Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Co należy wiedzieć o budowie kolana, Opracowania z Ortopedia

Opracowanie z zakresu tematu

Typologia: Opracowania

2019/2020

Załadowany 20.07.2020

alien85
alien85 🇵🇱

4.8

(13)

226 dokumenty

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Co należy wiedzieć o budowie kolana i więcej Opracowania w PDF z Ortopedia tylko na Docsity! 17ROZDZIAŁ 2 CO NALEŻY WIEDZIEĆ O BUDOWIE KOLANA Rozdział 2: Co należy wiedzieć o budowie kolana Kolano Kolano jest stawem zawiasowym, łączącym mocną kość, kość udową z kością goleni znaną jako kość piszczelowa. Węższa kość podudzia, nazywana strzałką, zlokalizowana jest równolegle po ze- wnętrznej stronie piszczeli. Z przodu stawu kolanowego znajduje się rzepka. Ta kość o owalnym kształcie znajduje się w ciągu ścię- gna mięśnia czworogłowego uda i poprawia jego mechanikę na przedniej części kolana (Rycina 4). Powierzchnie stawowe kości udowej, piszczeli i  rzepki tworzące staw kolanowy są pokryte substancją zwaną chrząstką stawową, która stanowi gładką warstwę ochronną stawu, podobną do po- wierzchni łożyska kulkowego. Wewnątrz stawu kolanowego, między kością udową i piszczelową, znajdują się dwie poduszki chrzęstne, znane jako łąkotki, które pomagają równomiernie roz- łożyć nacisk wywierany przez kość udową na piszczel. Sam staw kolanowy otoczony jest podobną do worka strukturą zwaną torebką stawową, która pomaga w jego stabilizacji. Zawiera ona również nawilżający płyn, który krąży wewnątrz stawu kola- nowego i pełni funkcję odżywczą. Strzałka Rycina 4. Prawy staw kolanowy Kość udowa Rzepka Piszczel (kość podudzia) 18 Kolejnymi elementami podpierającymi staw kolanowy są cztery taśmowate struktury zwane więzadłami, któ- re utrzymują staw w  zwartości i  sterują jego ruchami. Więzadło znajdujące się na wewnętrznej stronie kolana znane jest jako więzadło przyśrodkowe, a więzadło po zewnętrznej stronie kolana − jako więzadło boczne. Oba te więzadła zabezpieczają staw w  ruchach dobocznych i  stabilizują staw. Wewnątrz samego kolana znajdują się dwie inne struktury znane jako więzadła krzyżowe przednie i tylne. Funkcją tych dwóch więzadeł jest ogra- niczenie przemieszczania się piszczeli w przód i tył w sto- sunku do kości udowej (Rycina 5). I chociaż wszystkie wymienione więzadła kolanowe są bardzo wytrzymałe, jednak w przypadku poważnych kontuzji kolana często zdarzających się w trakcie uprawiania forsownych spor- tów, takich jak piłka nożna czy narciarstwo, mogą one ulec naciągnięciu, a niekiedy nawet zerwaniu. ROZDZIAŁ 2 CO NALEŻY WIEDZIEĆ O BUDOWIE KOLANA Rycina 5. Prawy staw kolanowy Więzadło boczne Łąkotka boczna Więzadło krzyżowe przednie Chrząstka stawowa Więzadło przyśrodkowe Łąkotka przyśrodkowa Więzadło krzyżowe tylne 21 Funkcje kolana Konstrukcja kolana pozwala na podtrzymywanie masy nasze- go ciała i zapewnia możliwość przenoszenia sił i mocy potrzeb- nej do wykonywania szeregu czynności fi zycznych, począwszy od wstawania z pozycji siedzącej (Zdjęcie 5) przez podnoszenie i przenoszenie ciężkich ładunków (Zdjęcie 6) po wchodzenie lub schodzenie po schodach (Zdjęcie 7) oraz bieganie (Zdjęcie 8). Jednak kolano podatne jest również na skręcenie, działanie sił bocznych czy naciągnięcie, które mogą prowadzić do uszkodzenia powierzchni stawów, łąkotki lub więzadeł. Zdjęcie 8. BieganieZdjęcie 7. Wchodzenie lub schodzenie po schodach ROZDZIAŁ 2 CO NALEŻY WIEDZIEĆ O BUDOWIE KOLANA 22 Ból o podłożu mechanicznym Ból o podłożu mechanicznym pojawia się wtedy, gdy struktura podatna na ból została ustawiona w  pozycji powodującej nad- mierne naciągnięcie, przeciążenie lub ucisk – albo w wyniku jed- norazowego zdarzenia, takiego jak skręcenie, albo w konsekwencji powtarzanych ruchów, na przykład zbiegania w dół zbocza, albo w związku z długotrwałymi czynnościami, na przykład przedłuża- jącym się siedzeniem lub kucaniem. Dotyczy to bólu o podłożu mechanicznym wszystkich części organizmu, w tym również ko- lana. Aby lepiej zrozumieć, jak łatwo można wywołać ból o pod- łożu mechanicznym, możesz przeprowadzić proste doświadczenie. Najpierw odegnij palec do tyłu do momentu, aż poczujesz nacią- gnięcie, tak jak pokazano na Zdjęciu 9. Jeśli przytrzymasz palec w tej pozycji, początkowo poczujesz tylko nieznaczny dyskomfort, który w miarę upływu czasu przemieni się w ból. W niektórych przypadkach ból spowodowany długotrwa- łym naciągnięciem może pojawić się nawet po upływie godziny. Spróbuj powtórzyć doświadczenie ale tym razem odginaj palec dalej, poza punkt naciągnięcia, aż poczujesz nagłe pojawienie się bólu. Nastąpiło nadmierne naciągnięcie tkanek i bólowy system ostrzegawczy informuje Cię, że dalszy ruch w tym kierunku spo- woduje uszkodzenie. Zdjęcie 9. Odegnij palec do tyłu do momentu, aż poczujesz naciągnięcie ROZDZIAŁ 2 CO NALEŻY WIEDZIEĆ O BUDOWIE KOLANA 23 Ból ostrzegawczy sygnalizuje, że należy zaprzestać naciągania, aby uniknąć uszkodzenia; jeśli posłuchasz, ból natychmiast ustąpi. Nie doszło do uszkodzenia, a ból zniknął. Krótkotrwałe naciągnięcie nie powoduje żadnych trwałych problemów, o ile zwracasz uwagę na sygnały bólowe wysyłane przez system ostrzegawczy. Jeżeli nie zważasz na sygnały ostrzegawcze i nadal trzymasz palec w pozycji nadmiernego naciągnięcia, więzadła i otaczające tkan- ki miękkie spajające staw w końcu ulegną nadmiernemu nacią- gnięciu i naderwaniu. Naderwanie spowoduje ból, który będzie utrzymywał się nawet wtedy, gdy zaprzestaniesz rozciągania palca. Wprawdzie zmniejszy się jego intensywność ale ból będzie utrzy- mywał się również wtedy, kiedy palec znajdzie się w pozycji spo- czynkowej. Dolegliwości nasilą się pod wpływem ruchu w niewła- ściwym kierunku i nie ustaną do czasu, aż dojdzie do wygojenia uszkodzeń. Gojenie może potrwać kilka dni, ale czas ten wydłuży się, jeżeli codziennie będziesz poddawać palec takim samym na- prężeniom. Takie same zjawiska występują wtedy, gdy dojdzie do nadmiernego naciągnięcia struktur w kolanie oraz wokół niego. Jeżeli nie zważasz na sygnały ostrzegawcze i nadal trzymasz palec w pozycji nadmiernego naciągnięcia, więzadła i otaczające tkanki miękkie spajające staw w końcu ulegną nadmiernemu naciągnięciu i naderwaniu. ROZDZIAŁ 2 CO NALEŻY WIEDZIEĆ O BUDOWIE KOLANA