Pobierz Chów i hodowla zwierząt - Notatki - Zarządzanie produkcją i więcej Notatki w PDF z Zarządzanie produkcją i operacjami tylko na Docsity!
WYKŁAD 1
CHÓW I HODOWLA ZWIERZĄT
Chów – utrzymywanie zwierząt w celu otrzymywania od nich doraźnych korzyści.
Hodowla – dążenie do poprawy cech, parametrów, które użytkujemy; świadomy działanie w celu poprawy ilości, jakości posiadanych zwierząt, uzyskiwanych parametrów.
Produkcja zwierzęca – ukierunkowanie na surowiec, produkt, który interesuje, poprawa efektywności produktów.
Gatunek – grupa zwierząt spokrewnionych ze sobą, które kojarzone dają płodne potomstwo.
Rasa – grupa zwierząt należących do konkretnego gatunku pod względem konkretnych cech użytkowych, cechy te przekazują potomstwu.
Kierunek użytkowania – sposób, w jaki dane zwierze jest wykorzystane.
WYKŁAD 2
WYKORZYSTANIE ZWIERZĄT
Hodowla zwierząt :
- Dla pozyskiwania produktów zwierzęcych
- Wykorzystanie zwierząt do celów terapeutycznych
- Wykorzystanie siły pociągowej zwierząt
- Wykorzystanie w medycynie
- Wykorzystanie skóry
- Zwierzęta towarzyszące człowiekowi etc.
Gleba
Zwierzęta Nawozy naturalne
Rośliny
WYKŁAD 3
WARUNKI UTRZYMANIA ZWIERZAT
Dobrostan – stan równowagi między organizmem a otaczającym go środowiskiem.
Zasada pięciu wolności – minima potrzeb behawioralnych:
- Możliwość swobodnego powstania
- Możliwość swobodnego połączenia się
- Możliwość swobodnego obrócenia się
- Możliwość swobodnego przeciągania się
- Możliwość swobodnego wykonywania czynności behawioralnych
Pomieszczenie gospodarcze powinny zapewnić odpowiednie:
- Temperaturę
- Oświetlenie
- Skład powietrza
- Ruch, wymiana powietrza
- Zadawanie pasz
- Usuwanie obornika
- Transport zwierząt
- Pozyskiwanie mleka
- Wykonywanie zabiegów okresowych
Pomieszczenia dla bydła:
- Obory dla krów mlecznych – stanowisko 1,05 – 1,1m szerokości x 1,8-2,0 długości
- Cielętniki – 0,45 – 1,5 m 2 /szt.
- Jałowniki – 1,5 – 2,3 m 2 /szat lub stanowisko 1,0 x 2,
- Bukeciarnie – 1,5 – 1,9 m 2 /szt.
- (^) Pomieszczenia dodatkowe: mleczarnie, hale udojowe, silosy, magazyny pasz
Pomieszczenia dla świń:
- (^) Lochy niepokryte i we wczesnym okresie ciąży 3,0-3,5 m 2 /szt.
- Lochy przed porodem i z prosiętami 8m^2 /szt.
- Warchlaki 0,7 m 2 /szt.
- Tuczniki 0,8-1,3 m 2 szt
Pomieszczenia dla drobiu:
- Wychowalnie dla drobiu młodszego 10-12 szt. na 1m 2 (do 6 tygodni)
- Wychowalnie dla drobiu starszego 4-5 na 1m^2 (do 9 tyg.)
- Obiekty dla niosek 4-5szt/ m 2
- Brojlernie 12-18szt/ m 2
Pomieszczenia dla owiec:
Królica 2-3 dni Koza 21 dni Świnka morska 17 dni Kotka 14-21 dni
Mysz 4 dni
Czas trwania rui:
- Krowa 15 godzin
- Locha 50 godz.
- Klacz 2-11 dni
- Maciorka 30 godz.
- Koza 30 godz.
