Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

BUDOWA, CHARAKTERYSTYKA I ZASADA, Prezentacje z Linux

BUDOWA, CHARAKTERYSTYKA I ZASADA DZIAŁANIA. BIOS (ang. Basic Input/Output System - Podstawowy System Wejścia/Wyjścia). Koncepcja architektury komputerów PC ...

Typologia: Prezentacje

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

Szymon
Szymon 🇵🇱

110 dokumenty

1 / 36

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
BUDOWA, CHARAKTERYSTYKA I ZASADA DZIAŁANIA
BIOS (ang. Basic Input/Output System - Podstawowy System Wejścia/Wyjścia).
Koncepcja architektury komputerów PC opiera się na budowie modułowej.
Podstawą jest tu płyta główna, która zawiera wszystkie układy, urządzenia potrzebne do pracy
systemu. Drugim ważnym elemetem jest pamięć główna ROM zawierająca system BIOS. Jest
on integralną częścią każdej płyty i nie może być wymieniany pomiędzy innymi różnymi
płytami. BIOS z punktu systemu operacyjnego likwiduje różnice pomiędzy układowymi
rozwiązaniami płyty. Oferuje on również procedury obsługi standardowych układów i
urządzeń wejścia/wyjścia, z których może korzystać zarówno system operacyjny, jak i
programista.
Podstawowe zadania BIOS-u to:
przeprowadzenie po restarcie testów podstawowych układów i urządzeń
systemu, zwanych aututestem po włączeniu zasilania - POST (Post On Self
Test),
inicjalizacja pracy systemu (instrukcje pobierane podczas startu pracy
procesora, programowanie układów programowalnych, takich jak sterowniki
przerwań czy DMA, wpisanie wartości początkowych do struktur
systemowych w pamięci, na przykład inicjacja tablicy wektorów przerwań),
zapewnienie w postaci programów obsługi przerwań (programowych bądź
sprzętowych), procedur obsługi (sterowników) podstawowych,
standardowych urządzeń systemu.
niwelacja z punktu widzenia systemu operacyjnego, różnic konstrukcyjnych
płyt głównych pochodzących od różnych producentów.
BIOS jest podstawowym systemem obsługi i jest zestawem programów
przechowywanych w pamięci nieulotnej ROM (w nowszych rozwiązaniach EEROM lub
NOVRAM) w zakresie wysokich adresów, przy końcu pierwszego megabajtu pamięci,
zajmując ostatnie 128kB tego obszaru.
Kwestia poprawności działania systemu zależy od poprawności skonfigurowania
właście BIOS-u. Mniej popularne systemy operacyjne (OS/2, BeOS, Linux) nie potrafią
poprawnie współpracować z każdą konfiguracją BIOS-u. Z funkcji BIOS-u bardzo
intensywnie korzysta DOS, natomiast większość rozbudowanych systemów operacyjnych
wykorzystuje go tylko podczas startu komputera, używając następnie własnych
sterowników, które bezpośrednio komunikują sie bezpośrednio z częściami składowymi
komputera. W czasie startu systemu BIOS musi nie tylko rozpoznać i poprawnie zainstalować
różne urządzenia, ale od czasu wprowadzenia magistrali PCI i technologii PnP spoczywa na
nim dodatkowy obowiązek rozdziału zasobów systemowych. Wymagane do tego informacje
o konfiguracji zapisywane są w obszarze ESCD (Extended System Configuration Data), który
zajmuje obszar 4kB. Tłumaczy to jednocześnie, dlaczego obecnie stosowane są układy
flash-ROM w miejsce popularnych dawniej pamięci EPROM (EPROM nie umożliwiały one
zapisu danychNajnowsze BIOS-y ze względu na brak miejsca w pamięci flash muszą być
częściowo kompresowane. Konieczność dekompresji takiego oprogramowania wyjaśnia,
dlaczego BIOS tego typu musi być odwzorowany w pamięci operacyjnej (shadowing).
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19
pf1a
pf1b
pf1c
pf1d
pf1e
pf1f
pf20
pf21
pf22
pf23
pf24

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz BUDOWA, CHARAKTERYSTYKA I ZASADA i więcej Prezentacje w PDF z Linux tylko na Docsity!

BUDOWA, CHARAKTERYSTYKA I ZASADA DZIAŁANIA

BIOS (ang. Basic Input/Output System - Podstawowy System Wejścia/Wyjścia ).

Koncepcja architektury komputerów PC opiera się na budowie modułowej.

