Pobierz Ekonomia - materiały do powtórki UEK i więcej Ćwiczenia w PDF z Ekonomia sektora publicznego tylko na Docsity!
Ekonomia cz.
Wahania koniunkturalne to przejaw braku równowagi długookresowej w gospodarce. Wzrost gospodarczy jako taki jest węższy od rozwoju gospodarczego. Koniunktura gospodarcza to sytuacja gospodarcza, stan danego kraju, regiony czy też świata. W warunkach procesu wzrostu gospodarczego wyodrębnia się zmiany w poziomie aktywności gospodarczej.
Rodzaje zmian w poziomie aktywności:
- tendencja rozwojowa (trend)- zmiana długookresowa
- wahania cykliczne (koniunkturalne)- wyrażają w mniej lub bardziej zmiennych fluktuacyjnych
- wahania sezonowe- powtarzają się w danych porach roku, dotyczą np. produkcji rolnej
- wahania przypadkowe- spowodowane zdarzeniami o charakterze przypadkowym
Niestabilność, zmienność w czasie (fluktuacja) – wahania w procesie wzrostu gospodarczego, mogą pojawiać się z mniejszą lub większą częstotliwością – właściwości współczesnej gospodarki rynkowej.
- Rzeczywista produkcja podlega fluktuacji
- Kryzys nie jest zdarzeniem nieoczekiwanym, ponieważ w procesie wzrostu gospodarczego występują fluktuacje
- Cykle koniunkturalne powtarzają się mniej lub bardziej regularnie
Można przewidywać zmiany bo są narzędzia/ instrumenty. Przejawem wahań koniunkturalnych są:
- Kryzysy/recesja – oznacza spadek podstawowych wielkości ekonomicznych
Począwszy od 1825 (I kryzys gospodarczy) – gospodarka rynkowa rozwija się przechodząc przez kolejne cykle koniunkturalne (kryzysy).
PKBt++-PKB potencjalny
Podstawowy wskaźnik makroekonomiczny – PKB – bada się jego dynamikę. Jeśli przez kolejne 2 kwartały ujemna dynamika produkcji PKB – to mamy do czynienia z KRYZYSEM.
Wahania koniunkturalne są implanentną cechą gospodarki rynkowej.
Wzrost gospodarczy zależy od determinant, ale one mogą się w końcu wyczerpać. W czasie kryzysu dochodzi do oczyszczania np. nierentowne firmy, wtedy też dochodzi do zmian w firmach (udoskonaleń). Teoria koniunktury jest częścią ekonomiki.
Przyczyny kryzysu w gospodarce:
Cykle koniunkturalne – odstęp pomiędzy górnymi punktami, dochodzi do przegrzania, w najlepszym momencie zaczyna się kryzys.
Cykl koniunkturalny:
- wahania produkcji i zatrudnienia wokół długookresowej linii trendu, które powtarzają się mniej lub bardziej regularnie. Spadek aktywności gospodarczej może być o charakterze absolutnym lub względnym. Czyli cykl koniunkturalny to powtarzające się ale nie regularne wahania wokół linii trendu.
Przyczyny wahań koniunkturalnych/kryzysu:
- dominujące endogenicznej – tkwiące w systemie gospodarczym
- Egzogenicznej zewnętrzne – poza systemem (wydarzenia polityczne, wojny)
Podstawowa koncepcją kryzysu, która stworzył J. M Keynes (teoria „nie do konsumpcji”) (wzorował się na wcześniejszych analizach). Równowaga między inwestycjami a oszczędnościami (I=S). Kryzys występuje, gdy przy wzroście dochodów maleje skłonność do inwestycji. Inwestycje już nie równają się oszczędnością. Dynamika wzrostu gospodarczego spadnie. Producenci ograniczą produkcję i zatrudnienie.
I=S
PKBt++-PKB potencjalnyCykl koniunkturalny
Przykłady autonomicznych stabilizatorów koniunktury:
W zakresie podatków:
- stabilizatory w systemie podatków indywidualnych polityka fiskalna
- podatki pośrednie (VAT, akcyza)
Przegrzanie, nadmierne ożywienie popytu, pojawienie się stawek progresywnych łagodzi ożywienie popytu.
Jeżeli efekt mniejszej dynamiki dochodów - stawki regresywne. Przy malejących dochodach wpadamy w niższy próg opodatkowania. Im jaśniejszy system podatków i rzadsze zmiany to działa jak automatyczne stabilizatory koniunktury.
