Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

BIOLOGIA LICEUM - zbiór notatek, Schematy z Biologia

NA PODSTAWIE PODRĘCZNIKA: Biologia na czasie, zakres rozszerzony, cz. 2 i 3 LICEUM kl 2 i 3 TEMATY: Bakterie, archeowce, grzyby, protisty, rośliny lądowe i wtórnie wodne, tkanki roślinne, stawonogi Podsumowanie wymienionych niżej tematów w formie autorskich, przejrzystych notatek, schematów i tabelek. Pozwoli szybko powtórzyć materiał przed sprawdzianem lub maturą

Typologia: Schematy

2021/2022

W sprzedaży od 30.07.2024

Kasia.W
Kasia.W 🇵🇱

11 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz BIOLOGIA LICEUM - zbiór notatek i więcej Schematy w PDF z Biologia tylko na Docsity! Biologia, poziom rozszerzony, liceum (kl. 2, 3) Autor: Katarzyna Włodarczyk Bakterie i Archeowce. str 2-4 Grzyby..................... ... str 5-8 ProtiSty...............---.-.40-4-0:4204412-2 „. str 9-10 Rośliny lądowe i wtórnie wodne. .. str 11-13 Tkanki roślinne................ .. str 14-17 Stawonogi-podsumowanie............-.--:--ssussenaseaaneaaa ann cczaeca str 18-19 Archeowce — jednokomórkowe organizmy prokariotyczne, z nich wywodzą się eukarionty BUDOWA KOMÓRKI BAKTERII (od zewnątrz. ......... | © *warstwa śluzowa **błona zewnętrzna Mureinowa (peptydoglikan) ściana komórkowa Błona komórkowa Fimbrie — białkowe włókna, przyczepiają się Pilusy — białkowe włókna, procesy płciowe Rzęski — aktywny ruch, zbudowane z flageliny ***Tylakoidy — połączone lub nie z błoną, fotosynteza Genofor (chromosom bakteryjny, wraz z otaczającym cytozolem tworzy nukleoid Plazmidy — DNA z dodatkowymi cechami Rybosomy — o współczynniku sedymentacji 708 *U niektórych **U bakterii gram-ujemnych ***wyłącznie u bakterii fotosyntezujących p. cienka ściana komórkowa GRAM UJEMNE GRAM DODATNIE PRPPPOPOPPOPPPPNOOOOOO OdGOBÓGAGAGOJOBÓGOGÓGĆ ma QOROQOPODODOROROPODODO „sr m... ODODOPODODYPODOPOGODOD dddóddodcdddddtóGdGóÓo odoóódódddódóddoddódć GRAM UJEMNE Brak kwasów tejchojowych Błona zewnętrzna selektywnie rzepuszczalna - heterotroficzne - odżywiają się osmotroficznie - plektenchymatyczne; plechy (grzybnie) - brak tkanek - otoczone Ścianą komórkową z chityny - glikogen i tłuszcze to sub zapasowe - mają wakuole; funkcja trawienna, (magazynują wodę jony, sub zapasowe, trujące i produkty przemiany materii i barwniki - jednokomórkowe lub wielokomórkowe (plecha) RODZAJE STRZĘPEK Lć * Komórczakowa BA - np. drożdże LE ę k - jedna wielojądrowa komórka warókow e Wielokomórkowa jednojądrowa - m - komórki oddzielone septami (przez septy przemieszcza się cytozol i organelle) e Wielokomórkowa dikariotyczna - n+n - dwa jądra w komórce ODŻYWIANIE SIĘ GRZYBÓW - osmotroficznie; wydzielenie do środowiska enzymów hydrolitycznych wakuol, rozkładają związki na proste rozpuszczalne w wodzie. Produkty są wchłaniane przez komórkę [I Saprobionty — odżywiają się martwą materią organiczną [I Pasożyty [I Symbiotyczne — żyją w symbiozie [_ Drapieżne MIKORYZA — symbioza między grzybem a rośliną Zewnętrzna Wewnętrzna ektotroficzna endotroficzna - strzępki wnikają między komórki - strzępki wnikają do wnętrza — tworzą mufki