Podstawą jest tu płyta główna, która zawiera wszystkie układy, urządzenia potrzebne do pracy

systemu. Drugim ważnym elemetem jest pamięć główna ROM zawierająca system BIOS. Jest

on integralną częścią każdej płyty i nie może być wymieniany pomiędzy innymi różnymi

płytami. BIOS z punktu systemu operacyjnego likwiduje różnice pomiędzy układowymi

rozwiązaniami płyty. Oferuje on również procedury obsługi standardowych układów i

urządzeń wejścia/wyjścia, z których może korzystać zarówno system operacyjny, jak i

programista.

Podstawowe zadania BIOS-u to:

• przeprowadzenie po restarcie testów podstawowych układów i urządzeń

systemu, zwanych aututestem po włączeniu zasilania - POST (Post On Self

Test),

• inicjalizacja pracy systemu (instrukcje pobierane podczas startu pracy

procesora, programowanie układów programowalnych, takich jak sterowniki

przerwań czy DMA, wpisanie wartości początkowych do struktur

systemowych w pamięci, na przykład inicjacja tablicy wektorów przerwań),

• zapewnienie w postaci programów obsługi przerwań (programowych bądź

sprzętowych), procedur obsługi (sterowników) podstawowych,

standardowych urządzeń systemu.

• niwelacja z punktu widzenia systemu operacyjnego, różnic konstrukcyjnych

płyt głównych pochodzących od różnych producentów.

BIOS jest podstawowym systemem obsługi i jest zestawem programów

przechowywanych w pamięci nieulotnej ROM (w nowszych rozwiązaniach EEROM lub

NOVRAM) w zakresie wysokich adresów, przy końcu pierwszego megabajtu pamięci,

zajmując ostatnie 128kB tego obszaru.

Kwestia poprawności działania systemu zależy od poprawności skonfigurowania

właście BIOS-u. Mniej popularne systemy operacyjne (OS/2, BeOS, Linux) nie potrafią

poprawnie współpracować z każdą konfiguracją BIOS-u. Z funkcji BIOS-u bardzo

intensywnie korzysta DOS, natomiast większość rozbudowanych systemów operacyjnych

wykorzystuje go tylko podczas startu komputera, używając następnie własnych

sterowników, które bezpośrednio komunikują sie bezpośrednio z częściami składowymi

komputera. W czasie startu systemu BIOS musi nie tylko rozpoznać i poprawnie zainstalować

różne urządzenia, ale od czasu wprowadzenia magistrali PCI i technologii PnP spoczywa na

nim dodatkowy obowiązek rozdziału zasobów systemowych. Wymagane do tego informacje

o konfiguracji zapisywane są w obszarze ESCD (Extended System Configuration Data), który

zajmuje obszar 4kB. Tłumaczy to jednocześnie, dlaczego obecnie stosowane są układy

flash-ROM w miejsce popularnych dawniej pamięci EPROM (EPROM nie umożliwiały one

zapisu danychNajnowsze BIOS-y ze względu na brak miejsca w pamięci flash muszą być

częściowo kompresowane. Konieczność dekompresji takiego oprogramowania wyjaśnia,

dlaczego BIOS tego typu musi być odwzorowany w pamięci operacyjnej (shadowing).

Do części składowych BIOS-u należą: komórki pamięci i wraz z układami

współpracującymi (zegar czasu rzeczywistego, rejestry sterujące, port adresowy i port

danych). Układ taki zawiera w sobie dane o konfiguracji sprzętowej, kalendarz i zegar czasu

rzeczywistego.

W informacji sprzętowej jest określona:

  • liczba i rodzaj zainstalowanych napędów,
  • parametry dysków twardych,
  • dane o zainstalowanej pamięci i jej szczegółowej konfiguracji,
  • konfiguracja i przydział przerwań IRQ i DMA.

Zapamiętane dane o konfiguracji przechowywane są w pamięci dostatecznie długo

przy pomocy baterii lub małego akumulatorka, doładowywanego zwykle z zasilacza

sieciowego komputera. Nowoczesne baterie litowe mają trwałość określaną przez

producentów 10 lat. Często spotykanym rozwiązaniem jest zitegrowanie układu scalonego z

zasilaczem. Często w instrukcjach b.starych komputerach było zalecenie uruchamiania

komputera nie rzadziej niż co dwa tygodnie. Informacje o zainstalowanym sprzęcie

odczytywane są każdorazowo przy starcie komputera i zapisywane w pamięci ROM

procedury testowej POST (Power On Self Test) i porównywane ze stanem faktycznym.

