E8 - Z JEZYKA POLSKIEGO, Egzamin maturalny z Język polski

Pobierz E8 - Z JEZYKA POLSKIEGO i więcej Egzamin maturalny w PDF z Język polski tylko na Docsity! Strona 1 z 13 WYPEŁNIA ZDAJĄCY KOD PESEL Egzamin ósmoklasisty Język polski DATA: Przed majem 2025 r. GODZINA ROZPOCZĘCIA: 9:00 CZAS PRACY: 120 minut Instrukcja dla ucznia 1. Sprawdź, czy na kolejno ponumerowanych 13 stronach jest wydrukowanych 19 zadań. 2. Sprawdź, czy do arkusza jest dołączona karta odpowiedzi. 3. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 4. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod, numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem. 5. Czytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. Wykonuj zadania zgodnie z poleceniami. 6. Rozwiązania zadań zapisuj długopisem lub piórem z czarnym tuszem/atramentem. 7. Nie używaj korektora. 8. Rozwiązania zadań: 1, 2, 4, 9, 10, 12 oraz 16 zaznacz w arkuszu. W każdym zadaniu poprawna jest zawsze tylko jedna odpowiedź. 9. Rozwiązanie zadań 3, 5, 6, 7, 8, 11, 13, 14, 15, 17, 18 oraz 19 zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach w arkuszu egzaminacyjnym. Odpowiadaj tylko własnymi słowami, chyba że w zadaniu polecono inaczej. 10. Ewentualne poprawki w odpowiedziach zapisz zgodnie z informacjami zamieszczonymi na następnej stronie. 11. Zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane i oceniane. 12. Lista lektur obowiązkowych znajduje się na stronie 2 tego arkusza egzaminacyjnego. Strona 2 z 13 Lista lektur obowiązkowych w roku szkolnym 2024/2025 (zgodna z wymaganiami egzaminacyjnymi) Klasy IV-VI Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks) Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem Klasy VII i VIII Charles Dickens, Opowieść wigilijna Aleksander Fredro, Zemsta Jan Kochanowski, wybór pieśni, fraszek i trenów, w tym treny VII, VIII Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec Adam Mickiewicz, Reduta Ordona, Świtezianka, Dziady część II, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII) Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę Henryk Sienkiewicz, Quo vadis (fragmenty), Latarnik Juliusz Słowacki, Balladyna Sławomir Mrożek, Artysta Stefan Żeromski, Syzyfowe prace (fragmenty) Inne lektury obowiązkowe (zgodne z podstawą programową), do których również można się odwołać Klasy VII i VIII Jan Kochanowski, treny I, V Ignacy Krasicki, Żona modna Adam Mickiewicz, wybrany utwór z cyklu Sonety krymskie, Śmierć Zadania egzaminacyjne są wydrukowane na kolejnych stronach. Strona 5 z 13 Zadanie 5. (0-2) Na podstawie całego utworu Kamienie na szaniec ułóż poniższe treści zgodnie z porządkiem chronologicznym. Wpisz litery A, B, C, D w kratki we właściwej kolejności. A. Celestynów - odbicie więźniów z Majdanka. B. Kraśnik - wysadzenie pociągu z dostawą na front. C. Sieczychy - zdobycie posterunku, żandarmerii. D. Czarnocin - wysadzenie mostu. 1. ……..………….. 2. ……………..….. 3. …………….….. 4. ……………..….. Zadanie 6. (0-1) Do podanych pseudonimów dopisz właściwe imiona i nazwiska Zośka – …………………………………………………...…………………..………...……………………… Alek – ……………………………………………………...…………………………...…………..…………… Rudy – …………………………………………………...…………………………...…………...……………. Zadanie 7. (0-2) Czy poniższy kadr filmowy z ekranizacji może ilustrować słowa A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei. Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec? Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do treści powieści Aleksandra Kamińskiego. Kadr z filmu Kamienie na Szaniec Strona 6 z 13 …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 8. (0-2) Spośród lektur obowiązkowych – innych niż Kamienie na szaniec – wybierz tę, której bohater wykazał się niezwykłą odwagą. Podaj tytuł tej lektury oraz jej bohatera. Uzasadnij swój wybór, przywołując sytuację z lektury. Tytuł lektury: …………………………………………………………………………………………………… Bohater: ………………………………………………………………………………………………………… Uzasadnienie wyboru: …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 9. (0-1) Dokończ poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D. W wypowiedzeniu Gestapo zdecydowało jak najszybciej wydusić od nowego więźnia adresy magazynów materiałów wybuchowych oraz adresy wszystkich znanych mu przełożonych i kolegów podkreślony wyraz pełni funkcję A / B. Taką samą funkcję wyraz gestapo pełni funkcję w wypowiedzeniu C / D. A. dopełnienia C. Został skatowany przez gestapo. B. podmiotu D. Nad ranem gestapo wkroczyło do mieszkania Rudego. Strona 7 z 13 Zadanie 10. (0-1) Podczas lekcji języka polskiego uczeń napisał streszczenie powyższego fragmentu lektury Kamienie na szaniec. Które ze zdań jest napisane niezgodnie z zasadami interpunkcyjnymi? A. Gestapowcy aresztowali Rudego, ponieważ w notatkach Heńka znaleźli jego adres. B. Rudy z Zośką spędzali dużo czasu razem i wspólnie brali udział w wielu akcjach co bardzo ich do siebie zbliżyło. C. Kiedy zadzwonił telefon, Rudy podbiegł do niego na bosaka. D. Pierwsze przesłuchanie Rudego przeprowadzono na Pawiaku. Przeczytaj tekst i wykonaj zadania. Łukasz Muszyński MIELI BUTELKI Z BENZYNĄ I KAMIENIE Reżyser Robert Gliński zdobył swój szaniec. Choć po drodze naraził się paru historykom i obrońcom moralności, „Kamienie” powinny trafić do celu. Są nim – jak przypuszczam – serca nastoletniej widowni. Adaptacja powieści Aleksandra Kamińskiego to nie tylko porządne kino gatunkowe, ale i udana próba przedstawienia dylematów członków Szarych Szeregów ich rówieśnikom z XXI wieku. Gliński zaczyna swą opowieść na pełnym gazie. Dosłownie. Podczas gdy Zośka (Sabat) usuwa hitlerowskie sztandary z murów Polskiej Akademii Nauk, Rudy (Ziętek) urządza zadymę na pokazie propagandowych kronik. Podwójne uderzenie pary spiskowców rozgrywa się w rytm muzyki Łukasza Targosza – wysokoenergetycznego gitarowego riffu nałożonego na podkład z tłustego basu i perkusji. Towarzyszy ona poczynaniom bohaterów tak długo, jak ich zabawa w wojnę obywa się bez rozlewu krwi. Kiedy jednak Rudy zostaje pojmany przez esesmanów, a jedna z akcji kończy się wymianą ognia, kompozytor zaczyna rozporządzać pięciolinią w bardziej konwencjonalny sposób. Rozbrzmiewające na ścieżce dźwiękowej łkające skrzypce i pianino zwiastują koniec niewinności. Harcerze zamieniają się w żołnierzy, chłopięca przygoda – w obowiązek, a oddanie idei wolnej Polski – w ofiarę. Pojawiają się kolejne wątpliwości. Ile można poświęcić dla Sprawy? Ile dla przyjaźni? Gdzie kończy się bohaterstwo, a zaczyna ślepy upór? Brzmi to wszystko bardzo podniośle, ale Glińskiemu udało się ominąć koleiny banału i bogoojczyźnianego zadęcia. Stało się tak w dużej mierze za sprawą młodych, jeszcze nieopatrzonych odtwórców głównych ról. Znakomicie wypadł zwłaszcza grający Rudego Tomasz Ziętek – przekonujący zarówno jako nieopierzony partyzant, lowelas, jak i obdarzona mesjańskim rysem ofiara brutalnych tortur. Sceny tych ostatnich nie mroziłyby krwi nawet w połowie, gdyby nie wcielający się w sadystycznego hitlerowca Wolfgang Boos. Jeśli Quentin Tarantino zacznie kiedyś odcinać kupony i nakręci sequel „Bękartów wojny”, niemiecki aktor powinien dostać w nim angaż jako zausznik Hansa Landy. Tym większa szkoda, że w „Kamieniach na szaniec” równie interesujące nie są postaci kobiece. Napisane i zagrane według tradycyjnego polskiego klucza, pełnią w filmie czysto Strona 10 z 13 Z tekstu Mieli butelki z benzyną i kamienie wypisz zdanie, które może stać się komentarzem dla fotografii. …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 16. (0-1) Przeczytaj definicję wyrazu szaniec 1. «ziemne umocnienie polowe, składające się z wału i rowu, stosowane do końca XIX w. w celu osłony stanowisk ogniowych artylerii» 2. «coś, co stanowi osłonę