Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Ballady i romanse Adama Mickiewicza, Król olch, Ćwiczenia z Konstruktywizm

Realizm i fantastyka w balladzie romantycznej -. Ballady i romanse Adama Mickiewicza, Król olch. Johanna Wolfganga Goethego. Wprowadzenie. Przeczytaj.

Typologia: Ćwiczenia

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

rozwazna_romantyczna
rozwazna_romantyczna 🇵🇱

4.6

(230)

551 dokumenty

1 / 18

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Realizm i fantastyka w balladzie romantycznej -
Ballady i romanse
Adama Mickiewicza,
Król olch
Johanna Wolfganga Goethego
Wprowadzenie
Przeczytaj
Film
Sprawdź się
Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Johann Wolfgang Goethe,
Król olch
, [w:]
Pieśni
, tłum. W. Szymborska, Warszawa
1956, s. 20.
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Ballady i romanse Adama Mickiewicza, Król olch i więcej Ćwiczenia w PDF z Konstruktywizm tylko na Docsity!

Realizm i fantastyka w balladzie romantycznej -

Ballady i romanse Adama Mickiewicza, Król olch

Johanna Wolfganga Goethego

Wprowadzenie Przeczytaj Film Sprawdź się Dla nauczyciela

Bibliografia:

Źródło: Johann Wolfgang Goethe, Król olch, [w:] Pieśni, tłum. W. Szymborska, Warszawa 1956, s. 20.

Z pewnością pamiętasz z dzieciństwa baśnie pełne cudownych wydarzeń. Być może zdarzyło ci się również oglądać film grozy z elementami fantastyki. Takie historie wzbudzają strach, zdziwienie i inne emocje wywołane nadnaturalnymi zjawiskami. Tego rodzaju przeżyć i doznań poszukiwali również romantycy. To, co niewidzialne, niepoznane i nienamacalne, stało się dla twórców epoki jednym z głównych źródeł poetyckiej inspiracji.

Twoje cele

Wyróżnisz elementy i motywy typowe dla ballady. Omówisz realizm i fantastykę w balladach Adama Mickiewicza. Wymienisz motywy fantastyczne obecne w utworze Johanna Wolfganga Goethego Król olch.

John William Waterhouse, Najada, 1893. Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Realizm i fantastyka w balladzie romantycznej - Ballady

i romanse Adama Mickiewicza, Król olch Johanna

Wolfganga Goethego

przesądów były wypadki i utonięcia na bagnach, ale również kolor drewna olchowego, które po rozrąbaniu czerwienieje, jak gdyby krwawiło.

Źródło: dostępny w internecie: Pixabay, domena publiczna.

Johann Wolfgang Goethe

Król olch Noc padła na las, las w mroku spał, Ktoś nocą lasem na koniu gnał. Tętniło echo wśród olch i brzóz, Gdy ojciec syna do domu wiózł.

  • Cóż tobie, synku, że w las patrzysz tak? Tam ojcze, on, król olch, daje znak, Ma płaszcz, koronę i biały tren.
  • To mgła, mój synku, albo sen.

„Pójdź chłopcze w las, w ten głuchy las! Wesoło będzie płynąć czas. Przedziwne czary roztoczę w krąg, Złotolitą chustkę dam ci do rąk”.

Słownik

dualizm

(łac. dualis - podwójny)

  1. dwoistość, istnienie obok siebie dwóch odrębnych zjawisk, tendencji, zasad, pierwiastków;
  2. (filoz.) pogląd, według którego w rzeczywistości działają dwie odrębne zasady istnienia, siły, substancje lub rodzaje bytów np. duch i materia;
  3. (polit.) unia dwóch państw na zasadzie równorzędności
    • Czy słyszysz, mój ojcze, ten głos w gęstwinie drzew? To król mnie wabi, to jego śpiew.
    • To wiatr, mój synku, to wiatru głos, Szeleści olcha i szumi wrzos.

„Gdy wejdziesz, chłopcze w ten głuchy las, Ujrzysz me córki przy blasku gwiazd. Moje córki nucąc pląsają na mchu, A każda z mych córek piękniejsza od snu”.

  • Czy widzisz, mój ojcze, tam tańczą wśród drzew Srebrne królewny, czy słyszysz ich śpiew?
  • O, synku mój, to księżyc tak lśni, To księżyc tańczy wśród czarnych pni.

„Pójdź do mnie, mój chłopcze, w głęboki las! Ach, strzeż się, bo wołam już ostatni raz!”

  • Czy widzisz, mój ojcze, król zbliża się tu, Już w oczach mi ciemno i brak mi tchu.
  • Więc ojciec syna w ramionach swych skrył I konia ostrogą popędził co sił. Nie wiedział, że syn skonał mu już W tym głuchym lesie wśród olch i brzóz. Źródło: Johann Wolfgang Goethe, Król olch, [w:] Pieśni, tłum. W. Szymborska, Warszawa 1956, s. 20.

