Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Mówiąc inaczej: socjalizacja to wdrożenie jednostki do takiego sposobu ... „Koncentruje” się ono w trakcie procesu socjalizacji na przekazaniu jednostce ...
Typologia: Schematy
1 / 21
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Wprowadzenie Przeczytaj Linia chronologiczna Sprawdź się Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Jasper Juul, Przestrzeń dla rodziny. Źródło: Barbara Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, s. 159. Źródło: Małgorzata Musierowicz, Kwiat kalafiora, Poznań 2003, s. 42.
Przeczytaj
Narodziny człowieka nie tworzą jeszcze jego społecznej natury. Wchodząc w otoczenie wychowawcze, rozpoczyna dopiero proces kształtowania swojej osobowości. Ma ona zatem charakter społeczny i jest docelowym, z punktu widzenia jednostki, efektem procesu socjalizacji. Natomiast z punktu widzenia zbiorowości jej efektem jest uspołecznienie jednostki, czyli dopasowanie człowieka do społeczeństwa (w zakresie poglądów i zachowań). Mówiąc inaczej: socjalizacja to wdrożenie jednostki do takiego sposobu funkcjonowania w społeczeństwie, aby było ono zgodne z ładem społecznym. Kontrola społeczna to system utrzymywania tego ładu wykorzystujący mechanizm nadzorowanie jednostek.
Socjalizacja to proces, w którym jednostka jest zarówno
podmiotem, jak i przedmiotem
Według realizmu socjologicznego społeczeństwo jest bytem realnie istniejącym. „Koncentruje” się ono w trakcie procesu socjalizacji na przekazaniu jednostce norm i wartości tworzących ład aksjonormatywny. Z punktu widzenia społeczeństwa istotne jest bowiem podtrzymanie tego ładu, co gwarantuje stabilizację i zapewnia społeczeństwu trwanie w czasie. Najbardziej pożądanym efektem jest zatem internalizacja norm i wartości, czyli przyjęcie ich przez jednostkę za własne. Z punktu widzenia jednostki istnieje jednak o wiele ważniejszy efekt procesu socjalizacji. Jest nim uzyskanie umiejętności. Od najprostszych, jak chodzenie i mówienie, po najbardziej złożone, o charakterze twórczym. To one pozwalają człowiekowi na sprawne funkcjonowanie w społeczeństwie w ciągu całego życia.
Czy można „wierzyć” w społeczeństwo jako realnie działający byt socjalizujący, skoro widać tylko tatę lub mamę, którzy nas karcą za złe zachowanie, nauczyciela języka polskiego układającego nasze zdania w zrozumiałe całości, a przykład bierzemy od innych ludzi? Źródło: domena publiczna.
Kontrola społeczna jako mechanizm wspomagający proces
socjalizacji
Jeśli jednostka nie zachowuje się zgodnie z normami i wartościami, wówczas uruchamiany jest system kontroli społecznej, który dysponuje różnymi sankcjami.
Kontrola społeczna działa poprzez pojedyncze osoby, kręgi społeczne oraz złożone instytucje. Jednak nie znaczy to, że każde zachowanie konformistyczne (zgodne z ładem
Wprowadzenie do socjologii (…) w najszerszym i najstarszym w socjologii rozumieniu to wszelkie mechanizmy uruchamiające, a niekiedy i wymuszające współdziałanie, które utrzymuje porządek społeczny. Przy tak szerokim rozumieniu kontroli społecznej pytanie o nią jest w gruncie rzeczy pytaniem o mechanizmy, które wytwarzają i utrzymują porządek społeczny. Źródło: Barbara Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003, s. 159.
aksjonormatywnym) jest nagradzane, a każde nonkonformistyczne (niezgodne z ładem aksjonormatywnym) piętnowane.
Czy myśląc o kontroli społecznej czujesz się w ten sposób? Zastanów się czym jest osobista wolność jednostki i społeczny porządek? Jakie relacje między nimi istnieją? Źródło: domena publiczna.
Słownik
wartości
(z niem. der Wert – godność, honor, powaga); pożądane obiekty (materialne, lub o symbolicznym charakterze ) lub sądy (opinie) egzystencjalne (dotyczące tego co istnieje) oraz normatywne (dotyczące tego co powinno być i jak to osiągnąć)
adolescencja
(z łac. adolescentia – wiek młodzieńczy); dojrzewanie dziecka pod względem fizycznym i psychospołecznym; wyróżnia się adolescencję wczesną (wiek dorastania: pomiędzy 10/12 a 16 rokiem życia) i późną adolescencję (wiek młodzieńczy: pomiędzy 16 a 20 rokiem życia)
internalizacja
mechanizm i zarazem proces przyjmowania ze środowiska społecznego i uznawania za własne poglądów, norm wartości, wzorów zachowań, postaw w stosunku do świata rzeczy i ludzi
model wzajemnościowy
filozoficznego, wedle którego prawdziwość wypowiedzi można oceniać wyłącznie w kontekście systemu, w którym są one wypowiadane
osobowość
właściwa danej osobie, zorganizowana struktura motywacji, właściwości, cech, postaw i kompetencji działania, będącą biograficznym wynikiem radzenia sobie jednostki z wymogami środowiska i własnego organizmu
instytucjonalizacja
(z łac. institutio – urządzenie); proces społeczny, w wyniku którego niesformalizowane sposoby działania społecznego zostają uregulowane; aktywnościom tym nadana zostaje względnie stała forma i podlegają one społecznym sankcjom; jest to też nadanie istniejącym formom działania społecznego charakteru obowiązującego
socjalizacja odwrócona
( z łac. socialis – społeczny); przekazywanie umiejętności, wiedzy, ale także wartości i norm, starszemu pokoleniu przez dzieci i młodzież
jaźń
świadomość swego istnienia i swojej osobowości
ład
układ relacji międzyludzkich uporządkowany dzięki wspólnym wartościom i normom moralnym, prawnym, które zapewniają spójność społeczeństwa, jego stabilność i warunkują współpracę pomiędzy jednostkami i grupami społecznymi
znaczący inny
osoba, która wywiera znaczący wpływ na system wartości, wzorów zachowań socjalizowanego podmiotu; w socjalizacji pierwotnej to rodzice, opiekunowie; w socjalizacji wtórnej inne osoby, na których wzoruje się podmiot; znaczący inny określa zdolność podmiotu do stawiania się w roli innych ojca, babci, nauczyciela, itp.
