Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
święta Pesach (Paschy). Interpretacja dosłowna Pieśni nad Pieśniami. Kim są główni bohaterowie Pieśni nad Pieśniami, czyli Oblubieniec i Oblubienica? Dla.
Typologia: Egzaminy
1 / 24
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Wprowadzenie Przeczytaj Audiobook Sprawdź się Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Pieśń nad Pieśniami, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Poznań 1980, s. 747–756.
Czym jest Pieśń nad Pieśniami? Czy jest to jedynie ponadczasowa liryka erotyczna, czy także
Nie wiemy, czy Pieśń nad Pieśniami jest dziełem starożytnej literatury izraelskiej, czy też poezji babilońskiej lub egipskiej. Powszechnie uznaje się, że jej erotyzm wywodzi się z kultury żydowskiej, ale liczne porównania i obrazy nawiązują także do miłosnych pieśni egipskich. Teologowie chrześcijańscy interpretują Pieśń nad Pieśniami jako alegorię miłości Chrystusa (Oblubieńca) do jego Kościoła (Oblubienicy).
Twoje cele
Dokonasz analizy wątku miłosnego wybranych fragmentów Pieśni nad Pieśniami. Określisz alegoryczne znaczenie Pieśni nad Pieśniami. Porównasz opisy postaci zawarte w wybranych fragmentach Pieśni nad Pieśniami.
Pierre Auguste Renoir, Żydowskie wesele, 1880 Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
w polszczyźnie, używając m.in. konstrukcji z przyimkiem „nad”, np. „król nad królami” to największy z królów – analogicznie: „pieśń nad pieśniami” to najwspanialsza z pieśni.
Treść dzieła wskazuje na jego erotyczny charakter. Do najczęściej przywoływanych hipotez dotyczących genezy utworu należy ta, która łączy ją z uroczystościami zaślubin. Tę koncepcję potwierdzają główny temat utworu oraz obecne w nim słownictwo. Wskazują one na możliwość wykonywania pieśni w trakcie obrzędów weselnych. Nie wszyscy badacze zgadzają się jednak z takim wyjaśnieniem pochodzenia Pieśni nad Pieśniami, ponieważ jej związek ze znanymi rytuałami zaślubin wydaje się stosunkowo luźny.
Pieśń należy do ksiąg szczególnie często przywoływanych w trakcie liturgii (nie tylko ślubnej). Dostrzega się alegoryczny charakter utworu, pozwalający na różnorodne, lecz zgodne z wymową całej Biblii interpretacje. Potwierdzałyby one obecne w wielu innych księgach Starego i Nowego Testamentu zapewnienia o Bożej miłości. Dla wyznawców judaizmu historia Oblubieńca i Oblubienicy jest metaforyczną opowieścią o związku Stwórcy z narodem wybranym albo o relacji między Izraelem a oczekiwanym Mesjaszem. Takie rozumienie poematu lirycznego w pełni uzasadniało jego obecność w Biblii, a prawdopodobne autorstwo Salomona stanowiło tu kolejny argument. W teologii chrześcijańskiej nie podawano w wątpliwość tego, że Pieśń nad Pieśniami to księga natchniona; sygnalizowano jedynie niebezpieczeństwo: niewprawny egzegeta mógłby źle zrozumieć jej sens (np. jako historię erotyczną). W interpretacji dzieła wskazywano, że Oblubieniec miałby symbolizować Boga kochającego Oblubienicę – ludzkość albo ludzką duszę, Chrystusa pragnącego połączyć się z Kościołem albo też Stwórcę, który wybrał Maryję na swą Oblubienicę.
Pieśń nad Pieśniami
XIV-wieczna żydowska obrączka ślubna Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Gustave Moreau, Pieśń nad pieśniami, 1893 Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Polecenie 1
Wysłuchaj audiobooka. Napisz krótką notatkę, w której przedstawisz kolejność omawianych obrzędów oraz ich uczestników.
Polecenie 2
Co wiąże ślub w kulturze żydowskiej z Pieśnią nad Pieśniami? Podaj 3 argumenty na podstawie wysłuchanego nagrania.
Audiobook można wysłuchać pod adresem: h ps://zpe.gov.pl/b/PXb8BVtwS
Żydowskie obrzędy ślubne
Ślub w kulturze żydowskiej składa się z wielu tradycyjnych rysów. Dziś jednak nie odbywa się on według tego samego schematu co dawniej. W czasach Jezusa zaślubinom mogła towarzyszyć Pieśń nad Pieśniami, która – według przypuszczeń części znawców Biblii – jest zbiorem pieśni miłosnych wykonywanych podczas rytuałów weselnych w starożytnym Izraelu. Jak one wyglądały w I wieku naszej ery?
Przedstawia je XX‐wieczny francuski historyk i biblista Henri Daniel‐Rops w książce zatytułowanej Życie codzienne w Palestynie w czasach Chrystusa. Twierdzi, że w przeddzień ślubu pięknie wystrojony narzeczony udawał się z przyjaciółmi do domu wybranki. Ją samą (z rozpuszczonymi włosami, w welonie zakrywającym twarz, ze złotymi tabliczkami osłaniającymi czoło) przynoszono w lektyce. Towarzyszyły temu na przykład takie słowa:
„Kim jest ta, co się wyłania z pustyni
wśród słupów dymu,
owiana wonią mirry i kadzidła,
i wszelkich wonności kupców?”
Gdy młodzi z orszakiem docierali do domu młodzieńca, następowały błogosławieństwa, a po nich tańczono (choć nie brała w tym udziału panna młoda, która pozostawała w towarzystwie przyjaciółek w osobnym pokoju).
Nazajutrz – po całodziennych zabawach – dziewczyna zajmowała miejsce pod
baldachimem zwanym chuppa i prawdopodobnie śpiewała hymn pochwalny, podobny w treści do fragmentu Pieśni nad Pieśniami:
„Niech mnie ucałuje pocałunkami swych ust!
Bo miłość twa przedniejsza od wina.
Woń twych pachnideł słodka,
olejek rozlany – imię twe,
dlatego miłują cię dziewczęta.
Pociągnij mnie za sobą! Pobiegnijmy!”
Oblubieniec, zbliżając się do baldachimu, odpowiadał na to wezwanie słowami pełnymi miłosnych próśb, tak jak robił to bohater Pieśni...:
„Powstań, przyjaciółko ma,
piękna ma, i pójdź!
Gołąbko ma, [ukryta] w zagłębieniach skały,
w szczelinach przepaści,
ukaż mi swą twarz,
daj mi usłyszeć swój głos!
Bo słodki jest głos twój
i twarz pełna wdzięku.”
Ćwiczenie 1
Zaznacz prawidłowe sformułowania w tekście.
Już tytuł Pieśń nad Pieśniami sygnalizuje jej doskonałość / świeckość / religijność / obszerność. Treść opowiada o spotkaniu Oblubieńca i Oblubienicy w domu młodej kobiety / w domu młodego mężczyzny / w świątyni / w ogrodach pod Jerozolimą / w pałacu władcy Izraela. Do spotkania nie dochodzi z powodu nieporozumienia / spóźnienia się Oblubieńca / nieobecności Oblubienicy / zakazu rodziców / nieodnalezienia domu Oblubienicy przez Oblubieńca. W związku z tym Oblubienica wyrusza na poszukiwania Oblubieńca / zrywa znajomość z Oblubieńcem / uznaje, że tak chciał Bóg / uznaje, że Oblubieniec wybrał inną kobietę, natomiast Oblubieniec wciąż wychwala urodę wybranki / wyrusza na poszukiwania Oblubienicy / zrywa znajomość z Oblubienicą / uznaje, że tak chciał Bóg / uznaje, że Oblubienica wybrała innego mężczyznę.
Ćwiczenie 2
Nazwij uczucia i emocje, które towarzyszą Oblubienicy i Oblubieńcowi.
Ćwiczenie 6
Jaki środek stylistyczny dominuje we wszystkich przywołanych poniżej fragmentach Pieśni nad Pieśniami i jaką funkcję w nich pełni?
Pieśń nad Pieśniami
Źródło: Pieśń nad Pieśniami, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Poznań 1980, s. 747–756.
Ćwiczenie 9
W monologu Oblubienicy można znaleźć sentencje dotyczące miłości. Wyjaśnij ich sens oraz napisz, czy się z nimi zgadzasz. Wypowiedź powinna się składać co najmniej ze 100 słów.
Pieśń nad Pieśniami
Źródło: Pieśń nad Pieśniami, [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, Poznań 1980, s. 747–756.
Autor: Joanna Oparek
Przedmiot: Język polski
Temat: Biblijne pojęcie miłości – Pieśń nad Pieśniami
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy
Podstawa programowa: Zakres podstawowy Treści nauczania – wymagania szczegółowe I. Kształcenie literackie i kulturowe.
