Pobierz Regulacje prawne w zakresie funkcjonowania banków w Polsce i więcej Notatki w PDF z Bankowość i finanse tylko na Docsity!
Bankowość cz.I
dr Izabela Leśniak
Uregulowania prawne w zakresie funkcjonowania
banków
- (^) Ustawa z dnia 1 kwietnia 2004 roku o zmianie Ustawy Prawo bankowe o zmianie innych ustaw, Dz.U. z 2004 r. Nr 91, poz. 870.
- (^) Dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 30.06.2006 r.
- (^) Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych z dnia 12 września 2002 roku, Dz.U. z 2002 r. Nr 169, poz. 1385.
- (^) Ustawa prawo spółdzielcze z 16 września 1982 r. wraz z póź. zm., Dz.U. z 2005 r. Nr 122, poz. 1024.
- (^) Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000 roku, Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 1117.
- (^) Ustawa z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, Dz.U. Nr 119, poz. 1252.
- (^) Ustawa z dnia 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym, Dz.U. Nr 157, poz. 1119.
- (^) Ustawa z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, Dz.U. nr 100, poz.
- (^) Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych, Dz.U. Nr 169, poz. 1385.
Czym jest bank?
- (^) Specyficzna forma przedsiębiorstwa – specyfikacja formalnoprawna, funkcje pełnione w gospodarce, zasady księgowości i sprawozdawczości bankowej;
- (^) Bankom nadaje się znaczne przywileje, ale również wprowadza się ograniczenia w ich działalności, np. bank uprawniony jest do wykonywania czynności bankowych zgodnie z Prawem bankowym, podlegając w tym zakresie kontroli ze strony nadzoru bankowego.
Czym jest bank?
- (^) Banki swoją działalność prowadzą w oparciu o licencje wydawane przez nadzór bankowy, które mogą zostać odebrane w przypadku nie przestrzegania ustanowionych zasad i przywilejów.
- (^) Działalność banków komercyjnych regulowana jest w oparciu o Prawo bankowe, w ograniczonym stopniu prawo cywilne i kodeksy.
- (^) Działalność banków spółdzielczych reguluje Prawo bankowe oraz prawo spółdzielcze i ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych.
Bank komercyjny
Definicja: Bank to osoba prawna utworzona zgodnie z przepisami ustaw działająca na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych, obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.
Podstawowe czynności bankowe:
- (^) Przyjmowanie wkładów pieniężnych, płatnych na żądanie lub z nadejściem wyznaczonego terminu
- (^) Prowadzenie innych rachunków bankowych (ROR)
- (^) Udzielanie kredytów
- (^) Udzielanie i prowadzenie gwarancji bankowych
- (^) Emitowanie bankowych papierów wartościowych
- (^) Przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych Ponadto banki przeprowadzają operacje czekowe, nabywają i zbywają wierzytelności pieniężne, a także udzielają pożyczki.
Bank, jako organizacja
Bank komercyjny jest organizacją:
- nastawioną na zysk;
- wieloczynnościową, prowadzącą równolegle różne rodzaje działalności i wykonującą różne operacje, z którymi wiąże się ryzyko finansowe;
- działającą w sposób precyzyjny, zapewniający sprawne wykonywanie czynności, skoordynowanie działań, ujednolicenie trybu dokonywania wszystkich operacji, sprawowanie kontroli, szybkie podejmowanie decyzji zarządczych;
- posiadającą szczegółową dokumentację organizacyjną, obejmującą wszystkie dziedziny i aspekty pracy banku [regulaminy i schematy organizacyjne, instrukcje służbowe].
Podstawowe funkcje banków komercyjnych
w gospodarce
- (^) Koncentracja kapitałów – wykorzystanie drobnych oszczędności do wielkich inwestycji bankowych (transformacja ilościowa pieniądza);
- (^) Transformacja pieniądza w czasie – wykorzystanie przez bank depozytów bezterminowych (lokat bieżących) i krótkoterminowych do realizacji operacji długoterminowych (różnica między stopą procentową lokat bieżących i depozytów krótkoterminowych a oprocentowaniem długoterminowych kredytów i papierów wartościowych przynosi bankom zysk);
- (^) Realizacja rozliczeń finansowych – jest dokonywana między różnymi uczestnikami życia gospodarczego w zakresie różnego rozliczeniowych operacyjnych.