Linia chronologiczna
Polecenie 1
Prześledź chronologię etapów socjalizacji Józefa K., przez które przechodzi każdy członek społeczeństwa w swoim życiu. Zapamiętaj źródła socjalizacji charakterystyczne dla danego etapu. Zwróć uwagę na umowność momentów przejścia pomiędzy etapami. Od czego zależy to, że przejście może nastąpić nieco później lub nieco wcześniej, niż przewidują to momenty oddzielające poszczególne etapy na osi chronologicznej?
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
Stwórz mapę myśli na której umieścisz źródła socjalizacji i jej efekty dla każdego etapu. Mapę skonstruuj w taki sposób, aby na jej ostatnim poziomie znalazły się przykłady konkretnych źródeł (ról społecznych w ramach poszczególnych instytucji) oraz konkretnych efektów (umiejętności nabytych przez jednostkę socjalizowaną w trakcie procesu).
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 2
Przeczytaj poniższe zdania. Wybierz z nich te, które stanowią treść kształtującą umiejętności w zakresie zachowania (działania), przekazywaną w procesie socjalizacji.
Konsumpcjonizm spycha świat na skraj przepaści.
Lato tego roku powinno być piękne.
Psy powinny słuchać swojego właściciela.
Czcij ojca swego i matkę swoją.
Zabierz nogi ze stołu.
Aby zobaczyć zawartość strony WWW, należy najpierw uruchomić przeglądarkę internetową.
Ćwiczenie 3
Zdecyduj, które z twierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
Stwierdzenie Prawda Fałsz Proces wychowania jest pełen sprzeczności: socjalizacja sobie, a uspołecznienie sobie. Ojciec nie może się nauczyć niczego od swojego syna. Istnieje tylko jeden właściwy sposób nauczania. Zdarzają się sytuacje, w których dzieci socjalizują dorosłych. Rodzina to główne źródło socjalizacji pierwotnej.
輸
醙
Ćwiczenie 4
Rozwiąż krzyżówkę.
醙
Ćwiczenie 6
Uporządkuj poszczególne instytucje socjalizujące od tej, która pojawia się najwcześniej w życiu człowieka, do tej, która pojawia się najpóźniej.
Uniwersytet Trzeciego Wieku
Drużyna harcerska
Szkoła
Zespół projektowy w firmie
Rodzina
Żłobek
難
Ćwiczenie 7
W poniższym tekście wstaw brakujące słowa.
„W socjalizacji nie ma problemu identyfikacji. Nie ma możliwości wyboru znaczących innych. Społeczeństwo stawia kandydata do socjalizacji przed z góry określonym zbiorem znaczących innych, których musi z góry zaakceptować bez możliwości wyboru innej sytuacji. Hic Rhodus, hic salta. Trzeba sobie radzić z rodzicami, jakimi los nas obdarzył. Oczywistą konsekwencją tej niesprawiedliwości, która jest częścią sytuacji dziecka, jest to, że jakkolwiek dziecko nie pozostaje całkowicie bierne w procesie , to jednak tymi, którzy ustanawiają reguły gry, są rodzice. Dziecko może wziąć udział w tej grze z radością albo z milczącym oporem. (...) Ponieważ dziecko nie wybiera znaczących , jego identyfikacja z nimi jest quasi automatyczna. ” /Peter Ludwig Berger, Thomas Luckmann, Społeczne tworzenie rzeczywistości. Traktat z socjologii wiedzy, Warszawa 2010, s. 197./
wtórnej odwróconej wychowania socjalizacji uczłowieczenia permanentnej pierwotnej faktów innych osób edukacji norm
難
Dla nauczyciela
Autor: Justyna Szymańska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie, Wiedza o społeczeństwie 2022
Temat: Czym jest socjalizacja?
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
I. Człowiek i społeczeństwo. Uczeń:
Zakres rozszerzony
II. Różnorodność kulturowa. Uczeń:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wyjaśnia charakter procesu socjalizacji, podając przykłady wpływu, jaki społeczeństwo ma na człowieka; analizuje różne sytuacje życiowe i to, jak człowiek się w nich zachowuje; charakteryzuje związek między procesem socjalizacji i systemem kontroli społecznej a ładem społecznym.
Strategie nauczania:
konstruktywizm; konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja; rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych; mapa myśli; burza mózgów.
Formy pracy:
praca indywidualna; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu; zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale; tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Faza realizacyjna:
