Pobierz Definicje, funkcje i rodzaje banków. System bankowy. Kreacja pieniądza. Podaż i popyt na pieniądz i więcej Prezentacje w PDF z Banking and Finance tylko na Docsity! Banki Joanna Macanko, Klaudia Manikowska, Karolina Lasota, Paulina Machalska Plan prezentacji 1. Co to jest bank • Definicja, funkcje i rodzaje banków 2. System bankowy • Definicja, model 3. Kreacja pieniądza • Stopa rezerw, przykład mechanizm kreacji pieniądza, współczynnik kreacji depozytu, formuła mnożnika pieniężnego 4. Kontrola podaży pieniądza przez bank centralny • Narzędzia, polityka ekspansywna i restrykcyjna, 5. Popyt na pieniądz • Czynniki, kategorie, krzywa popytu 6. Równowaga na rynku pieniądza • Zależność, wykres 7. Bibliografia Rodzaje banków 1. Ze względu na siedzibę banku : a) Krajowe b) Zagraniczne c) Instytucje kredytowe 2. Ze względu na formę organizacyjno-prawną : a) Bank spółka akcyjna b) Bank spółdzielczy c) Bank państwowy 3. Ze względu na rodzaj świadczonych usług : a) Banki uniwersalne b) Banki detaliczne c) Banki korporacyjne d) Banki hipoteczne e) Banki specjalistyczne f) Banki inwestycyjne System bankowy Rozwój wymiany towarowo-pieniężnej prowadził do powstania banków i innych instytucji finansowych. Najstarszą formą operacji finansowych była lichwa czyli pożyczanie pieniędzy lub towarów osobom potrzebującym w zamian za wysokie odsetki. Przez „ System bankowy ’’ rozumie się całokształt instytucji bankowych, a także normy określające ich wzajemne powiązania i stosunki z otoczeniem. Określa prawo bankowe, ustala m.in. rodzaje banków, tryb ich powoływania, wykonywanie czynności, rolę i zadania banku centralnego, jego organy i ich kompetencję oraz organizację i zadania nadzoru bankowego Przykład • Bank A posiada depozyty w wysokości 100 000zł, stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 20% zatem bank A w ramach rezerwy obowiązkowej musi przechowywać 20 000zł, natomiast pozostałą część, czyli 80 000zł może przeznaczyć na działalność kredytową. • 100 000zł x 20 % = 20 000zł (rezerwa obowiązkowa) • 100 000zł – 20 000zł = 80 000zł (działalność kredytowa) Mechanizm kreacji pieniądza • 3 banki: A, B i C • Każdy z tych banków utrzymuje stopę rezerwy obowiązkowej w wysokości 30%. • Zatem wpłacając do Banku A gotówkę w wysokości 200 000zł bank ma możliwość udzielenia kredytu w wysokości 140 000zł (200 000zł x 30% = 60 000zł; 200 000zł – 60 000zł = 140 000zł). • Pożyczkobiorca wziął kredyt w banku A w takiej właśnie wysokości, czyli 140 000zł i przeznaczył całą kwotę na zakup maszyny u Przedsiębiorcy X. • Przedsiębiorca X całą kwotę, którą otrzymał, czyli 140 000zł umieszcza w banku B. Jest to nowy depozyt więc bank B ustala, że kreuje mu on nową możliwość udzielenia kredytu na kwotę 98 000zł (140 000zł x 30% = 42 000zł; 140 000zł – 42 000zł = 98 000zł). • Jeżeli udzielony kredyt w dalszym ciągu trafi do banku C w całości to znowu daje to możliwość dzielenia kredytu przez bank C w wysokości 68 600 zł (98 000zł x 30% = 29400zł; 98 000zł – 29 400zł = 68 600zł) itd. Współczynnik kreacji depozytu • O tym jaka będzie podaż pieniądza bankowego wywołana pojawieniem się depozytu pierwotnego (200 000zł), decyduje współczynnik kreacji depozytu. Współczynnik ten informuje ile razy zwiększy się suma depozytów bankowych w wyniku pojawienia się depozytu pierwotnego. • Kdp= 1 𝑍𝑟𝑜 • Kdp – współczynnik kreacji depozytu • Zro – stopa rezerw obowiązkowych • Przy stopie rezerw obowiązkowych wynoszącej 30% Kdp wynosi w zaokrągleniu 3,33, ponieważ 1/0,3 = 3,(33) co przy depozycie pierwotnym w wysokości 200 000zł