Zostaje również zainicjalizowanie pracy zegara systemowego DOS-u.

Całość funkcji BIOS-u jest realizowana przy pomocy układu MC146818 wraz 64

komórkowa pamięcią CMOS-RAM (niektóre komputery posiadają większą). Stwiedzenie

błędu podczas któregokolwiek z testów jest sygnalizowane odpowiednim komunikatem oraz

sygnałem dźwiękowym. Sposób zgłaszania błędów jest uzależniony od konkretnego BIOS-u.

Ponadto po wykryciu błędów na poziomie podstawowych układów dalsze testy sa

wstrzymywane.

W systemie istnieje wiele układów wymagających zaprogramowanie sposobu

pracy, a więc wpisania pewnych warunków początkowych, słów sterujących.

Zaprogramowanie tych układów po restarcie jest zadaniem procedur zawartych w BIOS-ie.

Oprócz tego, rozwiązania płyt głównych poszczególnych producentów umożliwiają wybór

dodatkowych możliwości, decydujących o sposobie pracy systemu. Przykładem może być

określenie ilości stanów oczekiwania przy dostępie do pamięci czy włączenie lub wyłączenie

opcji Shadow BIOS. Wyboru tych opcji dokonujemy przy pomocy programu zwanego

SETUP-em, będącego również częścią składową BIOS-u, a uruchamianego na nasze życzenie

w trakcie uruchamiania komputera, a więc i pracy układów płyty głównej.

Ewolucja systemów operacyjnych PC spowodowała, że obecnie jedyną rolą BIOS-

u jest załadowanie systemu operacyjnego (z różnych względów Windows oraz inne systemy

operacyjne dla PC prawie nie wykorzystują podczas pracy funkcji BIOS-u). Tym niemniej, ze

względu na przyjętą w Standardzie PC zasadę wstecznej zgodności, BIOS musi być wciąż

obecny. Chociaż bardzo niewiele używany, jest niezbędny do działania komputera.

BIOS przechowywany jest we wbudowanej na płycie głównej pamięci. W

dzisiejszych konstrukcjach jest to oczywiście pamięć typu Flash ROM, której zawartość może

być dowolnie modyfikowana za pomocą odpowiedniego oprogramowania. Zapewnia to

użytkownikowi możliwość załadowania nowej wersji BIOS-u, potrzebnej np. przy zmianie

procesora na nowszy i szybszy, ale... stwarza szansę dla wirusów.

Znane są już wirusy, które potrafią uszkodzić lub zmodyfikować BIOS. Nic zatem

dziwnego, że konstruktorzy płyt głównych zaczęli stosować rozmaite rozwiązania, chroniące

Jeśli jesteśmy zdecydowani na to, aby samodzielnie skonfigurować sobie

parametry twardych dysków musimy wypełnić następujące pola.

TYPE

W nowych BIOS-ach opcja ta nie istnieje, w starszych można

wybrać jeden z 45 predefiniowanych zestawów parametrów

SIZE

Przybliżona pojemność dysku wyliczona z liczby sektorów, głowic

i cylindrów.

It is in megabytes and applies

this formula: (Hds * Cyl * Sect

CYLS Liczba cylindrów

HEAD Liczba głowic

LANDZ

Cylinder parkowania głowicy. Wartoś ta jest niezauważana przez

nowe kontrolery EIDE, bowiem kwestia parkowania głowic należy

wyłącznie do dysku twardego. Pomimo iż liczby wpisywane do

tego pola nie odgrywają żadnej roli, niektóre wersje BIOS-u nie

akceptują liczby innej niż wprowadzonej do pola CYLS (lub 0).

PRECOMP

Stała wartość przypisana dyskowi. Jest to wartość prekompresji

(Write Precompensation). W starszych dyskach wartość, która

wyznaczała cylinder powyżej którego układy wzmacniaczy zapisu

modyfikowały prąd podkładu. Było to konieczne bowiem nie

stosowano jeszcze zapisu strefowego i na każdej ścieżce była

stosowana ta sama ilość sektorów. Wartość określana w tym polu

jest ignorowana przez nowego typu kontrolery EIDE. Pole to

można pozostawić puste, jeżeli Setup żąda jakiejś wartości można

ją ściągnąć z IDE HARD DISK DETECTION lub wpisać

wartość 1 lub 65535.

SECTOR Liczba sektorów na cylinder

MODE

Tryb pracy dysku

LBA

Dyski zgodne ze specyfikacją LBA ( L ogical B lock

A dressing), pozwalają ominąć ograniczenie liczby

cylindrów, głowic i sektorów. Zalecane jest te

ustawienie dla innych dysków, których pojemność

przekracza 528MB.

