Cechy poezji Tadeusza Różewicza na przykładzie wierszy „Lament” i „Ocalony”, Notatki z Język polski

Pobierz Cechy poezji Tadeusza Różewicza na przykładzie wierszy „Lament” i „Ocalony” i więcej Notatki w PDF z Język polski tylko na Docsity!

Antyestetyzm – Różewicz świadomie odrzuca piękno i harmonię na rzecz brutalnych, realistycznych obrazów, które oddają tragizm wojennych doświadczeń.

„Furgony porąbanych ludzi / którzy nie zostaną zbawieni” („Ocalony”) Egzystencjalizm i pesymizm – Wiersze odzwierciedlają egzystencjalny kryzys podmiotu lirycznego, który traci wiarę w wartości moralne i sens istnienia po traumatycznych przeżyciach wojennych. „Szukam nauczyciela i mistrza / niech przywróci mi wzrok słuch i mowę” („Ocalony”) Minimalizm językowy – Poeta stosuje prosty i oszczędny język, unikając zbędnych ozdobników. Wiersze są pozbawione wyszukanych metafor, co nadaje im surowy charakter. „Człowieka tak się zabija jak zwierzę” („Ocalony”) Motyw dehumanizacji – Autor ukazuje, jak wojna pozbawiła człowieka godności i człowieczeństwa, czyniąc go narzędziem bez własnej woli i moralności. „Jestem narzędziem / tak ślepym jak miecz / w dłoni kata” („Lament”) Brak metafizyki – W poezji Różewicza nie ma odniesień do rzeczywistości nadprzyrodzonej. Podmiot liryczny wyraźnie odrzuca wiarę w cuda i zmartwychwstanie, pokazując, że dla ludzi po wojnie świat metafizyczny przestał istnieć. „nie wierzę w przemianę wody w wino / nie wierzę w grzechów odpuszczenie / nie wierzę w ciała zmartwychwstanie” („Lament”) Motyw rozrachunku z wojną i jej wpływ na psychikę – W wierszach widoczna jest potrzeba rozliczenia się z traumatycznymi przeżyciami oraz próba zrozumienia, jak wojna zdeformowała psychikę bohatera. „Mam dwadzieścia cztery lata / Ocalałem / prowadzony na rzeź” („Ocalony”)

Cechy poezji Tadeusza Różewicza na

przykładzie wierszy „Lament” i „Ocalony”

Nawiązanie do motywów biblijnych i mitologicznych

• Poeta wykorzystuje symbole chrześcijańskie, takie jak zmartwychwstanie i przemiana wody w wino, oraz nawiązuje do postaci mitologicznych (Achilles, Hektor), aby podkreślić odrzucenie dawnych wartości i ideałów.

„Achillesa i Hektora / Przez sześć lat buchał z nozdrza opar krwi” („Lament”) Mieszanie estetyk – Poeta łączy różne style: brutalność wojny, motywy egzystencjalne i biblijne, co oddaje rozdarcie i chaos, jakie wojna pozostawiła w świadomości bohatera. „Człowiek i zwierzę / Miłość i nienawiść / Wróg i przyjaciel / Ciemność i światło” („Ocalony”)

Wpływanie na wzruszenia przez szok – Szokujące obrazy, takie jak furgony z ludzkimi ciałami, mają wywołać u czytelnika głębokie poruszenie oraz pokazać okrutną prawdę wojny.

„Furgony porąbanych ludzi / którzy nie zostaną zbawieni” („Ocalony”) Zestawienie motywów arkadyjskich i katastroficznych – Różewicz zestawia piękno i niewinność młodości z okrucieństwem wojny, co podkreśla dramatyczny kontrast między pokojowym życiem a zniszczeniem i dehumanizacją. „Nie jestem młody / niech was smukłość mego ciała nie zwodzi” („Lament”) Walka o nowy system wartości – Podmiot liryczny, zagubiony i pozbawiony dotychczasowych zasad, poszukuje nowych wartości, które mogłyby przywrócić mu sens życia i pozwolić zrozumieć świat na nowo. „Niech jeszcze raz nazwie rzeczy i pojęcia / niech oddzieli światło od ciemności” („Ocalony”) Język potoczny – Różewicz posługuje się codziennym, potocznym językiem, co nadaje jego poezji autentyczności i przybliża czytelnikowi doświadczenia wojenne podmiotu lirycznego. „Mam dwadzieścia cztery lata / Ocalałem / prowadzony na rzeź” („Ocalony”) Szyderstwo, naturalizm, ironia, groteska, kontrast – Poeta stosuje ironię, szyderstwo i groteskę, aby ukazać upadek ludzkich wartości i zestawić młodość oraz niewinność bohatera z jego rolą narzędzia wojny. „Jestem narzędziem / tak ślepym jak miecz / w dłoni kata” („Lament”) Zdezintegrowana osobowość bohatera – Podmiot liryczny jest głęboko rozbity, pełen wewnętrznego chaosu i sprzeczności. Jego tożsamość została zdeformowana przez wojnę, a on sam czuje się odarty z poczucia sensu. „Jednako waży cnota i występek / Widziałem: / Człowieka który był jeden / Występny i cnotliwy” („Ocalony”)

Cechy poezji Tadeusza Różewicza na przykładzie wierszy

„Lament” i „Ocalony”

Poezja odkrywająca i alarmująca – Wiersze Różewicza bardziej odkrywają i alarmują o okrucieństwie wojny, niż budują klasyczną, estetyczną wizję poetycką. Są to wiersze pełne przestrogi, oddające wstrząsającą prawdę o ludzkich doświadczeniach wojennych.

„Szukam nauczyciela i mistrza / niech przywróci mi wzrok słuch i mowę” („Ocalony”) Próba zapisania prozą – Wiersze mają narracyjny, prozatorski charakter. Wiersz można by przekształcić w zapis prozą, co dodatkowo podkreśla prostotę i rzeczowość stylu Różewicza. „Człowieka tak się zabija jak zwierzę / Widziałem: / Furgony porąbanych ludzi” („Ocalony”)