Czy warto wszczynać wojnę o kobietę?
Dlaczego Parys porwał Helenę? To pytanie zadałam najbliższym mi osobą, jak i znanej, i lubianej wyszukiwarce
internetowej. Odpowiedzi były różne, ale tylko pozornie. Wszyscy stwierdzili: Parys porwał Helenę, ponieważ była
piękna, a on się w niej zakochał. Powinnam była spodziewać się takiej odpowiedzi, ale coś, jednak nie dawało mi
spokoju. Piękno przemija, tak jak róża, która usycha. Zatem dlaczego Parys porwał Helenę i jednocześnie rozpętał
jedną z największych wojen starożytności (według Homera)? Czy warto wszczynać wojnę o kobietę?
Ponad dwa tysiące lat później Jan Kochanowski ponownie pochyla się nad problemem Wojny Trojańskiej i jej
głównego wątku. W jego dziele pod tytułem „Odprawa posłów greckich” czytamy:
By rozum był przy młodości,
Nigdy takiej obfitości.
Pereł morze i ziemia złota nie urodzi,
Żeby tego nie mieli tym dostawać młodzi.
(…)
Teraz, na rozumnie, dbając,
A żądzom tylko zdając,
Zdrowie i sławę tracą, tracą majętności.
I ojczyznę w ostatnie zawodzą trudności.
Ten fragment, który bezpośrednio traktuje o Parysie, zmusza nas do refleksji na temat młodzieńca. Dlaczego Parys
zaczął rościć sobie prawa do, zajętej już wówczas, Heleny? Była to część boskiej intrygi. Kobieta została obiecana
mężczyźnie jako nagroda za „właściwy wybór”. Ten, odrzucił to, co nakazywał zdrowy rozsądek i porwał ją z rąk
Spartańskiego króla Menelaosa. Ten występek, doprowadził do dziesięcioletniej wojny, śmierci wielu osób, zarówno
poddanych, jak i bliskich Parysa oraz zniszczeniu Troi.
Problem wojny o kobietę jest często podejmowany przez pisarzy, malarzy, jak i innych artystów. Tu możemy
wymienić dzieło Henryka Sienkiewicza „Ogniem I Mieczem”. Nieodwzajemnione uczucie Bohuna do Heleny, która
wybrała Skrzetuskiego, jest przyczyną jego buntu oraz późniejszych złych decyzji. Młody i porywczy kozak postanawia
dołączyć do oddziałów Chmielnickiego i tym samym zaprzecza własnym przekonaniom i miłości do ojczyzny –
Rzeczpospolitej, którą wielokrotnie deklarował. Przez nieszczęśliwą miłość i desperację zatraca się we własnej złości i
ginie.
W 1799 roku francuski malarz Jacques-Louis David podejmuje na płótnie podobną tematykę. Tak powstaje obraz
zatytułowany „Interwencja Sabinek”, przedstawiający walczących przeciw sobie Rzymian i Sabinów. Jest to
bezpośrednia próba zobrazowania opowieści o porwaniu grupy kobiet. Według legendy zawartej w dziele Cycerona
„O państwie” (De Re Publica) w Rzymie za czasów panowania Romulusa zorganizowano igrzyska, na którzy przybyły
również panny sabińskie. Piękne dziewczęta spodobały się rzymskiemu władcy. Nakazał je porwać i wydać za mąż za
rzymskich dostojników. Znieważeni i oburzeni Sabinowie wypowiedzieli wojnę porywaczom, którą przerwały
uprowadzone kobiety. Dzięki ich interwencji zapanował pokój. Jednak nikt nie był w stanie zwrócić przelanej krwi, ani
życia poległym żołnierzom.
W wojnach o kobietę nie tracą jedynie mężczyźni. 1973 roku w Sztokholmie dochodzi do napadu na bank.
Napastnicy przez sześć dni przetrzymują zakładników w budynku. Ostatecznie udaje się złapać sprawców, jednak
wtedy dzieje się coś, co dziwi wszystkich. Przetrzymywani zaczynają bronić swoich oprawców: w czasie przesłuchań
odmawiają składania zeznań, zbierają datki na adwokatów, jedna z zakładniczek zaręcza się z porywaczem.
Psychiatra Frank Ochberg jako pierwszy definiuje i opisuje to zjawisko. Szybko stan ofiar porwania nazwano
Syndromem Sztokholmskim. Moim zdaniem podobny stan może spotkać każdej osobie, która stała się powodem
konfliktu.
Wojny o kobiety niszczą definicję prawdziwej miłości. Ta zostaje sprowadzona jedynie do fizycznych aspektów
związku. Do tego uprzedmiatawia kobiety. Rzymianie pożądali kobiety Sabińskie, ponieważ te zachwyciły ich swoją
aparycją. A przecież piękno i uroda są ulotne i przemijające. Próbę czasu przetrwa jedynie prawdziwe uczucie. Jednak
miłość to sprawa dwojga. Jeżeli zakochany i zakochana doprowadzają do krzywdy ogółu, to to uczucie, nawet jeśli
prawdziwe, szczere i silne, staje się egoistyczne, tak jak uczucie Parysa i Heleny. Zmienia się jego znaczenie i zostaje
nadane inne — mroczne. Bo honorowym jest zginąć w imię miłości, a strasznym i niegodnym krzywdzić dla uczucia.
