Działalność szkoleniowo-metodyczna - jest zespołem przedsięwzięć organizacyjnych i szkole, Prezentacje z Wiedza o kulturze

Pobierz Działalność szkoleniowo-metodyczna - jest zespołem przedsięwzięć organizacyjnych i szkole i więcej Prezentacje w PDF z Wiedza o kulturze tylko na Docsity!

KOMPENDIUM

Daniel Frel

KOMPENDIUM

dla kandydatów na pierwszy stopień podoficerski - szkolenie ogólnowojskowe WĘDRZYN 2017

WSTĘP

Kompendium kandydata na pierwszy stopień podoficerski jest próbą ujęcia w jednym miejscu najważniejszych pojęć oraz zagadnień związanych ze szkoleniem ogólnowojskowym w zakresie szkolenia realizowanego w Szkole Podoficerskiej Wojsk Lądowych w Poznaniu. Może zatem wspomagać kandydatów na przyszłych podoficerów w nabywaniu niezbędnej wiedzy czy umiejętności. Dlaczego kompendium? Powód jest jeden – bardzo prosty: w sposób zwięzły i zrozumiały przedstawić częściowy zakres wiedzy jaką powinien posiadać żołnierz w korpusie podoficerskim. Często nie jest to takie łatwe, gdyż cała literatura wojskowa jest bardzo bogata i złożona. Pragnę, by kompendium tworzyło praktyczny przewodnik dla żołnierzy, którzy podjęli naukę w SPWL Poznań. Należy zwrócić uwagę, że to kompendium jest tylko pewnego rodzaju drogowskazem jakim powinien się kierować przyszły podoficer.

1. METODYKA

1.1 DZIAŁALNOŚĆ SZKOLENIOWO-METODYCZNA

Działalność szkoleniowo-metodyczna - jest zespołem przedsięwzięć organizacyjnych i szkoleniowych, umożliwiających dowódcom wszystkich szczebli nabycie wiedzy oraz praktycznych umiejętności metodycznych w zakresie prowadzenia szkolenia wojskowego. Forma działalności szkoleniowo-metodycznej, to zewnętrzna, organizacyjna strona przedsięwzięcia szkoleniowego realizowanego w ramach procesu szkolenia, określająca jego charakter i warunki przebiegu. Odpowiada ona na pytanie: kto, gdzie, kiedy, w jakim układzie ma szkolić, aby osiągnąć zakładany cel. Forma określa zewnętrzny model zajęcia, nie wyjaśniając jak szkolić. Metoda szkolenia jest to sposób przekazywania wiedzy szkolonym w celu osiągnięcia zakładanych rezultatów szkoleniowych, wyposażenia ich w wiadomości, wyrobienia umiejętności oraz nawyków. Metody nauczania odpowiadają na pytanie „jak uczyć”, czyli w jaki sposób należy przekazywać wiedzę, aby umożliwić jej opanowanie oraz zapewnić kształtowanie odpowiednich umiejętności, pożądanych nawyków, postaw i cech charakteru. 1.2 ZASADY SZKOLENIA WOJSKOWEGO Zasady szkolenia wojskowego to reguły organizowania i prezentowania treści szkolenia (kształcenia), ogólne normy postępowania podmiotów w czasie przygotowania i prowadzenia zajęć umożliwiające uwzględnienie jednocześnie informacji z wielu źródeł. Zasady szkolenia (kształcenia) wojskowego , jako zasady działalności szkoleniowo-metodycznej, są prawidłowościami dydaktycznymi, normującymi proces szkolenia. Jako twierdzenia o charakterze normatywnym wynikają z występujących zależności przyczynowo-skutkowych ułatwiających zrozumienie tych procesów i ich stosowanie. Zasady szkolenia wojskowego:

1. świadomego i aktywnego udziału
2. wiązania teorii z praktyką
3. realizmu
4. poglądowości
5. jedności kształcenia indywidualnego i zespołowego
6. przystępności
7. stopniowania trudności
8. systematyczności
9. operatywności
10. trwałości

