Ekonomia I semestr - Notatki - Ekonomia, Notatki z Ekonomia

Pobierz Ekonomia I semestr - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!

EKONOMIA WYKŁADY SEMESTR I

Wykład 16.X.

Ekonomia – nauka zaliczana do nauk społecznych zajmuje się analizą zachowań jednostek

ludzkich.

W ekonomi obowiązuje kolejność działań matematycznych, bada ona zachowanie poszczególnych jednostek, dotyczy procesu gospodarowania.

3 rodzaje zasobów:

• naturalne: ziemia , substancje mineralne, woda, powietrze, obszary leśne.
• Ludzkie: potencjał ludnościowy ile osób jest w wieku produkcyjnym etc., jakość zasobu ludzkiego, poziom wiedzy, praktyczne umiejętności.
• Zasoby będące wynikiem wcześniejszej działalności człowieka.

Funkcje ekonomii:

Funkcja poznawcza – dostarcza wiedzy o zjawiskach i procesach gospodarczych, o rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich przyczynach i skutkach. Ukazuje panujące w danej gospodarce mechanizmy rozwiązywania podstawowych problemów społeczno – gospodarczych.

Gospodarka autarkiczna – gosp. Zamknięta, nie dokonująca wymiany handlowej z zagranicą.

Funkcja aplikacyjna – polega na tym, że jej ustalenia i wynikające z nich wnioski, dostarczają wskazówek przydatnych w działalności gospodarczej, domowej, przedsiębiorczej, państwa jako instytucji czy też związków zawodowych. Wskazówki te ułatwiają podejmowanie decyzji a tym samym oddziaływanie na przebieg procesów gospodarczych.

Wykład 30.IX.2001.

Ekonomia

Pozytywna Normatywna

Ekonomia normatywna – formuje zalecenia oparte na subiektywnych (własnych) ocenach zjawisk. Ekonomia pozytywna – zajmuje się obiektywnym naukowym objaśnianiem zasad funkcjonowania gospodarki.

1. Ceny ropy naftowej w latach 1973 – 74 wzrosły ponad trzykrotnie. – e. Pozytywna
2. Ubogim krajom przypada w udziale mniejsza część dochodu świtowego niż by im się należała. – e. Normatywna
3. Podział dochodu na świecie jest niesprawiedliwy (e. Normatywna), na kraje biedne obejmujące 58% ludności świata przypada zaledwie 4% produktu globalnego. – e. Pozytywna
4. Od lat 70-tych w większości krajów zachodnich zmalała inflacja ale wzrosła stopa bezrobocia. – e. Pozytywna
5. Rząd powinien prowadzić politykę mającą na celu obniżenie stopy bezrobocia. – e. Normatywna
6. Palenie tytoniu jest postawą antyspołeczną i powinno być zwalczane. – e. Normatywna
7. Podniesienie opodatkowania wyrobów tytoniowych będzie zniechęcać do palenia. – e. Pozytywna
8. Gospodarka Singapuru jest bliższa systemowi wolno konkurencyjnemu niż gospodarka Kuby. – e. Pozytywna
9. Ponieważ akcja kredytowa banków komercyjnych uległa zahamowaniu, Rada Polityki Pieniężnej powinna obniżyć stopy procentowe. – e. Normatywna
10. W VIII 2001 odnotowano w Polsce deflację wskaźnika CPI (cechy konsumpcyjne). – e. Pozytywna

Mikroekonomia

EKONOMIA Makroekonomia

Mikroekonomia – bada przede wszystkim poszczególne elementy tworzące gospodarkę takie jak: gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, państwo , sektory gospodarcze, poszczególne rynki towarowe (rynek samochodowy itp. ) rynek usług (rynek finansowy, transportowy, ubezpieczenia), rynki czynników produkcji. Mikroekonomia analizuje sposób działania oraz zachowania poszczególnych podmiotów na rynku. Bada zachowanie wielkości popytu i podaży od czynników cenowych i poza cenowych.