oznacza, że depozyty bankowe w całym systemie bankowym wzrosły do 666 000zł (200 000zł x 3,33). • M – czyli podaż pieniądza we wzorze jest rozumiana jako suma gotówki w obiegu (Mg), oraz wkładów na żądanie (depozyty typu a vista) (Md) w systemie bankowym. • Bm – jest rozumiana jako suma gotówki w obiegu (Mg) oraz rezerw gotówkowych systemu bankowego (Mr). Mm= 𝑀 𝐵𝑚 Mm= 𝑀𝑔+𝑀𝑑 𝑀𝑔+𝑀𝑟 Mm= 𝑀 𝐵𝑚 Mm= 𝑀𝑔+𝑀𝑑 𝑀𝑔+𝑀𝑟 • Dzieląc prawą stronę przez Md otrzymamy: Mm= 𝑀𝑔 𝑀𝑑 +1 𝑀𝑔 𝑀𝑑 + 𝑀𝑟 𝑀𝑑 𝑀𝑔 𝑀𝑑 – suma gotówki w obiegu/depozyty = stopa ubytku gotówki z systemu bankowego (Um) 𝑀𝑟 𝑀𝑑 – rezerwy gotówkowe systemu bankowego/depozyty = stopa całkowitych rezerw banków (Zr) Mm= 𝑈𝑚+1 𝑈𝑚+𝑍𝑟 • Jak widzimy wielkość Mm zależy od dwóch stóp (Um i Zr) Im wyższe stopy tym mniejszy mnożnik. • Um – stopa ubytku gotówki z systemu bankowego • Zr – stopa całkowitych rezerw banków Kontrola podaży pieniądza przez bank centralny Bank centralny stara się oddziaływać na podaż pieniądza definiowanego zarówno wąsko – jako gotówka i depozyty w bankach płatne na żądanie, jak i szeroko – uwzględniającego pieniądz bezgotówkowy i niektóre papiery wartościowe o różnym stopniu płynności. 3. Operacje otwartego rynku polegające na sprzedaży lub zakupie papierów wartościowych (przeważnie państwowych) – jest to rodzaj bezpośredniego oddziaływania na podaż pieniądza w gospodarce. Sprzedaż papierów wartościowych przez bank centralny prowadzi do zmniejszenia ilości pieniądza w gospodarce. Skupując papiery wartościowe bank centralny zwiększ podaż pieniądza na rynku. Operacje otwartego rynku, są najczęściej stosowanym, dość elastycznym i skutecznym instrumentem polityki pieniężnej. Bank centralny wykorzystuje instrumenty oddziaływania na podaż pieniądza w celu prowadzenia polityki ekspansywnej lub restrykcyjnej. • Polityka ekspansywna polega na: 1) Obniżeniu stopy rezerw obowiązkowych, 2) Obniżeniu stopy redyskontowej, 3) Skupie papierów wartościowych. Działania te nastawione, są na zwiększenie płynności banków komercyjnych i zwiększenie podaży pieniądza w celu pobudzenia aktywności podmiotów gospodarczych. • Polityka restrykcyjna polega na: 1) Podniesieniu stopy rezerw obowiązkowych, 2) Podniesieniu stopy redyskontowej, 3) Sprzedaży papierów wartościowych przez bank centralny. Prowadzi do zmniejszenia płynności banków, ograniczenia podaży pieniądza i zmniejszenia aktywności podmiotów gospodarczych. Popyt na pieniądz Popyt na pieniądz jest to ilość pieniądza, na jakie istnieje zapotrzebowanie zgłaszane przez podmioty gospodarcze . Wielkość popytu na pieniądz zależy od takich czynników jak : • Wielkość produkcji różnych dóbr • Liczba zawieranych transakcji • Przeciętny poziom cen produktów i usług • Stopa oprocentowania środków pieniężnych • Koszt posiadania pieniądza • Koszt zmiany jednych aktywów na inne Równowaga na rynku pieniężnym Równowaga na rynku pieniężnym istnieje wówczas, gdy zapotrzebowanie na pieniądz jest równe wielkości podaży pieniądza. Równowagę na rynku pieniężnym przedstawiono na rys. 1. Krzywa Dp oznacza popyt na pieniądz. Z jej kształtu wynika, że popyt na pieniądz zależy od wysokości stopy procentowej i posiada nachylenie ujemne. Krzywa podaży Sp ma kształt pionowy, co oznacza, że bank centralny utrzymuje podaż pieniądza na stałym poziomie. Obie te krzywe przecinają się w punkcie A przy stopie procentowej równowagi Ro. W punkcie tym realny popyt na pieniądz jest równym poziomowi zasobów pieniężnych. Biorąc pod uwagę niezależność podaży od stopy procentowej, poziom równowagi będzie zależał od wpływu stopy procentowej na popyt.