Pobierz Czas wolny - Notatki - Psychologia i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity! 1. Referat na temat: Czas wolny- niezbędnym warunkiem realizacji zainteresowań rekreacyjnych i sportowych u dzieci i młodzieży, oraz warunki i czynniki decydujące o ich pojawieniu się. Organizacja czasu wolnego jest zadaniem tak samo ważnym, jak organizacja pracy szkolnej. Dlatego też, problem ten powinien stać się naczelnym zadaniem pedagogów w walce z przeciążeniem dzieci i młodzieży pracą szkolną. Wpojenie pożądanych nawyków i zainteresowań rekreacyjno- sportowych powinno procentować w prawidłowym rozwoju psychofizycznym społeczeństwa. Postępujące procesy cywilizacji a zwłaszcza współczesna rewolucja naukowa- techniczna powodują, że aktywność ruchowa w czasie wolnym staje się podstawowym wymogiem higieny i troski o zdrowie. Coraz mocniej zaznacza się deficyt wysiłku fizycznego w czasie pracy. Badania lekarzy i higienistów wskazują, że jest to przyczyną powstawania chorób cywilizacyjnych. Mimo, że zawsze doceniano rolę aktywnego wypoczynku, jednak tak drastyczne niedobory aktywności ruchowej w dobie wielkiego postępu technicznego jeszcze umacniają tezę, plasując kulturę fizyczną w kategoriach nie dowolności, ale powinności. Zgodzić się musi każdy z M. Demelem, ; że kultura fizyczna nie jest alternatywą wypełniania czasu wolnego, lecz elementarnym obowiązkiem współczesnego człowieka, ochroną jego zdrowia fizycznego i psychicznego; 2. Pojawiają się coraz liczniejsze głosy pedagogów i socjologów nawołujące do zorganizowanego, celowego wychowania i przygotowania ludzi do czynnego wypoczynku. Zadaniem „wychowania do czasu wolnego” wg A. Kamińskiego byłyby takie organizowanie sytuacji rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży, które budziłyby i utrwalały pozytywne nawyki higieny i psychohigieny odpoczynku, kształtowało wzory wartościowych zabaw i wartościowej konsumpcji kulturalnej, potrzebę czynnego uczestnictwa w życiu społecznym. Młodzież stanowi kategorię osób znajdujących się w okresie przejściowym od dzieciństwa do dorosłości, osób nie wymagających już bezpośredniej opieki ze strony dorosłych, a nie ponoszących jeszcze pełnej odpowiedzialności za własną rodzinę czy określony odcinek pracy zawodowej. Młodzież to również kategoria ludzi znajdujących się w okresie intensywnego rozwoju fizycznego, intelektualnego i emocjonalnego. Podstawy ukształtowania w tym okresie mają dużą szansę przetrwania w wieku dorosłym. Funkcja zachowań w czasie wolnym jest szczególnie istotna dla kształtowania osobowości młodego człowieka. Wzrastająca w społeczeństwie ilość czasu wolnego młodzieży sprawia, że sposób spędzania go staje się przedmiotem szczególnej troski wychowawczej. Podstawowym celem polityki wychowawczej powinno być nie tylko organizowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, lecz także zapewnienie społecznie pożądanego sposobu jego użytkowania, a przede wszystkim przygotowania do samodzielnej organizacji czasu wolnego w wymiarze indywidualnym, rodzinnym i grupowym. 3. Wzór zachowania w czasie wolnym wyznacza przede wszystkim nieformalna grupa rówieśnicza. Istotne znaczenie ma także wpływ rodziców i typ rodziny, do której młody człowiek należy. Nie bez znaczenia jest też środowisko lokalne tj. wieś średnie czy duże miasto, zarówno na zasób środków jakimi dysponuje, jak i tradycją kulturową. Szkoła, jako czynnik determinujące grupowe wzory zachowań w czasie wolnym, poza tzw. Wzorem intelektualnym, często nie spełnia właściwie swej roli organizacyjnej. W pojęciu czasu wolnego mieści się działalność, w której realizuje się prawo swobodnego wyboru. Czas dzieci i młodzieży jest częściowo pozbawiony dobrowolności, gdyż podlega rygorom wychowawczym, kontroli i interwencji dorosłych. Czas wolny uzależniony jest od wielu czynników, a przede wszystkim od pracy szkolnej, odrabiania lekcji w domu, dodatkowych zajęć pozalekcyjnych itp.. Jeżeli uwzględni się jeszcze takie czynniki jak powrót do domu ze szkoły, czy zajęcia w gospodarstwie domowym, to otrzymamy obraz czynników, które determinują czas wolny ucznia. A oto jak przedstawia się budżet czasu dzieci i młodzieży ze środowiska miejskiego. Młodzież dysponuje przeciętnie 4-6 godzinami czasu wolnego dziennie, zaś wg opinii