lub oparcie dla kogoś lub czegoś» https://sjp.pwn.pl Dokończ poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D. W wypowiedzeniu Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec wyraz szaniec został użyty w znaczeniu A / B. W takim samym znaczeniu tego wyrazu użyto w wypowiedzeniu C / D. A. pierwszym C. Porucznik nakazał wybudować szaniec, ponieważ wojna była blisko. B. drugim D. Powinniście stać się dla siebie szańcem i zaufać, że wszystko dobrze się zakończy. Zadanie 17. (0-2) 17.1. Spośród podanych niżej wyrazów wybierz czasowniki dokonane. Wypisz oznaczenia literowe tych wyrazów. A. szedł B. zapukał C. otwierał D. zaśpiewał E. wracał Czasowniki dokonane: …………………………………………………….................................................. Strona 11 z 13 17.2. Podane zdanie zapisz w mowie zależnej: Mama wyjaśniła Antkowi: „Lepiej będzie, jeśli przeczytasz tę książkę jeszcze raz.” Zdanie w mowie zależnej: ……………………………………………………............................................. ……………………………………………………………………………………………………………………. Zadanie 18. (0-3) Napisz zaproszenie na spotkanie autorskie z pisarzem Aleksandrem Kamińskim z okazji Światowego Dnia Książki. Zachęć do uczestnictwa w tym wydarzeniu, używając dwóch argumentów. Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa, ortograficzna i interpunkcyjna. …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… Strona 12 z 13 Zadanie 19. (0-20) Wybierz jeden z podanych tematów i napisz wypracowanie. • Pamiętaj o zachowaniu formy wypowiedzi wskazanej w temacie: napisz rozprawkę albo opowiadanie. • W wypracowaniu odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej. Lista lektur obowiązkowych znajduje się na stronie 3 tego arkusza egzaminacyjnego. • Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 wyrazów. • Zapisz wypracowanie w wyznaczonym miejscu. Nie pisz na marginesie. Temat 1. O sprawy dla nas ważne powinniśmy walczyć do samego końca. Napisz rozprawkę, w której rozważysz trafność tego stwierdzenia. W wypracowaniu odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego. Temat 2. Napisz opowiadanie o spotkaniu z jednym z bohaterów wybranej lektury obowiązkowej. Wspólna przygoda skłoniła Cię do refleksji, że odwaga nie oznacza działanie bez strachu. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową. Wypracowanie na temat nr …………. …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 5. (0-2) Na podstawie całego utworu “Kamienie na szaniec” ułóż poniższe treści zgodnie z porządkiem chronologicznym. Wpisz litery A, B, C, D w kratki we właściwej kolejności. A. Celestynów - odbicie więźniów z Majdanka. B. Kraśnik - wysadzenie pociągu z dostawą na front. C. Sieczychy - zdobycie posterunku, żandarmerii. D. Czarnocin - wysadzenie mostu. 1. B 2. A 3. D 4. C Zadanie 6. (0-1) Do podanych pseudonimów dopisz właściwe imiona i nazwiska Zośka - Tadeusz Zawadzki Alek - Aleksander Dawidowski Rudy - Jan Bytnar Zadanie 7. (0-2) Czy poniższy kadr filmowy z ekranizacji może ilustrować słowa A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei. Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec? Uzasadnij odpowiedź, odwołując się do treści powieści Aleksandra Kamińskiego. Przykładowa odpowiedź: • Kadr filmowy może ilustrować słowa A kiedy trzeba na śmierć idą po kolei jak kamienie rzucane przez Boga na szaniec. Nie wahali się ryzykować własnego życia, by ocalić życie swojego przyjaciela Rudego i walczyć z okupantem podczas akcji pod Arsenałem. Zadanie 8. (0-2) Spośród lektur obowiązkowych – innych niż Kamienie na szaniec – wybierz tę, której bohater wykazał się niezwykłą odwagą. Podaj tytuł tej lektury oraz jej bohatera. Uzasadnij swój wybór, przywołując sytuację z lektury. Przykładowe odpowiedzi: • „Quo vadis”, Marek Winicjusz Marek Winicjusz nie zważał na niebezpieczeństwo i konsekwencje, jakie mógł ponieść. Był