Przejaw dyskrecjonalnej : zmiana w systemie pdoatkowym nie może zaskakiwać podatnika, muszą mieć również czas na dostosowanie się.
Na obniżkę podatków możemy liczyć, gdy dług publiczny będzie na dopuszczalnym poziomie deficytu budżetowego (3% ). Obniżki podatków w niższej dynamice dochodów zapowiadają, że będzie zmiana w kierunku regresywnym. Przechodzimy do stawek regresywnych
Ulgi podatkowe – obniżene stóp procentowych miały na celu zliwkidowanie ulg podatkowych
W systemie ubezpieczeń społecznych:
- (^) Zasiłek dla bezrobotnych z Funduszu Pracy (część pasywna)
- Środki na szkolenia, pierwsza praca itd… (cześć aktywna) Z chwilą stracenia pracy jest prawo do zasiłku dla bezrobotnych
To wszystko spełnia funkcję łagodzenia w okresie koniunktury
- Na przeżycie
- Na przejście na emeryturę
- Ub. Na bycie bezrobotnym
Aut. Stab. Koniunktury które dotyczą systemu cen gwarantowanych na produkty rolne
Rolnictwo szczególny dział, ważne jest, żeby kompensować wahania koniunktury. Jest zakres obowiązkowych ub. Oraz ub. Prywatnych. Są przygotowane w budżecie środki , bo nim rolnicy dostaną z ub. To będzie to chwile trwało. (Natychmiastowe wypłaty do określonych kwot)
Dodatkowym narzędziem, które łagodzi wahania system cen gwarantowanych dla rolników. Podaż produktów rolnych sztywna w krótkim czasie. Jeśli w okresie regresji popyt maleje, dochodzi do obniżki cen, ludzie traca, maleją ich dochody, żeby łagodzić ten spadek Agencja skupu.
Okresla na produkty rolne cenę gwarantowaną na produkty w skupie , np. na mleko, żywca, przenicę, Rolnicy dostają dopłaty z budżetu Państwa. Subwencje (nisko oprocentowanym kredytem) takie działanie hamuje spadek popytu globalnego. Dopłaty maleją w okresie ekspansji. Mechanizm cen gwarantowanych – ma łagodzić wahania dochodów producentów rolnych (bo dochody uwarunkowane czynnikiem naturalnym)
Ważną rolę aut. Stab. Wah. Kon.odgrywa rozwój sektora usług Wraz ze zmianą popytu, uwarunkowaną poziomem dobrobytu zmienia się udział i znaczenie rynku rolnictwa przemysłowego i usług Sektor usług
- o charakterze produkcyjnym przedłużanie sektora produkcyjnego, zatrudnianie i wielkość obrotów zależy od sytuacji w sektorze produkcyjnym (np. handel, gastronomia)
- O charakterze nie produkcyjnym sektor edukacji i kształcenia, sektor publiczny (nie zależy bezpośrednio od tego co się dzieje w sektorze produkcyjnym
Rozwój sektora usług łagodzi wahania koniunktury, stabilizuje koniunkturę, ponieważ dochody zatrudnionych w tym sektorze nie zmieniały się wraz ze zmianami produkcji Różnice między automatycznymi stabilizatorami a dyskrecjonalnymi. Polityka dyskrecjonalna – świadome działania instytucji państw w celu łagodzenia wahań instrumentami fiskalnymi. Łagodzenie dysproporcji kształtowania się dochodów obywateli. Polityka wspierana jest przez narzędzia monetarne. Wydatki budżetowe i podatki są wrażliwe na zmiany w dochodzie. Barometry koniunktury – narzędzie analizy ekonomicznej, dzięki któremu obserwować można bieżące wahania koniunktury i które umożliwia prognozowanie zmian w gospodarce. bardziej czułe wskaźniki koniunktury.
- (^) Wskaźniki wyprzedzające należa do barometrów np. dynamika sprzedaży, napływ inwestycji w przemysle, wskaźnik umów na giełdach, wydobycie węgla kamiennego, zapowiadają zmiany w koniunkturze (mają majlepszą wartość diagnostyczną te wskaźniki) Wskaźnik wyprzedzający koniunktury obliczany jest w cyklu miesięcznym na podstawie odpowiedzi ankietowanych przedsiębiorstw reprezentujących trzy sektory: przemysłowy, handlowo-usługowy oraz bankowy. Komponent ten odzwierciedla stronę podażową gospodarki.
