Beton towarowy – definicja, specyfikacja, dostawa, kontrola ..., Ćwiczenia z Transport

Pobierz Beton towarowy – definicja, specyfikacja, dostawa, kontrola ... i więcej Ćwiczenia w PDF z Transport tylko na Docsity! lipiec – wrzesieƒ 2004 30 Norma PN-88/B-06250 zawiera∏a g∏ównie podstawowe poj´cia, oznaczenia, wymagania oraz w swej doÊç istotnej cz´Êci obej- mowa∏a badania zarówno Êwie˝ej mieszanki, jak i betonu stwardnia∏ego. W zakresie produkcji okreÊlono jedynie wymaga- nia dozowania poszczególnych sk∏adników: dla kruszyw ±3%, dla pozosta∏ych sk∏adników ±2%. Co do transportu ustalono jedy- nie ogólne zasady mówiàce, ˝e transport mieszanki nie powinien powodowaç segregacji sk∏adników, zmiany sk∏adu, zanieczyszcze- nia i obni˝enia temperatury mieszanki betonowej. Funkcjonowa∏a jeszcze gdzieniegdzie stara norma BN-78/6736- 02 – „Beton towarowy”. By∏ to krótki, kilkustronicowy dokument obejmujàcy g∏ównie oznaczenia, wymagania, transport oraz wa- runki zamawiania i dostawy mieszanki betonowej. Norma ta zawiera∏a równie˝ wzory zaÊwiadczeƒ o jakoÊci betonu oraz ewidencji produkcji betonu towarowego w wytwórni. By∏a ona ÊciÊle powiàzana z poprzednià wersjà normy na beton zwyk∏y z 1975 roku. Mimo ˝e by∏a dosyç prostà normà, zawiera∏a nie- stety par´ b∏´dów, zarówno redakcyjnych, jak i merytorycznych. Nie by∏a nigdy nowelizowana i przez to odstawa∏a bardzo od zmieniajàcych si´ dynamicznie warunków produkcji betonu to- warowego, zw∏aszcza od poczàtku lat 90. Jako norma bran˝owa praktycznie straci∏a swojà aktualnoÊç z koƒcem 1997 r. Obie te normy krajowe zostajà faktycznie wycofane z chwilà za- twierdzenia i opublikowania normy europejskiej PN-EN 206-1: 2003. Defi nicja W Êwietle nowej normy beton towarowy „jest to beton dostar- czony jako mieszanka betonowa przez osob´ lub jednostk´ nie b´dàcà wykonawcà”. Betonem towarowym jest równie˝: – beton produkowany przez wykonawc´ poza miejscem budowy – beton produkowany na miejscu budowy, ale nie przez wyko- nawc´. Istotà takiego zdefi niowania betonu jest to, aby wykonawca sam dla siebie nie produkowa∏ na placu budowy betonu, aby nie istnia∏a ˝adna podleg∏oÊç s∏u˝bowa mi´dzy wykonawcà konstrukcji betono- wej a producentem betonu, aby zak∏adowa kontrola produkcji na w´êle betoniarskim dzia∏a∏a niezale˝nie od kontroli bezpoÊrednio na budowie przy wznoszeniu obiektu budowlanego. Ta wyraêna rozdzielnoÊç ról i funkcji przypisanych dwóm niezale˝nie dzia∏ajàcym podmiotom, jakimi sà producent mieszanki i wykonawca (zamawiajàcy mieszank ́betonowà), przewija sí przez ca∏à norm ,́ jest podstawowà przes∏ankà nale˝ytego wykonania konstrukcji betonowej. Specyfi kacja Zaczynajàc od z∏o˝enia zamówienia na beton towarowy nale˝y si´ zastanowiç, co ma byç jego przedmiotem, jakie stawiamy wymagania zarówno Êwie˝ej mieszance, jak i gotowemu wyro- bowi, jakim jest stwardnia∏y beton. Taki zbiór wszystkich istotnych wymagaƒ dotyczàcych w∏aÊciwoÊci betonu przekazanych producentowi betonu, za spe∏nienie których jest