Pobierz Biologia układ krwionośny i odpornościowy i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity!
Składniki krwi i ich funkcje
Elementy morfotyczne ● erytrocyty (czerwone krwinki) ● leukocyty (białe krwinki) ● trombocyty (płytki krwi) ● osocze Funkcje składników krwi i przystosowania do pełnionej funkcji osocze: Funkcje ❏ transport dwutlenku węgla z komórek ciała do płuc ❏ transport mocznika z wątroby do nerek ❏ transport hormonów ❏ transport różnych związków chemicznych, np. glukozy z jelita cienkiego i wątroby do komórek, oraz pierwiastków chemicznych, np. żelaza ❏ termoregulacja Przystosowania ❏ duża zawartość wody, w której rozpuszczają się różne związki chemiczne (np. dwutlenek węgla, glukoza) ❏ obecność białek umożliwiających transport niektórych pierwiastków i związków chemicznych ❏ duża zawartość wody w osoczu, dzięki której krew nagrzewa się, przepływając przez mięśnie i wątrobę; oddaje ciepło, przepływając przez chłodniejsze części ciała krwinki czerwone: Funkcje ❏ transport tlenu z płuc do komórek ciała oraz częściowo dwutlenku węgla z tkanek do płuc Przystosowania ❏ brak jądra komórkowego – duża zawartość hemoglobiny, czyli białka zawierającego żelazo, transportującego tlen ❏ kształt dwuwklęsłego dysku zwiększa powierzchnię wymiany gazowej ❏ brak mitochondriów – nie zużywanie transportowanego tlenu do oddychania
białe krwinki: Funkcje ❏ obrona organizmu przed wirusami, bakteriami, pasożytami, nowotworami Przystosowania ❏ zdolność do pochłaniania komórek i czynników chorobotwórczych (niektóre leukocyty) ❏ zdolność do rozpoznawania czynników chorobotwórczych lub nieprawidłowych własnych komórek organizmu ❏ wytwarzanie substancji zwalczających infekcje płytki krwi Funkcje ❏ krzepnięcie krwi Przystosowania ❏ zdolność wydzielania substancji niezbędnych do krzepnięcia krwi ❏ udział w tworzeniu skrzepu
Jak dzielimy naczynia krwionośne?
Naczynia krwionośne dzielą się na: ~tętnice-to naczynia którymi krew wypływa z serca ~żyły-to naczynia którymi krew płynie do serca. Mają cieńsze i bardziej rozciągliwe ściany niż tętnice. Wewnątrz żył znajdują się zastawki żylne ~naczynia włosowate- to najcieńsze naczynia krwionośne. Oplatają tkanki i docierają do wszystkich komórek ciała
Opisz budowę i działanie serca.
1.aorta 2.tętnica płucna 3.lewy przedsionek 4.żyły płucne 5.zastawki przedsionkowo-komorowe 6.lewa komora 7.przegroda serca 8.prawa komora 9.żyła główna dolna 10.prawy przedsionek 11.żyła główna górna 12.naczynia wieńcowe Naczynia wieńcowe dostarczają do mięśnia sercowego tlen i substancje odżywcze, a odbierają zbędne produkty przemiany materii. Składniki odżywcze i tlen dostarcza krew płynąca tętnicami wieńcowymi. Natomiast produkty przemiany materii są odprowadzane przez żyły wieńcowe. Praca serca polega na stałym, naprzemiennym kurczeniu się i rozkurczaniu przedsionków i komór.Po skurczu mięsień serca rozluźnia się, a krew biernie napływa z żył do przedsionków. Gdy serce się kurczy, krew zostaje wypompowana z przedsionków do komór, a potem z komór do tętnic. Serie następujących po sobie skurczów i rozkurczów przedsionków oraz komór nazywamy cyklem pracy serca. Obejmuje trzy fazy: skurcz przedsionków, skurcz komór, rozkurcz serca (fazę spoczynku, pauzę).
Jakie jest poprawne ciśnienie
krwi i jak się zmienia?
Ciśnienie krwi to nacisk krwi na ściany naczyń krwionośnych. Jest ono wyższe w tętnicach, a niższe w żyłach. Prawidłowe ciśnienie krwi dorosłego człowieka wynosi ok. 120/80 mmHg.
Wartości ciśnienia zmieniają się pod wpływem czynników emocjonalnych, wysiłku fizycznego, a nawet pozycji ciała. Nagłe wypchnięcie krwi do tętnic, którego efektem jest ich rozszerzenie, określa się mianem pulsu (tętna)
Kto dla kogo może być dawcą krwi i od kogo może ją
otrzymać?
(bierze od) (daje dla)
Jakie choroby dotyczą układu krwionośnego?
Miażdżyca - Polega na odkładaniu się w ścianach tętnic substancji tłuszczowych (głównie cholesterolu) w postaci zgrubień zwanych blaszkami (złogami) miażdżycowymi. Konsekwencje: zawał serca, tętnice mózgowe, udar mózgu. Nadciśnienie tętnicze -ciśnienie tętnicze ma wartość większą niż 140/90 mmHg (skurczowe 140 mmHg i rozkurczowe 90 mmHg). Przyczyny: złe nawyki żywieniowe, stres, otyłość, palenie papierosów Anemia- to zespół objawów chorobowych spowodowanych niską zawartością hemoglobiny lub znacznym spadkiem liczby erytrocytów we krwi. Przyczyny: niewłaściwe odżywianie -niedoboru żelaza, witaminy B Białaczka To złośliwy nowotwór krwi, który powoduje zmiany leukocytów. Na skutek ich nadmiernej produkcji dochodzi do wypierania przez nieprawidłowych elementów komórkowych krwi.
Czym różnią się szczepionki i surowica?
Surowice podaje się pacjentom chorym a szczepionkę zdrowym Szczepionka wyzwala wytwarzanie przeciwciał a surowica podaje gotowe Surowica starcza na kilka miesięcy a szczepionka na wiele lat
Co to jest alergia?
Alergia- to nadmiernej reakcji układu odpornościowego na alergeny które same w sobie nie są szkodliwe
Jakie choroby są związane z układem odpornościowym?
AIDS , czyli zespół nabytego niedoboru odporności, wywoływany przez wirusa HIV. Dostaje się on do organizmu człowieka głównie podczas kontaktów seksualnych oraz przez kontakt z zakażoną krwią.