- Równoczesne – zbieżne z przebiegiem koniunktury mierzą zachowanie koniunktur, wielkość obrotów w przemysle i w handlu
- Opóźnione wobec koniunktury – ich zmiany idą w ślad za zbieżnymi z koniunktura, wskaźnik cen, koszt robocizny na jednostkę Chodzi o skuteczność stosowania stabilizatorów koniunktury Koszt bezrobocia główny koszt spadku koniunktury. Keynsiści będą zalecać zwiększenie wydatków budżetowych np. ulgi i zasiłki , polityki niskich stóp procentowych.
Jeżeli w recesji nie ma wzrostu cen to złagodzenie polityki monetarnej jest możliwe.
ograniczoności zasobów musimy dokonać wyboru jak wykorzystać zasoby na dobra i usługi). Zgodnie z teorią kosztów komperatywnych dany kraj powinien eksportować te towary i usługi przy których jego koszty wytwarzania w porównaniu do analogicznych za granica są nizsze, a importować te, przy których krajowe koszty w porównaniu do kosztów wytwarzania za granicą są wyższe. Producenci różnią się od siebie kosztami komparytywnymi (dostępność czynników wytwórczych). To wpływa na poziom kosztów wytwarzania. Kraj, który ma niższy koszt alternatywny (rezygnacja z innych możliwości) ma przewagę komperatywną Wielkość Eksportu zależy od
- (^) dochodów jakie kształtują się u naszych partnerów handlowych, , nie zależy od dochodu krajowego, powoduje efekty mnożnikowe, czynnik o charakterze realnym.
- (^) nominalnego kurtsu walutowego(cena waluty jednego kraju wyrażona w jednostkach waluty innego kraju) Sposób kształtowania zależy od przyjętego systemu walutowego. Każdy kraj ma system. im niższy kurs waluty krajowej w porównaniu do waluty obcej tym nasz export jest tańszy więc można spodziewać się popytu z zagranicy na nasze towary (dopływ pieniądza do kraju).
Import (nasz krajowy popyt na towary z zagranicy)główne determinanty
- kajowy dochód (jak zwiększa się dochód to zwiększa się popyt globalny to zwiększa się import) zalezy od krańcowej skłonności do importu (nie wywołuje efektów mnożnikowych - zmniejsza łączny efekt mnożnikowy w gospodarce a zwłaszcza ten wynikający z eksportu). Wzrost importu może działać ograniczająco na dynamike popytu globalnego - jest automatycznym stabilizatorem koniunktury. Wzrost exportu nie prowadzi do wzrostu importu. Im wyższy kurs waluty krajowej w porównaniu do waluty obcej tym siła nabywcza naszego pieniądza jest wyższa a to oznacza, ze możemy więcej kupić - przy silnym kursie waluty krajowej import jest tańczy i bardziej opłacalny.
- krańcowej skłonności do importu – jaką część dodatkowej złotówki przeznacza się na import
- wysokość kursu walutowego wpływa na import- Im wyższy kurs waluty krajowej w porównaniu do waluty obcej tym siła nabywcza pieniądza większa, tym tańszy import. Bardziej opłacalny. Może wpłynąć pozytywnie na import. Producenci różnią się od siebie kosztami komparatywnymi.
Kraj, który ma niższy koszt alternatywny ma przewagę komparatywną
Czynnik realny - wielkość dochodu
OPŁACALNOŚĆ HADLU ZAGRANICZNEGO - Ceny wypływają na opłacalność handlu zagranicznego. Im niższy koszt wytworzenia surowców tym niższa cena towarów. Im wyższy koszt wytworzenia towarów i usług tym wyższy koszt wymiary handlowej.
Kryzys energetyczny wywołał zmiany cen surówców przetworzonych tzn. współcześnie im niższy stopień przetworzenia za wyjątkiem surowców tym nizsza cena. Im wyższy stopień przetworzenia towarów i usług tym wyższa cena O korzyściach determinuje strukrura gospodarki. Im nowocześniejsza struktura gospodarki tym może osiągnąć lepsze efekty. Wpływ handlu zagranicznego mierzy się eksportem i importem w PKB. Stopień otwartości gospodarki danego kraju. Większość za wyjątkiem Korei Płn. Prowadzi wymiane z innymi krajami. Dzieki handlowi zagranicznemu poziom dobrobytu wzrósł, dzięki dostępności do innych dóbr i iniższe ceny. Korzyści skali produkcji. Współcześnie nie ma możliwości wytwarzania wszystkich dostępnych towarów i usług przez jeden kraj. Trzeba decydować. Współcześnie nie ma możliwości wytwarzania wszystkich dostępnych towarów i usług.