komórki - ogranicza wzrost rośliny - nie ogranicza wzrostu - przejmuje funkcje pobierania - 80-90% roślin wody - ochrona przed pasożytami — borowiki 8 dęby KORZYŚCI MIKORYZY: - zwiększa się powierzchnia chłonna korzenia, lepsze zaopatrzenie rośliny w wodę i sole m - grzyby dostarczają substancje wzrostowe i witaminy - grzyby odżywiają się produktami fotosyntezy ODDYCHANIE GRZYBÓW - oddychanie tlenowe - fermentacja ROZMNAŻANIE GRZYBÓW Bezpłciowo: [| _ Fragmentacja plechy - pieczarki [I _Pączkowanie - pączki rosną i się odrywają - drożdże D__Rozsiewanie mitospor (bezpłciowe - aplanospory (nieruchliwe) i zoospory (ruchliwe) Płciowo: - zapłodnienie + mejoza - mejospory (płciowe) [_Gametogamia - łączenie się gamet - gamety wytwarzają plemnie i lęgnie D_ Gametangiogamia - łączenie się całych gametangiów - zawartość plemni przelewa się do lęgni - sprzężniowe, workowce D_Somatogamia - brak gametangiów - łączenie się strzępek zróżnicowanych płciowo - podstawczaki Plazmogamia — łączenie się cytoplazmy gametangiów lub strzępek Kariogamia — łączenie się jąder komórkowych, powstają strzępki dwujądrowe — dikariotyczne = | zygota | x kariogamia Ą A a mejoza - / a * m) <a | strzępki | JED Trzy fazy: haplofaza 1n, dikariofaza n+n, diplofaza 2n ARODNIKI GRZYBÓW MITOSPORY (bezpłciowe) Komórki pełzaków: - otoczone wyłącznie błoną komórkową (zmieniają kształt komórki) - wykształcają nibynóżki - ruch pełzakowaty - ameby Orzęski: - stały kształt (pellikula) - liczne rzęski - np. pantofelki - ruch undulipodianly Wiciowce: - długie, pojedyncze (czasami występują po kilka) wici - np. euglena (u eugleny brak ściany komórkowej) (miksotrof) ROŚLINY L Rośliny lądowe (autotroficzne i tkankowe 2 ya ( ) Rośliny lądowe, które w toku ewolucji - mszaki - . - | zarodnikowe przystosowały się do Środowiska - paprotniki wodnego - rośliny nagozalążkowe | . nasienne - rośliny okrytozalążkowe Pochodzą od Ryniofitów (izomorficzna przemiana pokoremy— zeodni - rynia - kuksonia u Teoria telomowa — wszystkie organy roślin powstały na skutek przekształcenia się pędów ryniofitów > Ze |< Zielenice są przodkami roślin lądowych bo: e Chlorofil a i b jako główny barwnik e _ Skrobia jako materiał zapasowy e Ściany komórkowe z celulozy Rośliny lądowe mają heteromorficzną przemianę pokoleń (gametofitu i sporofitu). Tylko u mszaków gametofit pokoleniem dominującym. Sporofit zbudowany jest z organów (części odpowiedzialne za pełnienie funkcji): e _ Organy wegetatywne (zapewniają wzrost i rozwój) - korzenie - łodygi - liście e Organy generatywne (rozmnażanie) - kwiaty - owoce ( w przypadku okrytozalążkowych) ŚRODOWISKA LĄDOW [I Duża dostępność światła [I Ograniczona dostępność wody [! Mała gęstość powietrza [Silne oddziaływania mechaniczne wiatru [I Duże wahania temperatur Rośliny lądowe wykształciły tkanki: [I Okrywającą [I Wzmacniającą [I Przewodzącą (rośliny naczyniowe) - inkrustacja Wysyca Ściany kom w elementach przewodzących wodę. Naładowana ujemnie - dobra adhezja wody do ścian i jej transport w górę rośliny - twarda i sztywna — wzmocnienie organów Dzięki wytwarzaniu ligniny rośliny powiększyły swoje