Budowa i funkcjonowanie układu rozrodczego człowieka, Egzaminy z Transport

Pobierz Budowa i funkcjonowanie układu rozrodczego człowieka i więcej Egzaminy w PDF z Transport tylko na Docsity! Budowa i funkcjonowanie układu rozrodczego człowieka Wprowadzenie Przeczytaj Film Sprawdź się Dla nauczyciela Układ rozrodczy związany jest z rozmnażaniem płciowym. To podstawowa czynność życiowa organizmów żywych, która prowadzi do zwiększenia liczby osobników własnego gatunku i pozwala zachować jego ciągłość. U człowieka układ rozrodczy składa się z narządów płciowych, na które składają się gonady (jajniki u kobiet, jądra u mężczyzn) i ich drogi wyprowadzające oraz gruczoły dodatkowe. Gonady produkują komórki rozrodcze (gamety). U kobiet są to komórki jajowe (ootydy), a u mężczyzn – plemniki. Rozmnażanie umożliwia przekazywanie kolejnym pokoleniom zrekombinowanego materiału genetycznego zawartego w gametach. Organizmy potomne otrzymują też wszystkie informacje niezbędne do rozwoju i prowadzenia procesów życiowych. Twoje cele Scharakteryzujesz budowę i funkcjonowanie układu rozrodczego człowieka. Wykażesz różnice w budowie męskiego i żeńskiego układu rozrodczego. Macica, jajowody i jajniki są narządami żeńskiego układu rozrodczego. Źródło: Pixabay, domena publiczna. Budowa i funkcjonowanie układu rozrodczego człowieka Schemat budowy wewnętrznej jądra. Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Budowa męskiego układu rozrodczego – przekrój boczny. Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o, licencja: CC BY-SA 3.0. Budowa i fizjologia żeńskiego układu rozrodczego Nasieniowody Przewody wytryskowe Gruczoł krokowy Gruczoły opuszkowo‐cewkowe Nasienie Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Żeńskie zewnętrzne narządy płciowe (srom) Jest trójkątną wypukłością zbudowaną z tkanki tłuszczowej osłoniętej skórą. W okresie dojrzewania pokrywa się włosami łonowymi, podobnie jak wargi sromowe zewnętrzne. Żeńskie wewnętrzne narządy płciowe Pochwa jest elastycznym kanałem łączącym ujście macicy z zewnętrznymi narządami płciowymi (przedsionkiem pochwy). Stanowi narząd kopulacyjny, kanał porodowy Żeński układ rozrodczy Zewnętrzne narządy płciowe (srom) wzgórek łonowy wargi sromowe mniejsze i większe łechtaczka przedsionek pochwy gruczoły przedsionkowe opuszka przedsionka Wewnętrzne narządy płciowe jajniki jajowody macica pochwa Wzgórek łonowy Wargi sromowe mniejsze (wewnętrzne) i większe (zewnętrzne) Łechtaczka Przedsionek pochwy Gruczoły przedsionkowe Pochwa i drogę ujścia dla krwawienia miesiączkowego. Pochwa jest narządem bardzo rozciągliwym (umożliwia przejście główki dziecka w czasie porodu) i zarazem elastycznym (po porodzie powraca do normalnych rozmiarów). U kobiet, które jeszcze nie podjęły współżycia płciowego, dolny koniec pochwy jest częściowo zamknięty przez fałd błony śluzowej, tak zwaną błonę dziewiczą. W trakcie pierwszego stosunku płciowego zazwyczaj dochodzi do jej przerwania, co może powodować niewielkie krwawienie. Budowa żeńskiego układu rozrodczego – przekrój boczny. Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Słownik ejakulacja wytrysk nasienia zachodzący podczas stosunku ejakulat płynna wydzielina męskich gruczołów płciowych wraz z zawartymi w niej plemnikami, uwalniana w wyniku ejakulacji erekcja zwiększenie objętości i usztywnienie prącia, łechtaczki lub brodawki sutkowej wskutek zwiększonego dopływu i zmniejszonego odpływu krwi komórka jajowa inaczej ootyda; komórka rozrodcza (płciowa) żeńska, służąca do rozmnażania płciowego, wytwarzana w gonadach żeńskich – jajnikach komórki Sertolego komórki kanalika nasiennego o stożkowatym kształcie, które wspomagają prawidłowy przebieg spermatogenezy komórki Leydiga rozproszone w niewielkich skupieniach w obrębie jądra komórki; leżą bezpośrednio przy naczyniach włosowatych chłonnych i krwionośnych, są miejscem syntezy i uwalniania Macica Jajowody Jajniki Sprawdź się Pokaż ćwiczenia: 輸醙難 Ćwiczenie 1 Ułóż podane nazwy narządów płciowych zgodnie z poniższymi kategoriami. Żeńskie narządy płciowe zewnętrzne Żeńskie narządy płciowe wewnętrzne Męskie narządy płciowe zewnętrzne Męskie narządy płciowe wewnętrzne Gruczoły przedsionkowe Łechtaczka Gruczoł krokowy Moszna Jajniki Jądra i najądrza Prącie Przewody wytryskowe Nasieniowody Jajowody Gruczoły opuszkowo-cewkowe Przedsionek pochwy Pochwa Wargi sromowe zewnętrzne Wzgórek łonowy Macica Pęcherzyki nasienne Wargi sromowe wewnętrzne