Człowiek nie jest stworzony do klęski.
Człowieka można zniszczyć ale nie pokonać!
Ludzie od zarania dziejów stawiają sobie cele i zmagają się z losem. Nierzadko jednak
wszystkie ich wysiłki kończą się porażką. W życiu każdego człowieka nieuchronnie pojawia się
klęska, z którą musimy sobie jakoś poradzić. Ernest Hemingway zakłada, że ludzka natura nie jest
przystosowana do przegrywania. Jest to niewątpliwie prawda, nikt nie lubi przegrywać. Ale czy
„człowieka można zniszczyć ale nie pokonać”? To już temat dłuższych rozważań, które postaram
się przedstawić i podsumować w tej rozprawce.
Bohaterem literackim którego postawa potwierdza tezę jest Santiago, stary, kubański
rybak, który pomimo straszliwego pecha podejmuje wyzwanie losu w postaci olbrzymiego marlina.
Gdy ryba została zabita i zdobywca wracał do portu, zdobycz zaatakowały rekiny. Mimo
olbrzymiego wysiłku rybaka, do miasteczka przycumował on jedynie ze szkieletem. Jednak pod
wpływem druzgoczącej klęski duch Santiago uległ wzmocnieniu. Uwierzył on w swoje siły. Był
fizycznie zniszczony, ale duchowo niepokonany. Dowiódł, że nawet jeżeli nie osiągniemy
zamierzonego celu, zawsze możemy być dumni
ze swoich starań.
Kolejnym przykładem może być kniaź Igor Światosławowicz, tytułowy bohater rosyjskiej
epopei narodowej, czyli „Słowa o wyprawie Igora”. Podjął on straceńczą wyprawę na ziemie
połowieckie w odwecie za najazdy pogan. Nie miał szans w starciu z wrogiem, nie poddał się jednak.
Nawet po klęsce swoich wojsk nie zatracił ducha walki. Uciekł z niewoli i wrócił do ziemi ojczystej.
Również w tym wypadku mamy do czynienia z fizyczną klęską ale duchowym zwycięstwem.
Nie tylko przykłady z literatury świadczą o nieugiętości jednostek wobec nieuchronnego.
Także historia dostarcza nam wielu przykładów. Wystarczy przypomnieć sobie takie wydarzenia
jak: bitwa pod Termopilami, Oblężenie Lwowa, Kampania Wrześniowa, obrona Oksywia i
Westerplatte...
Nie znajduję argumentów świadczących o tym, że da się człowieka definitywnie pokonać.
Wprawdzie można podać przykłady jednostek załamanych nerwowo, popełniających samobójstwa,
czy pogrążonych w apatii, ale należy zadać wtedy filozoficzne pytanie: Ile oni zachowali ze swojej
ludzkości?
Podsumowując, człowiek niczym mityczny Syzyf podejmuje morderczy, niewykonalny
wysiłek mając pełną świadomość nieuchronnej porażki. Jednak nie osiągnięcie celu, lecz dążenie do
niego jest prawdziwym bohaterstwem. Dowodzi to, że ludzie nie są stworzeni do porażki. Nie mogą
się z nią pogodzić i nawet pozbawieni nadziei mężnie stawiają czoła przesądzonemu losowi.
