Andrzej Radek pochodził z bardzo ubogiej, chłopskiej rodziny we wsi Pajęczyn
Dolny. Jego ojciec był fornalem – pracownikiem rolnym zatrudnianym do pracy
w majątku ziemskim. Rodzina żyła w trudnych warunkach, a od dzieciństwa
Andrzej zmuszony był pomagać w gospodarstwie i wykonywać ciężkie prace
fizyczne. Jako chłop nie miał perspektyw na rozwój intelektualny, a edukacja
nie była wśród jego najbliższych wartością. Mimo to, już jako dziecko
wykazywał ciekawość świata i chęć nauki.
Punktem zwrotnym w jego życiu było spotkanie z Paluszkiewiczem –
nauczycielem, który został wyrzucony z posady i zamieszkał na wsi. To on
zauważył w Andrzeju niezwykłą inteligencję i determinację. Mężczyzna
postanowił go uczyć – uczył go czytać, pisać i poznawać podstawy nauk
ścisłych. Radek chłonął wiedzę z ogromnym zapałem, ucząc się przy świecy, po
całym dniu ciężkiej pracy fizycznej.
Gdy zdobył już podstawowe wykształcenie, dzięki pomocy Paluszkiewicza i
ogromnemu samozaparciu, Andrzej zdecydował się kontynuować naukę w
mieście. Aby dostać się do gimnazjum w Klerykowie, musiał przejść długą i
trudną drogę – zarówno dosłownie, jak i symbolicznie. Pokonywał pieszo wiele
kilometrów, niosąc ze sobą skromne rzeczy, a jego wyprawa była wyrazem
ogromnego poświęcenia i odwagi. Przybywając do Klerykowa, stanął w obliczu
nowej rzeczywistości: miasta, obcych ludzi i systemu szkolnego, który nie był
przyjazny ludziom jego pochodzenia.
W gimnazjum Radek musiał nie tylko uczyć się ciężkiego, często narzuconego
programu w języku rosyjskim, ale również walczyć z pogardą i wyśmiewaniem
ze strony bogatszych uczniów. Samodzielnie zarabiał na życie, często głodował,
mieszkał w nędznych warunkach i uczył się nocami. Mimo to, nigdy nie
porzucił nauki – traktował ją jako jedyną drogę do lepszego życia. Jego
wytrwałość i pracowitość pozwoliły mu przetrwać najtrudniejsze chwile i z
biegiem czasu zdobyć szacunek otoczenia.