Opłacalność handlu zagranicznego miary: Stosunek opłacalności towarów ( terms of trade) - porównuje relacje cen towarów eksportowanych do cen towarów importowanych Zestawienie importu i exportu jest podstawą bilansu handlowego. Skutki i rezultaty wymiany handlowej widać w BILANSIE HANDLOWYM. Sytuacją pożądaną byłoby finansować z przychodów z exportu wydatki na import - równowaga w wymianie handlowej. Głównym nurtem wymiany międzynarodowej jest wymiana międzygałęziowa. Jeden kraj może specjalizować się np. w przemyśle samochodowym, a inny w tekstylnym. wymiana wewnątrz gałęziowa - wyższy stopień specjalizacji, wyższa jakość w wymianie między światowej. Dwa kraje dokonują wymiany w zakresie przemysłu samochodowego, wyższa jakość wymiany między narodowej. Natężenie wymiany międzygałęziowej: Im wyższy udział wewnętrz gałęzi tym wyzsza korzyśc z tej wymiany. Przesłanki wewnątrz gałęziowej wymiany
- (^) zmiany w popycie (duży wybór między różnymi markami tego samego towaru)
- skala produkcji (kraje nie wytwarzają wszystkich towarów w małych ilościach a specjalizują się w jednym w i dużych ilościach) zmiana produkcji, jest motywowana kosztami transportu.
- koszty transportu(im bliższe sąsiedztwo miedzy krajami tym wymiana międzygałęziowa silniejsza to tańszy transport)
Kwoty importowej - określenie folumenu towarów i usług
Nie ma wolnych rynków. Wejście na rynki światowe nie jest łatwe. Większe korzyści mają kraje wysoko rozwinięte. Państwo, tzn. Rząd może wpłynąć na politykę handlową. Może stymulować pożądane zmiany wymiany handlowej, narzędzia:
Narzędzia wspomagajace koszt exportu:
- Cło jest podatkiem nakładanym ta towary pochodzące z importu, który podnosi cene tych towarów
- Podatek importowy (podnosi cenę importowanych towarów i usług)
Bardziej odporny na szoki system płynnych kursów walutowych.
Banki centralne z założenie nie maja obowiązku ochrony kursu walutowego. System płynnych kursów walutowych dominuje.
13.12.2018- ćwiczenia
Szoki w gospodarce i ich stabilizacja
Wahania występujące na rynku powodują kryzys w gospodarce.
Rząd musi podjąć decyzję czy pomóc w dążeniu do stabilizacji rynków czy gospodarka poradzi sobie sama. Rząd może zmniejszyć skutki wahań koniunkturalnych działając wcześniej.
Oprócz wahań w gospodarce występują również szoki. Ich przyczyny tkwią po stronie podażowej i popytowej. Nie da się ich przewidzieć. Szoki są problemem dla państwa. Mogą być powodem wahań cyklicznych w dynamice PKB. Szoki mogą być również zależne od wahań koniunkturalnych. Ich skutkiem jest wytrącenie gospodarki ze stanu równowagi długookresowej.
Wyróżniamy:
Szoki popytowe- to inaczej nieoczekiwane zakłócenia po stronie popytu globalnego wywołane zdarzeniami innymi niż zmiana polityki ekonomicznej lub zmiana wydatków lub zmiany, które mogą pochodzić z jakiejkolwiek części gospodarki związanej z wydatkami lub finansami.
Występują 2 rodzaje szoków popytowych:
- pozytywny/dodatki wzrost popytu globalnego
- negatywny/ujemny gwałtowny spadek popytu globalnego
Cechą szoków jest to, że powodują jednokierunkową zmianę w wielkości produkcji, dochodów, poziomie cen (tylko szoki popytowe, NIE podażowe)
Działania na szoki przez państwo:
- działa funkcja stabilizacyjna,
- polityka dyskrecjonalna- w
- działania automatycznych stabilizatorów
Przykład: SZOK POPYTOWY DODATNI
Mamy równowagę na 3 rynkach- długookresową przy danym poziomie cen i produkcji na poziomie potencjalnym i nagle duży wzrost popytu na nasz eksport (np. dlatego, że nasze wyroby są tańsze) lub wzrost dochodów u naszego partnera handlowego.