młodych respondentów, 40% młodzieży dysponuje w dni powszednie od 1 do 3 godzin czasu wolnego, 33% od 3 do 5 godzin, 4,5% młodzieży twierdzi zaś, że nie ma w ogóle czasu dla siebie. Nieco większą ilość czasu, bo od 3 do 8 godzin w dniu powszednim, dysponuje tzw. Młodzież szczególnie uzdolniona. Powyższe dane można zestawić z minimum higienicznym, niezbędnym do właściwej regeneracji młodego organizmu po 4. R. Wroczyński zauważa, że pomiędzy zajęciami prowadzonymi w szkole, a pracą pozaszkolną występuje dość często znaczna różnica, przede wszystkim w doborze grup w wychowaniu fizycznym. Grupa biorąca udział w lekcji opiera się w szkole na zespole klasowym dzielonym wg płci. Natomiast w rekreacji fizycznej oprócz kryterium wieku fizjologicznego, dochodzi bardzo ważne kryterium- zainteresowanie uczestników określoną formą rekreacji fizycznej. Grupa rówieśnicza może stanowić źródło powstania zainteresowań i przekształcenie się „starych zainteresowań’’. Ponadto zainteresowania wymienia się 8. jako jeden z najważniejszych czynników integrujących grupy koleżeńskie. ADIV Spośród innych czynników decydujących o pojawieniu się zainteresowań sportowych szczególne miejsce, jak wynika z wypowiedzi młodzieży, zajmują różnorodne imprezy sportowe. Taka forma propagandy sportu odgrywa olbrzymią rolę w zespole różnorodnych czynników wywierających wpływ na to zjawisko. Silne przeżycia emocjonalne, atrakcyjność pokazów, elementów współzawodnictwa, są skutecznym bodźcem, który szczególnie pociąga młodzież szkoły podstawowej. Nauczyciele wychowania fizycznego twierdzą, że kibicowanie jest najprzyjemniejszą formą rozrywki, szczególnie dla chłopców, że ono właśnie jest pierwszym przejawem zainteresowania sportowego. Widowiskowość sportu można odbierać również dzięki telewizji. E. Fleming stwierdził, że „telewizja wywiera wpływ na rozwój intelektualny i moralny młodzieży, przyspiesza procesy dojrzewania umysłowego, wzbogaca wiedzę o świecie i życiu”. J. Komorowska prowadziła prace poświęcone socjologicznym problemom oddziaływania telewizji na dzieci i młodzież szkolną. Dostarczyły one materiału na temat wpływu telewizji na kierunek i rodzaj aktywności dzieci i młodzieży w czasie wolnym. 90,4% ogółu młodzieży ogląda programy telewizyjne kilka razy w tygodniu lub codziennie, tylko 3% stwierdziło, że w 9. zasadzie nie ogląda telewizji. Najchętniej oglądane są programy z „bloku rozrywkowego”, w tym także różne relacje z imprez sportowych. Często dzięki tym relacjom następuje wzrost zainteresowania jakąś dyscypliną sportową, zwłaszcza gdy polscy reprezentanci zdobywają znaczące rezultaty i medale. Widoczne jest to szczególnie po letnich i zimowych Igrzyskach Olimpijskich. Taki moment zaciekawienia i fascynacji sportem należy umiejętnie wykorzystać. I tu jest rola, którą powinien spełnić nauczyciel wychowania fizycznego, który umiejętnie i z wyczuciem pokieruje krokami młodego człowieka i zachęci do próbowania sił w sporcie. Charakterystyka czynników i warunków decydujących o pojawieniu się zainteresowań sportowych i rekreacyjnych Było to krótkie naświetlenie niektórych czynników i warunków tego zjawiska. Pozwala to jednak na wysunięcie następujących wniosków: 10. - zainteresowania sportowe powstają we wczesnym wieku szkolnym, - zainteresowania sportowe i rekreacyjne mają źródło w naturalnej potrzebie ruchu i są charakterystyczną właściwością rozwoju młodzieży tego okresu, - w procesie pojawiania się zainteresowań sportowych i rekreacyjnych szczególną rolę odgrywa środowisko, w którym decydujące znaczenie posiada wpływ nauczyciela wychowania fizycznego i domu rodzinnego, - w zespole czynników i warunków decydujących o pojawieniu zainteresowań u młodzieży szkół podstawowych pierwsze miejsce zajmują różnorodne imprezy sportowe. Opracowała Beata Kowalska ` 11. LITERATURA M. Demel „System wychowania fizycznego w szkole podstawowej, krytyka i propozycje modelowe” Warszawa 1972r A. Kamiński „ Wychowanie nowoczesne” Warszawa 1961 Nowa Szkoła nr 5 T. Wujek „ Czas wolny młodzieży szkolnej i jej uwarunkowania” Warszawa 1963r. B. Suchodolski „Świat człowieka a wychowanie- rola szkoły w wychowaniu do rekreacji” Warszawa 1967r. G. Olszewska „Czynniki i warunki decydujące o powstaniu zainteresowań sportowych młodzieży szkolnej.