




Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Pierwsza część notatek z serii lekcji dot. "Lalki" Bolesława Prusa w postaci pdf. ( wszystko przepisane ręcznie) Przydatne, nawet na samych notatkach zdałam sprawdzian i rozwiązywałam zadania maturalne. Dużo tabelek, zestawień, uporządkowana notatka w punktach, przejrzysta. Mam nadzieję, że ci się przyda :)
Typologia: Notatki
1 / 8
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
fxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
1. Portret biograficzny Bolesława Prusa
Bolesław Prus, tak naprawdę Aleksander Głowacki (1847- 1912) Prus był polskim pisarzem, myślicielem, aktywnie działającym publicystą. Brał udział w powstaniu styczniowym, za co potem został zaaresztowany. Ukończył gimnazjum, a następnie podjął studia na warszawskiej Szkole Głównej. *posiadał abostrofobię - czyli fobię przed otwartymi przestrzeniami *bał się mostów, nie lubił miast, bał się burzy
2. Rozwój literatury po 1863 r. Pozytywizm -> odpowiedź na powstanie styczniowe — | ---------------------------------------------------------|--------------------------------------------------->
1864 r. upadek powstania lata 80. XIX w.
obecność utylitaryzmu i tendencyjności w lit. pojawia się realizm krytyczny - dojrzały realizm, n brak tendencyjności, pogłębiony obraz świata, n rzeczywistości
W okresie pozytywizmu publicystyka tj. gazety itp. zaczęły odgrywać ważną rolę, pisarzy byli ten sposób bliżej ludzi i ich problemów, które mogli poruszać w swoich utworach literackich.
3. Geneza “Lalki
Na początku utwór był publikowany w odcinkach w gazecie “ Kurier codzienny”. Bolesław Prus zawarł w utworze wszystkie swoje niepokoje, będąc blisko ludzi jako publicysta. - dostrzegł, że hasła warszawskiego pozytywizmu nie miały odbicia w rzeczywistości. Czytelnicy bardzo angażowali się i z zainteresowaniem czytali odcinki publikowane w czasopiśmie.
1887-1889 r. Powstawanie utworu
1890r. wydanie formy książkowej “Lalki”
“Lalka” jest to najbardziej wartościowe dzieło realizmu krytycznego w lit. polskiej.
4. Tematyka powieści
“Lalka” to powieść o społeczeństwie, romantyku żyjącym w pozytywizmie, miłości, losach ludzi, o problemach II poł. XIX w., aspektach ekonomicznych, hasłach pozytywistycznych, problemach indywidualnych, społeczności żydowskiej, podziale społecznym, historii i przyjaźni.
5. Zarzuty krytyków wobec utworu
Krytycy zarzucali “Lalce”, autorowi nieumiejętne wprowadzanie bohaterów, chaotyczność, brak profesjonalizmu.
6. Kompozycja utworu
Do przyjemniejszych dni należała u niego niedziela; wówczas bowiem obmyślał i wykonywał plany wystaw okienny na cały tydzień
pracowity, staranny, zaangażowany w pracę
Kupiłem bilet do Krakowa, na Dworcu Warszawsko-wiedeńskim siadłem do wagonu i kiedy już było po trzecim dzwonku, wyskoczyłem… Nie mogę ani na chwilkę rozstać z Warszawą i ze sklepem… Żyć bym bez nich nie potrafił… Rzeczy odebrałem z kolei dopiero na drugi dzień, gdyż zajechały aż do Piotrkowa.
przywiązanie do Warszawy, brak odwagi na spełnienie swojego marzenia wyjazdu w podróż
Z domu pan ignacy wychodził rzadko i na krótko (^) aspołeczny, ceni swoje własne towarzystwo Dobrowolnie odcięty od natury i ludzi, utopiony w wartkim, ale ciasnym wirze sklepowych interesów, czuł coraz mocniej potrzebę wymiany myśli. A ponieważ jednym nie ufał, inni go nie chcieli słuchać, a Wokulskiego nie było, więc rozmawiał sam z sobą i - w największym sekrecie pisał pamiętnik.
zamknięty w sobie, osamotniony
Przez kilka lat kochałem się jak półgłówek, a tymczasem moja Heloiza romansowała innymi. Boże mój!... ile mnie kosztowała każda wymiana spojrzeń, które chwytałem w przelocie… W końcu w moich oczach wymieniano nawet uściski…
został w przeszłości zdradzony, posiadał romantyczne spojrzenie na miłość
Kocham, bo kocham panią Helenę, ale dla niego… wyrzeknę się jej. (...) I będę chłystkiem, jeżeli go nie wyswatam z panią Stawską. Wyswatam, odprowadzę do ołtarza, dopilnuję, ażeby przysiągł jak się należy, a potem… Może sobie w łeb palnę, czy ja wiem?...
skłonny do poświęceń ( nawet kosztem własnego szczęścia) przyjaźń do Wokulskiego, niska samoocena
[Szuman:] Rzecki jest półgłówek… stary romantyk… To rada już ginąca! Kto chce żyć, musi trzeźwo patrzeć na świat…
życie w własnych przekonaniach, postrzegany za dziwaka przez innych
Ignacy Rzecki reprezentuje wszystkie szlachetne cechy, które zostały odrzucone przez nową epokę ( są to wartości bliskie samemu autorowi), a śmierć bohatera może zostać uznawana za wyraz pesymizmu autora.
