Czy filozofia Sokratesa jest aktualna w dzisiejszym świecie - Notatki - Polityka | Notatki Historia

Czy ﬁlozoﬁa Sokratesa jest aktualna w dzisiejszym świecie

Moim zdaniem ﬁlozoﬁa Sokratesa może być aktualna we współczesnym

świecie, chociaż w dzisiejszych czasach nie jest ona praktyczna. Pewne zasady,

którymi się kierujemy w życiu mogą nawiązywać do ideologii Sokratesa, jednak

są to tylko skrajności. W dzisiejszym świecie podczas wyścigu szczurów nie

ma czasu na rozpatrywanie problemów natury etycznej, trzeba szybko zrobić

karierę i zarabiać dużo pieniędzy, bo przecież pieniądze to najwyższe szczęście,

jakie można osiągnąć, do którego prawie wszyscy tak ślepo dążymy.

Sokrates urodził się w 469 r. w Atenach. Jest on chyba najbardziej zagadkową

postacią w historii ﬁlozoﬁi. Nie pozostawił po sobie żadnych pism. Całe swoje

życie spędził w Atenach, gdzie nauczał prowadząc dysputy z przypadkowymi

przechodniami na ulicach miasta, zyskując zarówno popularność jak i wrogość.

Sokrates wielokrotnie rozmawiał z ludźmi, żeby sprawdzić czy znajdzie się ktoś

mądrzejszy od niego. Stosował w tych rozmowach dwie demagogiczne metody.

Pierwsza polegała na zbijaniu w dyskusji tez przeciwnika i doprowadzaniu jego

wywodów do absurdu. Natomiast, używając drugiej pozwalał, aby w rozmówcy

narodziła się wiedza, co jest możliwe, gdyż każdy człowiek ma w swoim umyśle

wiedzę wrodzoną, którą można zeń wydobyć używając odpowiednich pytań i

naprowadzeń. Takie metody poszukiwania prawdy często wprawiały

rozmówców Sokratesa w zakłopotanie, a nawet budziły ich niezadowolenie,

ponieważ musieli przyznać, iż okazali się ignorantami, choć wcześniej sądzili, że

ich wiedza jest wystarczająco duża. W utworze Platona Obrona Sokratesa ,

widać wyraźnie, że Sokrates kpi ze swoich oskarżycieli Meletosa i Anytosa:

jakieś wy odebrali wrażenie od moich oskarżycieli, tego nie wiem; bo i ja sam

przy nich omalże się nie zapomniał . Jednocześnie uważa, że to wszystko, co

głosi w swojej mowie obronnej, jest powtórzeniem tego, co już usłyszeli, ci,

którzy go słuchali.

Filozof przedstawia obraz swoich oskarżycieli, a następnie zaczyna zaprzeczać

zarzutom przeciwko niemu. Przedstawia różne sytuacje, w których przekonuje

siebie samego o swojej mądrości, jednocześnie niewiedzy podczas rozmów z

ludźmi i cały czas twierdzi, że on wie, iż nic nie wie.Oceniając efekt mowy

Sokratesa w świetle ostatecznego wyroku, nie ma wątpliwości, że jego mowa

okazała się bezskuteczna, gdyż został on skazany. Jednak podstawowym celem

jego mowy procesowej było wyjaśnienie sobie i innym znaczenia działalności

ﬁlozoﬁcznej, jaką uprawiał. Daje to nam ważną wskazówkę dla interpretacji

tekstu Platońskiego. Skłania do wniosku, że pomiędzy ﬁlozoﬁą a nawykami

społecznymi istnieje trudny do pogodzenia konﬂikt. Sokrates uważał, że ludzie

dążą do szczęścia i do pożytku, a prawdziwe szczęście i prawdziwy pożytek

daje tylko dobro.

Prawdziwym dobrem jest cnota, cnota jest jedna, bo każda cnota jest wiedzą,

zdobywając wiedzę osiągamy dobro, a z nim pożytek i szczęście. Wyłania się

stąd proste wskazanie życiowe: należy szukać wiedzy, a kto może powinien i

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Czy filozofia Sokratesa jest aktualna w dzisiejszym świecie - Notatki - Polityka i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity!