gotowy na każde poświęcenie, aby uratować swoją ukochaną. • „Quo vadis”, Chilon Chilonides Mimo konsekwencji, których był świadomy, wyjawił prawdę o tym, że Neron nakazał podpalić Rzym. Poniósł śmierć. • „Opowieść wigilijna”, Ebenezer Scrooge Mimo lęku spotkał się ze swoją przeszłością i postanowił zmienić swoje zachowanie. Stanął w obliczu wszelkich swoich przewinień i miał odwagę wziąć odpowiedzialność za krzywdy, jakie do tej pory wyrządził. Zadanie 9. (0-1) Dokończ poniższe zdania. Wybierz odpowiedź spośród oznaczonych literami A i B oraz odpowiedź spośród oznaczonych literami C i D W wypowiedzeniu Gestapo zdecydowało jak najszybciej wydusić od nowego więźnia adresy magazynów materiałów wybuchowych oraz adresy wszystkich znanych mu przełożonych i kolegów podkreślony wyraz pełni funkcję A / B. Taką samą funkcję wyraz gestapo pełni funkcję w wypowiedzeniu C/D. A. dopełnienia C. Został skatowany przez gestapo. B. podmiotu D. Nad ranem gestapo wkroczyło do mieszkania Rudego. Zadanie 10. (0-1) Podczas lekcji języka polskiego uczeń napisał streszczenie powyższego fragmentu lektury Kamienie na szaniec. Które ze zdań jest napisane niezgodnie z zasadami interpunkcyjnymi? A. Gestapowcy aresztowali Rudego, ponieważ w notatkach Heńka znaleźli jego adres. B. Rudy z Zośką spędzali dużo czasu razem i wspólnie brali udział w wielu akcjach co bardzo ich do siebie zbliżyło. C. Kiedy zadzwonił telefon, Rudy podbiegł do niego na bosaka. D. Pierwsze przesłuchanie Rudego przeprowadzono na Pawiaku. Zadanie 11. (0-2) Uzupełnij poniższe zdania tak, aby powstało streszczenie tekstu Mieli butelki z benzyną i kamienie. Przykładowa odpowiedź: • Łukasz Muszyński rozpoczyna swoje rozważania od pochwały ekranizacji powieści pt. „Kamienie na szaniec”. W kolejnych akapitach zauważa, że zasadniczą rolę w filmie odegrała muzyka, a role męskie zostały bardzo dobrze odegrane. Żałuje jednak, że kobiety stają się tylko dekoracją walczących. Podsumowując rozważania, stwierdza, że poprzez kreację głównych postaci młodzież otrzymała wzorce do naśladowania, czyli prawdziwych bohaterów. Zadanie 12. (0-1) Z podanych pytań wskaż to, na które nie można znaleźć odpowiedzi w tekście Mieli butelki z benzyną i kamienie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. A. Kto staje się najważniejszym odbiorcą adaptacji powieści Aleksandra Kamińskiego? B. Jak brzmiały pełne imiona i nazwiska bohaterów? C. W jaki sposób muzyka wpływa na ukazanie wydarzeń? D. Jaką rolę pełnią w filmie kobiety? Zadanie 13. (0-1) Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń w odniesieniu do 2. i 3. akapitu tekstu Mieli butelki z benzyną i kamienie. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F - jeśli jest fałszywe. W tekście zostało jasno określone, gdzie kończy się bohaterstwo, a zaczyna ślepy upór. P ○F Łukasz Muszyński zauważa, że Quentin Tarantino mógłby zainteresować się Tomaszem Ziętkiem, który wcielił się w postać Rudego. P ○F Zadanie 14. (0-1) Wyjaśnij sens sformułowania przywołanego w 4. akapicie tekstu Mieli butelki z benzyną i kamienie: Nasi rodzice mieli czterech pancernych i Klossa. My możemy mieć Rudego, Zośkę i Alka. Przykładowa odpowiedź: • Dzięki powieści “Aleksandra Kamińskiego” i słynnej ekranizacji współczesne pokolenie otrzymało własne wzorce zachowań i postaw, które mogą naśladować. Zadanie 15. (0-1) Obejrzyj poniższą fotografię. Z tekstu Mieli butelki z benzyną i kamienie wypisz zdanie, które może stać się komentarzem dla fotografii. Przykładowa odpowiedź: • Mają szlochać, gdy ich mężczyźni wyruszają na wojenkę, i wyć, gdy wracają z niej na tarczy. Zadanie 16. (0-1) Przeczytaj definicję wyrazu szaniec 1. «ziemne umocnienie polowe, składające się z wału i rowu, stosowane do końca XIX w. w celu osłony stanowisk ogniowych artylerii» 2. «coś, co stanowi osłonę lub oparcie dla kogoś lub czegoś»