Pobierz Badanie klatki piersiowej i więcej Schematy w PDF z Pediatria tylko na Docsity! Badanie klatki piersiowej Układ oddechowy Dr n. med. Radosław Motkowski KLINIKA PEDIATRII, REUMATOLOGII, IMMUNOLOGII I CHORÓB METABOLICZNYCH KOŚCI UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W BIAŁYMSTOKU 2020-09-29 Układ oddechowy niemowląt i małych dzieci ❑ skłonność do upośledzonej wentylacji • światło obwodowych oskrzeli do 4 r.ż. bardzo wąskie • obniżona ilość elementów sprężystych • niedojrzała struktura szkieletu chrzęstnego • skłonność do obrzęku śluzówki • nadprodukcja śluzu ❑ podatność nabłonka na uszkodzenie podczas infekcji ❑ niedojrzałość mechanizmów obronnych nieswoistych ❑ nieefektywny odruch kaszlowy i problemy z drenażem zakażonej wydzieliny dróg oddechowych Odrębności budowy klatki piersiowej u dzieci ❑ w okresie niemowlęcym - klatka piersiowa beczkowata • szerokość prawie równa głębokości • żebra ustawione poziomo – nie biorą udziału w rozszerzaniu wdechowym klatki • niemowlę oddycha głównie przeponą ❑ upośledzona zdolność obniżania się przepony w czasie wdechu ze względu na opór dużych narządów jamy brzusznej (wątroba, śledziona) Klatka piersiowa - oglądanie ❑ symetria ❑ zniekształcenia ❑ tor oddychania ❑ ruchomość oddechowa ❑ częstość oddychania ❑ aktywność dodatkowych mięśni oddechowych ❑ oddechy patologiczne Oglądanie - symetria
Clavicle
Clavicle Manubriom
Second Manubriosternal junction
rib (Angle of Louis)
ed Nipple
Costal angle
Nipple
Oglądanie - zniekształcenia różaniec krzywiczy bruzda Harrisona
Klatka piersiowa - zniekształcenia
VYSV 4d
Oglądanie – tor oddychania ❑ piersiowy (żebrowy) ❑ brzuszny (przeponowy) ❑ piersiowo-brzuszny Częstość oddechów w zależności od wieku WIEK w czasie snu w czuwaniu średnia zakres średnia zakres 6/12 – 12/12 27 22-31 64 ? 58-75 ? 1 – 2 r.ż. 19 17-23 35 30-40 2 – 4 r.ż. 19 16-25 31 23-42 4 – 6 r.ż. 18 14-23 26 19-36 6 – 8 r.ż. 17 13-23 23 15-30 8 – 10 r.ż. 18 14-23 21 15-31 10 – 12 r.ż. 16 13-19 21 15-28 12 – 14 r.ż. 16 15-18 22 18-26 Kubicka, Kawalec, Pediatria t. I, s. 78 Obuchowicz, Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii Lissauer Tom, Caroll Will, Pediatria Podręcznik obowiązujący Kawalec, Grenda, Kulus, Pediatria t. I, s. 99 Klatka piersiowa - palpacja ❑ rozszerzalność klatki piersiowej (ruchomość) • symetria • zakres ❑ drżenie głosowe • osłabione – odma lub płyn w opłucnej • wzmożenie – nad bezpowietrznym płatem z drożnym oskrzelem ❑ uderzenie koniuszkowe ❑ bolesność uciskowa Rozszerzalność klatki piersiowej ❑ u dzieci częściej oceniana od przodu Drżenie piersiowe ❑ badamy jedną ręką (!) ❑ osłabione = płyn lub powietrze w opłucnej ❑ wzmożone na plecach = tracheomalacja, bronchomalacja ❑ uwaga! symetria oceniane porównawczo w tych samych okolicach w których opukuje się orientacyjnie klatkę piersiową OPUKIWANIE POŚREDNIE ścisłe przyleganie palca pukadełka palec pukający prostopadle równoległe ustawienie dłoni, uderzenie podwójne Opukiwanie porównawcze ❑ okolice nad i podobojczykowe ❑ II przestrzeń międzyżebrowa po prawej i lewej w linii przymostkowej ❑ IV przestrzeń międzyżebrowa po prawej i lewej w linii środkowo-obojczykowej ❑ VI przestrzeń międzyżebrowa w liniach pachowych środkowych ❑ nad grzebieniami łopatek ❑ w okolicach międzyłopatkowych ❑ poniżej kątów łopatek ❑ szczyty płuc Opukiwanie porównawcze Opukiwanie klatki piersiowej ❑ linia Ellisa i Damoiseau – dolne granice płuc uniesione w związku z obecnością płynu w opłucnej, płyn układa się grawitacyjnie i zgodnie z gradientem ciśnień Badanie klatki piersiowej ❑ Opukiwanie - Stłumienia patologiczne ❑ Płyn w jamie