Pobierz Budowa i właściwości drewna i więcej Notatki w PDF z Gospodarka tylko na Docsity! 20 TECHNIKA Budowa i właściwości drewna Drewno jest wykorzystywane w budownictwie, kolejnictwie, meblarstwie, przemyśle papierniczym i w wielu dziedzinach sztuki użytkowej. Przy tak dużym zapotrzebowaniu na ten surowiec niezmiernie ważna jest odpowiedzialna gospodarka leśna - zadrzewianie, ochrona lasów i oszczędne gospodarowanie drewnem. Drewno to materiał otrzymywany po ścięciu drzewa i jego odkorowaniu. Do produkcji wyrobów drzewnych wykorzystywany jest głównie pień drzewa. Pień drzewa bywa różnie nazywany, w zależności od tego, czy pochodzi z drzewa liściastego czy iglastego. Drewno jest materiałem lekkim, wytrzymałym i dobrze chroni przed zimnem. Ciężar oraz gęstość drewna zależą od wielu czynników, przede wszystkim od gatunku drzewa oraz warunków panujących w miejscu, w którym wyrosło. Budowa wewnętrzna drzewa w przekroju poprzecznym 21 Rdzeń - stanowi oś biologiczną drzewa. Miazga - wytwarza nowe słoje bielu do wewnątrz i nowe warstwy łyka na zewnątrz pnia. Łyko - transportuje cukry i związki organiczne. Twardziel - chroni rdzeń przed działaniem czynników zewnętrznych. Biel - przewodzi wodę i sole mineralne. Kora - chroni drzewo przed warunkami atmosferycznymi, szkodnikami i grzybami. Polecenie Jak myślisz, dlaczego uszkodzenie kory jest dla drzewa szczególnie niebezpieczne? Oszczędzanie drewna i papieru przyczynia się do ochrony lasów. Przyrost słojów zmienia się w różnych okresach roku. Wiosną komórki wytwarzane są szybko i słoje stają się szersze. Jesienią i zimą komórki maleją, a słoje przyrastają wolniej, są też mniejsze i ciemniejsze. Zmiany te mają wpływ na twardość drewna - wiosenne jest miękkie, zimowe twarde. Drzewa występujące w naszym kraju Drzewa liściaste 24 Orzech - drewno z wyraźnymi słojami, łatwe w obróbce. Używane do wyrobu oklein, mebli, klepek podłogowych, boazerii Drzewa iglaste Sosna - drewno twardzielowe, zawierające żywicę, która nadaje wyraźny rysunek słojom. Sosna ma wypadające sęki, łatwo poddaje się obróbce mechanicznej. Jest powszechnie wykorzystywana do produkcji papieru i mebli. Świerk - drewno żywiczne o nie- zabarwionej twardzieli, łupliwe, lekkie. Ze świerku nie wypadają sęki. Drewno świerkowe z powodzeniem stosuje się do produkcji mebli, opakowań i zapałek. Jodła - drewno beztwardzielowe, nie wydziela żywicy, jest prawie białe i bardzo łupliwe. Ma słabe własności mechaniczne. Zawiera dużo celulozy, dlatego jest przerabiane na papier. Właściwości drewna: wygląd, zapach, wilgotność, ciężar i gęstość, zdolność do izolacji cieplnej, akustycznej oraz elektrycznej. Podczas opisywania drewna bierze się pod uwagę jego barwę, rysunek i zapach Barwa drewna z drzew krajowych Zależy głównie od warunków klimatycznych. Dużą intensywnością kolorów charakteryzują się drzewa egzotyczne, m.in. mahoń i palisander. Drewno z drzew krajowych przyjmuje barwy od jasnożółtej do ciemnobrązowej. Rysunek drewna Jest widoczny w przekroju pnia. W zależności od gatunku różni się barwą, przyrostem słojów, widocznymi sękami i uszkodzeniami. Bardziej urozmaicony rysunek ma drzewo liściaste. Przekrój pnia drzewa liściastego Przekrój pnia drzewa iglastego Zapach drewna Jest wyczuwalny dzięki substancjom aromatycznym, innym dla każdego gatunku. Drzewa egzotyczne mają silne zapachy te rosnące w naszym kraju - nieco słabsze, dlatego pachną głównie podczas obróbki. Aromat wydzielają przede wszystkim drzewa zdrowe. Chore lub narażone na dużą wilgotność próchnieją i tracą zapach. 25 Twardość drewna Jest to odporność na odkształcenia pod wpływem czynników mechanicznych. Tabela prezentuje stopnie twardości drewna pochodzącego z drzew rosnących w Polsce. Bardzo miękkie Miękkie Średnio twarde Twarde Bardzo twarde osika lipa jawor orzech grab topola jodła dąb klon świerk modrzew jesion sosna olcha buk brzoza grusza Ciekawe! Najwyższe żyjące drzewo świata to sekwoja rosnąca w Kalifornii. Mierzy 115 m, co odpowiada wysokości około 38 pięter. Najdłuższa deska na świecie znajduje się w skansenie w Szymbarku. Ma 46,53 m długości i 8 cm grubości. W 2012 r. została wpisana do księgi rekordów Guinnessa. Polecenie Sprawdź w Internecie, jakie jest najstarsze drzewo w Polsce. Zapisz w zeszycie, jak się nazywa, gdzie rośnie oraz ile ma lat. 26