Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Chemia organiczna nazewnictwo - Notatki - Chemia - Część 2, Notatki z Chemia

Notatki dotyczące tematów z dziedziny chemii: nazewnictwo w chemii organicznej.

Typologia: Notatki

2012/2013

Załadowany 08.03.2013

hannibal00
hannibal00 🇵🇱

4.6

(143)

432 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Chemia organiczna nazewnictwo - Notatki - Chemia - Część 2 i więcej Notatki w PDF z Chemia tylko na Docsity! 9 C C O O H2C H2C C C O O ftaloil sukcynyl (od kwasu bursztynowego) POCHODNE KWASÓW KARBOKSYLOWYCH Halogenki acylowe Pochodne kwasów karboksylowych, w których grupa hydroksylowa jest zastąpiona fluorowcem (najczęściej jest to chlor) nazywa się podając nazwę fluorowca (np. chlorek) przed nazwą grupy acylowej (patrz poprzedni podrozdział). CH3C O Cl CH3CH2C O Cl CH3CH2CH2C O Br chlorek acetylu (chlorek etanoilu) chlorek propionylu (chlorek propanoilu) bromek butyrylu (bromek butanoliu) C O Cl C O Cl COCl COCl chlorek benzoilu chlorek cyklopentanokarbonylu chlorek ftaloilu Bezwodniki kwasowe 1. Symetryczne bezwodniki kwasów karboksylowych nazywa się zastępując słowo kwas słowem bezwodnik. CH3COCCH3 O O CH3CH2COCCH2CH3 O O C O O C O bezwodnik octowy (bezwodnik etanowy) bezwodnik propionowy (bezwodnik propanowy) bezwodnik cykloheksanokarboksylowy 2. Bezwodniki mieszane (zbudowane z reszt dwóch różnych kwasów monokarboksylowych) nazywa się wymieniając po słowie „bezwodnik” nazwy kwasów w kolejności alfabetycznej i oddzielając je łącznikiem. docsity.com 10 CH3COCCH2CH3 O O C6H5COCCH3 O O bezwodnik octowo-propionowy bezwodnik benzoesowo-octowy 3. Bezwodniki cykliczne kwasów dikarboksylowych nazywa się tak samo, jak bezwodniki kwasów acyklicznych (lub jako układy heterocykliczne). CH2C H2C C O O O C O C O O bezwodnik bursztynowy bezwodnik ftalowy Sole i estry kwasów karboksylowych 1. Obojętne sole kwasów karboksylowych nazywa się wymieniając nazwę anionu karboksylanowego oraz nazwę kationu. Nazwy anionów powstałych po odjęciu protonu od grupy COOH tworzy się zamieniając w nazwie kwasu końcówkę -owy na końcówkę -an (lub -ian (po literze n). Wyjątkami są: mrówczan (HCOO  ) i maślan (C3H7COO  ). CH3(CH2)5COOK heptanian potasu CH3COONa octan sodu HCOONa mrówczan sodu C6H5COOK benzoesan potasu C6H5CH=CHCOONa cynamonian sodu (CH3COO)2Ca dioctan wapnia 2. Obojętne estry kwasów karboksylowych nazywa w ten sam sposób, jak odpowiadające im sole z tym, że zamiast nazwy kationu wymienia się nazwę grupy alkilowej, arylowej, itd., z która połączona jest z atomem tlenu grupy karboksylowej. HCOOC2H5 mrówczan etylu (metanian etylu) CH3COOCH3 octan metylu (etanian metylu) CH3CH2COOC2H5 propionian etylu (propanian etylu) CH3CH2CH2COOCH(CH3)2 maślan izopropylu (butanian 1-metyloetylu) CH3CH2CH2CH2COOCH2CH2CH3 walerianian propylu (pentanian propylu) C6H5COOC6H5 benzoesan fenylu CH2(COOC2H5)2 malonian dietylu COOCH3 cyklopentanokarboksylan metylu Amidy kwasowe 1. Nazwy monoacylowych pochodnych amoniaku o ogólnej budowie RCONH2 tworzy się: docsity.com 13 N CH2CH3 CH3 CH3CH2CHN