Jeżeli efekt na nasz eksport rośnie (efekt mnożnikowy) to następuje wytrącenie z równowagi nadwyżka popytu globalnego nad podażą.
W krótkim czasie następuje wzrost produkcji. Przy danej podaży pracy rośnie popyt na zatrudnienie negocjacje, podwyżki płacowe (długi czas). Bank Centralny podnosi stopę procentową, to powoduje lekki efekt hamujący.
Podwyżka płac nominalnych, kolejna podwyżka ceny, więc ponownie Bank Centralny podnosi stopy %. Rynki wracają do równowagi, skutkiem jest inflacja popytowa. Brak zmian w długim czasie.
Płace i ceny są elastyczne co umożliwia dostosowanie. Szybkość dostosować zależy od elastyczności rynków.
Kosztem samodzielnego dojścia do równowagi jest inflacja. Działaniami wspomagającymi rynek mogą być:
- restrykcyjna polityka (fiskalna i/lub monetarna)
Należy ostudzić gospodarkę tak, aby zmalała dynamika dochodów.
Rosną ceny, a produkcja się nie zmienia.
Jeżeli rząd uzna, że koszt inflacji może być większy od kosztu stosowania polityki stabilizacyjnej to wówczas zaczyna działać. Działania te polegają na połączeniu narzędzi restrykcyjnej polityki monetarnej i/lub polityki fiskalnej (przy szoku dodatnim). \
Do działań takich należą np.:
- zmniejszenie wydatków budżetowych
- zwiększenie podatków
Koszt: wzrost bezrobocia i dezinflacja. Bezrobocie jest spowodowane spadkiem produkcji rzeczywistej.
Koszt bezrobocia jest dotkliwy, więc rząd podejmuje działania łagodna polityka fiskalna, NIE monetarna, bo obniżenie stopy % już nastąpiło, ewentualnie dopływ pieniądza na rynek- wykup bonów i obligacji.
Zanim rząd zastosuje politykę stabilizacyjną to działają automatyczne stabilizatory koniunktury: zasiłki dla bezrobotnych, degresywna stawka podatku. Ich celem jest łagodzenie niestabilnego PKB i wahań koniunkturalnych. Jednak stabilizatory tylko zmniejszają wahania, a nie są stanie spowodować powrotu do równowagi. Musi działać rząd np. przez wzrost wydatków budżetowych.
W Polsce konflikt lat 30. spowodował negatywny szok popytowy.
Szoki popytowe to zakłócenia i wstrząsy. W takim stanie gospodarka nie trwa długo, ale dostosowania łączą się z kosztami. Pytanie, który koszt jest większy- dostosowania czy polityki stabilizacyjnej?
SZOKI PODAŻOWE
Szoki podażowe są to szoki cenowe- to nieoczekiwane zdarzenia, które zmieniają poziom cen i wielkość rzeczywistą PKB.
Dotyczy ceny, gdy nagle następuje wzrost ceny głównego czynnika produkcji np. ropy naftowej- następuje nieoczekiwana gwałtowna podwyżka cen.
Wzrost kosztów wytworzenia, więc rosną ceny, bo rosną płace przez działanie związków zawodowych (rosną płace nominalne). Gdy wydajność pracy ma wolniejsze tempo niż dynamika płac to rosną ceny.
Przedsiębiorstwa mogły również błędnie oszacować przyszłą inflacje i nieoczekiwanie podniosły ceny towarów i usług nabywanych problem błędnych oczekiwań inflacyjnych.
Ważną rolę pełni państwo-> informuje o prognozach.
Rodzaje szoków podażowych:
- pozytywne – ceny rosną
- negatywne- ceny maleją
Charakterystyczną cechą jest to, że zmiany w poziomie cen i PKB są wielokierunkowe.
Przykład:
Następuje gwałtowny wzrost cen energii. W krótkim okresie wzrost cen energii powoduje wzrost cen produkcji stagflacja.
A. wzrost cen, spadek popytu globalnego, produkcja rzeczywista jest niższa od potencjalnej, spada PKB, rośnie bezrobocie, bo pojawiają się zwolenienia.
