n.e. ✓ V-VII w. p.n.e.- to rozwój liryki greckiej. ✓ V w. p.n.e.- rozwój teatru i dramatu greckiego.

4. NajwaŻniejsi twórcy i ich dzieła

Arystoteles- ważny filozof, autor zbioru reguł tworzenia literatury. ✓ Sokrates- ojciec filozofii. ✓ Sofokles- ważny dramaturg („Król Edyp”, „Antygona”). ✓ Horacy - najważniejszy poeta Rzymu, autor Pieśni („Exegi monumentum”). ✓ Homer - pierwszy epik nazywany też ojcem literatury („Iliada”, „Odyseja”). ✓ Wergiliusz - ważny epik. ✓ Safona- pierwsza poetka, twórczyni kobiecej liryki. ✓ Marek Aureliusz - ważny cesarz filozof, opiekun artystów. ✓ Tespis - ojciec teatru starożytnego, twórca pierwszego aktora. ✓ Perykles - ważny mąż stanu, polityk, demokrata. ✓ Juliusz Cezar - pierwszy ważny władca Rzymu.

5. WaŻne cytaty z antyku

  • Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce” – Terencjusz.
  • Dulce et decorum est pro patria mori” – Tyrteusz:
  • Jedno wiem, że nic nie wiem” – Sokrates.
  • Przechodniu, powiedz Sparcie, żeśmy polegli wierni świętym prawom ojczyzny” – Simonides.
  • Non omnis moriar” – „nie wszystek umrę”- Horacy
  • Exegi monumentum...” - „zbudowałem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu”- Horacy

6. Kluczowe pojĘcia

KLASYCZNOŚĆ - wzorcowość, doskonałość sztuki starożytnej Grecji i Rzymu. Ideat piękna w oparciu o harmonię i doskonałe proporcje. Literatura oparta na zasadzie mimesis, decorum jedność miejsca i czasu. BIBLIA- źródło prawd objawionych przez Boga (chrześcijanie i żydzi) - święta księga natchniona przez Boga; zbiór zasad i rozważań moralnych. MITOLOGIA- zbiór mitów, czyli opowieści wyrażających i porządkujących wierzenia danej grupy społecznej. Bogate źródło toposów (motywów) i alegorii. DECORUM-dostosowanie formy do treści. MIMESIS - odwzorowanie rzeczywistości. KATHARSIS- oczyszczenie z emocji. Sfera SACRUM i PROFANUM- stworzona w mitach sfera święta (świat bogów) i świat ludzki (profanum). TOPOS- powtarzający się w kulturze motyw. Na przykład topos cierpienia czy nieszczęśliwej miłości. KOSMOGONIA- teorie dotyczące powstania świata.

7. Filozofia i myŚl spoŁeczno- polityczna epoki

Głównym przedmiotem rozważań filozoficznych było poszukiwanie podstawowej zasady decydującej o naturze całego świata. W centrum zainteresowania było życie ziemskie, natura i człowiek oraz miejsce jakie zajmuje w rzeczywistości.

8. Charakterystyczne kierunki filozoficzne:

✓ STOICY (Zenon z Kitionu) Zaakceptowanie praw natury, ludzie nie mają wpływu na swój los. Kierowanie się rozumem, a nie uczuciami (cnota). Dążenie do osiągnięcia równowagi ducha (umiar). Stoicki spokój (dystans wobec dobra i zła). ✓ EPIKUREJCZYCY (Epikur) Doznawanie przyjemności= dobre życie. Potrzeba umiaru i cnoty. Radość życia, brak cierpienia= podstawową przyjemnością. Horacy "carpe diem"- chwytaj dzień. Brak strachu przed śmiercią ( hedoniści). Dobrem i celem życia jest przyjemność. Najważniejsza jest teraźniejszość ( sofiści). Prawdy obiektywne nie istnieją ( sceptycy) Nie znamy rzeczywistości- powstrzymajmy się od wydawania osądów- cynicy (psi filozofowie). Odrzucenie norm społecznych

11. Z jakich elementów skladaŁ siĘ teatr grecki?

12. Motywy popularne w epoce:

✓ Raj ✓ Cierpienie ✓ Wędrówka ✓ Grzech ✓ Walka ✓ Miłość ✓ Bunt ✓ Fatum= Przeznaczenie ✓ Poświęcenie ✓ Kara ✓ Władza ✓ Walka głównego bohatera