Czy filozofia Sokratesa jest aktualna w dzisiejszym świecie

Moim zdaniem filozofia Sokratesa może być aktualna we współczesnym świecie, chociaż w dzisiejszych czasach nie jest ona praktyczna. Pewne zasady, którymi się kierujemy w życiu mogą nawiązywać do ideologii Sokratesa, jednak są to tylko skrajności. W dzisiejszym świecie podczas wyścigu szczurów nie ma czasu na rozpatrywanie problemów natury etycznej, trzeba szybko zrobić karierę i zarabiać dużo pieniędzy, bo przecież pieniądze to najwyższe szczęście, jakie można osiągnąć, do którego prawie wszyscy tak ślepo dążymy.

Sokrates urodził się w 469 r. w Atenach. Jest on chyba najbardziej zagadkową postacią w historii filozofii. Nie pozostawił po sobie żadnych pism. Całe swoje życie spędził w Atenach, gdzie nauczał prowadząc dysputy z przypadkowymi przechodniami na ulicach miasta, zyskując zarówno popularność jak i wrogość. Sokrates wielokrotnie rozmawiał z ludźmi, żeby sprawdzić czy znajdzie się ktoś mądrzejszy od niego. Stosował w tych rozmowach dwie demagogiczne metody. Pierwsza polegała na zbijaniu w dyskusji tez przeciwnika i doprowadzaniu jego wywodów do absurdu. Natomiast, używając drugiej pozwalał, aby w rozmówcy narodziła się wiedza, co jest możliwe, gdyż każdy człowiek ma w swoim umyśle wiedzę wrodzoną, którą można zeń wydobyć używając odpowiednich pytań i naprowadzeń. Takie metody poszukiwania prawdy często wprawiały rozmówców Sokratesa w zakłopotanie, a nawet budziły ich niezadowolenie, ponieważ musieli przyznać, iż okazali się ignorantami, choć wcześniej sądzili, że ich wiedza jest wystarczająco duża. W utworze Platona Obrona Sokratesa , widać wyraźnie, że Sokrates kpi ze swoich oskarżycieli Meletosa i Anytosa: jakieś wy odebrali wrażenie od moich oskarżycieli, tego nie wiem; bo i ja sam przy nich omalże się nie zapomniał. Jednocześnie uważa, że to wszystko, co głosi w swojej mowie obronnej, jest powtórzeniem tego, co już usłyszeli, ci, którzy go słuchali. Filozof przedstawia obraz swoich oskarżycieli, a następnie zaczyna zaprzeczać zarzutom przeciwko niemu. Przedstawia różne sytuacje, w których przekonuje siebie samego o swojej mądrości, jednocześnie niewiedzy podczas rozmów z ludźmi i cały czas twierdzi, że on wie, iż nic nie wie.Oceniając efekt mowy Sokratesa w świetle ostatecznego wyroku, nie ma wątpliwości, że jego mowa okazała się bezskuteczna, gdyż został on skazany. Jednak podstawowym celem jego mowy procesowej było wyjaśnienie sobie i innym znaczenia działalności filozoficznej, jaką uprawiał. Daje to nam ważną wskazówkę dla interpretacji tekstu Platońskiego. Skłania do wniosku, że pomiędzy filozofią a nawykami społecznymi istnieje trudny do pogodzenia konflikt. Sokrates uważał, że ludzie dążą do szczęścia i do pożytku, a prawdziwe szczęście i prawdziwy pożytek daje tylko dobro. Prawdziwym dobrem jest cnota, cnota jest jedna, bo każda cnota jest wiedzą, zdobywając wiedzę osiągamy dobro, a z nim pożytek i szczęście. Wyłania się stąd proste wskazanie życiowe: należy szukać wiedzy, a kto może powinien i