rozmiary, a więc i efektywniej mogły wykorzystywać energię słoneczną EOAYNAIO) KOS (FAJKA BNŃ (w zależności od dostępności wody) * Hydrofity — rośliny wodne - pobierają wodę całą pow ciała - różne stopnie zamoczenia - brak korzeni - cienkie i elastyczne łodygi (brak oporu wody) - delikatne blaszki liściowe - brak tkanek wzmacniających - słabo wykształcona tkanka przewodząca a) Palisadowy — w miękiszu mieszanym, zaraz pod epidermą u dwuliściennych b) Gąbczasty — w mieszanym pod palisadowym lub u jednoliściennych „solo” c) Wieloramienny — u nagonasiennych Spichrzowy — magazyn substancji zapasowych, głównie skrobi, w bulwach Wodny — u sukulentów magazynuje wodę w łodygach i liściach Zasadniczy — wypełnia wolne przestrzenie i buduje młode rośliny, owocnie i płatki Aerenchyma (powietrzny) — w roślinach wodnych, duże przestwory międzykomórkowe (kanały powietrzne) które ułatwiają transport gazów między komórkami i zwiększają wyporność |KOLENCHYMA (ZWARCICA)) e Żywe, wydłużone komórki o nierównomiernie zgrubiałych ścianach Ściany z pektyn i celulozy, 75% wody umożliwia przesuwanie włókien celulozy czyli daje elastyczność e_ Występuje pod epidermą i w ogonkach liściowych |SKLERENCHYMA (TWARDZICA) e Martwe komórki bez protoplastu Wtórne Ściany komórkowe zdrewniałe wysycone ligniną — większa odporność na rozciąganie i zginanie e Wjjej skład wchodzą: a) Sklereidy; martwe w łupinach, żywe w miękiszach owoców b) Włókna sklerenchymatyczne; drzewne i łykowe NHABWN A B wiatło komórki światło komórki ściana ściana komórkowa komórkowa e Przewodzi wodę i sole mineralne e Tkanka niejednorodna Cewki występują w drewnie paprotników i roślin nagozalążkowych Elementy: cewki (paprotniki i nagozalążkowe) i naczynia (okrytozalążkowe) + Woda przez jamki przepływa między komórki + Naczynia są bardziej drożne, gdyż dzięki dużym otworom w ścianach poprzecznych woda płynnie przedostaje się z komórki do komórki Komórki sitowe i rurki sitowe człon rurki komórka Komórki przewodzące łyka mają wydłużony kształt Komórka sitowa. pole sitowe pole sitowe Rurka sitowa. zgrubienia ściany komórkowej siateczka śródplazmatyczna zgrubienia ściany komórkowej Naczynia występują w drewnie rośin okrytozalążkowych. Przewodzi związki organiczne — pokarm, asymilaty z liści Niejednorodna Z żywych komórek, bezjądrowych i bez aparatów Golgiego W ścianach komórek są pola sitowe, łączące cytoplazmy sąsiadujących komórek Elementy: komórki sitowe (paprotniki i nagonasienne) i rurki sitowe (okrytozalążkowe) sitowej przyrurkowa plazmodesma wakuola oytozol chioropiast plastyd błona komórkowa jadro komórkowe ściana komórkowa mitochondrium pole sitowe Rurki siłowe nie mają większości organeli, w tym jądra komórkowego. Dzięki temu sprawnie transportują związki organiczne w obrębie rośliny. e _ Występują też komórki przyrurkowe, duża liczba mitochondriów, sterują metabolizmem rurek koncentryczna koncentryczna | _padrocentryczna| kolateralna kolateralna —|eptocentryczną otwarta zamknięta Korzenie nasiennych Jednoliścienne, U paprotników Okrytonasienne | Okrytonasienne juta, palma dwuliścienne dwuliścienne nagonasienne