Pobierz Czym jest makroekonomia - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!
Cele makroe konomii
Oceniając efekty działalności gospodarczej poszczególnych narodów często napotykamy takie oto pojęcia : produkt narodowy brutto (PNB ) , zatrudnienie , inflacja , bilans płatniczy. To one stanowią głów ne zadania czyli cele makroekono micznej analizy i polityki. Z punktu widzenia efektywnej działalności makroekonomicznej zostały wyodrębnione cztery główne cele ; obejmują one strefę : produkcji zatrudnienia cen stosunków gospodarczych z zagranicą.
Produkc ja
Jej celem jest wysokie tempo rozwoju gospodarczego. Współcześnie podstawowym miernikiem sukcesu gospodarczego kraju jest zdolność do generowania wysokiego poziomu i szybkiego wzrostu produkcji dóbr i usług ekonomicznych. Wiele jest miar poziomu w ielkości produkcji , najpełniejszą jest jednak produkt narodowy brutto. PNB to miernik wartości rynkowej wszystkich wytworzonych w ciągu roku dóbr i usług , czyli miernik całkow itego dochodu gospodarki narodowej. PNB można wyrażać albo w cenach bieżących , co daje nam PNB nominalny , albo z popraw ką ze względu na inflację , a to daje PNB realny. Przyrosty realnego PNB określa się mianem wzrostu gospodarczego. Zmiany PNB realnego są najlepszą i najbardziej dostępną miarą poziomu i wzrostu produkcji.
Zatrudnienie i bezrobocie
Celem jest utrzymanie wysokiego poziomu zatrudnienia i niskiego bezrobocia. Ludziom zależy na możliwości łatwego znalezienia dobrej pracy za wysokie wynagrodzenie. Okresy braku zatrudnienia wiążą się z poważnymi trudnościami finansowymi dla rodzin , ale w ślad za nimi idą wysokie koszty psychologiczne , społeczne i publiczne. Niestety zapewnienie dobrych miejsc pracy wszystkim bezrobotnym , staje się coraz trudniejsze do zrealizowania. Wynika z tego , że nadal utrzymuje się wysoki stopień bezrobocia. Bezrobocie jest to liczba osób zarejestrowanych jako poszukujący pracy i jednocześnie nie zatrudnionych. Stopa bezrobocia to odsetek siły roboczej pozostającej bez pracy. Siła robocza jest to liczba ludzi pracujących lub poszukujących pracy.
Ceny i inflacja
Głów ny cel to utrzymanie stabilności cen przy zachowaniu swobodnej gry sił rynkowych. Stabilność cen oznacza , że ani wzrost , ani spadek cen nie są zbyt szybkie ; że stopa inflacji (mierzona stopą zmiany cen z okresu na okres ) jest bliska zer u. Pragnienie zachowania „wolności rynków” ma swoje podstawy w powszechnym w USA przekonaniu politycznym , że zarówno ceny , jak i płace mają się kształtować na zdecentralizowanych rynkach prywatnych i być raczej efektem przetargów niż decyzji rządu. Upodobanie do takiej formy organizacji opiera się na poglądzie ekonomicznym głoszącym , że wyznaczanie cen przez wolne rynki jest efektywniejszym sposobem organizowania produkcji , gwarantującym uwrażliwienie rynku na preferencje ludności.
Zagraniczna polityka gospodarcza.
Szczególnym zadaniem jest dążenie do równowagi importu i eksportu oraz stabilności kursu walutowego. Wszystkie gospodarki narodowe są otwarte : importują i eksportują dobra i usługi ; zapożyczają się za granicą lub też udzielają zagranicznych pożyczek ; naśladują cudzoziemskie wynalazki lub sprzedają obcym kulturom w łasne pomysły. W normalnych okresach nasz eksport i import pozostają mniej więcej w równowadze , zaś eksport netto (różnica między pieniężną wartością eksportu i impo rtu ) jest tylko ułamkiem naszego produktu narodowego brutto. Od czasu do czasu bilans handlowy podlega wstrząsom. Cykle gospodarcze występujące w kraju lub za granicą , gwałtowne zniżki lub zwyżki ceny ropy naftowej , większe zmiany stóp procentowych , embargo – wszystkie te zjawiska mogą powodować szybsze i większe zmiany w eksporcie netto. W takich przypadkach kurs waluty danego kraju może gwałtownie spadać lub rosnąć.
Podsumowanie
W gospodarce rynkowej efekty makroekonomiczne ocenia się pod ką tem w idzenia realizacji czterech grup zadań
- Wysoki i rosnący poziom produktu realnego.
- Wysokie zatrudnienie i niskie bezrobocie , zapewnienie dobrej i wysoko płatnej pracy wszystkim , którzy chcą pracować.
- Ustabilizowany albo rosnący w łagodnym tempie poziom cen , jednakowo przy cenach i płacach wyznaczanych działaniem wolnych rynków.