on odpowiedzialny, nazywamy specyfi kacjà. Specyfi kacja betonu projektowanego winna zawieraç: a) wymagania podstawowe: – wymaganie zgodnoÊci z PN-EN 206-1 – klas´ wytrzyma∏oÊci na Êciskanie – klasy ekspozycji – maksymalny, nominalny górny wymiar kruszywa – klas´ zawartoÊci chlorków dodatkowo dla betonu lekkiego: – klas´ g´stoÊci lub za∏o˝onà g´stoÊç dodatkowo dla betonu ci´˝kiego: – za∏o˝onà g´stoÊç dodatkowo dla betonu towarowego oraz wykonywanego na miejscu: – klas´ konsystencji lub w specjalnych przypadkach jej wartoÊç b) wymagania dodatkowe: – specjalny rodzaj lub klas´ cementu – specjalny rodzaj lub klas´ kruszywa – w∏aÊciwoÊci wymagane w celu zapewnienia mrozoodpornoÊci (np. zawartoÊç powietrza) – temperatur´ mieszanki betonowej (gdy jest ona ró˝na od za∏o˝eƒ ogólnych) – rozwój wytrzyma∏oÊci – wydzielanie ciep∏a podczas hydratacji – opóênione wiàzanie – wodoszczelnoÊç – wytrzyma∏oÊç na rozciàganie przy roz∏upywaniu – inne wymagania techniczne (dotyczàce osiàgni´cia konkret- nego wykoƒczenia). Najcz´stsze wymagania okreÊlane w specyfi kacji betonu projek- towanego podaje rys. 1. b e t o n t o w a r o w y Beton towarowy – defi nicja, specyfi kacja, dostawa, kontrola produkcji w Êwietle normy PN-EN 206-1:2003 Przed wejÊciem w ˝ycie normy europejskiej w∏aÊciwymi kryteriami technicznymi zawiadywa∏a w Polsce norma PN-88/B-06250 – „Beton zwyk∏y...”. Funkcjonowa∏a tak˝e gdzieniegdzie stara norma BN-78/6736-02 – „Beton towarowy”. By∏ to krótki, kilkustronicowy dokument obejmujàcy g∏ównie oznaczenia, wymagania, transport oraz warunki zamawiania i dostawy mieszanki betonowej. Obie te normy krajowe zosta∏y faktycznie wycofane z chwilà zatwierdzenia i opublikowania normy europejskiej PN-EN 206-1:2003. Rys. 1. budownictwo • technologie • architektura 31 Przyk∏ad opisu zamówienia Beton na p∏yt´ fundamentowà (powo∏anie na PN-EN 206-1): • zgodnie z PN-EN 206-1 – klasa wytrzyma∏oÊci – C25/30 – konsystencja – S 3 – przeznaczenie – beton zbrojony – klasa ekspozycji – XC 2 – rozwój wytrzyma∏oÊci – wolny – maksymalne uziarnienie – 32 mm. Specyfi kacja betonu recepturowego winna zawieraç: a) wymagania podstawowe: – wymaganie zgodnoÊci z PN-EN 206-1 – zawartoÊç cementu – rodzaj i klas´ wytrzyma∏oÊci cementu – wspó∏czynnik w/c albo klas´ konsystencji lub jej za∏o˝onà wartoÊç – rodzaj, asortyment kruszywa oraz maksymalnà zawartoÊç chlorków w kruszywie; w przypadku betonu lekkiego lub ci´˝kiego odpowiednio maksymalnà lub minimalnà g´stoÊç kruszywa – maksymalny, nominalny górny wymiar ziarna kruszywa i wszelkie ograniczenia uziarnienia – typ, iloÊç i pochodzenie domieszki lub dodatku, jeÊli sà sto- sowane b) wymagania dodatkowe: – pochodzenie niektórych lub wszystkich sk∏adników betonu – dodatkowe wymagania dla kruszywa – wymagania dotyczàce temperatury mieszanki betonowej, gdy sà one ró˝ne od ogólnie zalecanych – inne wymagania techniczne. Najcz´stsze wymagania okreÊlane w specyfi kacji betonu recep- turowego podaje rys. 2. Przyk∏ad opisu zamówienia