- Suka 7-9 dni
- Kotka 4-10 dni
Długość trwania ciąży:
- Klacz 11 m-cy
- Krowa 9 m-cy
- Owca 5 m-cy
- Locha 4 m-ce
- Suka 2 m-ce
- Kotka 2 m-ce
- Królica 1 m-c
- Mysz 3 tyg.
Czas trwania spermogenezy:
- Buhaj 60 dni
- Tryk 50 dni
- Knur 40 dni
- Ogier 55 dni
- Królik 45 dni
- Szczur 50 dni
- Dla porównania mężczyzna 75 dni
Gniazdówki – samice muszą zapewnić odpowiednie warunki rozwoju dla swoich młodych
WYKŁAD 5
POBIERANIE POKARMU I TRAWIENIE
Trawienie – dokonujący się w przewodzie pokarmowym rozkład składników pokarmowych ( białek, tłuszczów, węglowodanów) na składniki proste, rozpuszczalne w H 2 O.
Proces wchłaniania – przechodzenie strawionych składników przez błonę komórkową śluzówki przewodu pokarmowego do krwi i chłonki.
Procesy wchodzące w skład trawienia :
- Trawienie mechaniczne – rozdrobnienie, zmiażdżenie pokarmu, wymieszanie miazgi pokarmowej ze śliną i sokami trawiennymi i przesuwanie treści pokarmowej wzdłuż przewodu pokarmowego.
- Trawienie chemiczne – hydroliza składników pasz dzięki działaniu enzymów substancji trawiennych wydzielanych przez gruczoły przewodu pokarmowego.
- Trawienie bakteryjne – odmiana i uzupełnienie trawienia chemicznego, przebiega dzięki enzymom produkowanym przez bakterie będące w przewodzie pokarmowym u przeżuwaczy w przedżołądkach, u zwierząt z żołądkiem jednokomorowym w jelicie grubym.
Żołądek :
- Jednokomorowy – świnie, koń
- Wielokomorowy – bydło, owce
4 rodzaje zębów:
- siekacze
- kły
- przedtrzonowe
- trzonowe
Główne enzymy trawienne:
- Pepsyna
- Podpuszczka
- Trypsyna
- Dwupeptydazy
- Aminopeptydazy
Etapy przemiany energii w organizmie:
Energia brutto – energia kału =
Energia strawna – energia moczu – energia gazów =
Energia metaboliczna – straty ciepła =
Energia wydzielanych + energia odłożona + energia pracy + energia bytowa produktów w ciele
WYKŁAD 6
ŻYWIENIE ZWIERZĄT
- sianokiszonki
PASZE TRESCIWE
Niskobiałkowe Wysokobiałkowe
- Ziarna zbóż i produkcji jego przerobu 1. roślinne
- Inne pasze • O średniej zawartości białka
- O wysokiej zawartości białka 2. Pochodzenia zwierzęcego - (^) Mączka z krwi - Mączka rybna - Mączka z mleka - Mączka z mięsa - inne
PRZEMYSŁOWE MIESZANKI PASZOWE
Pełnoporcjowe Uzupełniające Koncentraty białkowe
DODATKI UZUPEŁNIAJĄCE
Mineralne Azot niebiałkowy Dodatki witaminowe i mineralno-witaminowe
WYKŁAD 7
LICZEBNOŚC I TYPY ZWIERZĄT HODOWLANYCH
Procentowy udział w świecie trzody chlewnej i bydła:
- Indie 15%
- Brazylii 12%
- Stany zjednoczone 7,5%
Zwierzęta gospodarskie w Polsce:
- Trzoda chlewna 17mln
- Owce 362tyś
- Konie 550tyś
- Drób kurzy 45mln
- Gęsi 1mln
- Kaczki i inne 3,5mln
- Indyki 880tyś
Mleko ogółem 11540mln litrów Średni roczny udój 3700l
Średnia wielkość stada krów w gospodarstwie:
- Stany Zjednoczone ok. 60szt
- Europa ok. 30szt
- Polska 2,5szt
Wydajność mleczna:
- USA 8540kg