- Stosunki gospodarcze z zagranicą charakteryzujące się stabilnością kursu waluty , zbilansowaniem eksportu i importu. Niewielu tylko narodom udało się osiągnąć te cele , kraje najbardziej rozwinięte ciągle jednak szukają środków , które by umożliw iły ich pełniejsze osiągnięcie.
Dużą rolę w polityce fiskalnej odgrywa deficyt budżetowy państwa , który jest nadwyżką wydatków państwa nad jego dochodami. Państwo finansuje zwykle swój deficyt , zapożyczając się u społeczeństwa poprzez sprzedaż obligacji , które zawierają zobowiązanie do zapłacenia w przyszłości określonej kwoty odsetek.
Polity ka monetarna {pie niężna }.
Najistotniejszą cechą pieniądza jest to , że jest on powszechnie akceptowany jako środek płatniczy albo jako środek wymiany. Polityka pieniężna jest następnym ważnym narzędziem makroekonomii. Tego typu politykę prowadzi bank centralny sterując podażą pieniądza , która jest całkow itą wartością znajdujących się w obiegu zasobów pieniądza , występującego w roli środka wymiany. Jej zmiany wywołują ruch stóp procentowych w dół lub w górę , co ma wpływ na wydatki dokonywane na budow le , maszyny i urządzenia , a więc pośrednio na poziom bezrobocia. Polityka ta ma wpływ na faktyczny i potencjalny PNB.
Polity ka doc hodowa.
Ściślej jest określana mianem polityki płac i cen. Z chwilą , gdy istotnym celem politycznym stało się opanowanie inflacji , rządy zaczęły poszukiwać sposobu zapewnienia stabilności cen. Tradycyjna metoda spowolnienia inf lacji polegała na okiełznaniu wzrostu podaży pieniądza i wydatków rządowych. Posunięcia takie obniżają realny PNB , zw iększają bezrobocie i przyhamowują inflację cen i płac. Jednakże z makroekonomicznych analiz wynika , że powyższa strategia jest bardzo kosztowna. Formą mniej kosztowną , jak również mniej skuteczną mogą być agitacje rządowych propagandystów , ,w celu przekonania zw iązków zawodowych i w ielkich firm , aby zachowywały umiar w umowach o płace. Polityka dochodowa jest najbardziej kontrowersyjnym narzędziem makroekonomicznym. Wielu ekonomistów twierdzi , że jest bezużyteczna , a nawet gorzej , że zakłóca działanie wolnego rynku. Jeszcze inni twierdzą , że jej działanie jest niedoskonałe , ale i tak jest czymś lepszym niż rozw iązania alternatywne ; sama powoduje mniej marnotrawstwa niż jej alternatywa czyli wysokie bezrobocie. Jednak sporu tego nie udało się rozstrzygnąć.
Stosunki mię dzynarodowe.
Ostatni zestaw narzędzi w iąże się z zagraniczną polityką gospodarczą państwa. Jej działania polegają na interweniowaniu w kursy walutowe , nakładaniu ograniczeń na obroty w handlu zagranicznym oraz stosowanie ceł. Polityka ta dąży do utrzymania równowagi na rynkach walutowych i unikania rozpiętości między eksportem a importem.
Podsumowanie :
Każdy kraj posiada szeroki wachlarz instrumentów polityki gospodarczej , które można stosować w celu realizacji swoich zadań makroekonomicznych. Najważniejszymi są :
- Polityka fiskalna , dotycząca wydatków rządowych i opodatkowania. Wydatki rządowe oddziałują na relatywną wielkość konsumpcji zbiorowej i prywatnej. Podatki ściągają część dochodów i obniżają wydatki prywatne , mogą jednak rów nież wpływać na inwestycje i produkt potencjalny. Polityka fiskalna oddziałuje na globalne wydatki i w ten sposób wyw iera wpływ na faktyczny realny PNB , i na inflację , przynajmniej w krótkim okresie.
- Polityka monetarna , którą prowadzi bank centralny , określa podaż pieniądza. Zmiana podaży wywołuje ruch stóp procentowych w dół lub w górę i wyw iera wpływ na wydatki dokonywane na np. maszyny lub budynki. Polityka monetarna wywiera istotny wpływ zarówno na PNB faktyczny , jak i potencjalny.
- Polityka dochodowa wyraża podejmowane przez rząd wysiłki , których celem jest hamowanie inf lacji przez bezpośrednie oddziaływanie na ruch płac i cen.
- Polityka stosunków gospodarczych z zagranicą to interweniowanie w kursy walutowe , polityka handlowa , a nawet i polityka pieniężna oraz f iskalna. Dąży ona do utrzymania rów nowagi na rynkach walutowych i do unikania nadmiernej rozpiętości między importem a eksportem. Narzędzia polityki makroekonomicznej są dzwignią i sterami , za pomocą których politycy mogą próbować zmienić tempo i kierunek działalności gospodarczej. Tak więc od sprawności działań naszych polityków zależy pozio m rozwoju gospodarczego w naszym kraju.