• pokazanie sposobu wykonania ważniejszych/trudniejszych czynności szkoleniowych;
• ustalenie sposobów wykorzystania elementów bazy szkoleniowej oraz pomocy szkoleniowych;
• sprawdzenie wiedzy i umiejętności uczestników instruktażu. Instruktaż może być przeprowadzony następującymi metodami: ➢ dyrektywną (rozkazodawczą), ➢ pokazową, ➢ kolegialną (aktywizującą). Metody przeprowadzenia instruktażu przedstawiono w Załączniku 13. Instruktaż składa się z:
  • podania tematu i celu instruktażu
  • podania warunków bezpieczeństwa na czas instruktażu
  • sprawdzenia przygotowania instruktorów do instruktażu (zajęć)
  • podania tematu, celu zajęć oraz terminu ich realizacji
  • podania organizacji zajęć
  • podania zagadnień, czasu ich realizacji, miejsca (sytuacji taktycznej – jeśli jest taka potrzeba)
  • podania warunków bezpieczeństwa na czas zajęć
  • praktycznego sprawdzenia umiejętności instruktorów oraz ustalenie i ujednolicenie sposobu instruowania dla przerabianych zagadnień
  • określenia zabezpieczenia materiałowego zajęć (z podziałem na zagadnienia)
  • określenia terminu przedstawienia dokumentacji szkoleniowej do sprawdzenia/zatwierdzenia. 1.5 SAMOKSZTAŁCENIE METODYCZNE Istotą samokształcenia jest indywidualna praca z wykorzystaniem materiałów szkoleniowych (literatura fachowa, monografie, biografie, zasoby e-larningowe). Celem samokształcenia metodycznego jest aktualizacja, pogłębienie i rozszerzenie wiedzy oraz doskonalenie umiejętności szkoleniowo- metodycznych kierowników zajęć wykładowców i instruktorów. Treścią samokształcenia metodycznego jest samodzielne poszukiwanie, studiowanie i analiza rozwiązań organizacyjno-metodycznych występujących w procesie szkolenia.

1.6 ZASADNICZE METODY DZIAŁALNOŚCI SZKOLENIOWO-METODYCZNEJ:

METODY DZIAŁALNOŚCI

SZKOLENIOWO - METODYCZNEJ

PODAJĄCE POGLĄDOWE PRAKTYCZNE PROBLEMOWE

WYKŁAD INFORMACYJNY OPIS OPOWIADANIE POKAZ PRZEDMIOTÓW POKAZ DZIAŁANIA /ĆWICZENIA/ POKAZ OBRAZÓW /RYSUNKÓW, SZKICÓW/ POKAZ TERENU ĆWICZENIA SENSORYCZNE ĆWICZENIA MOTORYCZNE INSTRUOWANIE KLASYCZNA METODA PROBLEMOWA WYKŁAD PROBLEMOWY PODGRUPA METOD AKTYWIZUJĄCYCH ➢ metoda dyskusji ➢ metoda sytuacyjna ➢ metoda przypadków ➢ metoda inscenizacji ➢ metoda gier ➢ seminarium ➢ konwersatorium ➢ repetytorium

• związana z wykładem
• okrągłego stołu
• wielokrotna
• panelowa
• burza mózgów
• metaplan

1.8 FORMY SZKOLENIA WOJSK

1.9 FORMY ORGANIZACYJNE ZAJĘĆ

• blokowe - połączenie kilku tematów zagadnień z danego przedmiotu w bloki szkoleniowe;
• potokowe - w oparciu o punkty nauczania;
• zintegrowane - równoczesne szkolenie całości pododdziału najczęściej wzmocnionego batalionu;
• zgrywające - praktyczne nauczenie i doskonalenie działania w składzie poddziału.

FORMY SZKOLENIA WOJSK

Ćwiczenia taktyczne z wojskami (taktyczno- specjalne) Zajęcia praktyczne Musztra bojowa Zajęcia taktyczne Zajęcia teoretyczne Trening sensoryczny (teoretyczny) motoryczny (praktyczny) Kurs szkoleniow y Podróż szkoleniowa FORMY ORGANIZACYJNE ZAJĘĆ BLOKOWE POTOKOWE ZINTEGROWANE ZGRYWAJĄCE