opłucnowej (hydrothorax, hemothorax) ❑ Linia Ellis-Damoiseau ❑ płyn w jamie opłucnowej wysiękowy lub przesiękowy (hydrothorax) ❑ krew w jamie opłucnej (hemothorax) Opukiwanie szczegółowe ❑ ogniska bezpowietrzne u dzieci starszych można wypukać jeżeli znajdują się nie głębiej niż 5 cm od ściany klatki piersiowej i mają średnicę > 5 cm ❑ zdjęcie rtg klatki piersiowej pozwala zidentyfikować zmiany miąższu płucnego o średnicy > 1 cm położone podopłucnowo i w okolicy wnęk ❑ badanie usg klatki piersiowej pozwala określić występowania zmian podopłucnowych w miąższu o średnicy < 1 cm Osłuchiwanie porównawcze ❑ II przestrzeń międzyżebrowa po prawej i lewej w linii przymostkowej ❑ IV przestrzeń międzyżebrowa po prawej i lewej w linii środkowo- obojczykowej ❑ VI przestrzeń międzyżebrowa w liniach pachowych środkowych ❑ nad grzebieniami łopatek ❑ w okolicy międzyłopatkowej po obu stronach kręgosłupa ❑ poniżej kątów łopatek ❑ ew. szczyty płuc Osłuchiwanie porównawcze Fizyka zjawisk osłuchowych ❑ powolny przepływ laminarny - nie generuje zjawisk osłuchowych ❑ szybki przepływ burzliwy/turbulentny - powoduje powstawanie zjawisk osłuchowych ❑ prędkość przepływu zależy wprost od różnicy ciśnień i odwrotnie proporcjonalnie od średnicy oskrzela ❑ wdech – akt czynny związany z aktywnością mięśni oddechowych (duża różnica ciśnień) mimo zwiększenia średnicy oskrzela generuje przepływ burzliwy ❑ wydech – akt bierny związany z zapadaniem się ścian klatki piersiowej pod własnym ciężarem mimo zmniejszenia średnicy oskrzela cechuje przepływ laminarny (burzliwy tylko we wczesnej fazie) Proporcje wdech-wydech faza wdechowa faza wydechowa wdech wydech wdech wydech szmer oddechowy pęcherzykowy prawidłowy szmer oddechowy oskrzelowy fizjologiczny pauza Szmer oddechowy pęcherzykowy osłabiony wdech wydech wdech wydech wyraźny, prawidłowy cichy, głuchy, osłabiony Szmer oddechowy pęcherzykowy osłabiony dzieci - ciało obce dorośli - guz Szmer oddechowy pęcherzykowy wdech wydech wdech wydech szmer oddechowy pęcherzykowy zaostrzony szmer oddechowy pęcherzykowy zaostrzony z przedłużonym wydechem faza wdechowa faza wydechowa wdech wydech szmer oddechowy pęcherzykowy prawidłowy pauza pauza wdech wydech szmer oddechowy pęcherzykowy zaostrzony z przedłużonym wydechem i świstami świsty głośniejszy, wyraźniejszy Bronchiolitis ❑ zapalenie najmniejszych oskrzelików, które pozbawione są rusztowania chrzęstnego ❑ w czasie wdechu otwierają się i umożliwiają wentylację pęcherzyków płucnych ❑ w czasie wydechu zamyka się ich światło i powstają pułapki powietrzne, a ściana klatki piersiowej lub przepona nadal działają ….
BRONCHOLITIS
Etapy zapalenia płuc WSTĘPNA uszkodzenie pęcherzyków, brak surfaktantu, niedodma ZWĄTROBIENIA CZERWONEGO przekrwienie, wynaczynienie, płyn wysiękowy w pęcherzykach ZWĄTROBIENIA SZAREGO postępująca konsolidacja i aktywność makrofagów, obecny nadal płyn w pęcherzykach ZSTĘPNA usuwania płynu, włóknika i ponowne upowietrznienie pęcherzyków trzeszczenia wstępne rzężenia drobno- i średniobańkowe trzeszczenia zstępne nowa nomenklatura: rzężenia ang. crackles, rales Osłuchiwanie – szmery dodatkowe ❑ szmery dodatkowe • rzężenia suche: świsty i furczenia • rzężenia wilgotne: drobno-, średnio- i grubobańkowe • trzeszczenia • tarcie opłucnej – ruch opłucnej trzewnej w stosunku do ściennej w suchym zapaleniu opłucnej • stridor wdechowy – w fazie wdechowej spowodowany ciałem obcym lub obrzękiem w górnych drogach oddechowych • stękanie wydechowe – mechanizm kompensacyjny u noworodków i małych niemowląt związany z wydłużeniem wydechu przy zamkniętej głośni. Przezklatkowe usg płuc