Docsity
Zaloguj sięZarejestruj się
Docsity
Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity

Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium

Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki
Sprzedaj na Docsity
Sprzedaj na Docsity
Zaloguj sięZarejestruj się

Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity

Znajdź dokumenty

Przygotuj się do egzaminów dzięki dokumentom udostępnionym na Docsity przez studentów, takich jak ty

Szukaj dokumentów Store

Najlepsze dokumenty w sprzedaży, umieszczone przez studentów, którzy ukończyli studia

Przeszukaj wszystkie materiały do ​​nauki
Docsity AINEW

Streszczaj swoje dokumenty, zadawaj im pytania, przekształcaj je w quizy i mapy myśl

Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium

Udostępniaj dokumenty
download point icon20 Punktów

Za każdy zamieszczony dokument

Wszystkie sposoby na zdobycie darmowych punktów
Zdobądź punkty już teraz

Wybierz plan Premium z odpowiednią dla Ciebie ilością punktów

Możliwości studiowania

Wybierz swój przyszły program studiów

Dotrzyj do najlepszych uniwersytetów na świecie już teraz. Szukaj wśród tysięcy uczelni i oficjalnych partnerów

Społeczność

Ranking uczelni

Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity

Bezpłatne poradniki

Nasze e-booki ratujące uczniów i studentów!

Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity

Biblijne bliźnięta, Notatki z Historia

Wyższa Szkoła Teologiczno-Humanistyczna im. Michała Beliny-Czechowskiego w Podkowie LeśnejHistoria

wiedzę na temat bliźniąt. Niektóre z nich, jak np. powstawanie ciąż bliźniaczych, diagnostyka zygo- tyczności, kosmówkowości i owodniowości ciąż wie-.

Typologia: Notatki

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

kfiotek
kfiotek 🇵🇱

4.1

(36)

336 dokumenty

1 / 3

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
BIBLIJNE BLIŹNIĘTA
Prowadzone w XX w. badania archeologiczne
wykazały, że wiele z przekazanych nam w Biblii opi-
sów historycznych jest niewątpliwie prawdziwych.
Nasuwa się zatem pytanie, czy również opisy poro-
dów bliźniaczych są prawdziwe i zgodne ze współ-
czesną wiedzą położniczą? Czy opisy owe mogą
być wyjaśnione w oparciu o najnowsze badania
medyczne?
Księga Rodzaju (od greckiego terminu Gene-
sis i hebrajskiego Toldot – „rodowód”, „począ-
tek”, „źródło”) jest pierwszą częścią Pięcioksięgu
wchodzącego w skład Starego Testamentu (ryc. 1).
Panuje dzisiaj ogólne przekonanie, że opisuje ona
wydarzenia historyczne z lat 2000–1700 przed
Chrystusem, które działy się na obszarze Bliskiego
Wschodu. Ostateczna forma tej księgi została
nadana przez nieznanego autora wywodzącego
się z rodu kapłańskiego w VI w. p.n.e. W niej
to zawarte są interesujące nas informacje o poro-
dach biblijnych bliźniąt.
Pierwsze naukowe podejście do problematyki
bliźniąt zawdzięczamy pionierskiej pracy sir Fran-
cisa Galtona, który swoje obserwacje zamieścił
w wydanym w 1875 r. dziele pod tytułem „Historia
bliźniąt jako kryterium dla określenia względnych
sił natury i wychowania” (ryc. 2). Kolejne lata przy-
nosiły nowe odkrycia i obserwacje, które poszerzały
wiedzę na temat bliźniąt. Niektóre z nich, jak np.
powstawanie ciąż bliźniaczych, diagnostyka zygo-
tyczności, kosmówkowości i owodniowości ciąż wie-
lopłodowych, zostały dokonane dopiero w XX w.,
i to w większości w drugiej połowie jego trwania.
Część z nich nadal czeka na ścisłe naukowe opraco-
wanie. Stąd też zdumiewające są opisy ciąż i poro-
dów bliźniaczych zawarte w tekstach Starego Testa-
mentu. Zmysł obserwacyjny i wiedza, która musiała
być znana autorom żyjącym przed kilkoma tysią-
cami lat, budzi podziw współczesnego położnika.
Podkreślić należy, że Biblia nie jest podręcznikiem
położnictwa. Pomimo to zawarte w niej informacje
o charakterze opisowym są tak czytelne, że pozwa-
lają na wyciągnięcie jednoznacznych wniosków.
W Starym Testamencie istnieją dwa opisy biblij-
nych bliźniąt. Pierwszy z nich znajduje się w Księdze
Rodzaju, wersety 20-26, i opisuje dzieje potomków
Izaaka, syna Abrahama.
Ryc. 2. Sir Francis Galton, 1822–1911
42
pf3

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Biblijne bliźnięta i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity!