1.10 MUSZTRA BOJOWA

Musztra bojowa stanowi podstawową formę szkolenia bojowego wojsk w szkoleniu indywidualnym, sekcji, drużyny, załogi oraz plutonu (równorzędnych). Ze względu na swoją specyfikę musztra bojowa posiada cechy zarówno metody jak i formy. Może być stosowana samodzielnie lub w ramach zajęć praktycznych. Celem musztry bojowej jest przygotowanie żołnierza, pododdziału do sprawnego, nawykowego działania. Celem musztry bojowej jest pełne opanowanie ćwiczonych czynności oraz nabycie określonych nawyków. Istotą musztry bojowej jest wielokrotne ćwiczenie czynności – aż do pełnego ich opanowania. Treścią musztry bojowej jest nauczanie właściwego wykonywania czynności indywidualnych i zespołowych. 1.11 TRENING Trening jest formą szkolenia żołnierzy i pododdziałów polegającą na systematycznym ćwiczeniu czynności sensorycznych (umysłowych) lub motorycznych (praktycznych) dla uzyskania określonego poziomu wyszkolenia indywidualnego lub zespołowego. Może odbywać się w terenie (ośrodkach szkolenia i placach ćwiczeń) lub w pomieszczeniach szkoleniowych z wykorzystaniem symulatorów i trenażerów, a także UiSW. Do treningu można przystąpić wtedy, kiedy zakres wiedzy i podstawowe umiejętności praktyczne z danej dziedziny są już szkolonym znane. Celem treningu jest doskonalenie, odtworzenie, podtrzymywanie lub podwyższenie umiejętności u szkolonych. Istotą treningu jest to, że szkolony poprzez systematyczne powtarzanie czynności wyrabia w sobie określone nawyki i zachowania lub umiejętność elastycznego zastosowania posiadanej wiedzy w praktyce. Trening prowadzi się także, gdy cele szkolenia programowego nie zostały osiągnięte, nie uzyskano odpowiedniego poziomu wyszkolenia lub istnieje potrzeba jego odtworzenia. Treścią treningu są powtarzające się czynności sensoryczne i motoryczne wykonywane indywidualnie lub zespołowo w składzie pododdziału. 1.12 ZAKRES ODPOWIEDZIALNOŚCI SZKOLENIOWO-METODYCZNEJ DOWÓDCY DRUŻYN ODPOWIADAJĄ ZA:

• poziom merytoryczny i metodyczny prowadzonych zajęć;
• metodyczne przygotowanie podległych dowódców sekcji/instruktorów do organizacji i prowadzenia szkolenia na punktach nauczania;
• udzielanie pomocy w zakresie przygotowywania się dowódców sekcji/instruktorów do zajęć oraz sprawdzanie poziomu tego przygotowania.

2.3 ZASADY SZTUKI WOJENNEJ

Do zasad sztuki wojennej zalicza się: ➢ aktywność działań ➢ celowość działań ➢ manewrowość ➢ zaskoczenie ➢ czynnik ludzki ➢ zachowanie zdolności bojowej ➢ ekonomia sił . 2.4 WALKA ZBROJNA Walka zbrojna to rodzaj walki polegający na prowadzeniu działań, których celem jest zniszczenie przeciwnika przy wykorzystaniu broni. Może być prowadzona na lądzie, w powietrzu i na morzu. 2.5 MANEWR TAKTYCZNY PODODDZIAŁEM Manewr taktyczny pododdziałem polega na zorganizowanym ich przemieszczaniu przed walką lub w czasie jej prowadzenia w celu zajęcia dogodniejszego położenia w stosunku do przeciwnika i uzyskania oraz wykorzystania przewagi sytuacyjnej. Formy manewru taktycznego pododdziału:

1. uderzenie czołowe;
2. pokonanie;
3. oskrzydlenie;
4. obejście;
5. przenikanie;
6. manewr mylący;
7. demonstracja;
8. odejście. Rażenie Ruch Informacja

