AUDYT W JEDNOSTKACH SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH - WYKŁAD
dr Alina Walenia
DEFINICJA, ORGANIZACJA, RODZAJE AUDYTU I ZAKRES ZADAŃ AUDYTOWYCH
Audyt wewnętrzny – instrument, który w sposób aktywny, niezależny i obiektywny ocenia efektywność działalności jednostki, systemu
kontroli wewnętrznej, procesów zarządzania ryzkiem, zapewnia skuteczne prowadzenie wszelkich operacji i czynności organizacji,
przynosi wartość dodaną poprzez ujawnienie braków i słabości oraz przez wskazanie sposób podniesienia jakości pracy.
Definicja Instytutu Audytorów Wewnętrznych – audyt wewnętrzny to niezależna działalność o charakterze zapewniającym i
doradczym, prowadzona w celu wniesienia do organizacji wartości dodanej i usprawnienia jej funkcjonowania. Audyt wewnętrzny
wspiera organizację w osiąganiu wytyczonych celów poprzez ocenę mającą poprawiać efektywność zarządzanie ryzykiem, system
kontroli oraz procesy zarzadzania organizacją.
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych:- dział VI audyt wewnętrzny oraz koordynacja audytu w jednostkach sektora
finansów publicznych.
- ogół działań oceniających funkcjonowanie jednostki pod względem legalności, gospodarności, celowości, rzetelności, przejrzystości i
jawności przez niezależne badanie systemów zarządzania i kontroli w jednostce,
- czynności doradcze mające usprawnić funkcjonowanie jednostki i zarządzanie.
Art. 274 ustawy o finansach publicznych wskazuje na jednostki w których obligatoryjnie powinien być zorganizowanych audyt.
Państwowe jednostki budżetowe, uczelnie wyższe, sp zoz, j.s.t. fundusze celowe, jeżeli kwota dochodów lub wydatków w planie
finansowym przekroczyła 40 mln zł. Także w jednostkach, w których kierownicy podejmą taką decyzję. W jednostkach tych audyt
wewnętrzny może być prowadzony przez usługodawcę jeżeli kwota w budżecie nie przekroczyła 100 mln zł i zatrudnienie mniej niż 200
pracowników.
Czynności audytorskie obejmują działania w następującej kolejności:
- ocena obszarów ryzyka,
- przygotowanie planu audytu wewnętrznego,
- przygotowanie programu zadania audytowego
- przeprowadzenie zadania audytowego,
- sporządzenie sprawozdań z audytu,
- czynności sprawdzające.
Audyt wewnętrzny służy kierownikowi jednostki do uzyskania pewności:
- cele postawione przed jednostką są właściwie realizowane,
- są wdrażane i przestrzegane zasady i procedury wynikające z przepisów obowiązującego prawa oraz wprowadzone przez kierownika
jednostki
- przyjęty system kontroli wewnętrznej jest adekwatny i skuteczny, umożliwia prawidłową ocenę działalności jednostki.
Jest to tzw. racjonalne zapewnienie . Poza racjonalnym zapewnieniu do celów audytu zalicza się również:
- analizę obszarów ryzyka pozwalającą ustalić program audytu opartym na oszacowaniu ryzyka oraz ocenić efektywność procesu
zarządzania ryzkiem,
- składanie sprawozdań z ustaleń, a gdy jest to zasadne przedstawianie uwag i wniosków mających na celu poprawę istniejącej sytuacji,
- wyrażanie opinii o skuteczności mechanizmów kontrolnych.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych prowadzona w formie audytu ocena działań jednostki dotyczy:
- zgodności prowadzonej działalności z przepisami prawa oraz z obowiązującymi procedurami wewnętrznymi,
- efektywności i gospodarności podejmowanych działań w zakresie systemów zarządzania i kontroli,
- wiarygodność sprawozdania finansowego oraz sprawozdania z wykonania budżetu.
Definicja audytu według ustawy o finansach publicznych:
„Audytem wewnętrznym jest ogół działań, przez które kierownik jednostki uzyskuje obiektywną i niezależną ocenę funkcjonowania
jednostki w zakresie gospodarki finansowej pod względem legalności, gospodarności, celowości, rzetelności, a także przejrzystości i
jawności”.
Ogólnym celem przeprowadzania audytu wewnętrznego jest dostarczenie kierownikowi jednostki racjonalnego zapewnienia, że
mechanizmy zarządzania i system kontroli wewnętrznej funkcjonują prawidłowo.
Celem audytu wewnętrznego jest niezależna i obiektywna ocena procesów, systemów oraz procedur istniejących w jednostce, a
poprzez to wniesienie wartości dodanej dla jednostki.
Audyt wewnętrzny obejmuje czynności o charakterze oceniającym, zapewniającym oraz doradczym. Podstawowym zadaniem audytu
wewnętrznego są czynności o charakterze oceniającym i zapewniającym. Działania o charakterze doradczym mogą być wykonywane o
ile ich charakter nie narusza zasady obiektywizmu i niezależności audytora wewnętrznego.