W krótkim czasie następuje spadek PKB i rzeczywisty wzrost bezrobocia. Jeżeli firmy podejmują działania w celu zmniejszenia kosztów to sytuacja trochę się ustabilizuje. Dalej następuje spadek podatków polityka fiskalna działa, aby zmniejszyć obciążenia podmiotów. Presja na zmianę płac nominalnych, bo jest bezrobocie. Rząd może też zwiększyć wydatki budżetowe na nowe miejsca pracy. Działają automatyczne stabilizatory.
Stabilizacja poziomu cen kosztem bezrobocia i niestabilnym PKB. Jeżeli rynki wróciły do równowagi to szok miał charakter przejściowy.
Trzeba dokonać wybory albo stabilne ceny, albo stabilne PKB. Inflacja jest większym kosztem, bo wpływa na wartość pieniądza.
Polityka nieamortyzująca szoku podażowego następuje samodzielny powrót do równowagi.
Jeżeli nie stabilizujemy to zależy nam na stabilnym poziomie cen, ale kosztem jest niestabilny poziom bezrobocia.
Jeżeli większym kosztem będzie niestabilne PKB to wtedy działa:
- polityka amortyzująca szok- łagodna polityka monetarna, np. wzrost dopływu pieniądza do gospodarki.
Może występować też łagodna polityka fiskalna.
E’ nowy punkt równowagi osiągnięty za pomocą pomocy ze strony rządu, ale przy innym poziomie cen.
Polityka nieamortyzująca i nieamortyzująca
przemysłowym. Wytrąciło to gospodarkę z równowagi długookresowej. Jaki to typ szoku? Przed jakim dylematem stoi polityka stabilizacyjna?
Szok podażowy dodatni wzrost cen.
Wzrost płac spowoduje wzrost cen. Ceny rosną a popyt, produkcja maleją (efekt stagflacji)
Dylemat: wzrost bezrobocia- obniżenie inflacji czy niski poziom bezrobocia? Jeżeli rządzący ustalą, że bezrobocie będzie większym kosztem to będą łagodzić szok podażowy. Podejmą działania amortyzacyjne. Jak amortyzujemy to łagodzimy koszt bezrobocia, ale nigdy nie wrócimy do takiego samego poziomu cen. Jeżeli rządzący zdecydują, że ważniejszy jest poziom cen (inflacja) to nie będą amortyzować.
Przy spadku PKB nie można oczekiwać wzrostu dynamiki płac.
Brak polityki amortyzacyjnej szok podażowy- zależy nam na stabilnym poziomie cen.
Model:
Poddaj ocenie poniższe stwierdzenie: ludzi niepokoją nie wyższe ceny, ale ich zmiana, dlatego najlepszą reakcją na wstrząs cenowy jest jego pełna amortyzacja. Zapobiegnie to spadkowi produkcji poniżej poziomu potencjalnego i pozwoli uniknąć dodatkowych zmian cen.
W nieskończoność nie można amortyzować; pełna amortyzacja jest niemożliwa. Skutki pokazywałyby się z biegiem czasu.
2. Na fali nadmiernego optymizmu przedsiębiorcy podjęli duże wydatki inwestycyjne, co wytrąciło gospodarkę z równowagi długookresowej. Wskaż działania dostosowawcze, dzięki którym wróci do równowagi i jakie będą koszty polityki stabilizacyjnej?
Gospodarka wpadła w doinwestowanie, co wyprowadziło ją z równowagi nadwyżka popytu globalnego nad podażą dodatni szok popytowy.
Może wrócić do równowagi, jeśli zostaną podwyższone podatki.
Nadwyżka popytu nad podażą- wzrosną ceny i wzrośnie produkcja.
Działania dostosowawcze to:
Zadania:
3. Złotówka umocniła się w stosunku do euro. Czy i jak wpłynie to na nasze obroty ze strefą euro? Mocniejszy złoty w stosunku do euro spowoduje gorsze wyniki eksportu. Negatywny wpływ na eksport. Mocniejsza złotówka wpływa korzystnie na inflację- towary importowane stają się tańsze. Niska inflacja pozwala utrzymać łagodną politykę pieniężną. 4. Dokonaj obrony waluty przed jej obniżeniem Dewaluacja – obniżenie nominalnego
kursu walutowego w systemie stałych kursów walutowych.