BIBLIJNE BLIŹNIĘTA

Prowadzone w XX w. badania archeologiczne wykazały, że wiele z przekazanych nam w Biblii opi- sów historycznych jest niewątpliwie prawdziwych. Nasuwa się zatem pytanie, czy również opisy poro- dów bliźniaczych są prawdziwe i zgodne ze współ- czesną wiedzą położniczą? Czy opisy owe mogą być wyjaśnione w oparciu o najnowsze badania medyczne?

Księga Rodzaju (od greckiego terminu Gene- sis i hebrajskiego Toldot – „rodowód”, „począ- tek”, „źródło”) jest pierwszą częścią Pięcioksięgu wchodzącego w skład Starego Testamentu (ryc. 1). Panuje dzisiaj ogólne przekonanie, że opisuje ona wydarzenia historyczne z lat 2000–1700 przed Chrystusem, które działy się na obszarze Bliskiego Wschodu. Ostateczna forma tej księgi została nadana przez nieznanego autora wywodzącego się z rodu kapłańskiego w VI w. p.n.e. W niej to zawarte są interesujące nas informacje o poro- dach biblijnych bliźniąt. Pierwsze naukowe podejście do problematyki bliźniąt zawdzięczamy pionierskiej pracy sir Fran- cisa Galtona, który swoje obserwacje zamieścił w wydanym w 1875 r. dziele pod tytułem „Historia bliźniąt jako kryterium dla określenia względnych

sił natury i wychowania” (ryc. 2). Kolejne lata przy- nosiły nowe odkrycia i obserwacje, które poszerzały wiedzę na temat bliźniąt. Niektóre z nich, jak np. powstawanie ciąż bliźniaczych, diagnostyka zygo- tyczności, kosmówkowości i owodniowości ciąż wie- lopłodowych, zostały dokonane dopiero w XX w., i to w większości w drugiej połowie jego trwania. Część z nich nadal czeka na ścisłe naukowe opraco- wanie. Stąd też zdumiewające są opisy ciąż i poro- dów bliźniaczych zawarte w tekstach Starego Testa- mentu. Zmysł obserwacyjny i wiedza, która musiała być znana autorom żyjącym przed kilkoma tysią- cami lat, budzi podziw współczesnego położnika. Podkreślić należy, że Biblia nie jest podręcznikiem położnictwa. Pomimo to zawarte w niej informacje o charakterze opisowym są tak czytelne, że pozwa- lają na wyciągnięcie jednoznacznych wniosków. W Starym Testamencie istnieją dwa opisy biblij- nych bliźniąt. Pierwszy z nich znajduje się w Księdze Rodzaju, wersety 20-26, i opisuje dzieje potomków Izaaka, syna Abrahama.

Ryc. 2. Sir Francis Galton, 1822–

(^20) „I zaak miał czterdzieści lat, gdy wziął sobie za

żonę Rebekę, córkę Betuela, Aramejczyka z Paddan- -Aram, siostrę Labana Aramejczyka. (^21) Izaak modlił się do Pana za swą żonę, gdyż była

ona niepłodna. Pan wysłuchał go, i Rebeka, żona Izaaka, stała się brzemienna. (^24) Kiedy nadszedł czas porodu, okazało się, że w łonie

jej były bliźnięta. (^25) I wyszedł pierwszy syn czerwony, cały pokryty

owłosieniem, jakby płaszczem; nazwano go więc Ezaw. (^26) Zaraz potem ukazał się brat jego, trzymający