Makroekonomia – zajmuje się analizą gospodarki jako całości, gdzie podstawowymi zagadnieniami są: wielkość produkcji globalnej, wielkość popytu globalnego, jaki jest poziom dochodu narodowego, stopy bezrobocia, inflacja.

Wykład 07.X.

Y = C + I + G

C = Yd – S egzogeniczny (egzo) - wewnętrzne I = Y – C endogeniczny (endo) - zewnętrzne Yd = Y - NT

Endo Y – dochód narodowy Endo C – konsumpcja Endo I – wydatki inwestycyjne Endo G – wydatki rządowe Endo Yd – dochód rozporządzalny w gospodarstwie domowym Egzo S – oszczędności Egzo NT – podatki netto

NARZĘDZIA EKONOMICZNE

• model ekonomiczny
• index (index cech detalicznych CPI )
• wskaźnik – wyraża względną wartość danej zmiennej w odniesieniu do jej wartości w okresie bazowym lub podstawowym
• graficzne (wykresy, diagnozy, schematy)

POTRZEBY I DOBRA

Ekonomia zajmuje się produkcją różnych dóbr w celu zaspokojenia potrzeb

Potrzeba – jest to stan człowieka odznaczający się niespełnieniem pewnych okreś lonych warunków

• wynika z natury człowieka
• różna dla każdego człowieka

RODZAJE

Mogą mieć charakter biologiczny, ekonomiczny, kulturalny.

Zaspokajanie tych potrzeb bez względu na rodzaj, wiąże się:

1. przynosi nam satysfakcję, korzyści
2. musimy ponieść nakład niematerialny różne usługi, albo materialne – obejmuje naturalne zasoby, przyrody, rzeczy będące wynikiem działalności człowieka. Środki niematerialne są wynikiem użycia środków materialnych albo wymagają środków materialnych.
3. Zaspokajanie potrzeb odbywa się poprzez dobra.

Dobro – jest to każdy zespół służący bezpośrednio lub pośrednio do zaspokojenia potrzeb ludzkich i jest to zarówno rzecz jak i usługa, czy też stan jak również czas wolny od pracy.

KLASYFIKACJA RODZAJÓW DÓBR:

1. Dobra konsumpcyjne – wszystkie dobra służące do konsumpcji ( konsumpcja jest to zaspokajanie potrzeb ludzkich poprzez wykorzystanie dóbr i usług)
2. Dobra produkcyjne – wszystkie dobra służące do wytwarzania produkcji innych dóbr (produkcja jest to świadome wytwarzanie dóbr i usług)
3. Dobra inwestycyjne – są to dobra wykorzystywane w procesie produkcyjnym
4. Dobra poś rednie – są to dobra, które w całości są zużywane w trakcie procesu produkcyjnego przy wytworzeniu innych dóbr
5. Dobra finalne – są to wszystkie dobra nabywane przez ostatecznego użytkownika ( konsument, dobro konsumpcyjne lub dobro produkcyjne bo wykorzystuje je przedsiębiorstwo)
6. Dobra ekonomiczne – są to dobra wytwarzane przez człowieka w ograniczonej ilości czyli dobra konsumpcyjne i dobra produkcyjne do wytworzenia każdego dobra ekonomicznego jest niezbędna praca ludzka
7. Dobra rzadkie – są to wszystkie dobra, których ilość w danym czasie jest ograniczona w stosunku do potrzeb
8. Dobra wolne – nie są to ani dobra rzadkie ani nie są wytwarzane przez człowieka czyli są to dobra, które występują w przyrodzie w sposób naturalny np. powietrze
9. Dobra substytucyjne – są to takie dobra w przypadku, których konsumpcja lub wykorzystanie jednego z dóbr nie wymaga konsumpcji lub wykorzystania drugiego. Są to dobra, które mogą nawzajem się zastępować np. masło margaryna, chleb bułka
10. Dobra komplementarne – są to takie dobra w przypadku, których konsumpcja lub wykorzystanie jednego z dóbr wymaga konsumpcji lub wykorzystania drugiego z dóbr w celu zaspokojenia potrzeb.