W wyniku deprecjacji (spadku wartości), by nie doszło do dewaluacji BC zastosuje
interwencję walutową (operacja wyrównawcza) – skupuje walutę krajową w zamian
za walutę obcą. Tj. skupuje złotówki, aby zrównoważyć popyt na złotówki – dostarcza
na rynek waluty obce. Zmniejszy to dopływ pieniądza na rynku, a jego cena powoli
podwyższy się. Interwencja trwa dopóki, dopóty zostanie przywrócony stan
równowagi w kursie walutowym.
**5. Załóżmy, że francuzi chcą kupować whisky od Anglików za funty:
- jak wpłynie to na popyt na funty na rynku walutowym?** Francuzi muszą wymienić euro na funty aby opłacić towary z Anglii– popyt na funt wzrośnie. Występuje aprecjacja funta wobec euro a więc wzrosła międzynarodowa wartość funta. Rynek zostaje wytrącony z równowagi, pojawia się nadwyżka popytu na podażą, BC interweniuje i skupuje euro w zamian za funty. - jak zmieni się wartość funta? Wartość funta się umocni ponieważ wzrośnie popyt na tą walutę (aprecjacja) **- jak zmieni się wielkość exportu netto Anglii? Export podrożeje
- Wyjaśnij jak zmieni się realny kurs walutowy w sytuacji:
- nominalny kurs dolara nie zmienia się lecz ceny w USA rosną szybciej niż za granicą?
- nominalny kurs dolara obniża się a ceny w USA i za granicą nie zmieniają się
- nominalny kurs dolara rośnie a ceny nie zmieniają się w USA i za granicą.**
wykład 19.12.
Równowaga na rynku walutowym- ingerencja walutowa
Międzynarodowy rynek walutowy - to taki, gdzie dokonuje się wymiany jednej waluty na drugą po określonej cenie czyli danym kursie walutowym.
Kurs walutowy - ilość jednej waluty, którą możemy wymienić na drugą walutę
Wielkość popytu zagranicznego na złotówki = podaży złotowki przy określonej cenie.
W długim okresie czasu kurs walutowy zmierza do stanu równowagi. O podaży decydują dwa czynniki ( w długim okresie czasu): wysokość inflacji, sile kapitału i wycenie, o silnej walucie decyduje gospodarka?? wpływają na poziom kursu walutowego
W krótkim okresie jest wiele czynników, które mogą wytrącić gospodarkę z równowagi:
- przepływ kapitału spekulacyjnego,
- przyjęty kurs walutowy
- polityka monetarna – wysokość stopy %
- inwestorzy
- zaciąganie długu publicznego
- polityka fiskalna
Założenie: Wyższa stopa procentowa niż w strefie euro:
- zagranica zwiększa popyt na nasze krajowe aktywa finansowe, bo przyniosą niższą stopę zysku rynek walutowy wytrącony z równowagi, gdy popyt jest większy niż podaż
MODEL
W systemie stałych kursów walutowych Bank Centralny mają obowiązek bronić kursu walutowego – taka jest funkcja B.C.
W systemie płynnych kursów walutowych Bank Centralny może interweniować, ale nie ma obowiązku, natomiast w systemie stałych kursów walutowych musi interweniować.
W systemie płynnych kursów walutowych podwyższamy nominalny kurs (aprecjacja/ rewaluacja)
W systemie stałych kursów walutowych Bank Centralny podejmuje interwencje, żeby nie podwyższać kursu walutowego. Bank Centralny będzie dążyć do zrównoważenia nadwyżki popytu, to większy dopływ waluty do danego kraju (sprzedaje walutę krajową w zamian za walutę obcą, czyli inaczej kupuje walutę obcą z rynku w zamian za walutę krajową). W wyniku interwencji walutowej zasób rezerw walutowych obcych w Banku Centralnym rośnie, uchroniliśmy walutę przed jej umocnieniem czyli rewaluacją.
Skąd biorą się rezerwy obce w BC?
- Z wymiany handlowej, przepływu kapitału, z pożyczek, od osób z zagranicy, które wymieniają obcą walutę w naszych kraju,
Co się dzieje gdy BC obniży stopy %?
Obniżenie stopy procentowej powoduje że maleje stopa zwrotu popyt na aktywa z zagranicy maleje
Mniejszy popyt wywoła tendencję do deprecjacji.
OBRONA: Gdy podaż jest większa niż popyt to Bank Centralny kupuje walutę krajową w zamian za walutę obcą (maleje zasób rezerw obcych)
MODEL