Film

Polecenie 1

Na podstawie filmu wyjaśnij, na czym polega nowatorskie ujęcie wątków fantastycznych w Balladach i romansach.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHSfOpJ2t

Film nawiązujący do treści materiału

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DHSfOpJ2t

Film nawiązujący do treści materiału

Polecenie 2

Wyjaśnij na dowolnym przykładzie, w jaki sposób Mickiewicz powiązał w Balladach i romansach elementy realistyczne z fantastycznymi. Jaką funkcję pełni takie połączenie?

przykład: funkcja:

Ćwiczenie 3

W balladzie Goethego współistnieją dwa sposoby postrzegania. Przyporządkuj podane elementy do perspektyw syna i ojca.

perspektywa ojca

perspektywa syna

nadnaturalność świat

naturalność zaświat mgła

tańczące królewny

śpiew króla

spojrzenie realistyczne

odgłosy wiatru, szelest olch, szum wrzosów

blask księżyca

spojrzenie odrealnione

król w białym płaszczu

Ćwiczenie 4

W balladzie Król olch przedstawiono dwa różne lecz równouprawnione spojrzenia. Sposób postrzegania syna jest bliższy poglądom romantyków. Zaznacz pojęcie, które można połączyć z widzeniem dziecka:

empiryzm

historyzm

irracjonalizm

mistycyzm

Ćwiczenie 5

Sceneria ballady Goethego opiera się na kilku komponentach, z których każdy ma swoje znaczenie i funkcję. Przyporządkuj do każdego elementu właściwe określenia.

noc, mrok wiatr mgła

las

Ćwiczenie 8

Wyjaśnij, w jaki sposób postaci króla olch i jego córek wpływają na obraz przyrody w balladzie Goethego. Nazwij zastosowany przez poetę sposób obrazowania.

Ćwiczenie 9

Z jakiego powodu syn widzi świat inaczej niż ojciec? Sformułuj różne koncepcje interpretacyjne, rozwijając trzy podane opozycje.

dziecko – dorosły

chłodna obserwacja – zwidy, halucynacje, majaki

żywy – umierający: przechodzący „na drugą stronę”, w krainę zmarłych

Ćwiczenie 10

Zinterpretuj utwór Johanna Wolfganga Goethego Król olch. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 400 słów.

Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Realizm i fantastyka w balladzie romantycznej - Ballady i romanse Adama Mickiewicza, Król olch Johanna Wolfganga Goethego

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa: Zakres podstawowy Treści nauczania – wymagania szczegółowe I. Kształcenie literackie i kulturowe.

  1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
  1. rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945– 1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
  2. rozpoznaje konwencje literackie i określa ich cechy w utworach (fantastyczną, symboliczną, mimetyczną, realistyczną, naturalistyczną, groteskową);
  3. rozróżnia gatunki epickie, liryczne, dramatyczne i synkretyczne, w tym: gatunki poznane w szkole podstawowej oraz epos, odę, tragedię antyczną, psalm, kronikę, satyrę, sielankę, balladę, dramat romantyczny, powieść poetycką, a także odmiany powieści i dramatu, wymienia ich podstawowe cechy gatunkowe;
  4. rozpoznaje w tekście literackim środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej oraz środki znaczeniowe: oksymoron, peryfrazę, eufonię, hiperbolę; leksykalne, w tym frazeologizmy; składniowe: antytezę, paralelizm, wyliczenie, epiforę, elipsę; wersyfikacyjne, w tym przerzutnię; określa ich funkcje; III. Tworzenie wypowiedzi.
  1. Mówienie i pisanie. Uczeń:
  1. zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
  2. buduje wypowiedź w sposób świadomy, ze znajomością jej funkcji językowej, z uwzględnieniem celu i adresata, z zachowaniem zasad retoryki;
  3. zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
  4. tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, referat, szkic interpretacyjny, szkic krytyczny, definicja, hasło encyklopedyczne, notatka syntetyzująca;

tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel poleca uczniom: Obejrzyj animację na temat bohaterów fantastycznych w balladach Adama Mickiewicza, a następnie oceń, która z przedstawionych postaci najlepiej uosabia idee romantyzmu. Uzasadnij swój wybór.
  2. Nauczyciel prosi, aby uczniowie zapoznali się z wierszem Król olch.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DzKmqzg5F

Film nawiązujący do treści materiału pod tytułem Postacie fantastyczne w balladach Adama Mickiewicza.

Faza wprowadzająca:

Trwa wczytywanie danych ...

  1. Nauczyciel sprawdza przygotowanie uczniów do lekcji. Chętne osoby oceniają postacie, które najlepiej uosabiają idee romantyzmu.
  2. Nauczyciel rozdaje uczniom fragment tekstu. Johann Wolfgang Goethe Król olch Noc padła na las, las w mroku spał, Ktoś nocą lasem na koniu gnał. Tętniło echo wśród olch i brzóz, Gdy ojciec syna do domu wiózł.
  • Cóż tobie, synku, że w las patrzysz tak? Tam ojcze, on, król olch, daje znak, Ma płaszcz, koronę i biały tren.
  • To mgła, mój synku, albo sen.

„Pójdź chłopcze w las, w ten głuchy las! Wesoło będzie płynąć czas. Przedziwne czary roztoczę w krąg, Złotolitą chustkę dam ci do rąk”.

  • Czy słyszysz, mój ojcze, ten głos w gęstwinie drzew? To król mnie wabi, to jego śpiew.
  • To wiatr, mój synku, to wiatru głos, Szeleści olcha i szumi wrzos.

„Gdy wejdziesz, chłopcze w ten głuchy las, Ujrzysz me córki przy blasku gwiazd. Moje córki nucąc pląsają na mchu, A każda z mych córek piękniejsza od snu”.

  • Czy widzisz, mój ojcze, tam tańczą wśród drzew Srebrne królewny, czy słyszysz ich śpiew?
  • O, synku mój, to księżyc tak lśni, To księżyc tańczy wśród czarnych pni. Źródło: Johann Wolfgang Goethe, Król olch, [w:] Pieśni, tłum. W. Szymborska, Warszawa 1956, s. 20.
  1. Prosi uczniów o dopowiedzenie, o czym jest brakujący fragment tekstu. Sprawdza tym samym przygotowanie uczniów do lekcji.
  2. Nauczyciel podaje cel i temat zajęć. Ustala z uczniami kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z sekcją „Przeczytaj”. Chętna osoba podsumowuje zdobyte w ten sposób wiadomości.