LARGE

Dyski duże niezgodne z LBA posiadające więcej niż

1024 cylindry. Jeśli BIOS nie podjął pracy z

ustawieniem LBA powinnieśmy spróbować tej opcji.

NORMAL

Dyski, dla których liczba odpowiednio cylindrów,

głowic i sektorów wynosi poniżej 1024, 16 i 63. Ma

zastosowanie dla dysków o pojemności mniejszej od

528MB.

AUTO BIOS automatycznie wykrywa właściwy tryb

Parametry te możemy spisać z tabliczki znamionowej, która w formie

nalepki jest umieszczona na obudowie dysku, bądź też można wykorzystać

opcje automatycznego rozpoznawania dysków twardych. Zapis MODE nie

jest istotny dla dysków typu MFM i ESDI (starszego pochodzenia)

Drive A, B

Tutaj możemy zdefiniować podłączone czytniki dysków elestycznych.

Rzadko spotyka się już stacje dyskietek wielkości 5,25", prym tutaj wiodą

3,5". Posiadacze obydwu typów FDD mogą skonfigurować sobie małą stację

jako A, a dużą jako B. Jest możliwa również biosowa zamiana stacji

(A<=>B) poprzez Swap Floopy Seek w menu BIOS FEATURES SETUP.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

None brak zainstalowanego FDD

wg posiadanego

urządzenia

360k , 5.25 in

ustawienie zależne od

zainstalowanego czytnika

720k , 3.5 in

1.2M, 5.25 in

1.44M, 3,5 in

2.88M, 3.5 in

Floopy 3 Mode Support

Funkcja ta istnieje w niektórych BIOS-ach, którą powinniśmy uaktywnić

jedynie w przypadku specjalnej 3,5" stacji dyskietek o pojemności 1,2MB

(standard japoński).

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled jeśli stacji takiej nie posiadamy X

Enabled (lub Both) stacja zamontowana -

Drive A stacja zamontowana jako A -

Drive B stacja zamontowana jako B -

Video

Opcja ta definiuje zainstalowaną kartę graficzną. Obecnie wszystkie karty

graficzne są zgodne z EGA/VGA.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

EGA/VGA ustawienie dla kart VGA/SVGA X

CGA 40 dla kart typu CGA 40 -

CGA 80 dla kart typu CGA 80 -

MONO dla kart monochromatycznych -

Halt On

W miejscu tym możemy określić w jaki sposób BIOS ma się zachować, jeśli

w czasie testu startowego wykryje błąd. W momencie wykrycia mało

istotnych nieprawidłowości np. brak jednego z urządzeń dodatkowych nie

Pamięć podręczna cache jest kilkakrotnie szybsza od pamięci operacyjnej ( SDRAM ), która

jest wykorzystywana do buforowania dostępu procesora do pamięci. Procesory posiadają

wewnętrzną pamięć podręczną, która bardzo przyspiesza jego pracę. Nie należy jej wyłączać.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled pamięć wyłączona -

Enabled pamięć włączona X

External Cache

Zewnętrzna pamięć podręczna tzw.drugiego poziomu (L2cache). Uzupełnia ona pamięć

wewnętrzną procesora. nie ma znaczenia czy pamięć jest zamontowana na płycie głównej czy

tez w module procesora. Wyjątkiem tu jest procesor Celeron 300MHz. Istnieją sytuacje w

których warto wyłączyć jeden lub nawet oba rodzaje pamięci cache (w czasie uruchamiania

starej gry DOS-owej).

W niektórych wersjach BIOS-a istnieje pozycja External Cache Write Mode. Możemy

decydować czy w czasie zapisu dane powinny trafiać jednocześnie do pamięci cache i RAM,

czy też mają być buforowane w pamięci podręcznej a następnie większymi blokami

przenoszone do RAM-u. Druga opcja nosi nazwę Write Back i w porównaniu z Write

Through nieznacznie zwiększa wydajność systemu. Zewnętrzna pamięć również decyduje o

szybkości działania procesora. Procesory Celeron 266 i 300MHz nie mają tej pamięci - wtedy

możemy ten parametr wyłączyć. Procesory takie, jak AMD-K5 i Cyrix 6x86 moga pracować

jedynie w trybie WT. Wpływ pamięci podręcznej nie jest już tak krytyczny, a jej wymiar

prawie całkowicie nieistotny (już 64kB przechwytuje ponad 90% żądań dostepu).

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled pamięć L2 wyłączona -

Enabled pamięć L2 włączona X

CPU L2Cache ECC Checking

Począwszy od procesorów Pentium II 266MHz są zainstalowane zostały mechanizmy

kontrolne ECC w zakresie swej pamięci podręcznej L2. Aktywowanie tego mechanizmu

powoduje mały spadek wydajności na rzecz zwiększonego bezpieczeństwa danych.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled system ECC wyłączony -

Enabled system ECC włączony X

Quick Power On Self Test (czasami opisywane jako Quick Boot)

Po włączeniu komputera BIOS z reguły sprawdza płytę główną i podzespoły. Test trwa

(zależnie od konfiguracji) od10do30 sekund. Szczególnie długo trwa test pamięci RAM. Aby

odkryć uszkodzoną komórkę pamięci, BIOS musi dokonać dwukrotnego zapisu i odczytu

danych. Analiza może trwać tym dłużej im więcej jest zainstalowanej pamięci RAM. na płycie

głównej. Przy 64MB trzeba czekać ok.20-30sekund. Po uaktywnieniu wspomnianej opcji testy

są wykonywane nie tak intensywnie. Pamięć bardzo rzadko ulega defektom. Testy mają sens w

przypadku zakupu nowego komputera lub zaraz po rozszerzeniu zasobów pamięciowych lub

dołożeniu nowego komponentu sprzętowego (układ może być uszkodzony w czasie instalacji

przez ładunki elektrostatyczne). Zmiana tego ustawienia może pozwolić na zaoszczędzenie

ok.20sek. przy włączeniu i ponownym uruchomieniu komputera. Przebieg testu możemy

obserwować na ekranie monitora zaraz po włączeniu komputera, a jeszcze przed startem

systemu operacyjnego.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled

dokładne wykonanie testu zapisu i

odczytu

-

Enabled test wykonywany jest pobieżnie

X

Boot Sequence

Opcja ta umożliwia ustawienie kolejności przeszukiwania napędów w poszukiwaniu systemu

operacyjnego. W nowszych wersjach BIOS-u, oprócz dysków IDE mamy możliwość wyboru

również napędy ZIP, LS-120, CD-ROM oraz napędy SCSI. Najczęściej wybieramy ustawienie

A, C, SCSI co powoduje, że w pierwszej kolejności BIOS próbuje wczytać system z dyskietki

i dopiero, gdy próba się nie powiedzie, sprawdza kolejno pierwszy dysk IDE, a następnie

SCSI. Jeśli zwykle startujemy komputer z dysku twardego, a jednoczesnie chcemy ustrzec sie

przed wirusami infekującymi boot sektor, powinniśmy wybrać ustawienie C, A, SCSI.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

A, C, SCSI

przeszukiwanie napędów w

wybranej kolejności celem

poszukiwania plików startowych

gdy startujemy z FDD (w

czasie instalacji systemu

np.DOS, WINDOWS)

C, A, SCSI

X

D, A, SCSI -

C, CDROM, A -

CDROM, C, A

gdy używamy płyt

bootowalnych (np. RED

HAT 6,0)

SCSI, A, C -

SCSI, C, A -

C only -

LS/ZIP, C -

Swap Floopy Seek

Opcja ta jest aktywna w systemach posiadających dwa napędy dyskietek 3

1

4

" i 5

1

2

Włączenie powoduje zamienienie miejscami A=>B, a B=>A

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Typematic Rate Settings

Jeśli uaktywnimy tą opcję możemy zdefiniować Typematic Rate i Typematic Delay.

Pozwalają one na określenie parametrów pracy klawiatury, poprzez zaprogramowanie

systemowego kontrolera klawiatury.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled programator wyłączony -

Enabled programowanie parametrów

klawiatury włączone

X

Typematic Rate (Chars/sec)

Jeśli programator klawiatury Typematic Rate Setting jest włączony możemy tutaj ustawić

częstość automatycznego powtarzania znaku w przypadku trwałego naciśnięcia klawisza..

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

częstość automatycznego

powtarzania znaku na 1sek.

wg uznania

Typematic Delay (Msec)

Jeśli programator klawiatury Typematic Rate Setting jest włączony możemy tutaj ustawić

opóźnienie (w milisekundach), po którym włączy się powtarzanie wprowadzonego znaku.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

parametr określający powtarzanie

wpisanego znaku

wg uznania

Security Option

Tutaj możemy ustawić dostęp do zasobów komputera. Wybranie Setup będzie wymuszło na

użytkowniku podanie hasła tylko w momencie dostępu do BIOS-u, opcja ta będzie

uaktywniona tylko wtedy, gdy wprowadzimy hasło w Supervisor Password. Ustawienie opcji

wyboru na System blokuje nieznającemu hasła dostęp do komputera. Aby funkcja była w pełni

sprawna musimy jeszcze wpisać hasło w panelu obsługi haseł Menu Głównego BIOS-u

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Setup zabezpieczenie wejścia do BIOS-u

wg uznania System

zabezpieczenie przed

uruchomieniem komputera

PS/2 Mouse Function Control

W chwili startu komputera BIOS poszukuje myszy typu PS/2. W razie gdy jej nie znajdzie

zwalnia przerwanie IRQ12 dla zasobów rezerwowych. Dokonując wyboru Disabled

uwalniamy przerwanie na zawsze. W razie niestwierdzenia zajętości PS/2 przeszukiwane są

porty komunikacyjne typu COM.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled uwolnienie przerwania IRQ12 -

Enabled BIOS poszukuje myszy typu PS/2 X

PCI/VGA Palette Snoop

Parametr ten jest wykorzystywany przy konfiguracji niektórych kart graficznych. Standardowo

opcja ta jest ustawiona jako Disabled, możemy ją jednak uaktywnić, dzięki czemu karta video

lub MPEG korzystajaca z magistrali ISA będzie mogła odczytać paletę barw wykorzystywaną

przez kartę PCI. Dzięki temu unikamy błędów wyświetlania kolorów, jakie powstają, gdy

karta ISA zapisuje swoje dane bezpośrednio do pamięci karty graficznej PCI.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled

ustawienie zależne od magistrali na

jakiej pracuje karta graficzna

dla PCI, AGP

Enabled dla ISA

Assign IRQ For VGA

Funkcja ta dotyczy kart graficznych i pozwala na odciążenie głównego procesora komputera.

Większość nowoczesnych kart graficznych (np. Matrox Mystique, Matrox Millenium, 3Dfx

Banshee) wymaga włączenia tej opcji do poprawnego działania i zapewnienia maksymalnej

wydajności. Po uaktywnieniu tej funkcji program Setup sam rozpozna, zarezerwuje i

przepisze, gdy potrzeba, odpowiednie zasoby dla karty graficznej. Przydział przerwania w linii

przerwań IRQ konieczny jest w przypadku większości akceleratorów graficznych 3D.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled funkcja wyłączona -

Enabled

włączona funkcja przydziału

zasobów karty graficznej

X

Opcja pozwalająca zaadresować obszary pamięci w powyższych zakresach w

przestrzeni 384kB pierwszego megabajta. Umożliwiają one odwzorowanie w

RAM-ie zawartości pamięci ROM znajdujących się w kartach rozszerzeń

posiadających własny ROM (kontrolery SCSI, karty sieciowe). Jeśli chcemy

włączyć tą funkcję musimy znać adres pod którym umieszczony jest firmware,

a następnie włączyć odpowiedni zakres w Setup-ie. Jeśli znany jest nam ten

adres takiego bloku stosowne okno adresowe należy aktywować poprzez

ustawienie w nim Enabled. Na kartach zarezerwowano adresy pamięci, które

są w trakcie procedury POST przeszukiwane w celu wykrycia obecności

BIOS-ów na kartach. Przeszukiwanie rozpoczyna sie od od najniższego

adresu; i jeżeli pod tym adresem zostanie wykryta sygnatura, oznacza to

wykrycie BIOS-u karty. Odczytywana jest długość, sprawdzana suma

kontrolna, a następnie uruchamiany jest test zawarty w BIOS-ie. Następnie

sprawdzana jest kolejna lokacja pamięci po wykrytym BIOS-ie (znamy jego

długość) w celu ewentualnego wykrycia kolejnego BIOS-u na karcie.

Postępowanie jest kontynuowane aż do końca podanego zakresu adresów

pamięci. Położenie standardowe to Disabled dla wszystkich zakresów

adresowych.

opcje Chip-Set => CHIPSET FEATURES SETUP,

Auto Configuration

Jest to miejsce w którym możemy uaktywnić automatyczną konfigurację i zablokować

jednocześnie dalszy dostęp do punktów w których to możemy bardziej precyzyjnie określić

domyślne wartości określane przez BIOS. Jeśli chcemy eksperymentować wybierając własne

ustawienia należy wybrać Disabled, które wyłączy konfigurację automatyczną.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled konfiguracja manualna dla zaawansowanych