CZYNNIKI WALKI ZBROJNEJ

2.6 MANEWR OGNIEM PODODDZIAŁU

Manewr ogniem polega na przenoszeniu wysiłku ogniowego z jednego kierunku na inny , stosownie do zaistniałych potrzeb pola walki oraz na ześrodkowaniu ognia do jednoczesnego lub kolejnego rażenia najważniejszych celów, a także podziale przy rażeniu różnych celów w jednym czasie. 2.7 NATARCIE Natarcie jest to działanie podstawowe rozstrzygającym rodzajem działań bojowych walki polegającym na rażeniu przeciwnika. Rodzaje natarcia: ➢ rozpoznanie walką; ➢ rajd; ➢ kontratak; ➢ atak wyprzedzający; ➢ natarcie szybkie; ➢ natarcie planowe. Formy natarcia: ➢ przełamanie; ➢ bój spotkaniowy; ➢ pościg; Szkic natarcia zawiera: a) opis dokumentu ( tytuł, podpis, legenda ) b) kierunek zasadniczy ( kierunek PN ) c) odwzorowanie terenu ( drzewa, mosty itp. , znaki taktyczne ) d) dozory ( nazwa i numer w liczniku, odległość w mianowniku ) e) przebieg przedniej linii obrony przeciwnika f) rozmieszczenie wykrytych i rozpoznanych punktów oporu, pozycji bojowych oraz ważniejszych środków ogniowych g) drogi podejścia do przedniej linii obrony przeciwnika h) linia rozwinięcia, spieszania, ataku i bezpieczeństwa i) punkt ciężkości natarcia ( ataku ) j) zadania bojowe dla pododdziałów Ześrodkowanie ognia Podział ognia Przeniesienie ognia

MANEWRY OGNIEM PODODDZIAŁU

2.9 DOWODZENIE

Dowodzenie to działalność dowódcy, który narzuca swoją wolę i zamiary podwładnym. Planuje, organizuje, koordynuje i ukierunkowuje działania podległych mu wojsk przez użycie standardowych procedur działania i wszelkich dostępnych środków przekazywania informacji. Istota dowodzenia wyraża się w ciągłym i zorganizowanym oddziaływaniu dowódcy na podległe pododdziały w celu zgodnego z jego wolą ( decyzją ) wykonania zadania bojowego z najmniejszymi stratami i w czasie nakazanym przez przełożonego. Zasady dowodzenia - grupa czynników ( twierdzenia, reguły, prawidłowości, wytyczne, wskazówki ) wywodzących się z tradycji dowodzenia, opracowywanych teoretycznie i stosowanych w praktyce, które określają racjonalne sposoby działania dowództw podczas przygotowania i prowadzenia działań. Jedność dowodzenia Ciągłość Integracja Decentralizacja Elastyczność Efektywność Skrytość Trwałość Sprawność Planowanie Organizowanie Przewodzenie ( praca z ludźmi, motywowanie, koordynowanie ) Kontrolowanie

FUNKCJE DOWODZENIA

ZASADY DOWODZENIA

WYMAGANIA DOWODZENIA

Sposoby dowodzenia: ➢ dowodzenie przez cele ➢ dowodzenie przez czynności ➢ dowodzenie przez zadania Charakterystyka sposobów dowodzenia: a) dowodzenie przez cele - stosowany do dowodzenia żołnierzami z odpowiednią wiedzą , umiejętnościami oraz dużym doświadczeniem i wysokim profesjonalizmem w działaniu. Powinien być preferowany i powszechnie stosowany b) dowodzenie przez czynności - powinien być stosowany w wyjątkowych sytuacjach tj. brak profesjonalnych umiejętności, wiedzy i doświadczenia u podwładnych lub duża złożoność zadania c) dowodzenie przez zadania - polega na sprecyzowaniu przez przełożonego i przekazaniu podwładnemu tylko zadania, a więc: co, gdzie i kiedy ma wykonać. Proces dowodzenia - to cykl informacyjno - decyzyjny realizowany przez dowództwa, jednakowy na wszystkich poziomach dowodzenia, polegający na cyklicznej realizacji czynności w ramach funkcji dowodzenia. Układ procesu dowodzenia przedstawiono w Załączniku 13. System dowodzenia - to uporządkowana zgodnie z zasadami dowodzenia całość, złożona z organów dowodzenia i środków dowodzenia sprzężonych ze sobą informacyjnie i zapewniająca podejmowanie stosownych decyzji na wszystkich szczeblach dowodzenia oraz ich sprawną, terminową i bezwzględną realizację. Organizacja dowodzenia Środki dowodzenia Proces dowodzenia Ustalenie położenia Planowanie Stawianie zadań Kontrolowanie

FAZY PROCESU DOWODZENIA

ELEMENTY SYSTEMU DOWODZENIA