Opuszka przedsionka 輸 Ćwiczenie 2 Wskaż poprawne stwierdzenia dotyczące komórek Sertolego. Produkują substancje odżywcze dla komórek plemnikotwórczych. Są komórkami nasieniowodu. Są komórkami kanalika nasiennego w jądrze. Wydzielają testosteron. Ćwiczenie 3 Do nazw narządów żeńskiego układu rozrodczego przyporządkuj ich funkcje. Jajowody Wydzielanie śluzu Macica Produkcja estrogenów i progesteronu Jajniki Najbardziej wrażliwe miejsce stymulacji seksualnej Gruczoły przedsionkowe Stworzenie warunków rozwoju płodu Łechtaczka Transport komórki jajowej Ćwiczenie 4 Źródło: Blausen.com staff, Medical gallery of Blausen Medical 2014, „WikiJournal of Medicine”, nr 1(2): 10, licencja: CC BY 3.0. Ćwiczenie 5 Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.     輸 輸 醙 醙 Ćwiczenie 6 Określ, które ze stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe. Prawda Fałsz Komórki Leydiga występujące w jądrach produkują estrogeny. Źródłem energii dla poruszających się plemników jest glukoza. Gruczoły przedsionkowe są odpowiednikiem męskich gruczołów opuszkowo- cewkowych Jajniki produkują żeńskie hormony płciowe: FSH oraz LH. Ćwiczenie 7 Gruczoły opuszkowo-cewkowe wydzielają preejakulat – przezroczystą wydzielinę, która neutralizuje pozostałości kwaśnego moczu w cewce moczowej, by umożliwić przetrwanie plemników. Wyjaśnij, dlaczego stosunek przerywany jest zawodną metodą zapobiegania ciąży.         醙 難 z użyciem komputera; rozmowa kierowana; dyskusja; ćwiczenia interaktywne. Formy pracy: praca indywidualna; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego. Środki dydaktyczne: komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu; zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale; tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda. Przebieg lekcji Faza wstępna: 1. Nauczyciel przypomina wiadomości z poprzedniej lekcji, dotyczącej pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowych cech płciowych, zadając pytania: „Jak zbudowany jest układ rozrodczy męski i żeński?”, „Czy wiecie, jakie funkcje pełnią poszczególne narządy układu rozrodczego mężczyzny i kobiety?”. Uczniowie wskazują wymienione elementy na modelach 3D zamieszczonych w sekcji „Film” e‐materiału. 2. Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji oraz przybliża jej przebieg. Faza realizacyjna: 1. Uczniowie samodzielnie zapoznają się z wprowadzeniem do e‐materiału oraz tekstem w sekcji „Przeczytaj”. Nauczyciel prosi wybranych uczniów o omówienie funkcji układu rozrodczego. 2. Nauczyciel dzieli uczniów na sześcioosobowe grupy. Każda osoba z grupy losuje kartkę z zestawem zawierającym nazwy elementów układu rozrodczego człowieka (zob. materiały pomocnicze). 3. Każdy uczeń przygotowuje informacje o wylosowanych elementach, korzystając z e‐materiału (czas ok. 5 minut). 4. Gdy upłynie wyznaczony czas, każdy uczeń w grupie pokazuje pozostałym jej członkom wylosowaną przez siebie kartkę i omawia dany element. Dzięki temu uczniowie w grupach omawiają całość materiału. 5. Uczniowie tworzą niewielkie, trzy- lub czteroosobowe zespoły i wykonują ćwiczenie nr 7 (w którym mają za zadanie wyjaśnić, dlaczego stosunek przerywany jest zawodną metodą zapobiegania ciąży) oraz nr 8 (w którym mają za zadanie wyjaśnić, na czym polega okaleczenie żeńskich narządów płciowych, i wymienić przynajmniej trzy powikłania, których doświadczają obrzezane kobiety). Następnie wskazany zespół prezentuje przygotowane odpowiedzi. Klasa odnosi się do nich. Nauczyciel wyjaśnia ewentualne wątpliwości. Faza podsumowująca: 1. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 6 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: wymyślają trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki. 2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej. Praca domowa: 1. Obejrzyj filmy zawarte w sekcji „Film” w modelach 3D „Model żeńskiego układu rozrodczego” i „Model męskiego układu rozrodczego” w celu utrwalenia wiadomości. Rozwiąż polecenia nr 1, 2 i 3. 2. Wykonaj ćwiczenia interaktywne od 1 do 3. Materiały pomocnicze: Załącznik 1. Zestawy zagadnień. Plik o rozmiarze 135.28 KB w języku polskim Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu: Film może również zostać wykorzystany przed lekcją, w celu wprowadzenia uczniów w temat zajęć i powtórzenia wiadomości z poprzednich lekcji. Można go także wykorzystać na lekcji „Pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowe cechy płciowe”.