Ezawa za piętę; dano mu przeto imię Jakub.” – Izaak miał lat sześćdziesiąt, gdy mu się oni urodzili. ” Biblia Tysiąclecia, Stary Testament, Księga Rodzaju, 25;20- Takie wiadomości zostały nam przekazane przez autorów Starego Testamentu. Powstaje zatem pyta- nie, czy informacje tam zawarte można wytłumaczyć na podstawie współczesnej wiedzy położniczej. Obecnie wiemy, że częstość występowania ciąży bliźniaczej rośnie wraz z wiekiem kobiety. Odsetek porodów bliźniaczych jest nawet 6-krotnie wyższy w grupie kobiet powyżej 30. roku życia w stosunku do rodzących mających mniej niż 20 lat. Wyższy odsetek ciąż wielopłodowych obserwuje się również u kobiet, u których ciąża powstała po leczeniu nie- płodności. Fakty te zostały zatem zaobserwowane także przez biblijnych autorów. Przemawia za tym treść wersetów 20, 21 i 26, według których Rebeka, żona Izaaka, poczęła bliźnięta po 20 latach nie- płodności. Musiała mieć zatem co najmniej 35 lat. Kolejną informację przynoszą wersety 25 i 26. „ I wyszedł pierwszy syn czerwony (…) nazwano go więc Ezaw. Zaraz potem ukazał się brat jego ( blady ) trzymający Ezawa za piętę ”. Moim zdaniem, w sposób niezwykle wyrazisty opisane tu zostały bliźnięta urodzone z ciąży powikłanej zespołem przetoczenia krwi pomiędzy płodami. Jest to o tyle zdumiewające, że pierwszy opis tego zespołu przy- pisuje się Herlitzowi, który w 1941 r. opubliko- wał opis przypadku bliźniąt jednokosmówkowych, z których jedno urodziło się z objawami policytemii, drugie zaś anemii. Obecnie wiemy, że w przypadku wystąpienia zespołu przetoczenia krwi pomiędzy płodami, płód „biorca” ze względu na wysokie stęże- nie hemoglobiny i liczby krwinek czerwonych rodzi się nadmiernie różowy, zaś drugi płód „dawca”, przeciwnie, anemiczny i blady. Współczesne badania poporodowe popło- dów pochodzących z ciąż bliźniaczych wykazały,

że zespół przetoczenia krwi związany jest prawie wyłącznie z obecnością ciąży jednozygotycznej jed- nokosmówkowej, tak dwu- jak i jednoowodniowej. Fakt ten został również pośrednio potwierdzony w Biblii. Oba płody były tej samej płci, męskiej, i rozwijały się we wspólnym worku owodniowym, bowiem Jakub trzymał Ezawa za piętę („ Zaraz potem ukazał się brat jego trzymający Ezawa za piętę; dano mu przeto imię Jakub ”). Obecnie wiemy, że możliwość taka istnieje jedynie w przypadku ciąży bliźniaczej jednoowodniowej (brak przegrody rozdzielającej płody), zawsze jednokosmówkowej, a więc niezbędnej do powstania połączeń naczy- niowych pomiędzy płodami i wystąpienia zespołu przetoczenia. Kolejną zaskakującą informacją zawartą w tych wersetach jest ta, że pierwszy urodził się bliźniak „czerwony” (biorca), zaś drugi „blady” (dawca). Mahony i wsp. (1990 r.), w obszernym przeglądzie literatury światowej i własnych obserwacji przy- padków ciąż bliźniaczych powikłanych wystąpie- niem zespołu przetoczenia krwi pomiędzy płodami stwierdzili, że płód „biorca” zajmuje najczęściej pozycję najniższą w jamie macicy. Wynika to naj- prawdopodobniej z prawa ciążenia, zgodnie z któ- rym płód większy, a więc cięższy (biorca), przyjmuje w jamie macicy pozycję najniższą, a więc przodującą w kanale rodnym. Fakt ten został zaobserwowany również już w czasach biblijnych. (^25) „I wyszedł pierwszy syn czerwony, cały pokryty owłosieniem, jakby płaszczem ; nazwano go więc Ezaw”. Współczesne badania wykazały, że ponad 50% bliźniąt rodzi się przed terminem. Odsetek ten jest jeszcze wyższy w przypadku ciąż jednoko- smówkowych, a zwłaszcza powikłanych zespołem przetoczenia krwi pomiędzy płodami. Jedną z dobrze widocznych zewnętrznych cech płodu urodzonego przedwcześnie stanowi nadmierne owłosienie jego ciała. Meszek (lanugo), którym pokryte jest ciało urodzonego noworodka, stanowi odzwierciedlenie jego niedojrzałości. Jest on wyraźniejszy u wcze- śniaków, ponieważ pierwsze włoski są zwykle tra- cone w jamie macicy podczas ostatniego tryme- stru ciąży. Naszym zdaniem, informacja zawarta w wersecie 25 w sposób jednoznaczny przedstawia pierwszy w świecie opis przedwczesnego porodu bliźniaka „biorcy”. W Starym Testamencie znajduje się kolejny opis porodu bliźniąt. Według Biblii bliźnięta urodziły się także Judzie, synowi Jakuba, po tym gdy zbliżył się do swej synowej Tamar przebranej za nierządnicę: