- 1 -
KAZANA MAGDALENA
III SEMESTR DIETETYKI
ZABURZENIA ODŻYWIANIA - BIEGUNKI
Biegunki u niemowląt i małych dzieci
Biegunką określamy stan, w którym niemowlę karmione sztucznie oddaje 3 lub więcej wolnych stolców
w ciągu 24 godzin lub jeden stolec patologiczny, czyli zawierający krew, śluz lub ropę. Biegunkę zwykle określa
się mianem ostrej, jeżeli trwa nie dłużej niż 10 dni, lub przewlekłej, jeżeli utrzymuje się powyżej 10–14 dni.
Kiedy zaczyna się ostra biegunka?
Jeżeli niemowlę karmione sztucznie lub małe dziecko oddaje w ciągu doby trzy wolne lub wodniste
stolce (lub więcej), bądź jeden stolec, ale zawierający krew lub ropę, to stan taki nazywamy biegunką.
Biegunka u niemowląt karmionych wyłącznie piersią
”Definicja ta nie odnosi się do niemowląt karmionych wyłącznie piersią – one bowiem mogą oddawać
kilka, a nawet kilkanaście stolców na dobę. U tych dzieci biegunkę rozpoznajemy dopiero wtedy, gdy zwiększa
się częstość oddawania stolców lub wyraźnie zmienia ich charakter.
Przyczyny biegunek u dzieci.
- Zapalenie żołądka i jelit wywołane infekcją bakteryjną lub wirusową.
- Objaw choroby infekcyjnej lub innej przebiegającej z gorączką.
- Bolesne ząbkowanie,
- Nietolerancja mleka krowiego, (białka jak i cukru (laktozy).
- Uczulenie lub nietolerancja innych pokarmów np. truskawek, bananów, ryb, itp.
- Nietolerancja glutenu, czyli białka znajdującego się w niektórych zbożach, np. w pszenicy, jęczmieniu lub
owsie
- Mukowiscydoza: rzadka dziedziczna choroba, w której dochodzi do zakłócenia procesu wytwarzania śluzu, a
niekiedy do choroby trzustki.
- Nieprawidłowe wykształcenie jelita grubego
Przyczyny ostrych biegunek
Najczęstszą przyczyną ostrych biegunek u dzieci są zakażenia wywołane przez wirusy (zwłaszcza
rotawirusy), bakterie (m.in. pałeczki z grupy Salmonella, E. Coli, czerwonki) oraz pasożyty (lamblie). Źródłem
zakażenia są najczęściej osoby chore lub nosiciele. Mogą nim być również źle przechowywane, wielokrotnie
zamrażane produkty spożywcze, zakażone mleko, drób, jajka, woda.
Objawy ostrej biegunki
Ostra biegunka charakteryzuje się nagłym wystąpieniem nieprawidłowych stolców: wolnych,
wodnistych, z krwią, śluzem lub ropą. Często towarzyszą jej wymioty oraz gorączka. W przypadku nasilonej
biegunki, zwłaszcza z towarzyszącymi wymiotami – jeżeli nie rozpocznie się odpowiedniego leczenia – w
krótkim czasie może dojść do ciężkiego odwodnienia oraz kwasicy metabolicznej.
POSTĘPOWANIE W OSTREJ BIEGUNCE
Postępowanie
W domowym leczeniu ostrej biegunki obowiązują trzy podstawowe zasady:
1. należy podawać doustnie płyny w większej niż zwykle ilości, aby zapobiec odwodnieniu;
2. stosować żywienie takie jak przed wystąpieniem biegunki;
3. obserwować bacznie dziecko, czy pojawiły się objawy odwodnienia.
Nawadnianie doustne
Do nawadniania doustnego najlepiej się nadają płyny o specjalnym składzie. Można je nabyć w aptece
bez recepty (np. Gastrolit, Saltoral). Ponadto można stosować inne powszechnie dostępne płyny, np. wodę,
herbatę, jogurty, mus i kompot jabłkowy, marchwiankę, zupy – najlepiej lekko posolone. Należy je podawać od
chwili wystąpienia biegunki, aby nie dopuścić do odwodnienia. Nie należy natomiast stosować komercyjnych
soków owocowych (np. soku jabłkowego), gdyż mogą się stać dodatkową przyczyną biegunki, ze względu na
wysoką zawartość cukru (sacharozy).
