
1
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. Biologia na czasie 3. Zakres rozszerzony
Rozdział 1. Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
1. Miejsce człowieka
w systemie klasyfikacji
organizmów
Uczeń:
• ustala miejsce człowieka
w systemie klasyfikacji
organizmów
• wymienia cechy unikatowe
człowieka
• wymienia rodzaje
człekokształtnych
Uczeń:
• określa stanowisko
systematyczne człowieka
• wymienia cechy wspólne
człowieka i innych
naczelnych
• przedstawia cechy
odróżniające człowieka od
małp człekokształtnych
Uczeń:
• przedstawia wybrane cechy
morfologiczne właściwe dla
człowieka
• omawia korzyści
wynikające z pionizacji
ciała
• określa pokrewieństwo
człowieka z innymi
zwierzętami na podstawie
analizy drzewa rodowego
Uczeń:
• uzasadnia przynależność
człowieka do królestwa:
zwierzęta, typu:
strunowce, podtypu:
kręgowce, gromady: ssaki,
rzędu: naczelne
• wymienia zmiany
w budowie szkieletu
człowieka wynikające
z pionizacji ciała
Uczeń:
• analizuje cechy
anatomiczne
i podobieństwo
w zachowaniu
świadczące
o powiązaniu człowieka
z innymi
człekokształtnymi
• omawia negatywne
skutki pionizacji ciała
człowieka
2. Hierarchiczna budowa
organizmu człowieka
Uczeń:
• definiuje pojęcia: komórka,
tkanka, narząd, układ
narządów, organizm
• przedstawia hierarchiczną
budowę organizmu
• wymienia nazwy układów
narządów
• rozpoznaje na ilustracjach
poszczególne elementy
budowy organizmu
• wymienia główne funkcje
poszczególnych układów
narządów
Uczeń:
• omawia główne funkcje
poszczególnych układów
narządów
• przedstawia powiązania
funkcjonalne między
narządami w obrębie
poszczególnych układów
• przedstawia podstawowe
powiązania funkcjonalne
między układami narządów
w obrębie organizmu
• opisuje poszczególne układy
narządów
Uczeń:
• wykazuje związek budowy
narządów z pełnionymi
przez nie funkcjami
• przedstawia powiązania
funkcjonalne między
narządami w obrębie
poszczególnych układów
• przedstawia powiązania
funkcjonalne między
układami narządów
w obrębie organizmu
• obrazuje za pomocą
schematu kolejne stopnie
organizacji ciała człowieka
Uczeń:
• dowodzi, że ciało
człowieka stanowi
wielopoziomową strukturę
• podaje na podstawie
różnych źródeł przykłady
narządów
współpracujących ze sobą
i wyjaśnia, na czym
polega ich współpraca
Uczeń:
• przedstawia argumenty
potwierdzające tezę, że
między narządami
w obrębie
poszczególnych układów
istnieją powiązania
funkcjonalne
Uczeń:
• definiuje pojęcie:
homeostaza, osmoregulacja,
rytm biologiczny
• wymienia parametry istotne
Uczeń:
• wymienia mechanizmy
warunkujące homeostazę
• przedstawia mechanizm
regulacji temperatury ciała
Uczeń:
• wyjaśnia mechanizmy
warunkujące homeostazę
• wyjaśnia na dowolnym
przykładzie, dlaczego
Uczeń:
• wykazuje związek między
wielkością, aktywnością
życiową, temperaturą ciała
a zapotrzebowaniem
Uczeń:
• wykazuje współdziałanie
narządów człowieka
w utrzymaniu
homeostazy