Beton na p∏yt´ fundamentowà (powo∏anie na PN-EN 206-1): • zgodnie z PN EN 206-1 – rodzaj cementu – CEM III/A 32,5 – wspó∏czynnik w/c – 0,50 – iloÊç cementu – 330 kg/m3 – rodzaj kruszywa – ˝wir naturalny, M30 – maksymalne uziarnienie – 32 mm – dodatki i domieszki – BV (fi rma) 2,0 kg/m3. Specyfi kacja normowego betonu recepturowego Normowy beton recepturowy powinien byç wyspecyfi kowany po- przez podanie: – normy okreÊlajàcej odpowiednie wymagania – oznaczenia betonu w tej normie, patrz rys. 3. Dostawa Bardzo istotnà cz´Êcià ca∏ego procesu produkcyjnego jest dosta- wa Êwie˝ej mieszanki betonowej na plac budowy. Przepisy nor- my wymagajà w tym zakresie bardzo du˝ego wspó∏dzia∏ania mí dzy wykonawcà a producentem betonu. K∏adzie sí tu szczególny nacisk na wymian´ niezb´dnych informacji dotyczàcych zarówno w∏aÊciwoÊci betonu, za∏adunku, czasu transportu ze strony producenta, jak te˝ okreÊlenie precyzyjne czasu dostawy, jej wielkoÊci oraz specjalnych wa- runków transportu na budowie ze strony wykonawcy. Rzecz mo˝e ba- nalna, ale przy okreÊleniu czasu dostawy nale˝y wziàç pod uwag´ kwe- stí podstawowà: ,,to budowa jest w pe∏ni przygotowana na przyj́ cie mieszanki betonowej i oczekuje na nià, nigdy nie mo˝e zdarzyç sí sy- tuacja odwrotna, tzn. ˝e beton czeka na budowie na roz∏adunek”. Dokumentem podstawowym, jaki producent za∏àcza do dostawy, jest dowód dostawy. Dokument ten zawiera istotne informacje dla wykonawcy (zamawiajàcego), ale te˝ i dla producenta, s∏u˝àce w przysz∏oÊci do wzajemnych rozliczeƒ fi nansowych, jak i rozstrzy- gania wszelkich sporów. Informacjami tymi sà: – nazwa wytwórni – numer seryjny – data i godzina za∏adunku (czas pierwszego kontaktu cementu z wodà) – numer rejestracyjny pojazdu lub jego identyfi kacja – nabywca – szczegó∏y dotyczàce specyfi kacji, np. numer przepisu lub za- mówienia – iloÊç mieszanki w m3 – deklaracja zgodnoÊci z powo∏aniem na specyfi kacj´ oraz PN- EN 206-1 – nazwa lub oznaczenie jednostki certyfi kujàcej (jeÊli dotyczy) – godzina dostawy betonu na miejsce – godzina rozpocz´cia roz∏adunku – godzina zakoƒczenia roz∏adunku. Dodatkowo dowód dostawy powinien zawieraç nast´pujàce dane: a) dla betonu projektowanego: – klas´ wytrzyma∏oÊci – klas´ zawartoÊci chlorków – klas´ konsystencji lub jej za∏o˝onà wartoÊç – wartoÊci graniczne sk∏adu betonu, jeÊli sà okreÊlone – rodzaj i klas´ wytrzyma∏oÊci cementu, jeÊli sà okreÊlone – rodzaj domieszki i typ dodatku, jeÊli sà okreÊlone – w∏aÊciwoÊci specjalne, jeÊli sà wymagane – maksymalny, nominalny górny wymiar kruszywa – w przypadku betonu lekkiego lub ci´˝kiego: klas´ g´stoÊci lub jej za∏o˝onà wartoÊç, b) dla betonu recepturowego: – szczegó∏y dotyczàce sk∏adu, np. zawartoÊç cementu, rodzaj domieszki itp. – wspó∏czynnik w/c albo klas´ konsystencji lub jej za∏o˝onà wartoÊç – maksymalny, nominalny górny wymiar ziarna kruszywa c) dla normowego betonu recepturowego: – powo∏anie si´ na odpowiednià norm´ – oznaczenie zgodnie z tà normà. Rys. 2. Rys. 3.