3. Obraz Wokulskiego
a) Losy
praca/ działalność
kiedyś aktualnie
praca u Minclów, udział w powstaniu właściciel sklepu, udziałowiec w handlu styczniowym, małżeństwo z Minclową z wschodem (spółka), filantrop; handel żywnością na Bułgarii, subiekt u Hopfera;
dane osobowe: wdowiec, ok.45 lat miejsce zamieszkania: Warszawa, Paryż, Syberia wykształcenie: dużo czytał, prowadził badania naukowe, ukończył szkołę przygotowawczą i Główną zainteresowanie i pasję: nauka, Izabela Łęcka, działalność społeczna
b) Bohaterzy o Wokulskim
Cytat Nadawca Ujawnione cechy bohatera
Wariat! wariat!... Awanturnik!... radca Węgrowicz (^) awanturniczość, dziwak, nierozsądny
Ja trochę znam Wokulskiego. Zawsze wydawał mi się człowiekiem skrytym i dumnym[...] Ale żeby Wokulski zdradzał skłonności do wariacji, tegom nie spostrzegł.
fabrykant powozów Deklewski
skryty zamknięty w sobie, dumny
Zachciało mu się być uczonym!... radca Węgrowicz (^) zafascynowany nauką, ambitny
Gotował wraz z innymi piwo, które do dziś dnia pijemy, i sam w rezultacie oparł się aż gdzieś koło Irkucka.
warszawscy kupcy solidarność, patriota, pracowitość, uparty
Przez pół roku szukał zajęcia [...] aż nareszcie przy protekcji swego dzisiejszego dysponenta, Rzeckiego, wkręcił się do sklepu Minclowej, która akurat została wdową, i- w rok potem ożenił się z babą grubo starszą od niego.
- To nie było głupie- wtrącił ajent.
warszawscy kupcy rozsądny, szczęściarz, materialista, rozsądny
Ten jednak, wariat, rzucił wszystko i pojechał robić interesa na wojnie. Milionów mu się zachciało czy kiego diabła!
radca Węgrowicz (^) chciwy, szalony, ambitny
Niech mię diabli wezmą, jeżeli jesteś podobny do żołnierza albo marynarza, ale nigdy do kupca…[...]. Co za pierś…
Ignacy Rzecki (^) odważny, waleczny
Ten spokojny chleb- mówił, zaciskając pięści- dławił mnie i dusił przez lat sześć!...[...] Ileż to razy mówiono o mnie i prawie do mnie, że karmię się z fartucha żony, żę wszystko zawdzięczam pracy minclów, a nic ale to nic- własnej energii, choć przecie to ja podźwignąłem ten kranik, zdwoiłem jego dochody…[...] Sam jeden przez pół roku zarobiłem dziesięć razy więcej aniżeli dwa pokolenia minclów przez pół wieku. Na zdobycie tego, com ja zdobył pomiędzy kulą, nożem i tysufem, tysiąc Minclów musiałoby się pocić w swoich sklepikach i szlafmycach.
Stanisław Wokulski pracowity, urażony opinią ludzi, zapalczywy, dumny, miał poczucie własnych osiągnięć
Nie masz pojęcia, co ja wycierpiałem, oddalony od wszystkich, niepewny, czy już kogo zobaczę, tak strasznie samotny. Bo widzisz, najgorszą samotnością nie jest ta, która otacza człowieka, ale ta pustka w nim samym, kiedy z kraju nie wyniósł ani cieplejszego spojrzenia, ani serdecznego słówka, ani nawet iskry nadziei…
Stanisław Wokulski romantyk, osamotniony, zraniony, niezrozumiany, wrażliwy
Liczyłam na jakie kilkanaście rubli, a on, uwierzysz, ofiarował mi tysiąc, wyraźnie; tysiąc rubli, i jeszcze powiedział, że na
hrabina Joanna Karolowa hojny, rozrzutny, majętny
nie mamy wpływu np urodzenie) praca organiczna dawał możliwość pracy innym, wspomagał społecznie np Wysockiemu, inwestycja w sklep praca u podstaw pomoc najbiedniejszym warstwom społecznym np. prostytutce Mariannie, pracowitość asymilacja Żydów przyjaźń z Żydami, traktował ich tak samo jak innych (Szuman) emancypacja kobiet równo traktował kobiety, z szacunkiem, np. relacje z Stawską, czy Zalewska, Marianna
Wokulski jako romantyk
cecha kreacja Stanisława Wokulskiego kieruje się w życiu sercem, uczuciami i emocjami
robi wszystko dla Izabeli (np. wyjazd do Paryża), jest zaślepiony miłością nieszczęśliwie zakochany nieszczęśliwie zakochany w Izabeli, nieodwzajemnione uczucie osamotniony samotność (praca na Syberii), nie jest zrozumiany, nigdzie nie przynależy jest patriotą walczył w powst. styczniowym, waleczny, działał społecznie rozdarty wewnętrznie zraniony, niezrozumiany przez ludzi, trudne wybory ( miłość a praca, praca a nauka) podejmuje próbę samobójczą próbuje zabić się na torach kolejowych jest postacią tragiczną kończy samotnie, zdradzony, znika, jego losy są urwane, przeżywa nieszczęśliwą miłość i walczy sam ze sobą tajemniczy mało osób wiedziało o jego życiu, znika na końcu powieści, zostawiając otwarte zakończenie
WNIOSKI:
Wokulski jest skomplikowaną osobowością, pełną sprzeczności, często zachowywał się jak pozytywista, ale pobudki jego działań były romantyczne.
d) Oblicza Wokulskiego
-poświęca się nauce
-Ochocki pochodzi z arystokracji, ale zupełnie nie pasuje do grupy, z której się wywodzi
-społeczeństwo nie traktuje go poważnie, na ziemiach polskich nie jest w stanie realizować swoich naukowych pasji;
dziękuję za pobranie moich notatek <
Źródła:
notatki z lekcji, podręcznik Nowej Ery, lektura