Enabled konfiguracja automatyczna

dla tych, którzy posiadają

obawy przed dalszą

manipulacją ustawieniami

EDO DRAM Speed Selection (DRAM Timings, Memory Type)

Funkcja ta jest dostępna w nowoczesnych płytach gównych. podajemy tutaj szybkość

zainstalowanych pamięci (w nanosekundach), o ile ją znamy. Jeśli nie jesteśmy pewni co tych

prędkości najlepiej wpisać Auto. Opcja ta ma odniesienie wyłącznie do pamięci typu

dynamicznego EDO i FPM, co w chwili obecnej nie ma znaczenia.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

50ns

prędkość zainstalowanej pamięci

RAM

60ns -

70ns -

Auto BIOS sam wykryje ten parametr X

EDO CASx# MA Wait State

EDO RASx# Wait State

Stabilna pracę systemu opartego na modułach pamięciowych EDO wymaga wybrania wartości

z zakresu 3-4. Przy zamontowaniu modułów SDRAM BIOS blokuje dostęp do tej opcji,

ustawiając domyślnie wartość 2.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

SDRAM RAS-to-CAS Delay

Określamy w tym miejscu czas opóźnienia TRCD ( T ime R as to C as D elay), czyli wartość

przerwy czasowej wymaganej pomiędzy podaniem adresu wiersza, a podaniem adresu

kolumny. Wartość ta jest wyrażana w cyklach zegara. Znając numer naszego modułu

pamięci SDRAM , który jest numerem zgodności ze specyfikacją PC-100 możemy ustawić ten

parametr najlepiej jak tylko jest to możliwe.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

2 (2T)

wartość przerwy czasowej

wyrażana w cyklach zegara

X - (dla modułów 100MHz

SDRAM)

3 (3T)

X - (dla modułów

66/83MHz SDRAM)

SDRAM RAS Precharge Time

Jest to wartość opóźnienia TRP ( R AS P recharge T ime) niezbędnego do przygotowania banku

(upływający od ostatniej deaktywacji do momentu podania adresu nowego wiersza), wyrażane

w cyklach zegara.Znając numer naszego modułu pamięci SDRAM , który jest numerem

zgodności ze specyfikacją PC-100 możemy ustawić ten parametr najlepiej jak tylko jest to

możliwe. Zalecane jest ustawienie niższej wartości (im mniej, tym lepiej).

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

2 (2T) opóźnienie potrzebne do

przygotowania banku

X - (dla modułów 100MHz

SDRAM)

System (Video) BIOS Cacheable

Jest to opcja pozwalająca zwiększyć wydajność karty graficznej w trybie DOS. BIOS karty jest

zostaje skopiowany do pamięci Flash, która szybkością nie odbiega od RAM-u. Shadow-RAM

można buforować do pamięci podręcznej procesora, co zwiększa wydajność. Należy ustawić

również opcję Video BIOS Shadow na Enabled. Prawidłowe ustawienie może przyspieszyć

generowanie grafiki w DOS-ie nawet o ok. 43%. Wyłączenie tej opcji nie będzie stwarzać

natomiast sytuacji "zapychania" pamięci podręcznej procesora.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled funkcja wyłączona -

Enabled

kopiowanie BIOS-u karty

graficznej do pamięci Flash

procesora

X

8 Bit I/O Recovery Time

16 Bit I/O recovery Time

Kolejne następujące po sobie odwołania do portów I/O muszą być rozdzielone przerwą

czasową. Opcja ta umożliwia wstawienie cykli oczekiwania pomiędzy magistralą PCI, a

znacznie wolniejszą ISA. Im jest ona krótsza tym sprawność systemu wyższa. Nastawy

dotyczą wyłącznie kart ISA (zarówno krótkich 8-bitowych, jak i długich 16-bitowych).

Memory Hole At 15M-16M (Hole At 15M-16M)

Funkcja ta została umieszczona dla potrzeb kart rozszerzających ISA, które są zdolne

adresować pamięć w zakresie 0-16MB. Dla tych kart można zarezerwować wycinek 1MB z

górnego zakresu przestrzeni adresowej (tj.15-16MB). Włączenie tej opcji może sprawiać

problemy komputerowi zobsługą większej ilości operacyjnej niż 16MB. Objawia się to

znaczemu spowolnieniu komputera pomimo zainstalowaniu nawet dużej ilości pamięci RAM

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled funkcja zablokowana

wg uznania i zależnie od

posiadanych kart rozszerzeń

Enabled funkcja aktywna

UWAGA!!! Udostępniony wycinek 1MB staje się nieosiągalny dla reszty systemu.

