Diagnostyka molekularna w onkologii, Prezentacje z Oncologia

Pobierz Diagnostyka molekularna w onkologii i więcej Prezentacje w PDF z Oncologia tylko na Docsity!

Diagnostyka molekularna

umożliwia terapie

spersonalizowane.

Janusz A. Siedlecki

Centrum Onkologii-Instytut, Warszawa 2015

1956 1970 1983 2002-4 Dziś

Rozwój medycyny i nauk podstawowych w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat

Rozwój

Medycyna biologia molekularna

Enzymy restrykcyje PCR^ HGP^

Badania wielkoskalowe

(^0200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000 2200 2400 2600) M/z

100

%

030522 mik214 MaxEnt 3 36 [Ev51511,It50,En1] (0.050,200.00,0.200,1400.00,3,Cmp) (^) 1193.55 4: TOF MSMS 859.30ES+

227.10342.13351.

439.20537.28 752. 651.30652.36761.31881.41982.491096.

1195.671340.

1441.741570.671795. 1503.65 (^) 1705. 1906.98 (^) 2350.932385. 1924.991998.02 2182.232191.272253.90 2385. 2524.46 2578.

Status genomu/genu

Status proteomu

Status środowiska/ mikrośrodowiska

Aby określić chorobę na poziomie

molekularnym należy ustalić

Analiza zmian na poziomie chromosomu

 Ocena statusu genów

Analiza zmian polimorficznych

 Analiza zmian w ekspresji genów

 Wykrywanie obcych transkryptów

Wykrywanie zmian potranskrypcyjnych

Wykrywanie zmian potranslacyjnych

Wykrywanie zmian epigenetycznych

Zmiany lokalizacyjne

Jakie narzędzia oferuje biologia molekularna

Aby dysponować wystarczającą ilością

materiału konieczną do przeprowadzenia

dowolnej analizy amplifikowanego

fragmentu należy amplifikować materiał

genetyczny z co najmniej 100 komórek

W przypadku gdy zależy nam na analizie

materiału z pojedynczej komórki należy

zwiększyć liczbę cykli np. do 40

lub zastosować tzw. gniazdowy PCR

Prosta amplifikacja

pozwala na stwierdzenie obecności

amplifikowanego fragmentu

Można to wykorzystać do badania obecności złącza w translokowanych chromosomach

Sekwencjonowane

Wady i zalety:

 Jest podstawową metodą potwierdzająca obecność mutacji  Jest metodą którą można w dużym stopniu zautomatyzować  Jest metodą tanią  Jest metodą szybka  Wymaga jednak aby analizowany materiał miał dobrą jakość

SOS SHC

RAS

GRB

RAF

MEK

ERK Czynniki Transkrypcyjne

Błona jądrowa

Błona komórkowa

ERK

RTK

Szlaki sygnałowe EGFR

K-RAS

a dlaczego nie

H-RAS

czy

N-RAS

N-RAS

Odpowiedź na leczenie imatinibem zależy od rodzaju mutacji w KIT/PDGFRA

0 100 200 300 400 500 600 700 800

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Dni

Całkowity czas przeżycia

(%)

(^) KIT ekson 11 (n=85)

KIT ekson 9 (n=23)

No kinase mutation (n=9)

Heinrich et al. J Clin Oncol. 2003;21:4342. Reprinted with permission from the American Society of Clinical Oncology.

Błona komórkowa EGF EGFR

AKT

PIP2 (^) PI3K GRB^ SOS^ RAS

STAT3^ MEK

RAF

DAG^ PLC

STAT ERK JNK

IP3 MEKK PKC Ca2+

Jądro

PTEN

MYC, FOS, JUN, cyklina D1, p Regulacja cyklu komórkowego proliferacja

Zadziwiające okazało się że status genów RAS i BRAF nie ma znaczenia

15 % mutacji w genie RAS obserwuje się u zdrowych palaczy

Warunkiem podawania leku antyEGFR jest obecność mutacji w eksonie 18, 19 i 21. Mutacja w eksonie 20 jest mutacją wykluczającą

Mutacje w genie EGFR są obecne u 10 - 15% pacjentów rasy kaukaskiej i 35% u azjatów

Leki antyEGFR:  Cetuksymab  Panitumumab  Erlotynib  Gefitynib

Rak Płuca

E ks on 20 i E ks on 20 - [2] 21/18 i 20 - [2] E ks on 18 - [1]

E ks on 21 - [7] (^) E ks on 19 - [9]

Wyniki badania mutacji w EGFR

w niedrobnokomórkowym raku płuca

T760M

L858R

U 3- 5% pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca stwierdza się obecność translokacji ALK/EML ALK jest receptorem błonowym o aktywności kinazy tyrozynowej Obecność translokacji wykrywa się z użyciem metody FISH.

Podawanie selektywnego inhibitora ATPazowej aktywności receptora AKL – kryzotynibu prowadzi do 62% obiektywnych odpowiedzi