Pobierz David Hume poglądy i filozofia i więcej Notatki w PDF z Filozofia, poglądy filozofów tylko na Docsity! 24.02.2024 r. HUME 1 24.02.2024 r. HUME David_Hume_impresje_i_idee.pdf Kartezjusz zarysował program racjonalistyczny (wstęp do nowożytności); źródłem poznania jest nasz rozum. Fundamentem jest nasz rozum - cogito ergo sumo Radykalny racjonalizm; poznanie ma charakter racjonalny. Empiryści - zazwyczaj filozofia anglosaska; zdroworozsądkowe ufanie zmysłom; John Lock empirysta David Hume Hume, był empirystą. Jednocześnie był bardziej przenikliwy niż Lock. Był konsekwentnym empirystą, lecz zrozumiał, że empiryzm ma swoje ograniczenia. On nie był takim radosnym empirystą, jak Lock. Hume pokazuje ograniczenia racjonalizmu, ale też empiryzmu. Po Humie potrzebny był Kant, aby zrozumieć, przełamać opozycję empiryzm-racjonalizm. Hume starszy od Kanta. Książki Huma są ważne - lektura Huma spowodowała, że Kant jak sam napisał w Krytyce czystego rozumu “został wygrany z dogmatycznej drzemki”. Hume obudził Kanta; Mamy dwie percepcje: percepcję żywą - impresje percepcję bledszą- idee Żadna idea nie pochodzi z umysłu! Każdą ideę da się rozłożyć do pojedynczych impresji, np. idea jednorożca = koń + róg Bądźmy empirystami, ale jeżeli impresji nie da się rozłożyć do pojedynczych idee, to może jest to idea mętna np. czy do pojedynczych impresji możemy rozłożyć pojęcia metafizyczne? Idee pochodzą z impresji (Najpierw coś widzę (impresja), później to przywołuję (idea)) Idei nie łączymy przypadkowo, łączymy je według pewnych praw: 1. podobieństwo, np. pomelo jest syntezą różnych cytrusów, wiec możemy się domyślać jak będzie smakowało pomelo (bardzo prawdopodobne, ze będzie smakowało cytrusowo, i że nie będzie smakowało mięsnie) 2. związek przyczynowo-skutkowy Hume rozważa naszą wiedzę. Dochodzi do pewnego wniosku. Hume mówi, ze mamy dwa rodzaje nauk: 1. nauki opisujące stosunki pomiędzy ideami w umyśle, 2. opisują nauki o faktach, zależnościach między zjawiskami. Nauki które opisują relacje miedzy ideami, no. matematyka., logika. Mamy cały szereg innych nauk i to nie są nauki opierające na na stosunkach miedzy ideami, niektóre lepiej, niektóre gorzej próbują opisać zależności między ideami. Wniosek: ani jedne, ani drugie nie spełniają kryteriów naukowości. Hume mówi, że one są pewne, matematyka jest pewna. Z matematyki nie wynika związek przyczynowo-skutkowy. Niedostatek nauk o zależnościach pomiędzy ideami, te nauki są puste poznawczo. Matematyka wiedzy o świecie nie tworzy. Zdanie matematyczne są tym, co w logice nazywamy tautologiami - zdania prawdziwe na mocy własnej struktury. Jest, albo nie jest - zdanie prawdziwe w każdych okolicznościach. Ono wewnętrznie nie jest sprzeczne, ale nie mówi nam nic o rzeczywistości. Odpowiedź pusta poznawczo. Tak klasyfikuje Hume nauki o stosunkach pomiędzy ideami. Zdania matematyczne, geometryczne są prawdziwe na mocy tautologii ?. Nauki o faktach będą interesowały zjawiska i przyczyny tych zjawisk - ogólne zależności pomiędzy pewnymi typami zjawisk. Np. w fizyce prawa są bardzo ogólne, np. prawo powszechnego ciążenia. Cały problem z naukami o faktach polega na tym, że one mają charakter cały problem empirii polega na tym, ze wniosek nie wynika z doświadczenia, my widzimy zawsze dwa typy zjawisk oddzielnie. Dokładamy do nich związek przyczynowo skutkowy.