innych wiedzy uczyć. Sokrates nie tylko głosił taką ogólną teorię, ale zastosował ją do siebie, z żelazną konsekwencją kierował swym życiem zgodnie z teorią. Dzisiaj ludzie również dążą do szczęścia jednak nie kierują się tym aby postępować dobrze, współczesny człowiek wyniósł na najwyższy piedestał szczęścia wartość pieniędzy, a dużo pieniędzy można zdobyć albo solidną wytrwałą pracą albo oszustwami i kradzieżami. Niestety większa część społeczeństwa w drodze do osiągnięcia swojego wymarzonego szczęścia musi stosować te gorsze środki, które na pewno nie mają nic wspólnego z dobrem o jakim mówił Sokrates. Uważam, że nie zawsze zdobywanie wiedzy prowadzić ma do osiągnięcia dobra, a co za tym idzie do pożytku i szczęścia, chociaż tak powinno być. Sokrates wskazał na zalety, które są jedne dla całego rodu ludzkiego: sprawiedliwość, odwaga, panowanie nad sobą, są zaletami zawsze i wszędzie. Nazywając te zalety cnotą , dał temu wyrazowi bardziej specjalne, a właściwie zupełnie nowe znaczenie. Wytworzył nowe pojęcie cnoty przez to, że spośród zalet człowieka wyodrębnił specjalnie zalety moralne. W dzisiejszych czasach takie ideały jak odwaga brzmią jakby były z innej epoki i nie miały nic wspólnego z dniem dzisiejszym, chociaż są to bardzo piękne pojęcia, które jako najwyższe wartości powinny służyć nam za najlepszą drogę w życiu. We współczesnym życiu nie ma na nic czasu, trzeba szybko dążyć do kariery i pieniędzy, nie potrafimy w pewnych sytuacjach panować nad swoimi emocjami, jesteśmy nerwowi, a nawet zdarza się, że agresywni. Sokrates twierdził, iż czyn jest niezawodnie dobry, gdy wypływa zeń właśnie pożytek, a zalecając sprawiedliwość czy lojalność, wysiłek w pracy, czy kompetencję w zawodzie, powoływał się na płynącą stąd korzyść. Natomiast to twierdzenie jest bardzo mocno zakorzenione w mentalności współczesnych ludzi, człowiek współczesny ma świadomość tego, że jedynie ciężką pracą i wyuczeniem można osiągnąć satysfakcję oraz zbierać później plony swojej pracy. Sokrates uważał, że o postępowaniu człowieka decyduje jego moralna świadomość, czyli wiedza o wartościach moralnych, a zło pochodzi z nieświadomości: nikt umyślnie i z świadomością zła nie czyni. Zaznaczył, że brak w życiu człowieka etyki moralnej sprawiłby, że upodobniłby się on do zwierzęcia rozumnego, lecz gotowego czynić złe świadomie: Człowiek to ten, który rozpoznaje dobro i powinien je czynić mawiał. I nie może być inaczej: skoro dobro jest pożyteczne i gwarantuje szczęście, nie ma powodu, aby ktoś, kto je zna, nie czynił go. Jest to jedno i to samo wiedzieć, co jest sprawiedliwe, i być sprawiedliwym. To była definicja Sokratesa. W ten sposób jednoznacznie świadczy, że najważniejsze zasady w egzystencji ludzkiej to prawa etyczne, które stanowią niejako fundamenty człowieczeństwa. Dzisiaj wszelkie prawa moralne schodzą na dalszy plan, nawet można by było powiedzieć, że są jedynie na pokaz, a przecież to właśnie prawa etyczne wyróżniają nas od zwierząt, może dlatego utarło się współczesne wyrażenie o tak zwanym prawie dżungli.

barwną i ukazującą wiele zalet współczesnemu człowiekowi. Jego wszystkich poglądów nie sposób wymienić. Sądzę jednak, iż tezą najgłębiej zapadającą w pamięć są słowa: Wszelkie dobro, jakim jest cnota nie jest wrodzone. Można je nabyć, przeto od nas samych zależy, czy to dobro posiadamy. Podsumowując muszę stwierdzić, że chociaż styl życia i ideały wyznawane przez Sokratesa mogą być aktualne we współczesnym świecie, to niestety nie są, a powinny. Życie według jego filozofii byłoby piękne, można nawet powiedzieć, że idealne.

Literatura Platon, Obrona Sokratesa , Warszawa 1958 W. K. C. Guthrie, Sokrates , Przeł. K. Łapiński i S. Żuławski, Warszawa: Fundacja Aletheia, 2000 Anthony Gottlieb, Sokrates , Warszawa 1998

Czy filozofia Sokratesa jest aktualna w dzisiejszym świecie - Notatki - Polityka, Notatki z Historia

Dokumenty powiązane

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Czy filozofia Sokratesa jest aktualna w dzisiejszym świecie - Notatki - Polityka i więcej Notatki w PDF z Historia tylko na Docsity!