3 GRUPY CZYNNIKÓW PRODUKCJI

1. Praca – jest to pewien zespół świadomych i celowych działań człowieka, dzięki którym oddziałuje on na otaczająca go przyrodę i przekształca ja. W wyniku pracy człowiek nie tylko zmienia otoczenie ale także samego siebie. W wyniku tyc h wszystkich zmian następuje redefinicja samego siebie
2. Zie mia – obejmuje szeroko rozumiane zasoby naturalne (grunty orne, grunty pod zabudowę, tereny rekreacyjne) ale także wszystkie zawarte w niej bogactwa naturalne i inne substancje.
3. Kapitał – obejmuje niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej budynki, maszyny, urządzenia, środki transportu, narzędzia, zapasy, surowce oraz różnego typu środki finansowe (zasoby pieniężne, papiery wartościowe)

SPÓŁKI

I Stopień odpowiedzialności majątkowe j ws pólników

Spółki z nieograniczoną odpowiedzialnością – poszczególni wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki nie tylko wniesionymi do niej udziałami lecz także całym swoim majątkiem. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – poszczególni wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do wysokości swoich udziałów. Forma mieszana spółki komandytowe – oprócz wspólników ponoszących zasadniczą i najczęściej nieograniczoną odpowiedzialnością za jej zobowiązania, występują także wspólnicy z ograniczoną odpowiedzialnością.

II Podstawy prawne tworzenia s półek spółki cywilne – tworzone na podstawie kodeksu cywilnego spółki prawa handlowego – tworzone na podstawie kodeksu handlowego

• spółki osobowe – akcentuje się układ personalny
• spółki kapitałowe – kapitał w formie udziałów albo akcji

III Kryterium s połeczno – ekonomiczne własność prywatną dzielimy na:

1. KAPITALISTYCZNA – prywatna własność kapitału wykorzystywanego do prowadzenia działalności gosp. Opartej na regularnym zatrudnieniu pracowników najemnych i nastawionej na osiąganie możliwie największego dochodu pieniężnego (zysku)

4 PODTAWOWE FORM Y INSTYTUCJONALNO – PRAWNE

własność indywidualnego kapitalisty - występuje wówczas kiedy cały zasób kapitału zgromadzony w danym przedsiębiorstwie należy do pojedynczej osoby

własność rodzinna – występuje kiedy cały zasób kapitału zgromadzony w danym przedsiębiorstwie jest własnością danej rodziny

własność zbiorowa – występuje kiedy zgromadzone w danym przedsiębiorstwie kapitalistycznym zasób kapitału jest własnością określonej zbiorowości

własność międzynarodowa – występuje kiedy cały zasób kapitału zgromadzony w przedsiębiorstwie jest albo własnością osób pochodzących z różnych krajów (obywatelstwa) albo podmiotów mających domicyl (przypisanych do danego państwa) różnych krajów

2. DROBNOTOWAROWA – własność rodzin lub osób prowadzących samodzielnie działalność gosp. I nie zatrudniających regularnie pracowników najemnych. Większość tych przedsiębiorstw nie jest nastawiona na maksymalizacje zysków lecz na zaspokojenie własnych potrzeb lub też zapewnienie sobie miejsca pracy
3. PRACOWNICZA – pracownicy dysponują takim zasobem udziałów lub akcji, które gwarantują im możliwość wpływania na najważniejsze decyzje podejmowane w takim przedsiębiorstwie – dysponują władza decyzyjną.

IV Kryterium społeczno – ekonomiczne własność publiczna dzielimy na:

1. PAŃSTWOWĄ – to własność zasobów gospodarczych należących formalnie do państwa.
2. MUNICYPALNA (komunalna) – to własność należąca do poszczególnych gmin, regionów autonomicznych, miast i innych instytucjonalnych form i struktur państwowych.

GODPODARKA I SYSTEM GOSPODARCZY

System gospodarczy – to układ stosunków i organizacji, który kształtuje prawa

i regulacje rządzące działalnością gosp.., determinuje prawa własności definiujące m.in. czynnik produkcji, rozdziela uprawnienia do podejmowania decyzji w zakresie produkcji i konsumpcji, determinuje bodźce motywujące różne podmioty gosp. A w ostateczności rozstrzyga co, jak i dla kogo ma być produkowane.

GOSPODARKA – jest to pewien dający się wyodrębnić SYSTEM GOSPODARCZY

1. Towarowa (towarowo – pieniężna ) – produkcja towarów przeznaczonych na sprzedaż
2. Naturalna – nastawiona przed wszystkim na bezpośrednie zaspokajanie naszych potrzeb (potrzeb wytwórców)

I Skala działalności gospodarczej

• światowa (globalna) – charakteryzuje się stałym powiązaniem pewnych podmiotów
• międzynarodowa
• regionalna międzynarodowa państwowa (kraju)
• narodowa – obejmuje powierzchnie jednego kraju
• terenowa
• przedsiębiorstwa

II sfera gospodarowania

• finansowa
• mieszkaniowa
• rolnictwa

III własności czynników produkcji W ramach jednego kraju wyróżnia się

• gospodarka prywatna
• gospodarka publiczna

W skali międzynarodowej

• gospodarka kapitalistyczna
• gospodarka socjalistyczna

IV Rodzaj mechanizmu decyzyjnego

1. Gospodarka rynkowa – gosp., w której zasadniczym regulatorem procesów gospodarczych jest samoczynnie działający rynek czyli mechanizm rynkowy
2. Gospodarka nakazowa (nakazowo – rodzinna) – gosp., w której procesy gosp. Regulowane są głównie za pomocą różnego typu nakazów, zakazów, dyrektyw, wydawanych najczęściej przez organa administracyjne (urzędy) szczebla centralnego.

1. Czynniki, które powodują ruch wzdłuż danej krzywej popytu (cena danego dobra), zmiana ceny danego dobra powoduje ruch wzdłuż krzywej popytu
   • wzrost ceny o 10 zł spowoduje spadek wielkości zapotrzebowania na granaty o 40 sztuk, a więc przejście z punktu B leżącego na danej krzywej popytu do punktu C leżącego na tej samej krzywej.
   • Spadek poziomu ceny 10 zł do 0 spowoduje wzrost zapotrzebowania do 200 sztuk i przejście z punktu B do punktu A leżącego na tej samej krzywej
2. Czynniki powodujące przesunięcie krzywej popytu a) ceny innych dóbr : - dobra substytucyjne – wzrost ceny dobra substytucyjnego przy innych czynnikach niezmienionych spowoduje wzrost popytu na nasze dobro; natomiast spadek ceny dobra substytucyjnego spowoduje spadek popytu na nasze dobro (granaty) - dobra komplementarne – wzrost ceny dobra komplementarnego do naszych granatów przy innych czynnikach niezmieniony spowoduje spadek popytu na nasze granaty przy każdym poziomie ceny, a więc równoległe przesunięcie krzywej popytu w dół; spadek ceny dobra komplementarnego w stosunku do naszych granatów przy innych czynnikach niezmienionych spowoduje wzrost zapotrzebowania na granaty przy każdym poziomie ceny, a więc przesunięcie równoległe w górę krzywej popytu.

b) Dochody konsumentów:

• dobra normalne – niekiedy dobra zwykłe - sa to takie dobra w przypadku, których popyt wzrasta wraz ze wzrostem dochodu
• dobra niższego rzędu – sa to takie dobra, w przypadku których popyt spada wraz ze wzrostem dochodów.
• Wzrost dochudu konsumentów powoduje przy innych czynnikach niezmienionych wzrost popytu na dobra normalne przy każdym poziomie ich ceny i prze sunięcie równoległe w górę krzywej popytu. Natomiast w odniesieniu do dóbr niższego rzędu powoduje spadek popytu przy każdynm poziomie ceny i przesunięcie równolegle w dół krzywej popytu

c) pozostałe: preferencje, moda, gusta

A"

E

D

C

B

0 A

ilość granatów (Q)

(P) cena dobra

D

D

D

PODAŻ – jest to ilość dobra jaką sprzedawcy gotowi są zaoferować przy róznym poziomie ceny.

Cena Ilość oferowana Ilość nabywana 0 10 20 30 40 50