Passive Release

Funkcja ta umożliwia procesorowi zwracać się do magistrali PCI nawet gdy jest ona zajęta

transmisją danych.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled funkcja zablokowana -

Enabled funkcja aktywana X

Delayed Transaction

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled

Enabled

AGP Aperture Size (MB)

W komputerach z korzystającą z pamięci operacyjnej kartą graficzną AGP możemy tu wybrać

ilość tej pamięci (w MB), jaka będzie dostępne dla tej karty. Zwykle zaleca się ustawić połowę

całkowitej ilości wbudowanej w komputer pamięci operacyjnej.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

wielkość pamięci operacyjnej

przeznaczonej dla kart graficznych

ustawienie zależne od

zainstalowanej pamięci

operacyjnej

zalecane(1/2 RAM)

Auto Detect DIMM/PCI Clk

Możliwe ustawienia

Opis Zalecane ustawienie

Disabled

Enabled

Spread Spectrum Modulated

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled

66MHz

68MHz

75MHz

83MHz

CPU Warning Temperature

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

o

C/

o

F

Ostrzeganie włączone (sygnalizacja

zadziała po wzroście temperatury

do 50

o

C)

X

Disabled

Ostrzeganie przed wzrostem

temperatury procesora wyłączone

Current CPU Temperature

Current SYSFAN Speed

Current CPUFAN Speed

Current Vin3(V)

Jest to wyłącznie okienko przedstawiające użytkownikowi wszystkie parametry

wielokanałowego systemu nadzoru (Hardware Monitoring). Nie ma możliwości

modyfikowania żadnego z tych parametrów. Niektóre wersje BIOS-ów posiadają dodatkowo

monitoring wielu dodatkowych parametrów przedstawiających cały stan napięć zasilających.

BIOS może monitorować w zależności od jego wersji i rodzaju płyty głównej następujące

parametry:

Current CPU Temperature temperatura procesora wyrażana jest w

o

C i

o

F

Current SYSFAN Speed prędkość obrotowa wentylatora systemowego

Current CPUFAN Speed

prędkość obrotowa wentylatora zainstalowanego na

procesorze

Current Vcore A napięcie zasilające procesor

Current Vcore B napięcie zasilające procesor

Current +3,3V napięcie zasilające +3,3V

Current +5V napięcie zasilające +5V

Current +12V napięcie zasilające +12V

Current -12V napięcie zasilające -12V

Current -5V napięcie zasilające -5V

Current Battery Life stan baterii podtrzymującej napięcie dla układu CMOS

Większość zasilaczy zamontowanych w obudowach jest zasilaczami impulsowymi. Pracują

one tylko wtedy, gdy jest jakiekolwiek jego obciążenie. Płyty główne dla procesorów 486DX

i lepszych posiadają układy przetwarzające napięcie 5V na 3,3V.

system oszczędzania enrgii => POWER MANAGEMENT SETUP,

ACPI Function

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled

Enabled

Power Management

Wszystkie komputery sa wyposażane w funkcje energoszczędne, które w większości nie

przeszkadzają w jego obsłudze. Bardzo denerwujące jest oczekiwanie na twardy dysk, który po

15-20 minutach przełączany jest w tryb energooszczędny. Zanim uzyska on pełną prędkość

roboczą mija 5-10sekund, dopiero potem odczytuje dane. Zaoszczędzona energia nie

rekompensuje dyskomfortu pracy. Funkcje oszczędzania energii są zaprojektowane dla rzadko

wyłączanych urządzeń. Rezygnując z zarządzania energii skracamy czas oczekiwania i

przedłużamy żywotność dysków twardych, dla których ciągłe włączanie i wyłączanie stanowi

poważne obciążenie. Dużo większe korzyści przynosi wyłączenie monitora. ustawienie trybu

energooszczędnoego chroni użytkownika przed irytującymi pauzami w pracy.

Możliwe ustawienia Opis Zalecane ustawienie

Disabled

opcja wyłączona, zostaje

zablokowane:

Suspend Mode ,

Standby Mode ,

Doze Mode ,

HDD Power Down

X

Min Saving tryb minimalnego oszczędzania -

Max Saving tryb maksymalnego oszczędzania -

User Defined

tryb zdefiniowany przez

użytkownika

PM Control By APM

Wszelkie funkcje oszczędnościowe warto jest powierzyć kontroli APM ( A dvanced P ower

M anagement) aktualmie pracującego systemu operacyjnego. Dzięki temu wykorzystuje się