CH3 CH3 CH3 N-etylo-N-metyloanilina N,N-dimetylo-(1-metyloetylo)amina 2. W przypadku, gdy grupy aminowe nie są grupami głównymi (są podstawnikami), nazywa się je przy pomocy przedrostków: grupa –NH2 amino-, grupa –NHR alkiloamino-, grupa –N(R)2 dialkiloamino-. HOOC N(CH3)2 kwas p-dimetyloaminobenzoesowy Sole amoniowe (aminiowe) 1. Sole i wodorotlenki zawierające czterowiązalny atom azotu R4N + X‾, w których R oznacza takie same lub różne grupy, nazywa się dodając do wymienionych alfabetycznie nazw podstawników związanych z atomem azotu przyrostek –amoniowy i podając na początku nazwę anionu (jako oddzielne słowo). [C6H5CH2N(CH3)3] + OH‾ wodorotlenek benzylotrimetyloamoniowy [(CH3)4N] + I‾ jodek tetrametyloamoniowy [(CH3CH2)2NH2] + Cl‾ chlorek dietyloamoniowy 2. W przypadkach, gdy nazwa aminy nie kończy się na „amina”, czwartorzędowy charakter związku określa się dodając do nazwy tej zasady końcówkę –iowy (z pominięciem końcowej litery „a” (jeśli ta samogłoska jest na końcu aminy) i podając na początku nazwę anionu. [C6H5NH3] + Cl – chlorek aniliniowy [C6H5NH2(CH3)] + Br – bromek N-metyloaniliniowy N H Cl chlorek pirydyniowy ZWIĄZKI AZOWE I SOLE DIAZONIOWE (wg Chemical Abstracts) 1. Związki monoazowe mają wzór ogólny R–N=N–R. Związki z grupą azową –N=N– połączoną z grupami pochodzącymi od związków, które w przypadku braku podstawników są identyczne, nazywa się dodając przedrostek azo do nazwy niepodstawionego związku macierzystego (RH). Nazwy podstawników określa się za pomocą przedrostków. Składnikowi zawierającemu mniejszą liczbę podstawników nadaje się lokanty ze wskaźnikami górnymi („primami”). Jeśli liczba podstawników w obu składnikach jest jednakowa, wówczas „primuje” się układ z wyższymi lokantami. Grupa azowa ma pierwszeństwo przy wyborze możliwie najniższego lokantu. docsity.com 14 Sposób ten stosuje się w przypadku nieobecności podstawników, których nazwy podaje się jako przyrostki. Przykłady: 3 4 56 N=N N=NCl Cl 1 2 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , azobenzen 3,4`-dichloroazobenzen 5 6 2 , 3 , N=N Cl N(CH3)2 1 2 3 4 1 , 4 , 5 , 6 , 3-chloro-4`-dimetyloaminoazobenzen 2. Dla innych związków monoazowych R–N=N–R, pochodzących od związków, które w przypadku braku podstawników są identyczne, jako związek macierzysty obiera się ten związek RH, który zawiera grupę wymienianą w nazwie w postaci przyrostka i nazywa się go jako układ podstawiony przez wszystkie inne grupy. R w układzie RN=N– traktowanym jako podstawnik nazywa się jako grupę arylową. C6H5N=NC6H5SO3H-p kwas p-fenyloazobenzenosulfonowy 1 23 4 5 6 N=N H3C SO3H 14 23 5 6 kwas p-(3-metylo-fenyloazo)benzenosulfonowy HO N=N N(CH3)2 4-(4-dimetyloamino-fenyloazo)-fenol 3. Związki RN2 + X – nazywa się dodając przyrostek –diazoniowy do nazwy związku macierzystego RH; całość nazwy uzupełnia się podając nazwę anionu X – umieszczoną na początku jako osobne słowo. docsity.com 15 N2 Cl N2 BF4 OH chlorek benzenodiazoniowy tetrafluoroboran 8-hydroksynaftaleno-2-diazoniowy N2 HSO4 NO2 wodorosiarczan p-nitrobenzenodiazoniowy docsity.com