Otoczenie banku komercyjnego:
**1. Konkurencyjne podmioty - ;
- Polityka gospodarcza rządu, zwłaszcza fiskalna;
- Stan budżetu państwa;
- Polityka pieniężna NBP.**
Zarządzanie bankiem komercyjnym
- (^) Ogół decyzji dotyczących bieżącej oraz zamierzonej działalności banku:
- Cele do jakich należy dążyć;
- Środki działania prowadzące do tych celów;
- Sposób postępowania w określonych dziedzinach działalności
- (^) Ogół działań zmierzających do zrealizowania podjętych decyzji.
Organizacja pracy w banku
Organizacja pracy w banku polega na tworzeniu:
- Struktur organizacyjnych poziomych, określanych w schematach i regulaminach organizacyjnych banku oraz planach etatów;
- Struktur organizacyjnych pionowych, ustalanych przez regulaminy organizacyjne banku, które wyznaczają zakres praw i obowiązków stanowisk kierowniczych oraz sposób ich podporządkowania wyższym szczeblom hierarchii służbowej;
- Trybu wykonywania czynności operacyjnych oraz innych ważnych zadań, np. prowadzenia sprawozdawczości rachunkowej i statystycznej, prowadzenia kontroli wewnętrznej, wynagradzania pracowników – ustalenia zawarte w instrukcjach służbowych określanych mianem zarządzeń.
Struktura organizacyjna pozioma banku komercyjnego
Rada nadzorcza Zarząd Centrala Prezes banku Wiceprezesi banku Oddziały Wydziały Departamenty Piony Placówki terenowe Stanowiska pracy Ekspozytury Agencje Pełnomocnicy zarządu Komórki operacyjne Komórki zaplecza Walne zgromadzenie akcjonariuszy
Struktura organizacyjna pozioma banku komercyjnego
Placówki terenowe banku – forma akwizycji produktów bankowych:
- Za ich pośrednictwem bank dociera do miejsc zamieszkałych przez posiadanych i potencjalnych grup klientów (zapoznanie się z bankiem i jego produktami oraz podjęcie decyzji o skorzystaniu z jego oferty);
- Ich obecność umożliwia bezpośrednie kontakty między klientem a przedstawicielem banku oraz pozyskiwanie stosownych informacji (personalizacja stosunków między bankiem i klientem poprzez nadanie im stosownej rangi – formy współpracy);
- Ich działalność na określonym obszarze pozwala na gruntowne poznanie danego regionu (możliwości, potrzeby, pojawiające się problemy). Dotyczy to nie tylko sytuacji ekonomicznej i potencjału rozwojowego, ale również sytuacji społecznej, poziomu kultury mieszkańców, ich solidności i aktywności. Tego rodzaju cechy powinny być uwzględniane w polityce prowadzonej przez bank.
Struktura organizacyjna pozioma banku komercyjnego
Rola placówek terenowych banku:
- za ich pośrednictwem bank dociera do posiadanych i potencjalnych klientów oferując udogodnienie jakim jest bliskość banku i możliwość łatwego korzystania z jego produktów. Stwarza warunki do zapoznania się z bankiem i jego produktami oraz do podjęcia decyzji o skorzystaniu z jego usług;
- ich obecność umożliwia bezpośrednie kontakty między klientem a pracownikiem, pozyskanie stosownych informacji, negocjowanie warunków transakcji;
- ich działalność na określonym obszarze pozwala na gruntowne poznanie tego regionu, jego możliwości, potrzeb i pojawiających się problemów. Dotyczy to min. sytuacji ekonomiczno – społecznej, poziomu kultury klientów, ich solidności i aktywności. Tego rodzaju cechy powinny być uwzględnione w prowadzonej przez bank polityce.