- Kanada 8460kg
- Izrael 9770kg
- Polska 6535kg
TYPY KRÓW
Typ użytkowy mleczny:
- Kształt ciała zbliżony do trójkąta jego podstawą jest zad
- Pojemne dobrze wykształcone wymię
- Lekko wydłużona głowa osadzona na wąskiej szyi
- Płasko umięśniony zad, lekko nachylony ku tyłowi
- Profile mięśni udowych lekko wklęsłe, nasada ogona nisko osadzona
- Harmonijna szlachetna budowa
Typ użytkowy mięsny:
- Kształt tułowia zbliżony do prostokąta
- Głowa ciężka osadzona na krótkiej szyi
- Wypukłe profile mięśni, umięśniona partia zadu
- Wymię niewielkie, słabo rozwinięta
Rasa użytkowa:
- Czarno-biała 80% w Polsce
- Czerwono-biała
Typy użytkowe kur:
- Kura typu mięsnego:
- Kształt sylwetki zbliżony do kwadratu dobrze umięśniona klatka piersiowa i uda, krótki, ale szeroki grzbiet
- W wieku 20 tygodni kura waży 2-3kg kogut 4 kg
- Barw upierzenia biała
- Kury późno dojrzewają płciowo w wieku ok. 200dni
- Znoszą nie więcej niż 130jaj a masie 52-60g
- Przedstawiciele Dominent White Canish (DWC)
- Kura typu nośnego:
- Są lekkie kształt sylwetki zbliżony do trójkąta
- W wieku około 20 tygodni kury ważą 1,2-1,6kg a koguty 1,7-2,3kg
- Mają silnie rozwinięte przydatki na głowie
- Wcześnie dojrzewają płciowo w wieku 140-150dni rozpoczynają nieśność
- Do 76 tygodnia życia znoszą ok. 300jaj o masie 54-66g
- Przedstawiciel Leghorn w barwie białej upierzenia i znoszącej jajka o białej skorupie
- Kury ogólnoużytkowe:
- Kształt ciała zbliżony do prostokąta
- Dojrzałość płciowa po ok. 160-180dniach
- W wieku około 20 tygodni waży 1,5-2,6kg fury i 1,8-3,3kg koguty
- Do 76 tygodnia znoszą 160-200 jaj a masie 52-60g
- Zabarwienie skorupy jaja od jasnej do brunatnej
- Do ras tych należy Rhode Island Red (RIR)
W Polsce jest 45333000 szt. kur. Produkcja jaj – średnio na nioskę 18l
Budowa jajka:
- Masa 40-70g przeciętnie 58g
- Kształt jajowaty
- Skorupy nocna gładka czysta jej barwa uwarunkowana jest genetyczne
- Świeżość przy składowaniu jajo traci wodę, co powoduje zmniejszenie się objętości treści w wzrost objętości komory powietrznej
- Barwa żółtka od bladożółtej do ciemnopomarańczowej, określana w skali 10-cio punktowej
Skład chemiczny jajka:
Składniki Całe jajko Białko Żółtko
Woda 78% 87,8% 49,4% Białko 12,8 10,8 16,
Tłuszcz 11,5 0 31,
Węglowodany 0,7 0,7 0, Zw. mineralne 1,0 0,8 1,
WYKŁAD 10
UŻYTKOWANIE OWIEC
Owce – gatunek bardzo wszechstronnie wykorzystywany, ale ma bardzo małe znaczenie.
ZMIANA POGŁOWIA
bydło ogółem: 10049 7306 6083 krowy: 4919 3579 3098 trzoda chlewna ogółem: 19464 20418 17122 lochy: 1837 1875 1577 owce ogółem: 4159 713 362 maciorki: 2438 450 223 konie^941 636 drób kurzy 47082 36941^45333 gęsi^2960 1270 kaczki i inne^13471 8121 indyki 1446 1948 873
Użytkowanie owiec:
- Użytkowanie jednokierunkowe – wełniste – wełna australijska – jednolita - Duże pole odrostu – fałdy skórne
